Khóa luận tốt nghiệp về cây nhãn và nghề sản xuất long nhãn tại Hồng Nam, Hưng Yên

• Tác giả: Đoàn Thị Minh Hằng
• Người hướng dẫn: PGS. Trịnh Thế Hiến
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Việt Nam học
• Đề tài: Nghiên cứu sản xuất long nhãn từ cây nhãn tại Hồng Nam, Hưng Yên
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2011
• Địa điểm: Hưng Yên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CHUNG VỀ LÀNG NỄ CHÂU
• 1.1. Vị trí địa lý — cảnh quan tự nhiên
• 1.2. Tên gọi và lịch sử hình thành
• 1.3. Khái quát tình hình kinh tế
• 1.4. Khái quát tình hình văn hóa, xã hội, phong tục tập quán
• 1.5. Các công trình văn hóa tiêu biểu
• 1.5.1. Chùa và đền Nễ Châu
• 1.5.2. Đình làng Nễ Châu
• 1.5.3. Phủ Vực và nhà văn hóa Nễ Châu
• 1.5.4. Chùa Hiến và cây nhãn tổ
• 1.6. Lễ hội làng Nễ Châu
• 2. CHƯƠNG 2: CÂY NHÃN VÀ NGHỀ SẢN XUẤT LONG NHÃN TẠI LÀNG NỄ CHÂU
• 2.1. Đặc điểm cây nhãn và giống nhãn đặc sản tại làng Nễ Châu
• 2.1.1. Khai quát về đặc điểm cây nhãn và thực trạng cây nhãn tại Hưng Yên
• 2.1.2. Đặc điểm chung cây nhãn
• 2.1.3. Thực trạng cây nhãn tỉnh Hưng Yên
• 2.1.4. Đặc điểm nổi bật và thực trạng cây nhãn đặc sản tại làng Nễ Châu
• 2.2. Nghề sản xuất long nhãn tại làng Nễ Châu
• 2.2.1. Nguồn gốc hình thành nghề sản xuất long nhãn
• 2.2.2. Lịch sử nghề sản xuất long nhãn tại làng Nễ Châu
• 2.2.3. Quy trình chế biến và tình hình buôn bán long nhãn của làng Nễ Châu
• 2.2.3.1. Quy trình chế biến long nhãn
• 2.2.3.2. Tình hình buôn bán long nhãn của làng Nễ Châu
• 2.2.4. Các loại mặt hàng long nhãn được sản xuất và buôn bán hiện nay
• 2.3. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: VAI TRÒ CỦA NHÃN VÀ NGHỀ SẢN XUẤT LONG NHÃN TRONG ĐỜI SỐNG DÂN LÀNG NỄ CHÂU. NHỮNG TỒN TẠI VÀ CÁCH GIẢI QUYẾT
• 3.1. Vai trò của nhãn và nghề sản xuất long nhãn trong đời sống dân làng Nễ Châu
• 3.2. Những tồn tại
• 3.3. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC VĂN BẢN
• PHỤ LỤC ẢNH

I. Giới thiệu về cây nhãn và long nhãn

Cây nhãn, hay còn gọi là cây nhãn, là một trong những loại cây ăn quả phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt là ở tỉnh Hưng Yên. Tại làng Nễ Châu, cây nhãn đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống kinh tế và văn hóa của người dân nơi đây. Long nhãn, sản phẩm chế biến từ nhãn tươi, không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà còn là một phần của di sản văn hóa ẩm thực địa phương. Theo nghiên cứu, sản xuất long nhãn tại Hưng Yên đã có những bước phát triển mạnh mẽ, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Việc chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng nhãn đã giúp cải thiện đời sống của hàng trăm hộ gia đình, tạo ra hàng triệu đồng doanh thu mỗi năm.

1.1. Đặc điểm của cây nhãn

Cây nhãn có nguồn gốc từ Ấn Độ, thuộc nhóm cây á nhiệt đới. Đặc điểm nổi bật của cây nhãn là khả năng sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu ẩm ướt, đất phù sa màu mỡ. Cây nhãn thường cho quả sau 4-5 năm trồng, với thời gian thu hoạch từ tháng 6 đến tháng 8. Giá trị dinh dưỡng của long nhãn rất cao, chứa nhiều vitamin và khoáng chất, có tác dụng bổ dưỡng cho sức khỏe. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, long nhãn có thể được sử dụng trong nhiều món ăn và bài thuốc, giúp an thần, bổ tâm, và tăng cường sức khỏe.

II. Quy trình sản xuất long nhãn tại Hồng Nam

Quy trình sản xuất long nhãn tại Hồng Nam được thực hiện theo các bước nghiêm ngặt nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm. Đầu tiên, việc chọn giống nhãn tốt là rất quan trọng. Giống nhãn lồng Hưng Yên được ưa chuộng vì quả to, cùi dày, hạt nhỏ. Sau khi thu hoạch, nhãn được sơ chế và phơi khô dưới ánh nắng mặt trời hoặc sử dụng máy sấy để đảm bảo độ ẩm và chất lượng. Kỹ thuật trồng nhãn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất. Người dân thường áp dụng các biện pháp chăm sóc như tưới nước, bón phân hợp lý và phòng trừ sâu bệnh để cây phát triển khỏe mạnh.

2.1. Kỹ thuật chăm sóc và thu hoạch

Chăm sóc cây nhãn bao gồm việc tưới nước, bón phân và cắt tỉa cành. Thời điểm thu hoạch nhãn thường diễn ra vào mùa hè, khi quả chín rộ. Người dân thường thu hoạch bằng tay để tránh làm dập nát quả. Sau khi thu hoạch, nhãn được phân loại và chế biến thành long nhãn. Việc chế biến này không chỉ giúp bảo quản sản phẩm lâu hơn mà còn tạo ra giá trị gia tăng cho nông sản. Theo thống kê, thu nhập bình quân từ việc sản xuất long nhãn tại Hồng Nam đạt khoảng 30 triệu đồng/người/năm, cho thấy hiệu quả kinh tế rõ rệt từ loại hình sản xuất này.

III. Thị trường và giá trị kinh tế của long nhãn

Thị trường tiêu thụ long nhãn ngày càng mở rộng, không chỉ trong nước mà còn xuất khẩu ra nước ngoài. Sản phẩm này được ưa chuộng nhờ vào hương vị đặc trưng và giá trị dinh dưỡng cao. Phát triển cây nhãn không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho người dân mà còn góp phần bảo tồn văn hóa ẩm thực địa phương. Các sản phẩm từ long nhãn như mứt, trà, và các món ăn chế biến từ long nhãn đang dần trở thành những sản phẩm đặc sản nổi tiếng của Hưng Yên. Việc phát triển thương hiệu cho long nhãn cũng đang được chú trọng, nhằm nâng cao giá trị sản phẩm trên thị trường.

3.1. Xu hướng tiêu thụ và xuất khẩu

Xu hướng tiêu thụ long nhãn đang gia tăng, đặc biệt là trong các dịp lễ tết và mùa hè. Người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng các sản phẩm tự nhiên, an toàn cho sức khỏe. Để đáp ứng nhu cầu này, các hộ sản xuất tại Hồng Nam đã chú trọng đến việc cải tiến quy trình sản xuất, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Ngoài ra, việc tham gia các hội chợ, triển lãm cũng giúp quảng bá sản phẩm long nhãn đến với người tiêu dùng và các nhà phân phối. Điều này không chỉ giúp tăng doanh thu mà còn nâng cao giá trị thương hiệu cho sản phẩm long nhãn Hưng Yên.