Nâng Cao Chất Lượng Dịch Vụ Logistics Tại Các Doanh Nghiệp Giao Nhận Vận Tải Việt Nam

Dịch vụ logistics được định nghĩa là một chuỗi các hoạt động liên quan đến việc lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát hiệu quả dòng chảy hàng hóa, dịch vụ và thông tin từ điểm khởi đầu đến điểm tiêu thụ. Các hoạt động chính bao gồm vận tải, kho bãi, quản lý tồn kho, thủ tục hải quan, và phân phối hàng hóa. Mục tiêu là đáp ứng nhu cầu của khách hàng logistics một cách kịp thời và hiệu quả. Dịch vụ logistics cần đảm bảo tính chính xác, an toàn và tiết kiệm chi phí. Các doanh nghiệp cần liên tục cải tiến quy trình để đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao. Các doanh nghiệp cần hoạch định cho chất lượng sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp mình. Đây là nhận thức quan trọng nhằm giúp cho các doanh nghiệp hoạch định cho chất lượng sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp mình.

Ngành logistics đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam. Logistics hiệu quả giúp giảm chi phí logistics, tăng cường khả năng tiếp cận thị trường, và thu hút đầu tư. Theo số liệu từ “Doanh nhân Sài Gòn”, hiện nay Việt Nam có hơn 1,000 doanh nghiệp logistics. Phát triển logistics là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ Việt Nam, với nhiều chính sách hỗ trợ và đầu tư vào hạ tầng logistics. Logistics hiệu quả giúp tăng cường khả năng kết nối giữa các vùng miền trong nước và với thị trường quốc tế. Logistics là một hoạt động đem lại nguồn lợi khổng lồ và có vai trò to lớn trong thành công của doanh nghiệp cũng như sự phát triển kinh tế nói chung.

Hạ tầng giao thông, kho bãi còn thiếu đồng bộ và chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của ngành dịch vụ logistics. Nguồn nhân lực logistics còn thiếu về số lượng và yếu về chất lượng, đặc biệt là các chuyên gia có kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu về chuỗi cung ứng và quản lý chất lượng.Theo thống kê từ nguồn “Doanh nhân sài gòn”, đầu thập niên 1990, Việt Nam chỉ có vài doanh nghiệp quốc doanh giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu được sự bảo hộ của nhà nước nhưng hiện nay đã nâng lên con số hơn 1,000 doanh nghiệp. Theo Philip Kotler và Amstrong (1991) xem dịch vụ là mọi hoạt động và kết quả là một bên có thể cung cấp cho bên kia, chủ yếu là vô hình, không dẫn đến quyền sở hữu một cái gì đó.

Ứng dụng công nghệ logistics, như phần mềm logistics, IoT trong logistics, Big Data trong logistics, còn hạn chế ở nhiều doanh nghiệp giao nhận vận tải Việt Nam. Điều này làm giảm khả năng theo dõi, quản lý và tối ưu hóa quy trình logistics. Việc chậm trễ trong ứng dụng công nghệ cũng ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của khách hàng logistics. Các công ty logistics Việt Nam ở vào tình trạng cạnh tranh theo kiểu “tự sát” chủ yếu hạ giá thành mà không quan tâm đến chất lượng dịch vụ, không tuân theo một tiêu chuẩn cụ thể. Đây là một đặc điểm quan trọng mà nhà cung ứng cần lưu ý nếu muốn nâng cao chất lượng dịch vụ của mình. Tổ chức có thể khắc phục bằng cách đầu tư vào việc tuyển chọn và đào tạo, huấn luyện nhân viên; đồng thời chuẩn hóa các qui trình thực hiện và theo dõi, đo lường sự thỏa mãn của khách hàng thường xuyên.

Việc xây dựng và tuân thủ các quy trình logistics chuẩn hóa giúp đảm bảo tính nhất quán và chính xác trong quá trình cung cấp dịch vụ. Các doanh nghiệp logistics cần áp dụng các tiêu chuẩn quản lý chất lượng như ISO 9001 để kiểm soát các hoạt động và giảm thiểu rủi ro sai sót. Việc thường xuyên đánh giá và cải tiến quy trình logistics cũng rất quan trọng. Theo J.Juran cho rằng chất lượng là sự phù hợp với mục đích hoặc sự sử dụng. Như John Young, Chủ tịch của Hewlett-Packard từng phát biểu rằng: Trong môi trường cạnh tranh ngày nay, bỏ qua vấn đề chất lượng cũng đồng nghĩa với tự sát.

Đầu tư vào đào tạo và phát triển nhân sự logistics là yếu tố then chốt để nâng cao tính đảm bảo. Các doanh nghiệp giao nhận vận tải cần trang bị cho nhân viên kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, và ý thức trách nhiệm cao. Việc cập nhật kiến thức về các quy định pháp luật, thủ tục hải quan, và tiêu chuẩn dịch vụ cũng rất quan trọng. Theo Crosby (1979) trong quyển “Chất lượng là thứ cho không” đã diễn tả chất lượng là sự phù hợp với yêu cầu.

Việc cung cấp thông tin đầy đủ và kịp thời về lịch trình vận chuyển, tình trạng hàng hóa giúp khách hàng logistics chủ động theo dõi và quản lý chuỗi cung ứng của mình. Các doanh nghiệp giao nhận vận tải có thể sử dụng phần mềm logistics và các công cụ theo dõi trực tuyến để cung cấp thông tin một cách hiệu quả. Tính vô hình của dịch vụ: không giống như các sản phẩm vật chất, dịch vụ không thể cầm, nắm, nghe, hay nhìn thấy được trước khi mua. Với lý do là tính vô hình nên doanh nghiệp và cả khách hàng logistics đều cảm thấy khó khăn trong việc nhận thức về dịch vụ và đánh giá chất lượng dịch vụ.

Hợp tác chặt chẽ và xây dựng mối quan hệ tin cậy với các đối tác logistics như hãng tàu, hãng hàng không, và nhà cung cấp kho bãi giúp doanh nghiệp giao nhận vận tải đảm bảo tính tin cậy trong quá trình cung cấp dịch vụ. Việc chia sẻ thông tin và phối hợp chặt chẽ giúp giải quyết các vấn đề phát sinh một cách nhanh chóng và hiệu quả. Thêm vào đó, việc đánh giá và lựa chọn đối tác logistics có uy tín và năng lực cũng rất quan trọng. Từ các quan niệm ở trên dù diễn đạt khác nhau song nội dung chủ đạo của nó về chất lượng vẫn là “sự thỏa mãn nhu cầu”. Như vậy chúng ta có thể kết luận rằng bất kỳ sản phẩm dịch vụ nào dù bền đẹp đến đâu mà không thỏa mãn nhu cầu thì đều bị coi là có chất lượng kém.

Các hệ thống TMS và WMS giúp doanh nghiệp giao nhận vận tải quản lý hiệu quả hoạt động vận tải và kho bãi, từ đó tối ưu hóa quy trình logistics và giảm thiểu chi phí logistics. Các hệ thống này cung cấp thông tin chi tiết về lịch trình vận chuyển, tình trạng hàng hóa, và tồn kho, giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác. Chính vì vô hình nên dịch vụ được cho là rất mong manh, người cung cấp cũng như người tiếp nhận không thể lưu giữ lại, không thể đem tiêu thụ hay bán ra trong một thời gian sau đó.

IoT và Big Data cung cấp khả năng thu thập và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, giúp doanh nghiệp logistics hiểu rõ hơn về nhu cầu của khách hàng logistics, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, và dự đoán các vấn đề tiềm ẩn. Việc ứng dụng IoT để theo dõi hàng hóa và phương tiện vận chuyển giúp tăng cường tính minh bạch và tin cậy. Việc ứng dụng công nghệ logistics, như phần mềm logistics, IoT trong logistics, Big Data trong logistics, còn hạn chế ở nhiều doanh nghiệp giao nhận vận tải Việt Nam.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và yêu cầu bảo vệ môi trường ngày càng cao, việc phát triển logistics xanh và bền vững là một xu hướng tất yếu. Các doanh nghiệp giao nhận vận tải cần áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu khí thải, và sử dụng các phương tiện vận chuyển thân thiện với môi trường. Logistics hiệu quả giúp tăng cường khả năng kết nối giữa các vùng miền trong nước và với thị trường quốc tế. Chất lượng đóng vai trò quan trọng trong việc hoạch định chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Nó chính là điểm tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm của doanh nghiệp mình so với đối thủ cạnh tranh, giúp doanh nghiệp tạo được lợi thế cạnh tranh bền vững và lòng tin đối với khách hàng.

Chính phủ cần tiếp tục hoàn thiện chính sách logistics, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp giao nhận vận tải phát triển. Các chính sách cần tập trung vào việc đầu tư vào hạ tầng logistics, đào tạo nguồn nhân lực logistics, và khuyến khích ứng dụng công nghệ logistics. Chính phủ cần có chính sách quy hoạch và nâng cấp cơ sở hạ tầng, cần đồng bộ hóa các qui định pháp luật trong ngành logistics. Các doanh nghiệp cần xây dựng quy trình logistics chuẩn hóa và kiểm soát chất lượng.