Luận án tiến sĩ về ngôn ngữ học hệ thống ngữ âm tiếng Việt của Việt Kiều ở Mukdahan, Thái Lan

• Tác giả: Phatcharaphong Phubetpeerawat
• Người hướng dẫn: GS. Mai Ngọc Chừ
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Ngôn ngữ học so sánh - đối chiếu
• Đề tài: Hệ thống ngữ âm tiếng Việt của Việt kiều tại Mukdahan, Thái Lan
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Đối tượng nghiên cứu
• 0.2. Mục đích nghiên cứu
• 0.3. Phạm vi nghiên cứu
• 0.4. Nhiệm vụ của nghiên cứu
• 0.5. Phương pháp nghiên cứu của luận án
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT CỦA LUẬN ÁN
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về ngữ âm tiếng Việt
• 1.2. Tình hình nghiên cứu về ngữ âm tiếng Việt ở Việt Nam
• 1.3. Tình hình nghiên cứu ở Thái Lan về ngữ âm tiếng Việt của Việt kiều Thái Lan
• 1.4. Cơ sở lý thuyết của luận án
• 1.4.1. Cơ sở lý thuyết về phương ngữ và nghiên cứu phương ngữ
• 1.4.2. Cơ sở lý thuyết về cộng đồng song ngữ và tiếp xúc ngôn ngữ
• 1.4.3. Cơ sở lý thuyết về ngữ âm tiếng Việt
• 1.4.4. Cơ sở lý thuyết trong phân tích ngữ âm học khí cụ
• 2. HỆ THỐNG PHỤ ÂM ĐẦU TRONG TIẾNG VIỆT CỦA VIỆT KIỂU Ở MUKDAHAN
• 2.1. Miêu tả phụ âm đầu tiếng Việt của Việt kiều ở tỉnh Mukdahan, Thái Lan
• 2.2. Các phụ âm môi
• 2.3. Các phụ âm rang - Thôi
• 2.4. Các phụ âm đầu lưỡi bẹt
• 2.5. Các phụ âm đầu lưỡi quặt
• 2.6. Các phụ âm mặt
• 2.7. Các phụ âm gốc lưỡi
• 2.8. Các phụ âm thanh hầu
• 2.9. Đối chiếu phụ âm đầu tiếng Việt của Việt kiều ở Mukdahan với phụ âm đầu tiếng Việt trong phương ngữ Trung ở Việt Nam
• 2.9.1. Những điểm tương đồng giữa các phụ âm đầu tiếng Việt ở Mukdahan với các phụ âm đầu trong phương ngữ Trung
• 2.9.2. Những điểm khác biệt giữa các phụ âm đầu tiếng Việt ở Mukdahan với các phụ âm đầu trong phương ngữ Trung
• 2.10. Đối chiếu phụ âm đầu tiếng Việt của Việt kiều ở Mukdahan với phụ âm đầu tiếng Việt trong phương ngữ Bắc ở Việt Nam
• 2.10.1. Những điểm tương đồng giữa các phụ âm đầu tiếng Việt ở Mukdahan với các phụ âm đầu trong phương ngữ Bắc
• 2.10.2. Những điểm khác biệt giữa các phụ âm đầu tiếng Việt ở Mukdahan với các phụ âm đầu trong phương ngữ Bắc
• 2.11. Những cặp/nhóm biến thể phụ âm đầu trong nội bộ tiếng Việt của Việt kiều ở Mukdahan
• 3. KẾT PHẦN VẦN TRONG TIẾNG VIỆT CỦA VIỆT KIỂU Ở MUKDAHAN
• 3.1. Miêu tả phần vần trong tiếng Việt của Việt kiều ở tỉnh Mukdahan, Thái Lan
• 3.2. Miêu tả hệ thống vần
• 3.3. Đối chiếu hệ thống vần trong tiếng Việt của Việt kiều ở Mukdahan với hệ thống vần trong phương ngữ Trung ở Việt Nam
• 3.3.1. Những điểm tương đồng giữa vần trong tiếng Việt ở Mukdahan với vần trong phương ngữ Trung
• 3.3.2. Những điểm khác biệt giữa vần trong tiếng Việt ở Mukdahan với vần trong phương ngữ Trung
• 3.4. Đối chiếu hệ thống vần trong tiếng Việt của Việt kiều ở Mukdahan với hệ thống vần trong phương ngữ Bắc ở Việt Nam
• 3.4.1. Những điểm tương đồng giữa vần trong tiếng Việt ở Mukdahan với vần trong phương ngữ Bắc
• 3.4.2. Những điểm khác biệt giữa phần vần trong tiếng Việt ở Mukdahan với phần vần trong phương ngữ Bắc
• 4. THANH ĐIỆU TRONG TIẾNG VIỆT CỦA VIỆT KIỂU Ở MUKDAHAN
• 4.1. Miêu tả thanh điệu tiếng Việt của Việt kiều ở tỉnh Mukdahan, Thái Lan
• 4.2. Hệ thống thanh điệu tiếng Việt của nghiệm viên nhóm I
• 4.3. Hệ thống thanh điệu tiếng Việt của nghiệm viên nhóm II
• 4.4. Hệ thống thanh điệu tiếng Việt của nghiệm viên nhóm III
• 4.5. Hệ thống thanh điệu trong tiếng Việt của nghiệm viên nhóm IV
• 4.6. Mô hình chung của hệ thống thanh điệu tiếng Việt ở Mukdahan
• 4.7. Đối chiếu thanh điệu tiếng Việt của Việt kiều ở Mukdahan với thanh điệu trong phương ngữ Trung ở Việt Nam
• 4.7.1. Những điểm tương đồng giữa thanh điệu tiếng Việt ở Mukdahan với thanh điệu trong phương ngữ Trung
• 4.7.2. Những điểm khác biệt giữa thanh điệu tiếng Việt ở Mukdahan với thanh điệu trong phương ngữ Trung
• 4.8. Đối chiếu thanh điệu tiếng Việt của Việt kiều ở Mukdahan với thanh điệu trong phương ngữ Bắc ở Việt Nam
• 4.8.1. Những điểm tương đồng giữa thanh điệu tiếng Việt ở Mukdahan với thanh điệu trong phương ngữ Bắc
• 4.8.2. Những điểm khác biệt giữa thanh điệu tiếng Việt ở Mukdahan với thanh điệu trong phương ngữ Bắc
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về nghiên cứu ngôn ngữ học hệ thống ngữ âm tiếng Việt

Nghiên cứu ngôn ngữ học hệ thống ngữ âm tiếng Việt của Việt Kiều tại Mukdahan, Thái Lan là một lĩnh vực quan trọng trong việc hiểu rõ sự phát triển và biến đổi của ngôn ngữ trong cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Nghiên cứu này không chỉ giúp bảo tồn văn hóa ngôn ngữ mà còn góp phần vào việc phát triển chính sách ngôn ngữ của Chính phủ Thái Lan. Hệ thống ngữ âm tiếng Việt tại Mukdahan mang trong mình những đặc điểm riêng biệt, phản ánh sự giao thoa văn hóa và ngôn ngữ giữa Việt Nam và Thái Lan.

1.1. Đối tượng nghiên cứu và mục đích của luận án

Đối tượng nghiên cứu của luận án này là ngữ âm, âm vị học tiếng Việt của cộng đồng Việt kiều ở tỉnh Mukdahan. Mục đích chính là làm rõ thực trạng cấu trúc ngữ âm, âm vị học tiếng Việt của Việt kiều tại đây, đồng thời so sánh với hệ thống ngữ âm trong phương ngữ Trung và Bắc ở Việt Nam.

1.2. Tình hình nghiên cứu ngữ âm tiếng Việt tại Mukdahan

Tình hình nghiên cứu ngữ âm tiếng Việt tại Mukdahan đã được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng tiếng Việt của Việt kiều tại đây có nhiều điểm tương đồng và khác biệt so với tiếng Việt gốc ở quê hương, đặc biệt là về hệ thống phụ âm, vần và thanh điệu.

II. Vấn đề và thách thức trong nghiên cứu ngữ âm tiếng Việt

Nghiên cứu ngữ âm tiếng Việt của Việt Kiều tại Mukdahan đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những vấn đề chính là sự biến đổi ngôn ngữ do ảnh hưởng của ngôn ngữ địa phương và sự tiếp xúc văn hóa. Điều này dẫn đến việc khó khăn trong việc xác định các đặc điểm ngữ âm chính xác của tiếng Việt trong cộng đồng này.

2.1. Sự biến đổi ngữ âm do tiếp xúc ngôn ngữ

Sự tiếp xúc với ngôn ngữ Thái Lan và các ngôn ngữ dân tộc thiểu số khác đã tạo ra những biến đổi trong ngữ âm tiếng Việt của Việt kiều. Những biến đổi này không chỉ ảnh hưởng đến cách phát âm mà còn đến cấu trúc ngữ âm của tiếng Việt tại Mukdahan.

2.2. Khó khăn trong việc thu thập dữ liệu ngữ liệu

Việc thu thập dữ liệu ngữ liệu từ cộng đồng Việt kiều tại Mukdahan gặp nhiều khó khăn do sự khác biệt về văn hóa và ngôn ngữ. Nhiều người không quen với việc ghi âm và phân tích ngữ âm, dẫn đến việc thiếu hụt dữ liệu chính xác cho nghiên cứu.

III. Phương pháp nghiên cứu hệ thống ngữ âm tiếng Việt

Phương pháp nghiên cứu được áp dụng trong luận án này bao gồm việc thu thập dữ liệu qua ghi âm và phân tích ngữ âm theo cảm thụ thính giác. Các phương pháp này giúp làm rõ cấu trúc ngữ âm của tiếng Việt trong cộng đồng Việt kiều tại Mukdahan.

3.1. Phương pháp ghi âm và phân tích ngữ âm

Sử dụng máy ghi âm chất lượng cao để thu thập dữ liệu từ các nghiệm viên là Việt kiều tại Mukdahan. Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích để xác định các đặc điểm ngữ âm chính của tiếng Việt trong cộng đồng này.

3.2. Phân tích cảm thụ thính giác trong nghiên cứu

Phân tích cảm thụ thính giác là một phương pháp quan trọng trong nghiên cứu ngữ âm. Phương pháp này giúp nhận diện và mô tả các đặc điểm âm thanh của tiếng Việt, từ đó làm rõ sự khác biệt và tương đồng với các phương ngữ khác.

IV. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu cho thấy hệ thống ngữ âm tiếng Việt của Việt kiều tại Mukdahan có nhiều đặc điểm độc đáo. Những đặc điểm này không chỉ phản ánh sự giao thoa văn hóa mà còn có thể được ứng dụng trong việc phát triển chương trình giảng dạy tiếng Việt cho cộng đồng Việt kiều.

4.1. Đặc điểm ngữ âm nổi bật của tiếng Việt tại Mukdahan

Hệ thống phụ âm, vần và thanh điệu của tiếng Việt tại Mukdahan có nhiều điểm khác biệt so với tiếng Việt gốc. Những đặc điểm này bao gồm sự thay đổi trong cách phát âm và cấu trúc âm vị, tạo nên một phương ngữ độc đáo.

4.2. Ứng dụng kết quả nghiên cứu vào giáo dục

Kết quả nghiên cứu có thể được ứng dụng trong việc xây dựng chương trình giảng dạy tiếng Việt cho cộng đồng Việt kiều tại Mukdahan. Việc hiểu rõ hệ thống ngữ âm sẽ giúp cải thiện chất lượng dạy và học tiếng Việt trong cộng đồng này.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của nghiên cứu

Nghiên cứu ngôn ngữ học hệ thống ngữ âm tiếng Việt của Việt kiều tại Mukdahan mở ra nhiều triển vọng cho các nghiên cứu tiếp theo. Việc hiểu rõ sự biến đổi ngôn ngữ trong cộng đồng này không chỉ giúp bảo tồn văn hóa mà còn góp phần vào việc phát triển chính sách ngôn ngữ hiệu quả.

5.1. Tầm quan trọng của nghiên cứu ngôn ngữ học

Nghiên cứu ngôn ngữ học không chỉ giúp bảo tồn văn hóa mà còn tạo ra cơ hội cho việc phát triển ngôn ngữ trong cộng đồng. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.

5.2. Triển vọng nghiên cứu trong tương lai

Triển vọng nghiên cứu trong tương lai có thể mở rộng ra các cộng đồng Việt kiều khác tại Thái Lan và các nước khác. Việc nghiên cứu sâu hơn về ngôn ngữ và văn hóa sẽ giúp làm phong phú thêm kho tàng ngôn ngữ Việt Nam.