I. Nhu cầu thông tin và hoạt động thông tin tại Đại học Hải Phòng
Chương này tập trung vào việc phân tích nhu cầu thông tin của người dùng tại Đại học Hải Phòng, đồng thời khái quát về hoạt động thông tin tại trường. Nhu cầu thông tin được xem là yếu tố cốt lõi trong việc định hướng hoạt động của thư viện đại học. Các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu thông tin bao gồm môi trường học tập, đặc điểm cá nhân của người dùng, và sự phát triển của hệ thống thông tin. Thư viện Đại học Hải Phòng đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu thông tin cho giảng viên và sinh viên, hỗ trợ quá trình học tập và nghiên cứu.
1.1. Khái niệm người dùng tin và nhu cầu tin
Người dùng tin được định nghĩa là những cá nhân hoặc nhóm có nhu cầu tìm kiếm, khai thác và sử dụng thông tin để phục vụ mục đích cá nhân hoặc công việc. Nhu cầu thông tin là đòi hỏi khách quan của con người đối với việc tiếp nhận và sử dụng thông tin. Trong bối cảnh Đại học Hải Phòng, nhu cầu thông tin của người dùng bao gồm các lĩnh vực khoa học, ngôn ngữ tài liệu, và loại hình tài liệu. Việc hiểu rõ nhu cầu thông tin giúp thư viện điều chỉnh hoạt động để đáp ứng tốt hơn.
1.2. Đặc điểm nhu cầu thông tin
Nhu cầu thông tin có tính xã hội, bền vững và cơ động. Tính xã hội thể hiện qua sự ảnh hưởng của văn hóa và điều kiện sống. Tính bền vững phản ánh sự liên tục trong việc tìm kiếm thông tin. Tính cơ động cho thấy nhu cầu thông tin có thể thay đổi theo thời gian và hoàn cảnh. Tại Đại học Hải Phòng, nhu cầu thông tin của sinh viên và giảng viên thường gắn liền với các hoạt động học tập và nghiên cứu, đòi hỏi thư viện phải cung cấp các dịch vụ thông tin linh hoạt và hiệu quả.
II. Thực trạng nhu cầu thông tin và mức độ đáp ứng
Chương này đánh giá thực trạng nhu cầu thông tin của người dùng tại Đại học Hải Phòng và mức độ đáp ứng của Trung tâm Thông tin - Thư viện. Kết quả khảo sát cho thấy nhu cầu thông tin của người dùng tập trung vào các lĩnh vực khoa học, ngôn ngữ tài liệu, và loại hình tài liệu. Thư viện đã cung cấp nhiều dịch vụ thông tin nhưng vẫn còn hạn chế trong việc đáp ứng đầy đủ nhu cầu thông tin. Các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu thông tin bao gồm môi trường học tập, đặc điểm cá nhân, và khả năng tiếp cận hệ thống thông tin.
2.1. Nội dung nhu cầu thông tin
Nhu cầu thông tin của người dùng tại Đại học Hải Phòng tập trung vào các lĩnh vực khoa học như kinh tế, kỹ thuật, và xã hội. Ngôn ngữ tài liệu được ưa chuộng là tiếng Việt và tiếng Anh. Loại hình tài liệu phổ biến bao gồm sách, tạp chí, và tài liệu điện tử. Việc hiểu rõ nhu cầu thông tin giúp thư viện xây dựng nguồn tài liệu phù hợp và đa dạng hóa dịch vụ thông tin.
2.2. Mức độ đáp ứng nhu cầu thông tin
Trung tâm Thông tin - Thư viện đã cung cấp nhiều dịch vụ thông tin nhưng vẫn còn hạn chế trong việc đáp ứng đầy đủ nhu cầu thông tin của người dùng. Các yếu tố ảnh hưởng bao gồm nguồn lực hạn chế, thiếu đầu tư vào hệ thống thông tin, và chưa đa dạng hóa các loại hình tài liệu. Để nâng cao hiệu quả, thư viện cần tăng cường đầu tư vào cơ sở vật chất và đào tạo nhân lực.
III. Giải pháp đáp ứng và phát triển nhu cầu thông tin
Chương này đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực đáp ứng và phát triển nhu cầu thông tin của người dùng tại Đại học Hải Phòng. Các giải pháp bao gồm tăng cường nguồn lực thông tin, đa dạng hóa dịch vụ thông tin, và nâng cao trình độ cán bộ thư viện. Việc cải thiện môi trường học tập và nghiên cứu cũng được đề cập nhằm kích thích nhu cầu thông tin của người dùng. Các giải pháp này hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng dịch vụ thông tin và hỗ trợ hiệu quả quá trình học tập và nghiên cứu.
3.1. Nâng cao năng lực đáp ứng nhu cầu thông tin
Để nâng cao năng lực đáp ứng nhu cầu thông tin, thư viện cần tăng cường nguồn lực thông tin, bao gồm việc bổ sung tài liệu mới và hiện đại hóa hệ thống thông tin. Đa dạng hóa dịch vụ thông tin như cung cấp tài liệu điện tử, dịch vụ tư vấn thông tin, và đào tạo kỹ năng tìm kiếm thông tin cũng là giải pháp quan trọng. Ngoài ra, việc nâng cao trình độ cán bộ thư viện sẽ giúp cải thiện chất lượng phục vụ.
3.2. Phát triển nhu cầu thông tin của người dùng
Phát triển nhu cầu thông tin của người dùng đòi hỏi cải thiện môi trường học tập và nghiên cứu. Thư viện cần tạo điều kiện thuận lợi cho người dùng tiếp cận thông tin, đồng thời tổ chức các hoạt động đào tạo và hướng dẫn sử dụng thư viện. Việc kích thích nhu cầu thông tin cũng cần được thực hiện thông qua việc quảng bá các dịch vụ thông tin và tài liệu mới, giúp người dùng nhận thức được giá trị của thông tin trong quá trình học tập và nghiên cứu.
