I. Tính cấp thiết của đề tài
Cây chè (Camellia sinensis (L) O. Kuntze) là cây công nghiệp lâu năm, có nguồn gốc ở vùng nhiệt đới nóng ẩm. Việt Nam có điều kiện tự nhiên phù hợp cho cây chè sinh trưởng phát triển. Cây chè giữ vai trò quan trọng trong cơ cấu cây trồng nông nghiệp, là mặt hàng xuất khẩu quan trọng. Sản xuất chè không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn góp phần thúc đẩy công nghiệp hóa nông nghiệp, đặc biệt ở vùng Trung du miền núi phía Bắc. Giống chè Trung du búp tím, do chủ yếu được trồng bằng hạt, dẫn đến sự không đồng đều trong quần thể và năng suất chưa cao. Việc tuyển chọn giống và nhân giống vô tính là cần thiết để mở rộng diện tích giống chè này. Nghiên cứu này nhằm hoàn thiện quy trình kỹ thuật giâm cành chè, nâng cao tỷ lệ xuất vườn cho giống chè Trung du búp tím.
II. Cơ sở khoa học của giâm cành chè
Giâm cành chè là phương pháp nhân giống vô tính khả thi nhất, sử dụng đoạn cành dài 4-5 cm có lá nguyên vẹn. Phương pháp này giúp tạo ra cây con mới với số lượng lớn. Đặc điểm của cây mẹ, tuổi hom, kích thước hom và thời vụ giâm ảnh hưởng đến tỷ lệ ra rễ và bật mầm. Việc nghiên cứu các chỉ tiêu như tuổi hom giâm và kích thước bầu giâm có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao tỷ lệ ra rễ và chất lượng cây chè giống. Bón phân cũng là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến hàm lượng các chất trong hom, từ đó quyết định sự hình thành rễ và chồi.
III. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Nghiên cứu này không chỉ xác định được giá thể giâm hom và kỹ thuật bón phân phù hợp cho giống chè Trung du búp tím mà còn góp phần hoàn thiện quy trình giâm hom chè. Kết quả nghiên cứu sẽ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất giống chè, thay thế các diện tích giống chè già cỗi, năng suất thấp. Điều này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho người trồng chè mà còn góp phần bảo tồn và phát triển nguồn gen cây chè bản địa, nâng cao giá trị sản phẩm chè Trung du búp tím.
IV. Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy ảnh hưởng của giá thể đến sinh trưởng và phát triển cành giâm trên giống chè Trung du búp tím. Các thí nghiệm cho thấy giá thể giâm có ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ sống của hom chè, sinh trưởng các bộ phận dưới mặt đất và trên mặt đất. Bên cạnh đó, việc bón phân cũng có tác động rõ rệt đến sinh trưởng cây chè giống trong vườn ươm. Các công thức bón phân khác nhau đã được thử nghiệm và cho thấy sự khác biệt rõ rệt về chiều cao cây, động thái ra lá và chất lượng cây chè giống trước khi xuất vườn.
V. Kết luận và đề nghị
Nghiên cứu đã xác định được các biện pháp kỹ thuật giâm cành phù hợp cho giống chè Trung du búp tím tại Phú Thọ. Kết quả nghiên cứu không chỉ có giá trị khoa học mà còn có ý nghĩa thực tiễn cao, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất giống chè. Đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ xuất vườn và chất lượng cây chè giống, nhằm phát triển bền vững cây chè Trung du búp tím trong tương lai.