I. Tổng quan về kỹ năng đọc
Kỹ năng đọc là một trong những kỹ năng quan trọng nhất trong việc học tiếng Anh, đặc biệt đối với sinh viên năm nhất tại Đại học Hàng hải Việt Nam. Theo Goodman (1971), đọc là một quá trình tâm lý ngôn ngữ, trong đó người đọc tái tạo thông điệp từ văn bản. Việc hiểu văn bản không chỉ đơn thuần là việc nhận diện từ ngữ mà còn là khả năng kết nối thông tin và kiến thức nền tảng của người đọc. Nâng cao kỹ năng đọc không chỉ giúp sinh viên hiểu văn bản mà còn phát triển tư duy phản biện và khả năng phân tích. Việc áp dụng phương pháp giảng dạy dựa trên nhiệm vụ có thể tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sinh viên tham gia vào quá trình học tập một cách chủ động.
1.1 Định nghĩa về đọc
Đọc được định nghĩa là quá trình mà người đọc tương tác với văn bản để hiểu thông điệp mà tác giả muốn truyền đạt. Theo Harmer (1989), đọc không chỉ là việc nhận diện từ mà còn là khả năng hiểu và phân tích thông tin. Kỹ năng đọc hiểu là khả năng tiếp nhận và diễn giải thông tin từ văn bản một cách hiệu quả. Việc phát triển kỹ năng đọc cho sinh viên không chỉ giúp họ trong việc học tiếng Anh mà còn trong các lĩnh vực học thuật khác.
1.2 Mô hình đọc
Có ba mô hình đọc chính: mô hình từ dưới lên, mô hình từ trên xuống và mô hình tương tác. Mô hình từ dưới lên nhấn mạnh vào việc xử lý các đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất trước khi hiểu toàn bộ văn bản. Ngược lại, mô hình từ trên xuống tập trung vào việc người đọc sử dụng kiến thức nền tảng để dự đoán ý nghĩa của văn bản. Mô hình tương tác kết hợp cả hai phương pháp, cho phép người đọc sử dụng cả kỹ năng nhận diện từ và kiến thức nền tảng để hiểu văn bản một cách toàn diện.
II. Phương pháp giảng dạy dựa trên nhiệm vụ
Phương pháp giảng dạy dựa trên nhiệm vụ (TBLT) đã được chứng minh là một cách hiệu quả để nâng cao kỹ năng đọc cho sinh viên năm nhất. TBLT khuyến khích sinh viên tham gia vào các hoạt động học tập thực tế, nơi họ có thể áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế. Việc thiết kế các nhiệm vụ phù hợp với nhu cầu của sinh viên sẽ giúp họ phát triển kỹ năng ngôn ngữ và kỹ năng đọc hiểu một cách tự nhiên. Các nhiệm vụ này không chỉ giúp sinh viên cải thiện khả năng đọc mà còn tạo ra động lực học tập cao hơn.
2.1 Định nghĩa về nhiệm vụ
Nhiệm vụ được định nghĩa là một hoạt động học tập mà trong đó sinh viên phải sử dụng ngôn ngữ để hoàn thành một mục tiêu cụ thể. Theo Willis (1996), nhiệm vụ có thể bao gồm các hoạt động như thảo luận, viết báo cáo hoặc thực hiện các bài thuyết trình. Việc áp dụng nhiệm vụ trong giảng dạy giúp sinh viên phát triển kỹ năng giao tiếp và kỹ năng đọc một cách hiệu quả hơn.
2.2 Thiết kế nhiệm vụ
Thiết kế nhiệm vụ cần phải xem xét đến nhu cầu và khả năng của sinh viên. Các nhiệm vụ nên được xây dựng dựa trên các văn bản có sẵn trong sách giáo khoa, giúp sinh viên làm quen với các loại văn bản khác nhau. Việc này không chỉ giúp sinh viên cải thiện kỹ năng đọc mà còn giúp họ phát triển khả năng tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề. Các nhiệm vụ nên được thiết kế sao cho sinh viên có thể tham gia tích cực và cảm thấy hứng thú trong quá trình học tập.
III. Kết quả và thảo luận
Kết quả từ nghiên cứu cho thấy việc áp dụng phương pháp giảng dạy dựa trên nhiệm vụ đã có tác động tích cực đến kỹ năng đọc của sinh viên năm nhất tại Đại học Hàng hải Việt Nam. Sinh viên đã thể hiện sự cải thiện rõ rệt trong khả năng hiểu văn bản và áp dụng kiến thức vào thực tế. Các hoạt động học tập dựa trên nhiệm vụ không chỉ giúp sinh viên nâng cao kỹ năng đọc mà còn tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự tham gia và hợp tác giữa các sinh viên.
3.1 Phân tích kết quả
Kết quả từ các bài kiểm tra trước và sau can thiệp cho thấy sinh viên đã cải thiện đáng kể trong việc hiểu và phân tích văn bản. Sự tham gia tích cực của sinh viên trong các nhiệm vụ đã giúp họ phát triển kỹ năng đọc một cách tự nhiên và hiệu quả. Việc sử dụng các nhiệm vụ thực tế đã tạo ra động lực học tập cao hơn và giúp sinh viên cảm thấy tự tin hơn trong việc sử dụng ngôn ngữ.
3.2 Đề xuất cho nghiên cứu tiếp theo
Nghiên cứu này mở ra hướng đi mới cho việc áp dụng phương pháp giảng dạy dựa trên nhiệm vụ trong giảng dạy tiếng Anh tại các trường đại học. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả của phương pháp này và tìm ra các cách thức tối ưu để thiết kế nhiệm vụ phù hợp với nhu cầu của sinh viên. Việc này sẽ giúp nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập trong lĩnh vực ngôn ngữ.
