I. Tính cấp thiết của đề tài
Thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước, đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Việc xây dựng chính sách thuế phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng XHCN là cần thiết. Cục Thuế tỉnh Quảng Trị có nhiệm vụ quản lý thu ngân sách nhà nước, và số thu từ thuế đã góp phần vào sự phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, an ninh quốc phòng và y tế. Tuy nhiên, công tác thu thuế vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại, từ chính sách thuế đến tổ chức quản lý thu thuế. Do đó, việc nâng cao hiệu quả quản lý thuế tại Cục Thuế Quảng Trị là một yêu cầu cấp thiết.
II. Mục đích nghiên cứu
Luận văn nhằm hệ thống hóa lý luận về quản lý thuế và phân tích thực trạng công tác quản lý thu thuế tại Quảng Trị. Mục tiêu là đề xuất giải pháp nhằm giảm thiểu số thuế nợ đọng, hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách nhà nước. Việc này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý thuế mà còn tạo cơ sở cho các năm tiếp theo. Đánh giá thực trạng sẽ giúp nhận diện những điểm yếu trong quản lý tài chính và từ đó đưa ra các giải pháp khả thi.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là công tác quản lý thuế đối với các doanh nghiệp tại Quảng Trị. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các sắc thuế chủ yếu và doanh nghiệp thuộc sự quản lý của Cục Thuế. Thời gian nghiên cứu từ năm 2008 đến 2010, nhằm phân tích thực trạng quản lý thuế trong giai đoạn này. Nghiên cứu sẽ tập trung vào các vấn đề liên quan đến đánh giá hiệu quả và cải cách thuế trong bối cảnh hiện tại.
IV. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp duy vật biện chứng và lịch sử để phân tích lý luận và thực tiễn về quản lý thuế. Phương pháp tiếp cận sẽ xem xét các quy trình nghiệp vụ và văn bản hướng dẫn của Nhà nước. Số liệu được thu thập từ Cục Thống kê tỉnh và các phòng ban liên quan. Phân tích số liệu sẽ được thực hiện bằng các phương pháp thống kê kinh tế, nhằm tìm ra những bất cập trong công tác quản lý thuế hiện tại.
V. Tổng quan lý luận về thuế
Khái niệm về thuế đã được định nghĩa từ nhiều góc độ khác nhau. Thuế không chỉ là khoản đóng góp bắt buộc mà còn là công cụ để Nhà nước thực hiện các chức năng kinh tế - xã hội. Bản chất của thuế là tập trung nguồn lực tài chính cho Nhà nước, đồng thời điều tiết kinh tế vĩ mô. Chức năng của thuế bao gồm huy động nguồn lực tài chính và điều tiết nền kinh tế, giúp đảm bảo công bằng xã hội và phát triển bền vững.
VI. Hệ thống thuế và phân loại thuế
Hệ thống thuế bao gồm các hình thức thuế khác nhau, được phân loại theo phương thức đánh thuế. Thuế trực thu đánh vào thu nhập của người nộp thuế, trong khi thuế gián thu được tính vào giá hàng hóa, dịch vụ. Mỗi loại thuế có ưu điểm và nhược điểm riêng, ảnh hưởng đến quản lý tài chính và thu ngân sách. Việc phân loại thuế giúp Nhà nước có những chính sách phù hợp để điều tiết và quản lý hiệu quả hơn.
