Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Gửi Tiền Tiết Kiệm Của Khách Hàng Cá Nhân Tại Ngân Hàng TMCP Đầu Tư Và Phát Triển Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Thị Dương
• Người hướng dẫn: PGS, TS Mai Thu Hiền
• Trường học: Trường Đại Học Ngoại Thương
• Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng
• Đề tài: Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Gửi Tiền Tiết Kiệm Tại Ngân Hàng TMCP Đầu Tư Và Phát Triển Việt Nam
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. LỜI MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục đích nghiên cứu
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Kết cấu của đề tài
• 2. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN TIẾT KIỆM CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 2.1. Tổng quan nghiên cứu trong nước và nước ngoài
• 2.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài
• 2.1.2. Các nghiên cứu trong nước
• 2.1.3. Khoảng trống nghiên cứu
• 2.2. Cơ sở lý luận về các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại
• 2.2.1. Tổng quan về gửi tiền tiết kiệm của ngân hàng thương mại
• 2.2.2. Quyết định của người tiêu dùng
• 2.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại
• 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thiết kế nghiên cứu
• 3.2. Phương pháp nghiên cứu
• 3.3. Phương pháp chọn mẫu
• 3.4. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 3.5. Phương pháp xử lý số liệu
• 3.6. Phương pháp phân tích số liệu
• 3.7. Mô hình nghiên cứu đề xuất
• 4. PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN TIẾT KIỆM CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH SƠN TÂY
• 4.1. Tổng quan và thực trạng các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Sơn Tây
• 4.2. Tổng quan về BIDV
• 4.3. Thực trạng các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Sơn Tây
• 4.4. Phân tích kết quả nghiên cứu
• 4.4.1. Mô tả mẫu nghiên cứu
• 4.4.2. Phân tích độ tin cậy của thang đo
• 4.4.3. Phân tích nhân tố khám phá
• 4.4.4. Phân tích kết quả mô hình hồi quy đa biến
• 4.4.5. Kiểm định mô hình
• 5. CÁC GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM TĂNG CƯỜNG THU HÚT KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN GỬI TIỀN TIẾT KIỆM TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – CHI NHÁNH SƠN TÂY
• 5.1. Định hướng phát triển Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Sơn Tây
• 5.2. Một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút khách hàng cá nhân gửi tiền tiết kiệm tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Sơn Tây
• 5.2.1. Xây dựng chính sách chăm sóc khách hàng hợp lý
• 5.2.2. Đa dạng hóa các sản phẩm huy động tiền gửi phù hợp với từng phân khúc khách hàng
• 5.2.3. Tăng cường hoạt động truyền thông
• 5.2.4. Tăng cường đào tạo năng lực cán bộ
• 5.2.5. Một số kiến nghị
• 5.2.5.1. Đối với Nhà nước
• 5.2.5.2. Đối với Ngân hàng Nhà nước
• 5.2.5.3. Đối với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Quyết Định Gửi Tiền Tiết Kiệm Tại BIDV

Nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm tại ngân hàng, đặc biệt là Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), là vô cùng quan trọng. Hoạt động huy động vốn từ tiền gửi tiết kiệm đóng vai trò then chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thanh khoản, quy mô tín dụng và uy tín của ngân hàng. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và sự thay đổi liên tục của thị trường tài chính, việc hiểu rõ động cơ và yếu tố tác động đến quyết định của khách hàng cá nhân là yếu tố sống còn để BIDV duy trì và phát triển. Nghiên cứu này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về hành vi khách hàng, từ đó giúp BIDV xây dựng các chiến lược huy động vốn hiệu quả hơn, phù hợp với từng phân khúc khách hàng và điều kiện thị trường. Điều này góp phần vào sự ổn định và tăng trưởng bền vững của ngân hàng.

1.1. Tầm quan trọng của quyết định gửi tiết kiệm ngân hàng

Quyết định gửi tiền tiết kiệm tại ngân hàng không chỉ đơn thuần là hành vi tài chính cá nhân mà còn có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển của nền kinh tế. Tiền gửi tiết kiệm là nguồn vốn quan trọng cho ngân hàng, cho phép họ cung cấp các khoản vay cho doanh nghiệp và cá nhân, thúc đẩy đầu tư và tăng trưởng kinh tế. Mức lãi suất tiền gửi, độ an toàn và uy tín của ngân hàng đều ảnh hưởng đến quyết định gửi tiết kiệm. Một lượng lớn tiền gửi tiết kiệm còn góp phần đảm bảo an ninh tài chính cho người dân, giúp họ có nguồn dự phòng cho các chi phí bất ngờ hoặc các mục tiêu tài chính dài hạn.

1.2. Vai trò của BIDV trong hệ thống ngân hàng Việt Nam

BIDV đóng vai trò quan trọng trong hệ thống ngân hàng Việt Nam, là một trong những ngân hàng thương mại lớn nhất với mạng lưới chi nhánh và phòng giao dịch rộng khắp cả nước. BIDV cung cấp đa dạng các sản phẩm và dịch vụ tài chính, bao gồm tiền gửi tiết kiệm, cho vay, thanh toán quốc tế và các dịch vụ ngân hàng điện tử. Sự ổn định và hiệu quả hoạt động của BIDV có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ hệ thống ngân hàng và nền kinh tế. Do đó, việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm tại BIDV có ý nghĩa quan trọng, giúp ngân hàng này duy trì và nâng cao vị thế cạnh tranh, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước. Việc tăng cường vốn huy động giúp ngân hàng chủ động hơn trong các hoạt động kinh doanh.

II. Thách Thức Trong Thu Hút Tiền Gửi Tiết Kiệm Tại BIDV Sơn Tây

BIDV Chi nhánh Sơn Tây, như nhiều chi nhánh ngân hàng khác, đối mặt với nhiều thách thức trong việc thu hút tiền gửi tiết kiệm. Sự cạnh tranh từ các ngân hàng thương mại khác, các tổ chức tín dụng và các kênh đầu tư khác (chứng khoán, bất động sản,...) ngày càng gia tăng. Khách hàng ngày càng có nhiều lựa chọn và trở nên nhạy cảm hơn với lãi suất, phí dịch vụ và chất lượng phục vụ. Bên cạnh đó, các yếu tố vĩ mô như lạm phát, biến động tỷ giá và chính sách tiền tệ cũng có thể ảnh hưởng đến quyết định của khách hàng. Chi nhánh Sơn Tây cần phải nỗ lực không ngừng để cải thiện chất lượng dịch vụ, đa dạng hóa sản phẩm và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với khách hàng để duy trì và mở rộng thị phần.

2.1. Cạnh tranh từ các ngân hàng và tổ chức tín dụng khác

Thị trường tài chính ngày càng cạnh tranh khốc liệt, với sự tham gia của nhiều ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng và các công ty fintech. Mỗi đơn vị đều có những lợi thế cạnh tranh riêng, như lãi suất hấp dẫn, chương trình khuyến mãi đặc biệt hoặc dịch vụ ngân hàng điện tử tiện lợi. BIDV Chi nhánh Sơn Tây cần phải phân tích kỹ lưỡng đối thủ cạnh tranh, xác định điểm mạnh và điểm yếu của mình, từ đó xây dựng các chiến lược cạnh tranh hiệu quả. Việc xây dựng chính sách chăm sóc khách hàng hợp lý là yếu tố then chốt.

2.2. Ảnh hưởng của yếu tố vĩ mô đến quyết định tiết kiệm

Các yếu tố vĩ mô như lạm phát, lãi suất, tỷ giá hối đoái và tình hình kinh tế chung có ảnh hưởng lớn đến quyết định tiết kiệm của người dân. Khi lạm phát tăng cao, giá trị tiền tệ giảm sút, khiến người dân e ngại gửi tiền tiết kiệm. Ngược lại, khi lãi suất tăng cao, người dân có xu hướng gửi tiền tiết kiệm nhiều hơn. BIDV Chi nhánh Sơn Tây cần phải theo dõi sát sao các diễn biến kinh tế vĩ mô, đánh giá tác động của chúng đến hoạt động huy động vốn, từ đó điều chỉnh chính sách và chiến lược kinh doanh cho phù hợp.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Gửi Tiền Tại BIDV

Nghiên cứu này sử dụng kết hợp cả phương pháp định tính và định lượng để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây. Phương pháp định tính được sử dụng để thu thập thông tin sơ bộ thông qua phỏng vấn sâu các chuyên gia tài chính và khách hàng. Phương pháp định lượng được sử dụng để khảo sát một mẫu khách hàng lớn hơn, sử dụng bảng hỏi để thu thập dữ liệu về các yếu tố như lãi suất, chất lượng dịch vụ, uy tín thương hiệu và các yếu tố cá nhân khác. Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích bằng các công cụ thống kê như SPSS để xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến quyết định gửi tiền tiết kiệm. Phương pháp chọn mẫu được sử dụng là phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên phân tầng.

3.1. Thiết kế nghiên cứu và phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp

Nghiên cứu này sử dụng thiết kế nghiên cứu hỗn hợp, kết hợp cả phương pháp định tính và định lượng. Phương pháp định tính được sử dụng để khám phá các yếu tố tiềm ẩn ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm, trong khi phương pháp định lượng được sử dụng để đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát bằng bảng hỏi với các khách hàng đang gửi tiền tiết kiệm tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây. Bảng hỏi được thiết kế dựa trên các nghiên cứu trước đó và được điều chỉnh để phù hợp với điều kiện thực tế của chi nhánh.

3.2. Phương pháp phân tích dữ liệu và kiểm định mô hình

Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích bằng các công cụ thống kê như SPSS. Các kỹ thuật phân tích được sử dụng bao gồm thống kê mô tả, phân tích độ tin cậy Cronbach's Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và phân tích hồi quy đa biến. Phân tích hồi quy đa biến được sử dụng để xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến quyết định gửi tiền tiết kiệm. Mô hình nghiên cứu sẽ được kiểm định bằng các kiểm định thống kê phù hợp để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của kết quả.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Quyết Định Tại BIDV

Kết quả nghiên cứu cho thấy một số nhân tố chính ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây. Các yếu tố này bao gồm: lãi suất tiền gửi, chất lượng dịch vụ (thái độ phục vụ của nhân viên, thời gian giao dịch), uy tín thương hiệu của ngân hàng, sự thuận tiện (vị trí chi nhánh, số lượng ATM), và các chương trình khuyến mãi. Trong đó, chất lượng dịch vụ và uy tín thương hiệu là hai yếu tố có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến quyết định của khách hàng. Lãi suất tiền gửi cũng là một yếu tố quan trọng, nhưng không phải là yếu tố quyết định duy nhất. Khách hàng ngày càng quan tâm đến sự tiện lợi và trải nghiệm dịch vụ khi lựa chọn ngân hàng để gửi tiền. Kết quả này trùng khớp với nghiên cứu của Laroche và cộng sự (1986).

4.1. Mức độ ảnh hưởng của lãi suất và chính sách tiền gửi

Lãi suất tiền gửi vẫn là một yếu tố quan trọng trong quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu cho thấy lãi suất không phải là yếu tố duy nhất, mà khách hàng còn quan tâm đến nhiều yếu tố khác như chất lượng dịch vụ, uy tín thương hiệu và sự thuận tiện. Chính sách tiền gửi linh hoạt, đa dạng các loại hình tiết kiệm và kỳ hạn cũng là những yếu tố thu hút khách hàng. Các chính sách này cần phù hợp với từng phân khúc khách hàng khác nhau.

4.2. Vai trò của chất lượng dịch vụ và uy tín thương hiệu

Chất lượng dịch vụ và uy tín thương hiệu là hai yếu tố có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng. Khách hàng mong muốn được phục vụ nhanh chóng, chuyên nghiệp và tận tình. Uy tín thương hiệu giúp khách hàng cảm thấy an tâm và tin tưởng khi gửi tiền tại ngân hàng. BIDV Chi nhánh Sơn Tây cần phải không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ và xây dựng uy tín thương hiệu để thu hút và giữ chân khách hàng. Tăng cường đào tạo năng lực cán bộ là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng dịch vụ.

V. Giải Pháp Tăng Cường Thu Hút Tiền Gửi Tiết Kiệm Tại BIDV Sơn Tây

Dựa trên kết quả nghiên cứu, BIDV Chi nhánh Sơn Tây cần triển khai một số giải pháp để tăng cường thu hút tiền gửi tiết kiệm. Thứ nhất, cần tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ, từ thái độ phục vụ của nhân viên đến thời gian giao dịch. Thứ hai, cần đa dạng hóa sản phẩm tiết kiệm, cung cấp các gói tiết kiệm phù hợp với từng phân khúc khách hàng. Thứ ba, cần tăng cường hoạt động truyền thông, quảng bá về uy tín thương hiệu và các sản phẩm, dịch vụ của ngân hàng. Thứ tư, cần xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với khách hàng, thông qua các chương trình chăm sóc khách hàng và các hoạt động cộng đồng. Đa dạng hóa các sản phẩm huy động tiền gửi sẽ giúp thu hút nhiều khách hàng hơn.

5.1. Nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm khách hàng

Nâng cao chất lượng dịch vụ là yếu tố then chốt để thu hút và giữ chân khách hàng. BIDV Chi nhánh Sơn Tây cần đào tạo nhân viên về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề và kiến thức chuyên môn. Cần cải thiện quy trình giao dịch, giảm thiểu thời gian chờ đợi và tạo sự thuận tiện cho khách hàng. Cần lắng nghe ý kiến phản hồi của khách hàng và có các biện pháp khắc phục kịp thời. Trải nghiệm khách hàng tốt sẽ tạo sự hài lòng và trung thành, giúp ngân hàng thu hút được nhiều khách hàng hơn.

5.2. Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ tiết kiệm

BIDV Chi nhánh Sơn Tây cần đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ tiết kiệm để đáp ứng nhu cầu của từng phân khúc khách hàng. Cần cung cấp các gói tiết kiệm linh hoạt với nhiều kỳ hạn khác nhau, lãi suất cạnh tranh và các ưu đãi hấp dẫn. Cần phát triển các sản phẩm tiết kiệm trực tuyến, giúp khách hàng dễ dàng gửi và rút tiền mọi lúc mọi nơi. Các sản phẩm và dịch vụ tiết kiệm cần được thiết kế đơn giản, dễ hiểu và dễ sử dụng.

5.3. Tăng cường hoạt động truyền thông và marketing

BIDV Chi nhánh Sơn Tây cần tăng cường hoạt động truyền thông và marketing để quảng bá về uy tín thương hiệu và các sản phẩm, dịch vụ của ngân hàng. Cần sử dụng các kênh truyền thông đa dạng, bao gồm báo chí, truyền hình, mạng xã hội và các sự kiện cộng đồng. Các thông điệp truyền thông cần phải rõ ràng, hấp dẫn và phù hợp với từng đối tượng khách hàng. Cần theo dõi hiệu quả của các hoạt động truyền thông và có các điều chỉnh phù hợp.

VI. Kết Luận Và Hướng Nghiên Cứu Mở Rộng Về Tiền Gửi Tiết Kiệm

Nghiên cứu này đã xác định được một số nhân tố chính ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp chi nhánh xây dựng các chiến lược huy động vốn hiệu quả hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu này vẫn còn một số hạn chế, như phạm vi nghiên cứu chỉ giới hạn ở Chi nhánh Sơn Tây, mẫu khảo sát chưa đại diện cho toàn bộ khách hàng của BIDV. Các nghiên cứu trong tương lai có thể mở rộng phạm vi nghiên cứu ra các chi nhánh khác của BIDV, sử dụng mẫu khảo sát lớn hơn và xem xét thêm các yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm. Cần tiếp tục nghiên cứu các yếu tố mới nổi như ngân hàng số, ví điện tử và tiền điện tử.

6.1. Hạn chế của nghiên cứu và đề xuất cho nghiên cứu tiếp theo

Nghiên cứu này có một số hạn chế cần được khắc phục trong các nghiên cứu tiếp theo. Thứ nhất, phạm vi nghiên cứu chỉ giới hạn ở BIDV Chi nhánh Sơn Tây, kết quả nghiên cứu có thể không áp dụng được cho các chi nhánh khác. Thứ hai, mẫu khảo sát chưa đại diện cho toàn bộ khách hàng của BIDV, cần sử dụng mẫu khảo sát lớn hơn và đa dạng hơn. Thứ ba, nghiên cứu này chưa xem xét đến các yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm, cần bổ sung các yếu tố này trong các nghiên cứu tiếp theo. Các nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào hình thức chiêu thị để thu hút khách hàng.

6.2. Tầm quan trọng của nghiên cứu liên tục về hành vi khách hàng

Thị trường tài chính liên tục thay đổi, hành vi khách hàng cũng ngày càng phức tạp. Do đó, việc nghiên cứu liên tục về hành vi khách hàng là vô cùng quan trọng để các ngân hàng có thể nắm bắt được xu hướng mới và đưa ra các quyết định kinh doanh đúng đắn. BIDV cần đầu tư vào các hoạt động nghiên cứu thị trường, khảo sát khách hàng và phân tích dữ liệu để hiểu rõ hơn về nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Dựa trên kết quả nghiên cứu, BIDV có thể điều chỉnh chiến lược kinh doanh, phát triển sản phẩm mới và nâng cao chất lượng dịch vụ để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng và duy trì vị thế cạnh tranh trên thị trường.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế phát triển và cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các ngân hàng thương mại, việc thu hút khách hàng cá nhân gửi tiền tiết kiệm trở thành một trong những mục tiêu chiến lược quan trọng. Tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) - Chi nhánh Sơn Tây, nguồn vốn huy động từ tiền gửi tiết kiệm chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn vốn, đóng vai trò then chốt trong hoạt động kinh doanh và phát triển tín dụng. Giai đoạn 2019-2021, BIDV Chi nhánh Sơn Tây đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể về số lượng khách hàng gửi tiền tiết kiệm và tổng số tiền huy động, tuy nhiên vẫn còn tồn tại những hạn chế trong quản lý và thu hút vốn.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các yếu tố như hình thức chiêu thị, chất lượng dịch vụ, chất lượng nhân viên, chính sách lãi suất, uy tín thương hiệu và nhóm ảnh hưởng trong khoảng thời gian 2019-2021 tại địa bàn Sơn Tây. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc giúp ngân hàng hiểu rõ hành vi khách hàng, tối ưu hóa chiến lược kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường tài chính.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về quyết định của người tiêu dùng và các mô hình hành vi tiêu dùng trong lĩnh vực tài chính ngân hàng. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

1. Lý thuyết quyết định của người tiêu dùng: Theo Kotler, quá trình ra quyết định của người tiêu dùng gồm năm bước: nhận thức nhu cầu, tìm kiếm thông tin, đánh giá lựa chọn, quyết định mua và hành vi sau mua. Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định bao gồm rủi ro cảm nhận, tính trải nghiệm, văn hóa xã hội, nhóm tham khảo, thương hiệu, nhu cầu tiêu dùng, đặc tính hàng hóa và tính kinh tế.

2. Mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm: Nghiên cứu tổng hợp từ các công trình trong và ngoài nước chỉ ra sáu nhân tố chính tác động đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại, gồm: hình thức chiêu thị, chất lượng dịch vụ, chất lượng nhân viên, chính sách lãi suất, uy tín thương hiệu và nhóm ảnh hưởng.

Các khái niệm chuyên ngành được sử dụng bao gồm: gửi tiền tiết kiệm có kỳ hạn và không kỳ hạn, uy tín thương hiệu ngân hàng, chính sách lãi suất huy động, chất lượng dịch vụ ngân hàng, nhóm ảnh hưởng xã hội, và hình thức chiêu thị trong marketing ngân hàng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với cỡ mẫu 230 khách hàng cá nhân gửi tiền tiết kiệm tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây. Mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản nhằm đảm bảo tính đại diện cho tổng thể khách hàng.

Nguồn dữ liệu bao gồm:

• Dữ liệu sơ cấp: Thu thập qua bảng câu hỏi khảo sát khách hàng với thang đo Likert 5 điểm, đánh giá các nhân tố ảnh hưởng và quyết định gửi tiền tiết kiệm.
• Dữ liệu thứ cấp: Tổng hợp từ các tài liệu, báo cáo ngành, nghiên cứu trước đây và số liệu hoạt động kinh doanh của BIDV Chi nhánh Sơn Tây giai đoạn 2019-2021.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm SPSS, bao gồm các bước: thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy thang đo (Cronbach’s Alpha), phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy đa biến để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố, kiểm định đa cộng tuyến (VIF), kiểm định Breusch-Pagan và White để kiểm tra phương sai không đổi, cùng kiểm định Skewness/Kurtosis để đánh giá phân phối dữ liệu.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 1/2023 đến tháng 10/2023, bao gồm các giai đoạn thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích, viết báo cáo và hoàn thiện luận văn.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng của uy tín thương hiệu và chất lượng dịch vụ: Hai nhân tố này có mức ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định gửi tiền tiết kiệm với hệ số hồi quy lần lượt là 0,181 và 0,164. Điều này cho thấy khách hàng rất quan tâm đến sự tin cậy và chất lượng dịch vụ khi lựa chọn ngân hàng gửi tiền.

2. Chất lượng nhân viên và nhóm ảnh hưởng: Hệ số hồi quy lần lượt là 0,151 và 0,148, cho thấy vai trò quan trọng của nhân viên ngân hàng trong việc tư vấn, hỗ trợ khách hàng cũng như ảnh hưởng từ người thân, bạn bè trong quyết định gửi tiền.

3. Chính sách lãi suất: Mặc dù là yếu tố truyền thống được xem trọng, nhưng trong nghiên cứu này, chính sách lãi suất có ảnh hưởng yếu nhất với hệ số β gần 0, cho thấy khách hàng tại chi nhánh Sơn Tây có thể ưu tiên các yếu tố phi tài chính hơn.

4. Hình thức chiêu thị: Có tác động tích cực đến quyết định gửi tiền tiết kiệm, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng thấp hơn so với các nhân tố khác.

Mô hình hồi quy giải thích được 69,19% biến thiên của quyết định gửi tiền tiết kiệm, cho thấy tính phù hợp và độ tin cậy cao của mô hình nghiên cứu. Kết quả có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện hệ số β của từng nhân tố và bảng phân tích hồi quy chi tiết.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân uy tín thương hiệu và chất lượng dịch vụ chiếm ưu thế có thể do khách hàng ngày càng đề cao sự an toàn và trải nghiệm dịch vụ khi gửi tiền tiết kiệm, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh và đa dạng sản phẩm tài chính. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, khẳng định vai trò của thương hiệu và dịch vụ trong ngành ngân hàng.

Chất lượng nhân viên và nhóm ảnh hưởng cũng đóng vai trò quan trọng, phản ánh sự tin tưởng và ảnh hưởng xã hội trong quyết định tài chính cá nhân. Điều này đồng nhất với các nghiên cứu trước đây về hành vi tiêu dùng dịch vụ ngân hàng.

Chính sách lãi suất có ảnh hưởng yếu hơn có thể do mức lãi suất tại các ngân hàng thương mại hiện nay không có sự chênh lệch lớn hoặc khách hàng đã quen với mức lãi suất chung của thị trường, từ đó giảm bớt sự quan tâm đến yếu tố này.

Hình thức chiêu thị tuy có tác động nhưng chưa thực sự nổi bật, cho thấy ngân hàng cần cải tiến các chiến dịch quảng bá để tăng hiệu quả thu hút khách hàng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao uy tín thương hiệu: BIDV Chi nhánh Sơn Tây cần tiếp tục củng cố hình ảnh uy tín qua các hoạt động minh bạch, bảo mật thông tin khách hàng và duy trì chất lượng dịch vụ ổn định. Mục tiêu tăng chỉ số hài lòng khách hàng lên 90% trong vòng 2 năm tới, do bộ phận truyền thông và quản lý chi nhánh thực hiện.

2. Cải thiện chất lượng dịch vụ và nhân viên: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng chuyên môn, thái độ phục vụ và kỹ năng giao tiếp cho nhân viên. Đặt mục tiêu giảm thời gian chờ giao dịch xuống dưới 5 phút và tăng tỷ lệ khách hàng quay lại sử dụng dịch vụ lên 85% trong 18 tháng tới.

3. Đa dạng hóa hình thức chiêu thị và truyền thông: Tăng cường các chương trình ưu đãi, khuyến mãi hấp dẫn, đồng thời sử dụng hiệu quả các kênh truyền thông số như mạng xã hội, email marketing để tiếp cận khách hàng mục tiêu. Mục tiêu tăng lượng khách hàng mới gửi tiền tiết kiệm lên 15% mỗi năm.

4. Xây dựng chính sách lãi suất cạnh tranh và minh bạch: Mặc dù lãi suất không phải là yếu tố quyết định hàng đầu, ngân hàng cần duy trì mức lãi suất hợp lý, công khai rõ ràng và linh hoạt theo từng phân khúc khách hàng để giữ chân khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới.

5. Tăng cường vai trò nhóm ảnh hưởng: Phát triển các chương trình khách hàng thân thiết, khuyến khích khách hàng giới thiệu bạn bè, người thân gửi tiền tại ngân hàng. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng giới thiệu lên 20% trong vòng 1 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo và quản lý ngân hàng: Giúp hiểu rõ các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng, từ đó xây dựng chiến lược kinh doanh và chính sách phù hợp nhằm tăng trưởng nguồn vốn.

2. Nhân viên kinh doanh và chăm sóc khách hàng: Nắm bắt được các yếu tố khách hàng quan tâm để cải thiện kỹ năng tư vấn, nâng cao chất lượng phục vụ và tăng hiệu quả thu hút khách hàng.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành tài chính ngân hàng: Cung cấp cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu thực tiễn về hành vi khách hàng trong lĩnh vực ngân hàng, làm tài liệu tham khảo cho các đề tài nghiên cứu tiếp theo.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và Ngân hàng Nhà nước: Hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách điều tiết thị trường tiền gửi tiết kiệm, đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của hệ thống ngân hàng.

Câu hỏi thường gặp

1. Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định gửi tiền tiết kiệm tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây?
   Uy tín thương hiệu và chất lượng dịch vụ là hai nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất, với hệ số hồi quy lần lượt là 0,181 và 0,164, cho thấy khách hàng ưu tiên sự tin cậy và trải nghiệm dịch vụ khi lựa chọn ngân hàng.

2. Tại sao chính sách lãi suất lại có ảnh hưởng yếu trong nghiên cứu này?
   Khách hàng tại chi nhánh Sơn Tây có thể đã quen với mức lãi suất chung của thị trường hoặc coi trọng các yếu tố phi tài chính hơn, dẫn đến việc lãi suất không phải là yếu tố quyết định hàng đầu trong quyết định gửi tiền.

3. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
   Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với cỡ mẫu 230 khách hàng, thu thập dữ liệu qua bảng hỏi Likert, phân tích bằng SPSS với các kỹ thuật như kiểm định độ tin cậy, phân tích nhân tố khám phá và hồi quy đa biến.

4. Làm thế nào để BIDV Chi nhánh Sơn Tây nâng cao hiệu quả thu hút tiền gửi tiết kiệm?
   Ngân hàng cần tập trung nâng cao uy tín thương hiệu, cải thiện chất lượng dịch vụ và nhân viên, đa dạng hóa hình thức chiêu thị, xây dựng chính sách lãi suất cạnh tranh và phát huy vai trò nhóm ảnh hưởng trong cộng đồng khách hàng.

5. Nghiên cứu có thể áp dụng cho các ngân hàng khác không?
   Mặc dù nghiên cứu tập trung tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây, các kết quả và giải pháp có thể tham khảo và điều chỉnh phù hợp để áp dụng cho các ngân hàng thương mại khác có đặc điểm tương tự về khách hàng và thị trường.

Kết luận

• Nghiên cứu đã xác định sáu nhân tố chính ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại BIDV Chi nhánh Sơn Tây: hình thức chiêu thị, chất lượng dịch vụ, chất lượng nhân viên, chính sách lãi suất, uy tín thương hiệu và nhóm ảnh hưởng.
• Uy tín thương hiệu và chất lượng dịch vụ là hai yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất, trong khi chính sách lãi suất có ảnh hưởng yếu nhất trong mô hình.
• Mô hình hồi quy giải thích được 69,19% biến thiên của quyết định gửi tiền tiết kiệm, cho thấy tính phù hợp cao của nghiên cứu.
• Đề xuất các giải pháp tập trung nâng cao uy tín thương hiệu, cải thiện chất lượng dịch vụ và nhân viên, đa dạng hóa hình thức chiêu thị, xây dựng chính sách lãi suất cạnh tranh và phát huy vai trò nhóm ảnh hưởng.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả trong vòng 2-3 năm, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các chi nhánh khác để so sánh và hoàn thiện mô hình.

Luận văn hy vọng sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý ngân hàng, chuyên gia tài chính và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, góp phần nâng cao hiệu quả huy động vốn và phát triển bền vững ngành ngân hàng Việt Nam.