I. Giới thiệu
Nghiên cứu này nhằm nâng cao kỹ năng giao tiếp cho cán bộ hải quan thông qua phương pháp học tập dựa trên tình huống. Việc sử dụng phương pháp này không chỉ giúp cải thiện kỹ năng nói mà còn tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự tham gia của học viên. Theo nghiên cứu, hải quan và giao tiếp là một lĩnh vực quan trọng, đòi hỏi cán bộ phải có khả năng giao tiếp hiệu quả trong các tình huống thực tế. Việc áp dụng kỹ năng thuyết trình và kỹ năng lắng nghe trong bối cảnh này là rất cần thiết.
1.1. Tầm quan trọng của việc nâng cao kỹ năng nói
Kỹ năng nói là một trong bốn kỹ năng ngôn ngữ cơ bản, bao gồm nghe, nói, đọc và viết. Theo Hammam (2018), kỹ năng nói không chỉ giúp người học giao tiếp mà còn thể hiện sự tự tin và khả năng tương tác trong môi trường làm việc. Việc phát triển kỹ năng nói cho cán bộ hải quan không chỉ giúp họ thực hiện tốt nhiệm vụ mà còn nâng cao hình ảnh của ngành hải quan trong mắt công chúng. Nghiên cứu cho thấy rằng việc áp dụng học tập dựa trên tình huống có thể tạo ra những trải nghiệm học tập thực tế, giúp học viên dễ dàng tiếp thu và áp dụng kiến thức vào thực tiễn.
II. Phương pháp học tập dựa trên tình huống
Phương pháp học tập dựa trên tình huống (SBL) là một phương pháp giảng dạy hiệu quả, giúp học viên phát triển kỹ năng giao tiếp thông qua các tình huống thực tế. Theo Jinks và Razdar (2012), SBL bao gồm ba giai đoạn chính: lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá. Việc áp dụng SBL trong giảng dạy không chỉ giúp học viên nâng cao kỹ năng nói mà còn khuyến khích sự sáng tạo và khả năng làm việc nhóm. Nghiên cứu cho thấy rằng SBL có tác động tích cực đến sự tham gia và động lực học tập của học viên.
2.1. Các giai đoạn của SBL
Giai đoạn đầu tiên trong SBL là lập kế hoạch, nơi giáo viên thiết kế các tình huống học tập phù hợp với nhu cầu và khả năng của học viên. Giai đoạn tiếp theo là thực hiện, trong đó học viên tham gia vào các hoạt động thực tế, giúp họ áp dụng kiến thức đã học vào tình huống cụ thể. Cuối cùng, giai đoạn đánh giá giúp giáo viên và học viên nhận diện được những điểm mạnh và điểm yếu trong quá trình học tập. Việc này không chỉ giúp cải thiện kỹ năng thuyết trình mà còn tạo ra một môi trường học tập tích cực và hiệu quả.
III. Đánh giá hiệu quả của SBL
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc áp dụng SBL trong giảng dạy có tác động tích cực đến kỹ năng nói của học viên. Các dữ liệu thu thập từ khảo sát và phỏng vấn cho thấy học viên cảm thấy tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh. Họ cũng cho biết rằng SBL giúp họ cải thiện kỹ năng lắng nghe và khả năng phản hồi trong các tình huống giao tiếp thực tế. Điều này cho thấy rằng SBL không chỉ nâng cao kỹ năng giao tiếp mà còn phát triển các kỹ năng mềm khác cần thiết trong môi trường làm việc.
3.1. Phân tích dữ liệu từ khảo sát
Dữ liệu từ khảo sát cho thấy 85% học viên cảm thấy hài lòng với phương pháp SBL. Họ cho rằng phương pháp này giúp họ dễ dàng tiếp cận và thực hành kỹ năng nói trong các tình huống thực tế. Hơn nữa, 90% học viên cho biết họ cảm thấy tự tin hơn khi giao tiếp với người khác sau khi tham gia các hoạt động SBL. Điều này chứng tỏ rằng SBL là một phương pháp hiệu quả trong việc nâng cao kỹ năng giao tiếp cho cán bộ hải quan.
