Luận văn thạc sĩ về quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ giai đoạn 2012-2022

Luận văn thạc sĩ "Quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ giai đoạn 2012-2022" của tác giả Hà Thành Nam, dưới sự hướng dẫn của TS. Hoàng Huệ Anh, thuộc chuyên ngành Quan hệ Quốc tế, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, năm 2022. Luận văn tập trung nghiên cứu thực chất mối quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ trong giai đoạn 2012-2022, dưới thời lãnh đạo của ông Tập Cận Bình và Thủ tướng Narendra Modi.

1.1. Lý do chọn đề tài: Tác giả lựa chọn đề tài này do tầm quan trọng của Trung Quốc và Ấn Độ - hai cường quốc đang trỗi dậy có ảnh hưởng lớn đến cục diện châu Á và thế giới. Mối quan hệ phức tạp, vừa hợp tác vừa cạnh tranh, giữa hai nước này, đặc biệt trong bối cảnh tranh chấp lãnh thổ và cạnh tranh chiến lược, đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của khu vực và thế giới.

1.2. Lịch sử nghiên cứu: Luận văn đã khảo sát các nghiên cứu trong và ngoài nước về quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ. Tác giả chỉ ra rằng, mặc dù đã có nhiều công trình nghiên cứu về chủ đề này, nhưng vẫn còn thiếu các nghiên cứu chuyên sâu, toàn diện về thực chất quan hệ, dự báo xu hướng và tác động đến Việt Nam. Luận văn tham khảo các nguồn tiếng Anh, tiếng Trung và tiếng Việt, bao gồm sách, báo cáo, bài viết của các chuyên gia, học giả.

1.3. Mục tiêu nghiên cứu: Luận văn đặt ra mục tiêu chung là đánh giá thực chất quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ giai đoạn 2012-2022. Các mục tiêu cụ thể bao gồm: (1) Phân tích các nhân tố tác động và thực trạng quan hệ hai nước trên các lĩnh vực chính trị - ngoại giao, kinh tế, quân sự và tranh chấp biên giới; (2) Dự báo quan hệ đến năm 2030, bao gồm các nhân tố chi phối, triển vọng, khó khăn, chính sách và các kịch bản có thể xảy ra; (3) Đánh giá tác động của quan hệ này đến thế giới, khu vực và Việt Nam, từ đó đề xuất gợi ý chính sách cho Việt Nam.

2.1. Các nhân tố tác động đến quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ (Chương 1): Luận văn phân tích các yếu tố bên trong và bên ngoài tác động đến quan hệ hai nước. Các yếu tố bên ngoài bao gồm tình hình khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, sự can dự của các cường quốc khác. Yếu tố bên trong bao gồm lịch sử quan hệ, bối cảnh chính trị, kinh tế, quân sự của mỗi nước. Luận văn có đề cập đến lịch sử quan hệ phức tạp giữa hai nước, từ cam kết chung sống hòa bình năm 1954 đến chiến tranh biên giới năm 1962.

2.2. Thực trạng quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ giai đoạn 2012-2022 (Chương 2): Chương này tập trung phân tích thực trạng quan hệ hai nước trên các lĩnh vực: chính trị - ngoại giao (chính sách của Trung Quốc dưới thời Tập Cận Bình và Ấn Độ dưới thời Thủ tướng Modi), kinh tế (hợp tác và cạnh tranh thương mại, đầu tư), quân sự - quốc phòng (tăng cường sức mạnh quân sự, diễn tập, chạy đua vũ trang) và vấn đề tranh chấp biên giới.

2.3. Dự báo quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ đến năm 2030 và tác động đến Việt Nam (Chương 3): Luận văn đưa ra dự báo về quan hệ hai nước đến năm 2030, dựa trên các yếu tố chi phối, triển vọng phát triển và khó khăn. Đồng thời, phân tích tác động của quan hệ này đến Việt Nam trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, an ninh - quốc phòng và đề xuất một số gợi ý chính sách cho Việt Nam trong việc xử lý quan hệ với Trung Quốc và Ấn Độ.

3.1. Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam. Bên cạnh đó, luận văn kết hợp các phương pháp nghiên cứu quốc tế như: phương pháp lịch sử, logic - lịch sử, hệ thống - cấu trúc, so sánh, quy nạp, diễn dịch, nghiên cứu tư liệu và phương pháp dự báo. Việc kết hợp các phương pháp này giúp tác giả có cái nhìn đa chiều và khách quan hơn về vấn đề nghiên cứu.

3.2. Nguồn dữ liệu: Luận văn sử dụng đa dạng nguồn dữ liệu, bao gồm các văn kiện của Đảng Cộng sản Trung Quốc (báo cáo chính trị đại hội đảng, báo cáo công tác chính phủ), Sách Trắng ngoại giao, quốc phòng của Trung Quốc, số liệu về hợp tác Trung Quốc - Ấn Độ, các công trình nghiên cứu của các học giả trong và ngoài nước, các bài báo, tạp chí khoa học. Đặc biệt, luận văn chú trọng khai thác các nguồn tiếng Trung để tìm hiểu sâu hơn về chính sách của Trung Quốc đối với Ấn Độ. Việc sử dụng nhiều nguồn dữ liệu khác nhau giúp đảm bảo tính khách quan và khoa học của luận văn.

4.1. Giá trị của luận văn: Luận văn có giá trị khoa học và thực tiễn trong việc cung cấp cái nhìn tổng quan và cập nhật về quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ giai đoạn 2012-2022. Việc phân tích sâu các nhân tố tác động, thực trạng quan hệ trên nhiều lĩnh vực, cùng với dự báo xu hướng đến năm 2030 là những đóng góp quan trọng của luận văn.

4.2. Hạn chế của luận văn: Luận văn chưa đề cập đến những hạn chế cụ thể trong quá trình nghiên cứu. Ví dụ, việc tiếp cận các nguồn tư liệu nhạy cảm hoặc những góc nhìn khác biệt về quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ có thể gặp khó khăn.

4.3. Ứng dụng thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các nhà hoạch định chính sách, các nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế, đặc biệt là trong việc hoạch định chiến lược đối ngoại của Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc. Luận văn cung cấp những phân tích valuable về tác động của quan hệ Trung Quốc - Ấn Độ đến Việt Nam, từ đó đề xuất gợi ý chính sách giúp Việt Nam chủ động thích ứng và tận dụng cơ hội trong môi trường quốc tế biến động.