Nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu chè Việt Nam vào thị trường EU

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến luận án

1.2. Những nghiên cứu về cạnh tranh, năng lực cạnh tranh

1.2.1. Những nghiên cứu về năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp

1.2.2. Những nghiên cứu về năng lực cạnh tranh xuất khẩu

1.2.3. Những nghiên cứu về xuất khẩu chè

1.3. Các kết luận rút ra từ tổng quan tình hình nghiên cứu và khoảng trống cần nghiên cứu của luận án

1.4. Phương pháp nghiên cứu

1.4.1. Nghiên cứu định tính

1.4.2. Nghiên cứu định lượng

1.5. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH XUẤT KHẨU CỦA DOANH NGHIỆP CHẾ BIẾN CHÈ XUẤT KHẨU

2.1. Cơ sở lý luận về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh xuất khẩu

2.1.1. Cạnh tranh và năng lực cạnh tranh

2.1.2. Khái niệm năng lực cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu

2.2. Các mô hình phân tích đánh giá năng lực cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp

2.2.1. Ma trận SWOT

2.2.2. Mô hình kim cương của Michael Porter

2.2.3. Phương pháp ma trận hình ảnh cạnh tranh

2.2.4. Mô hình nghiên cứu của Thompson và Strickland

2.2.5. Lựa chọn mô hình nghiên cứu

2.2.6. Phân định nội dung nghiên cứu năng lực cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu

2.2.7. Các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu

2.2.8. Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu

2.2.9. Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu

2.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2

3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH XUẤT KHẨU VÀO THỊ TRƯỜNG CÁC NƯỚC EU CỦA CÁC DOANH NGHIỆP CHẾ BIẾN CHÈ XUẤT KHẨU VIỆT NAM

3.1. Tổng quan về thị trường chè nhập khẩu EU

3.2. Quan hệ thương mại Việt Nam – EU

3.3. Kênh phân phối chè của EU

3.4. Thị hiếu và thói quen tiêu dùng của người dân EU

3.5. Các qui định về tiêu chuẩn, chất lượng đối với sản phẩm chè nhập khẩu của EU

3.6. Các nước xuất khẩu chè vào thị trường EU

3.7. Khái quát về chuỗi cung ứng chè và tình hình xuất khẩu chè vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè Việt Nam

3.7.1. Chuỗi cung ứng chè xuất khẩu của Việt Nam

3.7.2. Tổng quan về các doanh nghiệp chế biến chè Việt Nam có thị phần xuất khẩu sang các nước EU

3.8. Tình hình xuất khẩu chè của Việt Nam vào thị trường các nước EU

3.9. Phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam theo khung nghiên cứu

3.9.1. Đánh giá năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam ở cấp độ nguồn lực

3.9.2. Đánh giá năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam ở cấp độ phối thức thị trường

3.9.3. Đánh giá vị thế của doanh nghiệp

3.9.4. Phân tích năng lực cạnh tranh xuất khẩu của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam trên cơ sở so sánh với đối thủ cạnh tranh

3.9.4.1. So sánh ở cấp độ nguồn lực

3.9.4.2. So sánh ở cấp độ phối thức thị trường

3.9.4.3. So sánh ở cấp độ vị thế

3.9.5. Đánh giá chung về thực trạng năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam

3.9.6. Những thành công và nguyên nhân

3.9.7. Những hạn chế và nguyên nhân

3.9.8. Đánh giá chung về vị thế của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam

3.9.9. Phân tích mô hình SWOT đối với nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam

3.10. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3

4. CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP, KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH XUẤT KHẨU VÀO THỊ TRƯỜNG CÁC NƯỚC EU CỦA CÁC DOANH NGHIỆP CHẾ BIẾN CHÈ XUẤT KHẨU VIỆT NAM

4.1. Dự báo, định hướng, mục tiêu phát triển đối với nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam

4.1.1. Dự báo một số chỉ tiêu phát triển chủ yếu của thị trường chè EU

4.1.2. Định hướng, mục tiêu phát triển

4.2. Một số giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam

4.2.1. Nâng cao năng lực nghiên cứu và đổi mới trong doanh nghiệp

4.2.2. Nguồn nhân lực và năng lực quản lý, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

4.2.3. Nâng cao năng lực tài chính dành cho hoạt động xuất khẩu

4.2.4. Nâng cao năng lực marketing xuất khẩu

4.2.5. Nâng cao năng lực tạo lập mối quan hệ trong hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp

4.2.6. Nâng cao năng lực tạo dựng thương hiệu

4.3. Một số kiến nghị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường các nước EU của các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam

4.3.1. Kiến nghị đối với Nhà nước

4.3.2. Kiến nghị đối với Hiệp hội Chè Việt Nam

4.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 4

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Tính cấp thiết của nghiên cứu

Nghiên cứu về năng lực cạnh tranh xuất khẩu chè Việt Nam vào thị trường EU là một vấn đề cấp bách trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Việt Nam, với lợi thế về điều kiện tự nhiên và nguồn lao động dồi dào, đã phát triển mạnh mẽ ngành sản xuất chè. Tuy nhiên, sản phẩm chè xuất khẩu của Việt Nam chủ yếu ở dạng thô, chưa có thương hiệu và giá trị kinh tế thấp. Theo số liệu từ Bộ Công Thương, năm 2018, Việt Nam chỉ chiếm một thị phần khiêm tốn trong tổng kim ngạch xuất khẩu chè vào EU. Điều này cho thấy sự cần thiết phải nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu để đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường này. Việc nghiên cứu và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh không chỉ giúp các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam cải thiện vị thế trên thị trường quốc tế mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành chè.

II. Cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh xuất khẩu

Cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu bao gồm các khái niệm và mô hình phân tích. Năng lực cạnh tranh được hiểu là khả năng của doanh nghiệp trong việc cung cấp sản phẩm có chất lượng cao với giá cả hợp lý hơn so với đối thủ. Các mô hình như ma trận SWOT và mô hình kim cương của Michael Porter giúp phân tích các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh. Các yếu tố này bao gồm chất lượng sản phẩm, quy trình sản xuất, và khả năng tiếp cận thị trường. Việc áp dụng các mô hình này sẽ giúp doanh nghiệp nhận diện được điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường EU.

III. Thực trạng năng lực cạnh tranh xuất khẩu vào thị trường EU

Thực trạng năng lực cạnh tranh xuất khẩu chè Việt Nam vào thị trường EU cho thấy nhiều thách thức. Mặc dù Việt Nam là nước sản xuất chè lớn thứ 7 thế giới, nhưng sản phẩm chè xuất khẩu chủ yếu ở dạng thô và chưa đáp ứng được tiêu chuẩn chất lượng cao của EU. Các doanh nghiệp chế biến chè xuất khẩu Việt Nam gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các cường quốc như Kenya và Ấn Độ. Các rào cản kỹ thuật và yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm là những thách thức lớn. Để cải thiện năng lực cạnh tranh, các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu mạnh mẽ hơn.

IV. Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu

Để nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu chè vào thị trường EU, các doanh nghiệp cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Đầu tiên, cần nâng cao năng lực nghiên cứu và phát triển sản phẩm, từ đó tạo ra các sản phẩm chè chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường. Thứ hai, cần cải thiện quy trình sản xuất và quản lý chất lượng, đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn EU. Cuối cùng, việc xây dựng thương hiệu và marketing hiệu quả cũng rất quan trọng để tăng cường nhận diện và giá trị sản phẩm chè Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Luận án tiến sĩ về nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu chè Việt Nam vào thị trường EU