Nghiên cứu hiệu quả cầm máu bằng kẹp clip đơn thuần và kết hợp adrenalin qua nội soi trong điều trị loét dạ dày tá tràng

• Tác giả: Đào Nguyên Khải
• Người hướng dẫn: PGS. Vũ Văn Khiên
• Trường học: Viện Nghiên Cứu Khoa Học Y Dược Lâm Sàng 108
• Chuyên ngành: Nội Tiêu hóa
• Đề tài: Nghiên cứu kết quả cầm máu bằng kẹp clip đơn thuần và kẹp clip kết hợp tiêm adrenalin 1/10.000 qua nội soi điều trị chảy máu do loét dạ dày tá tràng
• Loại tài liệu: luận án tiến sỹ y học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. DỊCH TỄ, TỶ LỆ TỬ VONG, NGUYÊN NHÂN CMTH TRÊN
• 1.2. LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CMTH DO LOÉT DDTT
• 1.3. CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ VÀ THANG ĐIỂM TIÊN LƯỢNG CMTH DO LOÉT DẠ DÀY TÁ TRÀNG
• 1.4. ĐIỀU TRỊ CMTH DO LOÉT DẠ DÀY-TÁ TRÀNG
• 1.5. PHƯƠNG PHÁP KẸP CLIP CẦM MÁU
• 1.6. PHƯƠNG PHÁP TIÊM ADRENALIN CẦM MÁU
• 1.7. PHƯƠNG PHÁP PHỐI HỢP CẦM MÁU
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
• 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA NHÓM NGHIÊN CỨU
• 3.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CHẢY MÁU DO LOÉT DDTT
• 3.3. SO SÁNH KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ CỦA 2 NHÓM
• 3.4. KẾT QUẢ CẦM MÁU ĐỐI VỚI PHÂN LOẠI FORREST
• 3.5. ĐẶC ĐIỂM VÀ TÍNH AN TOÀN CỦA KỸ THUẬT
• 3.6. MỐI LIÊN QUAN THANG ĐIỂM VỚI KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG
• 4.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG
• 4.3. SO SÁNH KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ GIỮA 2 NHÓM
• 4.4. KẾT QUẢ CẦM MÁU ĐỐI VỚI PHÂN LOẠI FORREST
• 4.5. ĐẶC ĐIỂM VÀ TÍNH AN TOÀN CỦA KỸ THUẬT
• 4.6. MỐI SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN KẾT QUẢ CẦM MÁU
• DANH MỤC NHỮNG CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
• DANH MỤC ẢNH VÀ HÌNH

I. Tổng quan về cầm máu và phương pháp điều trị loét dạ dày tá tràng

Cầm máu là một trong những biện pháp quan trọng trong điều trị loét dạ dày tá tràng, đặc biệt khi có biến chứng chảy máu. Kẹp clip và adrenalin là hai phương pháp phổ biến được sử dụng qua nội soi. Kẹp clip đơn thuần là kỹ thuật cơ học, trong khi kẹp clip kết hợp adrenalin mang lại hiệu quả cao hơn nhờ tác dụng co mạch của adrenalin. Nghiên cứu này so sánh hiệu quả cầm máu giữa hai phương pháp, đồng thời đánh giá tính an toàn và các yếu tố liên quan.

1.1. Dịch tễ học và nguyên nhân chảy máu tiêu hóa

Chảy máu tiêu hóa là biến chứng thường gặp của loét dạ dày tá tràng, chiếm tỷ lệ cao trong các ca cấp cứu. Nguyên nhân chính bao gồm nhiễm Helicobacter pylori, sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), và các bệnh lý kèm theo. Tỷ lệ tử vong do chảy máu tiêu hóa dao động từ 5-14%, phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và thời gian can thiệp.

1.2. Phương pháp điều trị qua nội soi

Nội soi điều trị là phương pháp hiệu quả để kiểm soát chảy máu tiêu hóa. Kẹp clip và tiêm adrenalin là hai kỹ thuật chính. Kẹp clip có hiệu quả cầm máu cao, đặc biệt với tổn thương Forrest I và II. Adrenalin giúp co mạch tạm thời, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kẹp clip. Kết hợp hai phương pháp này mang lại hiệu quả vượt trội so với sử dụng đơn lẻ.

II. Kết quả nghiên cứu và đánh giá hiệu quả

Nghiên cứu so sánh hiệu quả cầm máu giữa kẹp clip đơn thuần và kẹp clip kết hợp adrenalin trên nhóm bệnh nhân loét dạ dày tá tràng. Kết quả cho thấy, nhóm kết hợp có tỷ lệ cầm máu thành công cao hơn (95%) so với nhóm đơn thuần (85%). Tỷ lệ tái phát chảy máu cũng thấp hơn đáng kể ở nhóm kết hợp. Tính an toàn của cả hai phương pháp đều được đánh giá cao, với ít biến chứng nghiêm trọng.

2.1. So sánh hiệu quả cầm máu

Kẹp clip kết hợp adrenalin cho thấy hiệu quả cầm máu vượt trội, đặc biệt với tổn thương Forrest I và IIA. Tỷ lệ tái phát chảy máu ở nhóm kết hợp chỉ 5%, trong khi nhóm đơn thuần là 15%. Điều này khẳng định vai trò của adrenalin trong việc hỗ trợ cầm máu ban đầu.

2.2. Đánh giá tính an toàn và yếu tố liên quan

Cả hai phương pháp đều an toàn, với tỷ lệ biến chứng thấp. Các yếu tố như tuổi, kích thước ổ loét, và thang điểm Rockall có ảnh hưởng đến kết quả điều trị. Bệnh nhân có thang điểm Rockall cao cần được theo dõi chặt chẽ để giảm nguy cơ tái phát.

III. Ứng dụng thực tiễn và kết luận

Nghiên cứu khẳng định kẹp clip kết hợp adrenalin là phương pháp ưu việt trong điều trị chảy máu do loét dạ dày tá tràng. Phương pháp này không chỉ cải thiện hiệu quả cầm máu mà còn giảm tỷ lệ tái phát và tử vong. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hướng dẫn thực hành lâm sàng, đặc biệt trong các trường hợp chảy máu nặng.

3.1. Khuyến nghị lâm sàng

Các bác sĩ nên ưu tiên sử dụng kẹp clip kết hợp adrenalin trong điều trị chảy máu tiêu hóa do loét dạ dày tá tràng, đặc biệt với tổn thương Forrest I và IIA. Việc kết hợp hai phương pháp giúp tăng hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ tái phát.

3.2. Hướng nghiên cứu tương lai

Cần tiếp tục nghiên cứu trên quy mô lớn hơn để đánh giá hiệu quả lâu dài của phương pháp này. Ngoài ra, việc phát triển các kỹ thuật nội soi tiên tiến cũng là hướng đi quan trọng trong tương lai.