Tổng quan nghiên cứu
Thị trường giày dép Việt Nam hiện được phân chia rõ ràng thành hai phần: thị trường nội địa và thị trường xuất khẩu. Theo Hiệp hội Da giày Việt Nam, khoảng 90% sản phẩm giày dép được xuất khẩu, chỉ còn lại khoảng 10% tiêu thụ trong nước. Nhu cầu sử dụng giày dép nội địa được ước tính khoảng 150 triệu đôi mỗi năm, tương đương khoảng 12,5 triệu đôi mỗi tháng và 0,41 triệu đôi mỗi ngày. Thị trường nội địa còn nhiều tiềm năng phát triển, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh, nơi có mật độ dân cư cao và tần suất mua hàng lớn.
Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt với sự xuất hiện của nhiều cửa hàng bán lẻ đa dạng về mẫu mã và giá cả, việc vận dụng mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng bán lẻ trở thành một giải pháp quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh. Chuỗi cửa hàng Lead Giày, hoạt động tại Hà Nội từ năm 2015, đã phát triển lên 4 cơ sở trong 3 năm đầu nhưng vẫn chưa khai thác hiệu quả sự liên kết và thương hiệu giữa các cửa hàng. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích khả năng vận dụng mô hình kinh doanh chuỗi cửa hàng bán lẻ giày dép tại Lead Giày, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm phát triển thương hiệu và mở rộng thị trường đến năm 2025. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào thị trường Hà Nội giai đoạn 2015-2017 với tầm nhìn đến năm 2025, nhằm góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh và vị thế cạnh tranh của chuỗi.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình về chuỗi cửa hàng bán lẻ, bao gồm:
Khái niệm chuỗi cửa hàng bán lẻ: Là hệ thống các cửa hàng cùng sở hữu và kiểm soát, hoạt động theo tiêu chuẩn thống nhất về quản lý, chính sách bán hàng, giá cả và hình thức trang trí. Chuỗi bán lẻ có ưu thế về quy mô, khả năng mua hàng số lượng lớn và đồng bộ trong vận hành.
Các loại chuỗi cửa hàng bán lẻ: Bao gồm chuỗi cửa hàng thông thường (100% vốn chủ sở hữu), chuỗi nhượng quyền (franchise) và chuỗi liên doanh liên kết. Mỗi loại có đặc điểm, ưu nhược điểm riêng, ảnh hưởng đến cách vận hành và phát triển chuỗi.
Bốn liên kết chính trong mô hình chuỗi: Liên kết về chủ sở hữu, quyền điều hành và kiểm soát, thương hiệu và các giá trị chung, phương thức kinh doanh. Việc duy trì bốn liên kết này là yếu tố then chốt để phát triển bền vững chuỗi cửa hàng bán lẻ.
Chính sách marketing hỗn hợp: Bao gồm chính sách về vị trí cửa hàng, giá cả, hàng hóa, xúc tiến bán hàng và dịch vụ khách hàng, được tổ chức đồng bộ và tập trung nhằm tạo sức mạnh cạnh tranh cho chuỗi.
Phương pháp nghiên cứu
Nguồn dữ liệu: Sử dụng số liệu thứ cấp từ báo cáo tài chính và hoạt động kinh doanh của chuỗi Lead Giày giai đoạn 2015-2017; số liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát, phỏng vấn khách hàng, nhân viên và cư dân sống quanh các cửa hàng trong bán kính 5km.
Phương pháp chọn mẫu: Lấy mẫu ngẫu nhiên có chủ đích với đối tượng là khách hàng đã từng mua hàng, nhân viên cửa hàng và cư dân địa phương nhằm đảm bảo tính đại diện và đa dạng ý kiến.
Phương pháp phân tích: Áp dụng thống kê mô tả để tổng hợp ý kiến khách hàng và nhân viên, phân tích SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của chuỗi. Phân tích so sánh, tổng hợp để đánh giá thực trạng vận dụng mô hình kinh doanh chuỗi và đề xuất giải pháp.
Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu sơ cấp từ tháng 3 đến tháng 8 năm 2018; phân tích và tổng hợp dữ liệu trong cùng năm; đề xuất giải pháp và hoàn thiện luận văn trong quý cuối năm 2018.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Phát triển chuỗi cửa hàng: Sau 3 năm hoạt động, Lead Giày đã mở rộng lên 6 cửa hàng, trung bình 2 cửa hàng mỗi năm, tập trung tại Hà Nội. Tuy nhiên, tốc độ mở rộng còn chậm so với các đối thủ trong ngành.
Chính sách giá và hàng hóa: Lead Giày tập trung vào phân khúc giày dép Việt Nam tầm trung, với chính sách giá cạnh tranh là vũ khí chủ lực. Việc nhập hàng số lượng lớn và hợp tác chặt chẽ với nhà cung cấp giúp giảm chi phí, mang lại giá tốt cho khách hàng.
Hoạt động marketing và xúc tiến: Chuỗi chủ yếu sử dụng các hình thức quảng cáo offline như tờ rơi, băng rôn, mascot và khuyến mãi đa dạng (voucher, khuyến mãi theo dịp lễ). Tuy nhiên, chưa khai thác hiệu quả kênh marketing online, hạn chế khả năng tiếp cận khách hàng trẻ và thị trường rộng lớn hơn.
Quản lý nhân sự và vận hành: Mức lương cơ bản cho nhân viên fulltime là 3 triệu đồng/tháng, nhân viên bán thời gian tính theo giờ. Tuyển dụng và đào tạo được thực hiện tại từng cửa hàng nhưng chưa đồng bộ, dẫn đến sự khác biệt trong chất lượng phục vụ giữa các cơ sở.
Hạn chế về công nghệ: Hệ thống quản lý và báo cáo còn thủ công, sử dụng Excel và Google Docs, gây mất thời gian và thiếu chính xác trong kiểm soát hoạt động chuỗi.
Thảo luận kết quả
Việc Lead Giày lựa chọn mô hình chuỗi cửa hàng thông thường với 100% vốn chủ sở hữu giúp kiểm soát chặt chẽ và đồng bộ hoạt động, tuy nhiên cũng làm giảm tính linh hoạt và sáng tạo tại các cửa hàng thành viên. So với các chuỗi nhượng quyền như Juno hay các thương hiệu quốc tế, Lead Giày còn hạn chế về quy mô và công nghệ quản lý.
Chính sách giá cạnh tranh và tập trung vào hàng Việt Nam phù hợp với xu hướng "Người Việt dùng hàng Việt", tạo lợi thế trong việc thu hút khách hàng nội địa. Tuy nhiên, hạn chế về mẫu mã và số lượng hàng hóa tại một số thời điểm làm giảm sức hấp dẫn của chuỗi.
Hoạt động marketing chủ yếu dựa vào kênh offline chưa tận dụng được xu hướng tiêu dùng online đang phát triển mạnh tại Việt Nam, đặc biệt trong nhóm khách hàng trẻ và thành thị. Việc chưa áp dụng công nghệ quản lý hiện đại cũng ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành và khả năng mở rộng chuỗi.
Biểu đồ so sánh mức độ nhận biết thương hiệu và sự hài lòng của khách hàng giữa các cửa hàng thành viên cho thấy sự đồng đều chưa cao, phản ánh sự chưa đồng bộ trong quản lý và dịch vụ. Bảng đánh giá SWOT cho thấy điểm mạnh là thương hiệu nội địa, giá cạnh tranh; điểm yếu là hạn chế về công nghệ, nhân lực và marketing online; cơ hội là thị trường nội địa còn rộng lớn; thách thức là cạnh tranh gay gắt từ các thương hiệu lớn trong và ngoài nước.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng tốc mở rộng chuỗi: Đẩy mạnh kế hoạch mở thêm cửa hàng mới với mục tiêu đạt 100 cửa hàng trên toàn quốc đến năm 2025. Chủ thể thực hiện là ban lãnh đạo Lead Giày phối hợp với bộ phận phát triển kinh doanh, thời gian triển khai từ 2019 đến 2025.
Đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao chất lượng hàng hóa: Tích cực nghiên cứu thị trường để cập nhật mẫu mã phù hợp, phát triển dòng sản phẩm mang thương hiệu Lead Giày nhằm tăng sức cạnh tranh và nhận diện thương hiệu. Bộ phận mua hàng và phát triển sản phẩm chịu trách nhiệm, thực hiện liên tục hàng năm.
Đồng bộ nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng dịch vụ: Xây dựng chương trình đào tạo tập trung, chuẩn hóa quy trình phục vụ và chính sách đãi ngộ nhằm thu hút và giữ chân nhân viên chất lượng cao. Ban nhân sự phối hợp với quản lý cửa hàng triển khai từ 2019, đánh giá định kỳ 6 tháng/lần.
Ứng dụng công nghệ và phát triển marketing online: Triển khai hệ thống quản lý bán hàng và báo cáo tự động, tích hợp POS và CRM để nâng cao hiệu quả vận hành. Đồng thời, phát triển kênh marketing online qua mạng xã hội, website và thương mại điện tử để mở rộng thị trường và tăng tương tác khách hàng. Ban công nghệ thông tin và marketing chịu trách nhiệm, thực hiện trong giai đoạn 2019-2021.
Tối ưu hóa chính sách giá và khuyến mãi: Xây dựng chiến lược giá linh hoạt theo vùng miền và thời điểm, kết hợp các chương trình khuyến mãi sáng tạo nhằm kích thích tiêu dùng và tăng doanh số. Ban marketing phối hợp với bộ phận kinh doanh thực hiện hàng năm.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Doanh nghiệp bán lẻ giày dép trong nước: Có thể áp dụng các giải pháp vận dụng mô hình chuỗi để mở rộng thị trường, nâng cao hiệu quả quản lý và cạnh tranh với các thương hiệu lớn.
Nhà quản lý và chuyên gia trong lĩnh vực quản trị kinh doanh: Nghiên cứu các mô hình kinh doanh chuỗi bán lẻ, đặc biệt trong ngành hàng giày dép, để phát triển chiến lược phù hợp với thị trường Việt Nam.
Sinh viên và học viên cao học chuyên ngành Quản trị Kinh doanh: Tham khảo cách thức xây dựng và vận dụng mô hình chuỗi cửa hàng bán lẻ thực tiễn, kết hợp lý thuyết và phân tích thực trạng.
Nhà đầu tư và các tổ chức tài chính: Đánh giá tiềm năng và rủi ro khi đầu tư vào các chuỗi cửa hàng bán lẻ giày dép, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả.
Câu hỏi thường gặp
Mô hình chuỗi cửa hàng bán lẻ là gì?
Chuỗi cửa hàng bán lẻ là hệ thống các cửa hàng cùng sở hữu và kiểm soát, hoạt động theo tiêu chuẩn thống nhất về quản lý, chính sách bán hàng và hình thức trang trí. Mô hình này giúp tận dụng quy mô để giảm chi phí và tăng sức cạnh tranh.Tại sao Lead Giày chọn mô hình chuỗi cửa hàng thông thường?
Mô hình này cho phép Lead Giày kiểm soát toàn bộ hoạt động và đồng bộ chính sách giữa các cửa hàng, phù hợp với nguồn lực hiện có và mục tiêu phát triển thương hiệu nội địa.Những khó khăn chính khi vận dụng mô hình chuỗi tại Lead Giày là gì?
Bao gồm tốc độ mở rộng chậm, hạn chế về mẫu mã hàng hóa, thiếu đồng bộ trong dịch vụ khách hàng, chưa khai thác hiệu quả marketing online và ứng dụng công nghệ quản lý còn hạn chế.Làm thế nào để nâng cao hiệu quả marketing cho chuỗi cửa hàng?
Cần kết hợp marketing offline và online, phát triển kênh truyền thông số, xây dựng chương trình khách hàng trung thành và tổ chức các chiến dịch quảng cáo đồng bộ trên toàn chuỗi.Vai trò của công nghệ trong quản lý chuỗi cửa hàng là gì?
Công nghệ giúp tự động hóa quản lý bán hàng, kiểm soát tồn kho, báo cáo tài chính chính xác và nhanh chóng, đồng thời hỗ trợ phân tích dữ liệu khách hàng để nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Kết luận
- Chuỗi cửa hàng Lead Giày đã xây dựng được nền tảng vững chắc với 6 cửa hàng tại Hà Nội, khẳng định vị thế trên thị trường giày dép nội địa.
- Mô hình chuỗi cửa hàng thông thường giúp kiểm soát chặt chẽ nhưng cần cải thiện tính linh hoạt và sáng tạo trong vận hành.
- Các hạn chế về công nghệ, marketing online và đồng bộ dịch vụ là những điểm cần khắc phục để phát triển bền vững.
- Đề xuất các giải pháp về mở rộng chuỗi, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng nhân lực và ứng dụng công nghệ nhằm tăng sức cạnh tranh.
- Tiếp tục nghiên cứu và triển khai các bước phát triển trong giai đoạn 2019-2025 để đạt mục tiêu trở thành chuỗi bán lẻ giày dép hàng đầu Việt Nam.
Hành động ngay hôm nay để tận dụng cơ hội phát triển thị trường nội địa giày dép đầy tiềm năng và nâng tầm thương hiệu Lead Giày trên bản đồ bán lẻ Việt Nam!