I. Tổng Quan Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Kali và Đạm 55 ký tự
Từ xa xưa, cây chè (Camellia sinensis) đã được trồng và sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới. Lá chè chứa đến 500 thành phần hóa học, bao gồm vitamin, chất purin, chất phenol, tinh dầu thơm, axit amin và các chất polysaccharide có công hiệu bảo vệ sức khỏe. Các polyphenol tổng hợp từ catechin có tác dụng phòng trừ nhiều loại bệnh nhất. Cây chè là cây công nghiệp dài ngày, có nhiệm kỳ kinh tế dài. Theo số liệu thống kê của FAO, đến năm 2016, cả nước có 118.000 tấn, đứng thứ 6 trong top 10 nước có sản lượng cao nhất. Bên cạnh đó, cây chè còn giúp phủ xanh đồi núi trọc, giảm thiểu xói mòn đất, lũ quét thiên tai gây ra. Đối với cây chè, nhu cầu về đạm rất cao giúp tăng năng suất. Bón N có thể làm tăng năng suất chè búp 40-50%. Kali có vai trò hoạt hóa enzyme liên quan đến quang hợp, tổng hợp hydrat cacbon, protein, điều chỉnh pH và H2O, giúp cây cứng cáp, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, rét và hạn, giảm khô lá và rụng lá già, tăng độ ngọt, độ đậm trong chè búp, góp phần tăng chất lượng chè xanh.
1.1. Vai Trò Của Đạm và Kali Đối Với Cây Chè 48 ký tự
Theo Bonheure (1992), đạm (N) chiếm 1,69 - 5,95%; lân (P) chiếm 0,09 - 0,61%; kali (K) chiếm 0,02 - 2,64% trong búp chè. Diana Rosen (2005) chỉ ra rằng, cứ 100 kg chè thương phẩm chứa 4 kg N; 1,15 kg P2O5; 2,4 kg K2O; 0,42 kg MgO; 0,8 kg CaO; 100g Al; 6g Cl; 8g Na. Đạm giúp tăng chiều cao, ra nhiều lá và búp mới, tăng năng suất chè. Nếu thiếu đạm, cây sinh trưởng kém, ít nảy đọt, búp non có màu xanh nhạt. Kali giúp cây cứng cáp, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, rét và hạn, giảm khô lá và rụng lá già, tăng độ ngọt, độ đậm trong chè búp. Thiếu kali, cây sinh trưởng chậm, mép và chóp lá có màu xám hay nâu nhạt sau khô dần, lá già rụng, lá non ngày càng nhỏ, dễ bị sâu bệnh, búp thưa, cây chậm ra búp, chè kém ngọt, chất lượng giảm. Việc sử dụng phân N, P, K mất cân đối đã làm cây chè suy kiệt, cho năng suất thấp và chất lượng không đảm bảo.
1.2. Nhu Cầu Dinh Dưỡng Của Cây Chè Tổng Quan 45 ký tự
Cây chè thích hợp trồng trên đất chua vừa đến chua ít, độ dày tầng đất càng sâu thì cây sinh trưởng, phát triển tốt và tuổi thọ càng kéo dài. So với các cây trồng khác thì cây chè có khả năng sống ở những nơi đất cằn cỗi, nghèo dinh dưỡng mà vẫn cho thu nhập. Tuy nhiên muốn cây chè cho năng suất cao, chất lượng tốt, có nhiệm kỳ kinh tế dài thì cần phải bón phân đầy đủ. Đất trồng chè cần đạt những yêu cầu: pHKCl từ 4,0 - 6,0; đất có độ phì tốt; độ sâu tầng đất từ 60 - 100 cm; độ ẩm cao, lượng mưa hàng năm trên 1.500 mm và phân bố tương đối đều từ tháng 4, tháng 5 đến tháng 10, tháng 11. Mối quan hệ giữa đất đến năng suất, phẩm chất chè rất phức tạp, phẩm chất do nhiều yếu tố quyết định. Điều kiện dinh dưỡng ảnh hưởng rất nhiều đến năng suất, phẩm chất chè, do vậy ngoài việc sử dụng nguồn dinh dưỡng sẵn có ở trong đất thì việc bón phân cho chè là một biện pháp có hiệu quả.
II. Thách Thức Vấn Đề Nghiên Cứu Kali và Đạm 59 ký tự
Việc bón phân vô cơ cho chè kết hợp cả ba yếu tố N, P, K một cách cân đối là rất cần thiết, song liều lượng bón hợp lý phụ thuộc rất lớn vào điều kiện đất đai, điều kiện tự nhiên của từng vùng đặc biệt là từng giống chè. Cây chè phân bố chủ yếu ở vùng đồi núi nên nguy cơ đất bị xói mòn, rửa trôi cao cộng thêm hoạt động đốn, hái của con người hàng năm làm mất đi một lượng đáng kể các thành phần dinh dưỡng đặc biệt là đạm và kali. Vì vậy, để có nương chè cho năng suất cao, chất lượng tốt, và có nhiệm kỳ kinh tế dài cần bổ sung dinh dưỡng để bù đắp lại lượng dinh dưỡng đã mất đi thông qua hình thức bón phân. Mỗi dòng, giống ở những thời kỳ khác nhau có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau, trước khi đưa ra trồng đại trà cần có quy trình riêng để giống chè đó phát huy hết tiềm năng sẵn có góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho người dân.
2.1. Tình Hình Sử Dụng Phân Bón Cho Cây Chè 48 ký tự
Đất trồng chè ở Việt Nam phần lớn là đất feralit vàng đỏ phát triển trên đá granit, gnai, phiến thạch sét và mica. Hiện nay đất trồng chè của Việt Nam rất nghèo chất hữu cơ, đất chua, hàm lượng các chất dinh dưỡng NPK tổng số và rễ tiêu đều rất nghèo. Muốn canh tác chè có hiệu quả cần phải thâm canh ngay từ khi bắt đầu trồng chè, bón phân hữu cơ là yêu cầu không thể thiếu khi thâm canh. Đất ở đây đã được sử dụng để trồng chè qua nhiều năm (trên 20 năm). Đất có độ dốc, xảy ra hiện tượng rửa trôi, làm cho hàm lượng đạm và kali dễ tiêu trong đất càng giảm vì vậy để nâng cao năng suất, chất lượng chè nguyên liệu cần bón bổ sung đạm và kali cho đất trồng chè.
2.2. Đánh Giá Hiệu Quả Kinh Tế Sau Khi Bón Phân 49 ký tự
Dinh dưỡng khoáng có vai trò vô cùng quan trọng đối với cây trồng nói chung và cây chè nói riêng. Kỹ thuật bón phân (phân loại, tỷ lệ, liều lượng, thời gian bón,...) ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng chè. Các sản phẩm chè khác nhau tồn tại những hợp chất có tính chất quyết định đến chất lượng đặc trưng của từng loại sản phẩm chè. Vì vậy, với mục đích bón cân đối tỷ lệ N,P,K đặc biệt là tăng hàm lượng đạm và kali sẽ làm tăng phẩm chất chè nguyên liệu góp phần nâng cao chất lượng đó là cơ sở khoa học cho việc lựa chọn một số mức bón đạm và kali cho giống chè tiến hành nghiên cứu, từ đó có thể nâng cao chất lượng nguyên liệu búp chè phù hợp cho chế biến chè xanh chất lượng cao.
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Đạm và Kali 58 ký tự
Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định liều lượng bón phân đạm và kali thích hợp cho dòng chè LPT1 ở giai đoạn kinh doanh. Đánh giá ảnh hưởng của liều lượng đạm và kali đến khả năng sinh trưởng, phát triển, các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất của dòng chè LPT1 ở giai đoạn kinh doanh. Đồng thời, nghiên cứu cũng xem xét ảnh hưởng của chúng đến chất lượng búp chè và chè thành phẩm của dòng chè LPT1 ở giai đoạn kinh doanh. Các chỉ tiêu sinh trưởng, năng suất và các yếu tố cấu thành năng suất được theo dõi và đánh giá. Mức độ nhiễm sâu hại của cây chè cũng được quan tâm. Sơ bộ hạch toán hiệu quả kinh tế sau khi bón phân cũng được thực hiện.
3.1. Đối Tượng và Phạm Vi Nghiên Cứu Chi Tiết 47 ký tự
Đối tượng nghiên cứu là dòng chè LPT1. Thời gian nghiên cứu được thực hiện trong năm 2018. Địa điểm nghiên cứu tại Phú Thọ. Nội dung nghiên cứu bao gồm: ảnh hưởng của liều lượng bón đạm và kali đến sinh trưởng, năng suất và chất lượng của dòng chè LPT1. Các chỉ tiêu nghiên cứu bao gồm: chiều cao cây chè, rộng tán, dày tán, động thái tăng trưởng búp, chỉ số diện tích lá, chiều dài búp, khối lượng búp, mật độ búp, năng suất thực thu, mức độ nhiễm sâu bệnh, thành phần cơ giới búp chè, tỷ lệ búp mù xòe, tỷ lệ bánh tẻ, hàm lượng một số chất hóa học trong búp chè, chất lượng chè xanh và các chỉ tiêu dinh dưỡng đất.
3.2. Các Chỉ Tiêu Sinh Trưởng và Năng Suất 45 ký tự
Các chỉ tiêu sinh trưởng được theo dõi bao gồm: chiều cao cây, đường kính tán, số cành cấp 1, số lá trên cành. Các yếu tố cấu thành năng suất bao gồm: số búp trên cây, khối lượng búp tươi, chiều dài búp. Năng suất được đánh giá thông qua năng suất búp tươi trên đơn vị diện tích. Mức độ nhiễm sâu bệnh được đánh giá bằng cách đếm số lượng sâu bệnh hại trên cây và đánh giá mức độ gây hại.
IV. Kết Quả Ảnh Hưởng Liều Lượng Đạm và Kali 59 ký tự
Kết quả nghiên cứu cho thấy liều lượng bón đạm và kali ảnh hưởng đáng kể đến sinh trưởng, năng suất và chất lượng của dòng chè LPT1. Liều lượng đạm và kali thích hợp giúp tăng chiều cao cây, rộng tán, dày tán, chỉ số diện tích lá, chiều dài búp, khối lượng búp và mật độ búp. Đồng thời, liều lượng đạm và kali cũng ảnh hưởng đến mức độ nhiễm sâu bệnh trên chè. Liều lượng đạm và kali thích hợp giúp giảm mức độ nhiễm bọ cánh tơ, rầy xanh, nhện đỏ và bọ xít muỗi. Ngoài ra, liều lượng đạm và kali cũng ảnh hưởng đến chất lượng của dòng chè LPT1, bao gồm thành phần cơ giới búp chè, tỷ lệ búp mù xòe, tỷ lệ bánh tẻ, hàm lượng một số chất hóa học trong búp chè và chất lượng chè xanh.
4.1. Ảnh Hưởng Đến Sinh Trưởng Của Dòng Chè LPT1 50 ký tự
Liều lượng bón đạm và kali ảnh hưởng đến chiều cao cây chè. Liều lượng bón đạm và kali ảnh hưởng đến rộng tán của dòng chè LPT1. Liều lượng bón đạm và kali ảnh hưởng đến dày tán của dòng chè LPT1. Liều lượng bón đạm và kali ảnh hưởng đến động thái tăng trưởng búp vụ xuân của dòng chè LPT1. Liều lượng bón đạm và kali ảnh hưởng đến động thái tăng trưởng búp vụ hè của dòng chè LPT1. Liều lượng bón đạm và kali ảnh hưởng đến động thái tăng trưởng búp vụ thu của dòng chè LPT1.
4.2. Ảnh Hưởng Đến Năng Suất và Chất Lượng Chè 50 ký tự
Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến chỉ số diện tích lá của dòng chè LPT1. Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến chiều dài búp 1 tôm 3 lá của dòng chè LPT1. Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến khối lượng búp 1 tôm 3 lá của dòng chè LPT1. Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến mật độ búp của dòng chè LPT1. Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến năng suất thực thu của dòng chè LPT1.
4.3. Ảnh Hưởng Đến Mức Độ Nhiễm Sâu Bệnh 45 ký tự
Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến mức độ nhiễm bọ cánh tơ trên dòng chè LPT1. Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến mức độ nhiễm rầy xanh. Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến mức độ nhiễm nhện đỏ. Liều lượng đạm và kali ảnh hưởng đến mức độ nhiễm bọ xít muỗi.
V. Ứng Dụng Thực Tiễn và Kết Luận Nghiên Cứu 55 ký tự
Nghiên cứu này cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng quy trình bón phân cân đối cho dòng chè LPT1. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để bổ sung tài liệu cho công tác nghiên cứu khoa học, giảng dạy và chuyển giao cho sản xuất. Nghiên cứu xác định được cách sử dụng hợp lý phân N, K trong sản xuất chè đối với dòng LPT1 ở thời kỳ kinh doanh. Kết quả nghiên cứu góp phần cải tạo, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người trồng chè.
5.1. Đề Xuất Quy Trình Bón Phân Cho Chè LPT1 49 ký tự
Dựa trên kết quả nghiên cứu, đề xuất quy trình bón phân cho chè LPT1 như sau: Bón phân hữu cơ định kỳ hàng năm. Bón phân NPK cân đối theo tỷ lệ khuyến cáo. Điều chỉnh liều lượng bón phân theo điều kiện đất đai và thời tiết. Theo dõi và điều chỉnh liều lượng bón phân theo tình trạng sinh trưởng của cây.
5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Kali và Đạm 50 ký tự
Nghiên cứu sâu hơn về ảnh hưởng của các yếu tố vi lượng đến sinh trưởng và chất lượng chè. Nghiên cứu về ảnh hưởng của phân bón lá đến năng suất và chất lượng chè. Nghiên cứu về ảnh hưởng của các phương pháp bón phân khác nhau đến hiệu quả sử dụng phân bón. Nghiên cứu về ảnh hưởng của các loại phân bón hữu cơ khác nhau đến sinh trưởng và chất lượng chè.
