Luận án Tiến sĩ về Chính sách Phát triển Doanh nghiệp Nông nghiệp Việt Nam

• Tác giả: Trần Thị Kim Anh
• Người hướng dẫn: TS. Trần Kim Hào
• Trường học: Viện Nghiên Cứu Quản Lý Kinh Tế Trung Ương
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Chính Sách Phát Triển Doanh Nghiệp Nông Nghiệp Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu
• 0.2. Những đóng góp mới của luận án
• 0.3. Cấu trúc của nội dung luận án
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU
• 1.1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP
• 1.1.1. Nghiên cứu về tạo lập môi trường cho hoạt động kinh doanh nông nghiệp và khung chính sách nông nghiệp
• 1.1.2. Nghiên cứu đánh giá thực trạng của quá trình phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 1.1.3. Nghiên cứu về chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 1.1.4. Khoảng trống nghiên cứu
• 1.2. HƯỚNG NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN
• 1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. Cách tiếp cận và khung phân tích
• 1.2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP
• 2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP
• 2.1.1. Doanh nghiệp nông nghiệp. Chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 2.1.2. Nội dung nghiên cứu chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 2.1.3. Tiêu chí đánh giá chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 2.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 2.2. KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP
• 2.2.1. Kinh nghiệm quốc tế về chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 2.2.2. Một số bài học rút ra cho hoàn thiện chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp ở Việt Nam
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
• 3.1. THỰC TRẠNG DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP Ở VIỆT NAM
• 3.1.1. Số lượng doanh nghiệp nông nghiệp
• 3.1.2. Quy mô doanh nghiệp nông nghiệp. Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nông nghiệp
• 3.2. THỰC TRẠNG HOẠCH ĐỊNH VÀ TỔ CHỨC TRIỂN KHAI CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP
• 3.2.1. Thực trạng hoạch định chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 3.2.2. Thực trạng tổ chức triển khai chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 3.3. THỰC TRẠNG THỤ HƯỞNG CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP CỦA VIỆT NAM
• 3.3.1. Chính sách đất đai
• 3.3.2. Chính sách hỗ trợ đầu tư
• 3.3.3. Chính sách tiếp cận vốn tín dụng
• 3.3.4. Chính sách khoa học công nghệ
• 3.3.5. Chính sách về lao động và đào tạo nhân lực
• 3.3.6. Chính sách hỗ trợ xúc tiến thương mại và phát triển thị trường
• 3.3.7. Chính sách hỗ trợ chế biến sản phẩm
• 3.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
• 3.4.1. Những kết quả đạt được
• 3.4.2. Những hạn chế, bất cập
• 3.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM GIAI ĐOẠN TỚI
• 4.1. BỐI CẢNH, QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƯỚNG VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM GIAI ĐOẠN TỚI
• 4.1.1. Bối cảnh liên quan đến chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam trong giai đoạn tới
• 4.1.2. Quan điểm và định hướng về chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam giai đoạn tới
• 4.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NÔNG NGHIỆP CỦA VIỆT NAM GIAI ĐOẠN TỚI
• 4.2.1. Nhóm giải pháp hoàn thiện khâu hoạch định chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• 4.2.2. Nhóm giải pháp hoàn thiện khâu tổ chức triển khai chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• appendix.1. Những điểm hạn chế của luận án
• appendix.2. Kiến nghị hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA LUẬN ÁN

I. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu

Nghiên cứu chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp tại Việt Nam trở nên cấp thiết trong bối cảnh nền kinh tế đang chuyển mình mạnh mẽ. Doanh nghiệp nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện năng suất, chất lượng sản phẩm và thúc đẩy phát triển bền vững. Theo Tổng cục Thống kê, tính đến cuối năm 2019, số lượng doanh nghiệp nông nghiệp chỉ chiếm gần 1% tổng số doanh nghiệp cả nước, cho thấy tiềm năng phát triển còn rất lớn. Chính sách hiện hành chủ yếu tập trung vào hỗ trợ đầu tư, ưu đãi tín dụng và khuyến khích chuyển giao công nghệ. Tuy nhiên, tính đồng bộ và hiệu quả của các chính sách này vẫn còn hạn chế. Việc hoàn thiện chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp không chỉ giúp thúc đẩy kinh tế nông thôn mà còn tạo ra cơ hội việc làm cho hàng triệu lao động. Chính phủ đã đặt mục tiêu đến năm 2030 có 80.000 doanh nghiệp nông nghiệp hoạt động hiệu quả, điều này đòi hỏi cần có những nghiên cứu sâu sắc và thực tiễn hơn để điều chỉnh chính sách cho phù hợp với bối cảnh mới.

II. Cơ sở lý luận và kinh nghiệm quốc tế

Chương này hệ thống hóa các lý thuyết và kinh nghiệm quốc tế liên quan đến chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp. Các nghiên cứu quốc tế cho thấy, việc tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi là yếu tố quyết định cho sự phát triển doanh nghiệp nông nghiệp. Các quốc gia như Israel và Hà Lan đã thành công nhờ vào việc đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ và nghiên cứu, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, việc hỗ trợ chuỗi giá trị nông nghiệp, từ sản xuất đến tiêu thụ cũng là một bài học quý giá cho Việt Nam. Kinh nghiệm từ các nước phát triển cho thấy, việc xây dựng mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp chế biến là rất cần thiết để nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm nông nghiệp. Từ những kinh nghiệm này, Việt Nam có thể rút ra những bài học quý báu để hoàn thiện chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và bền vững trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

III. Thực trạng chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp tại Việt Nam

Chương này đánh giá thực trạng chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp tại Việt Nam. Mặc dù đã có nhiều chính sách hỗ trợ, nhưng thực tế cho thấy doanh nghiệp nông nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn. Số lượng doanh nghiệp nông nghiệp tăng trưởng chậm, chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Việc tiếp cận nguồn vốn, công nghệ và thị trường vẫn còn nhiều rào cản. Chính sách đất đai chưa thực sự linh hoạt, ảnh hưởng đến khả năng mở rộng sản xuất của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, việc tổ chức triển khai chính sách còn thiếu đồng bộ, dẫn đến hiệu quả không cao. Một số chính sách hỗ trợ chưa được thực hiện đầy đủ, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp nông nghiệp. Để khắc phục tình trạng này, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả hơn, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nông nghiệp phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

IV. Giải pháp hoàn thiện chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp

Chương này đề xuất các giải pháp hoàn thiện chính sách phát triển doanh nghiệp nông nghiệp tại Việt Nam. Đầu tiên, cần điều chỉnh và bổ sung các chính sách hiện hành để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả. Việc xây dựng một khung chính sách rõ ràng, dễ tiếp cận sẽ giúp doanh nghiệp nông nghiệp tận dụng tối đa các cơ hội. Thứ hai, cần chú trọng đến việc đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp nông nghiệp, nâng cao trình độ và kỹ năng cho người lao động. Thứ ba, chính phủ cần tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận công nghệ mới, thông qua việc khuyến khích nghiên cứu và phát triển. Cuối cùng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp trong việc triển khai các chính sách, nhằm tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi và bền vững. Những giải pháp này không chỉ giúp doanh nghiệp nông nghiệp phát triển mà còn góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế.