I. Tính cấp thiết của đề tài
Đề tài nghiên cứu về di chúc hợp pháp theo quy định của pháp luật dân sự Việt Nam tại Hà Nam có tính cấp thiết cao. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, vấn đề thừa kế và di chúc ngày càng trở nên phức tạp do sự gia tăng các tranh chấp liên quan đến tài sản thừa kế. Di chúc không chỉ thể hiện ý chí của người lập mà còn quyết định quyền lợi của các bên liên quan. Theo Bộ luật Dân sự 2015, di chúc được quy định rõ ràng, tuy nhiên, thực tiễn thực hiện tại tỉnh Hà Nam cho thấy nhiều bất cập trong việc áp dụng quy định này. Việc nghiên cứu này không chỉ giúp nhận diện những vấn đề còn tồn tại mà còn đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quy định pháp luật. Đặc biệt, nghiên cứu này cũng góp phần nâng cao nhận thức của người dân về quyền lập di chúc, từ đó giảm thiểu tranh chấp và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan.
II. Tình hình nghiên cứu đề tài
Nghiên cứu về di chúc hợp pháp đã thu hút sự quan tâm của nhiều tác giả trong lĩnh vực pháp lý. Các công trình nghiên cứu trước đây đã đề cập đến các khía cạnh lý luận và thực tiễn của di chúc, tuy nhiên, chủ yếu tập trung vào các quy định pháp luật chung mà chưa đi sâu vào thực tiễn áp dụng tại từng địa phương cụ thể như Hà Nam. Việc phân tích và đánh giá các công trình đã công bố cho thấy nhiều tác giả đã chỉ ra những bất cập trong quy định về di chúc, nhưng chưa có nhiều nghiên cứu thực tiễn về việc áp dụng quy định này tại tỉnh Hà Nam. Do đó, nghiên cứu này không chỉ bổ sung kiến thức lý luận mà còn tạo ra giá trị thực tiễn, giúp cho các cơ quan thực thi pháp luật và người dân hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ liên quan đến di chúc.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là di chúc hợp pháp theo quy định của pháp luật dân sự Việt Nam và thực tiễn thực hiện tại tỉnh Hà Nam. Phạm vi nghiên cứu được xác định rõ ràng, tập trung vào các quy định pháp luật hiện hành về di chúc hợp pháp, đặc biệt là từ Bộ luật Dân sự 2015. Nghiên cứu cũng sẽ so sánh với Bộ luật Dân sự 2005 để chỉ ra những điểm mới, những cải cách trong quy định pháp luật. Ngoài ra, nghiên cứu cũng xem xét các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến việc lập di chúc, từ đó đưa ra những kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về di chúc hợp pháp tại Hà Nam.
IV. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu tổng quát của nghiên cứu là phân tích, đánh giá một cách toàn diện các quy định về di chúc hợp pháp theo pháp luật Việt Nam hiện hành, từ đó chỉ ra những hạn chế, bất cập và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quy định pháp luật. Cụ thể, nghiên cứu sẽ tập trung vào việc đánh giá thực tiễn thực hiện quy định về di chúc hợp pháp tại tỉnh Hà Nam, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật trong lĩnh vực này. Mục tiêu này không chỉ giúp cải thiện tình hình thực tiễn mà còn góp phần xây dựng một hệ thống pháp luật hoàn thiện hơn, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân.
V. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước và pháp luật làm nền tảng. Bên cạnh đó, các phương pháp nghiên cứu cụ thể như phương pháp tổng hợp, phân tích, bình luận được áp dụng để đánh giá các quy định pháp luật về di chúc hợp pháp. Phương pháp so sánh cũng được sử dụng để chỉ ra những điểm khác biệt giữa Bộ luật Dân sự 2015 và Bộ luật Dân sự 2005, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm cho việc hoàn thiện quy định pháp luật. Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn trong nghiên cứu sẽ giúp đưa ra những đánh giá chính xác và khách quan về tình hình thực hiện pháp luật về di chúc.
VI. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn
Luận văn có ý nghĩa khoa học và thực tiễn sâu sắc trong việc nghiên cứu và phân tích các quy định pháp luật về di chúc hợp pháp. Nó không chỉ cung cấp cái nhìn tổng quan về hệ thống pháp luật hiện hành mà còn chỉ ra những bất cập, hạn chế trong thực tiễn áp dụng. Từ đó, nghiên cứu cũng đề xuất các giải pháp hoàn thiện quy định pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về di chúc. Ngoài ra, luận văn cũng có thể trở thành tài liệu tham khảo hữu ích cho các cơ quan lập pháp, các nhà nghiên cứu và những người quan tâm đến lĩnh vực thừa kế và di chúc, từ đó thúc đẩy việc thực hiện quyền lập di chúc hợp pháp một cách hiệu quả hơn.
VII. Kết cấu của luận văn
Luận văn được chia thành ba chương chính. Chương 1 tập trung vào các vấn đề lý luận về di chúc và di chúc hợp pháp, bao gồm khái niệm, đặc điểm và phân loại di chúc. Chương 2 phân tích thực trạng pháp luật Việt Nam hiện hành về di chúc hợp pháp, đánh giá các quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng. Chương 3 đề cập đến thực tiễn thực hiện quy định pháp luật về di chúc hợp pháp tại tỉnh Hà Nam và đưa ra một số kiến nghị hoàn thiện. Kết cấu này giúp luận văn có sự liên kết chặt chẽ, dễ dàng cho người đọc theo dõi và hiểu rõ nội dung nghiên cứu.