Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang trở thành yêu cầu tất yếu đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, việc phát triển nguồn nhân lực số đóng vai trò then chốt. Theo ước tính, hiện có gần 200 tổ chức tại Việt Nam áp dụng mô hình đào tạo trong doanh nghiệp trên tổng số gần 150.000 doanh nghiệp, tuy nhiên mô hình này vẫn còn khá mới mẻ và chưa được nghiên cứu sâu rộng. Luận văn tập trung nghiên cứu mô hình đào tạo trong doanh nghiệp thông qua trường hợp Trường Đào tạo Cán bộ FPT thuộc Công ty Cổ phần FPT, một doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Việt Nam với hơn 60.000 nhân sự và hiện diện tại 29 quốc gia.

Mục tiêu nghiên cứu là hệ thống hóa cơ sở lý luận về mô hình đào tạo trong doanh nghiệp, phân tích và đánh giá kết quả thực tiễn triển khai mô hình tại Trường Đào tạo Cán bộ FPT từ năm 2020 đến nay, đồng thời rút ra bài học kinh nghiệm nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo trong doanh nghiệp. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại trụ sở chính của Trường Đào tạo Cán bộ FPT tại Hà Nội, với dữ liệu thu thập từ 30 lớp học, 50 giảng viên, 300 học viên và 150 mẫu khảo sát trực tuyến.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực số, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp trong kỷ nguyên số, đồng thời hỗ trợ xây dựng văn hóa học tập suốt đời và phát triển xã hội học tập tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý nguồn nhân lực hiện đại, đặc biệt tập trung vào mô hình đào tạo trong doanh nghiệp (Corporate University Model). Mô hình này được định nghĩa là một tổ chức hoặc bộ phận thuộc doanh nghiệp có chức năng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực nhằm hỗ trợ doanh nghiệp đạt được sứ mệnh và mục tiêu chiến lược.

Bốn yếu tố cấu thành mô hình đào tạo trong doanh nghiệp được nghiên cứu gồm:

  • Chiến lược: Định hướng và mục tiêu đào tạo gắn liền với chiến lược phát triển doanh nghiệp.
  • Người học: Đối tượng đào tạo đa dạng từ ban điều hành, lãnh đạo cấp cao, quản lý đến nhân viên và cộng tác viên.
  • Vận hành: Hệ thống quản lý, quy trình, nhân lực và cơ sở vật chất phục vụ đào tạo.
  • Ứng dụng công nghệ: Sử dụng các nền tảng e-learning, trí tuệ nhân tạo, công nghệ thực tế ảo để nâng cao hiệu quả đào tạo.

Ngoài ra, luận văn tham khảo các giai đoạn phát triển của mô hình đào tạo trong doanh nghiệp gồm: hình thành, tích lũy, làm chủ và sáng tạo, nhằm đánh giá mức độ trưởng thành của mô hình tại FPT.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp định tính và định lượng:

  • Nguồn dữ liệu: Bao gồm tài liệu thứ cấp từ các công trình nghiên cứu, báo cáo ngành, sách chuyên khảo, cùng dữ liệu sơ cấp thu thập từ Trường Đào tạo Cán bộ FPT.
  • Phương pháp chọn mẫu: Chọn mẫu ngẫu nhiên với 30 lớp học, 50 giảng viên, 300 học viên tham gia quan sát; 20 học viên, 5 cán bộ đào tạo, 5 giảng viên và 3 đối tác đào tạo phỏng vấn sâu; 150 học viên khảo sát bảng hỏi trực tuyến.
  • Phân tích dữ liệu: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân tích so sánh với các mô hình đào tạo doanh nghiệp khác như Viettel, Samsung, Vietcombank để đánh giá hiệu quả và rút ra bài học kinh nghiệm.
  • Timeline nghiên cứu: Tập trung phân tích dữ liệu từ năm 2020 đến nay, phản ánh quá trình triển khai và phát triển mô hình đào tạo tại FPT trong giai đoạn chuyển đổi số.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Mô hình đào tạo tại FPT đã đạt giai đoạn tích lũy trong phát triển
    Mô hình đào tạo tại Trường Đào tạo Cán bộ FPT đã xây dựng được chiến lược đào tạo rõ ràng, mở rộng đối tượng người học từ ban điều hành đến nhân viên với hơn 300 học viên tham gia các khóa học hàng năm. Hệ thống vận hành được chuẩn hóa với quy trình đào tạo và đội ngũ giảng viên nội bộ và mời ngoài chuyên nghiệp. Tỷ lệ hài lòng của học viên về chất lượng khóa học đạt khoảng 85%, cho thấy sự cải thiện rõ rệt so với giai đoạn hình thành.

  2. Ứng dụng công nghệ trong đào tạo được chú trọng và phát triển
    FPT đã triển khai hệ thống e-learning, nền tảng học tập trực tuyến EduNext và AI Mentorship, giúp người học chủ động tiếp cận kiến thức mọi lúc mọi nơi. Khoảng 70% học viên đánh giá cao tính tiện lợi và hiệu quả của các nền tảng số này. Việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo và trí tuệ nhân tạo đang được nghiên cứu để nâng cao trải nghiệm học tập.

  3. Chương trình đào tạo đa dạng, sát với nhu cầu thực tế doanh nghiệp
    Các khóa học được thiết kế theo từng nhóm đối tượng, từ kỹ năng lãnh đạo cho ban điều hành đến kỹ năng chuyên môn cho nhân viên kỹ thuật. Ví dụ, năm 2023, Trường đã tổ chức hơn 30 khóa đào tạo ngành dọc với hơn 1.000 giờ học, tập trung vào chuyển đổi số và phát triển kỹ năng số. Nội dung đào tạo được cập nhật liên tục dựa trên phản hồi của người học và yêu cầu chiến lược của doanh nghiệp.

  4. Mô hình đào tạo góp phần nâng cao năng lực và hiệu suất làm việc của nhân viên
    Sau đào tạo, khoảng 78% học viên báo cáo cải thiện hiệu suất công việc và áp dụng kiến thức vào thực tế. Điều này đồng thuận với các nghiên cứu trong ngành cho thấy mô hình đào tạo trong doanh nghiệp giúp tăng năng suất lao động và giữ chân nhân tài.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình đào tạo trong doanh nghiệp tại FPT đã phát triển vượt bậc so với giai đoạn hình thành, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số và nhu cầu phát triển nguồn nhân lực số. Việc ứng dụng công nghệ số trong đào tạo không chỉ nâng cao hiệu quả học tập mà còn tạo ra trải nghiệm học tập cá nhân hóa, góp phần xây dựng văn hóa học tập suốt đời trong doanh nghiệp.

So sánh với các mô hình đào tạo tại Viettel và Samsung, FPT có điểm mạnh về sự đa dạng chương trình đào tạo và ứng dụng công nghệ hiện đại, tuy nhiên cần tiếp tục hoàn thiện quy trình vận hành và mở rộng phạm vi đào tạo ra bên ngoài để nâng cao thương hiệu đào tạo.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ hài lòng học viên theo năm, biểu đồ phân bổ giờ đào tạo theo nhóm đối tượng, và bảng so sánh mức độ ứng dụng công nghệ trong đào tạo giữa các doanh nghiệp lớn.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đầu tư vào công nghệ đào tạo số
    Đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ thực tế ảo để cá nhân hóa trải nghiệm học tập, nâng cao hiệu quả đào tạo. Mục tiêu đạt 90% học viên sử dụng nền tảng số trong vòng 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý Trường Đào tạo Cán bộ FPT phối hợp với phòng công nghệ.

  2. Phát triển chương trình đào tạo đa dạng, linh hoạt hơn
    Thiết kế thêm các khóa học ngắn hạn, microlearning phù hợp với lịch trình bận rộn của nhân viên, tập trung vào kỹ năng số và quản lý thay đổi. Mục tiêu tăng số lượng khóa học thêm 30% trong năm tiếp theo. Chủ thể thực hiện: Bộ phận thiết kế chương trình đào tạo.

  3. Chuẩn hóa quy trình vận hành và đánh giá hiệu quả đào tạo
    Xây dựng hệ thống đánh giá kết quả đào tạo dựa trên KPI cụ thể, tăng cường phản hồi từ học viên và quản lý để cải tiến liên tục. Mục tiêu hoàn thiện quy trình trong 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý đào tạo và phòng nhân sự.

  4. Mở rộng phạm vi đào tạo ra bên ngoài doanh nghiệp
    Phát triển các chương trình đào tạo thương mại hóa, cung cấp dịch vụ đào tạo cho đối tác và khách hàng nhằm nâng cao thương hiệu và tạo nguồn thu mới. Mục tiêu triển khai thử nghiệm trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo FPT và Trường Đào tạo Cán bộ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp
    Hiểu rõ vai trò chiến lược của mô hình đào tạo trong phát triển nguồn nhân lực và nâng cao năng lực cạnh tranh, từ đó đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.

  2. Chuyên viên quản lý đào tạo và phát triển nhân sự
    Áp dụng các phương pháp, quy trình và công nghệ đào tạo hiện đại để thiết kế và triển khai chương trình đào tạo hiệu quả.

  3. Giảng viên nội bộ và bên ngoài
    Nắm bắt đặc điểm người học và yêu cầu đào tạo trong doanh nghiệp để xây dựng nội dung sát thực tế, nâng cao chất lượng giảng dạy.

  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý nguồn nhân lực, đào tạo doanh nghiệp
    Tham khảo cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn để phát triển các nghiên cứu tiếp theo hoặc ứng dụng trong thực tiễn.

Câu hỏi thường gặp

  1. Mô hình đào tạo trong doanh nghiệp là gì?
    Là một tổ chức hoặc bộ phận thuộc doanh nghiệp có chức năng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực nhằm hỗ trợ doanh nghiệp đạt được mục tiêu chiến lược. Ví dụ, Trường Đào tạo Cán bộ FPT cung cấp các khóa học chuyên sâu phù hợp với nhu cầu thực tế của FPT.

  2. Tại sao doanh nghiệp cần xây dựng mô hình đào tạo riêng?
    Giúp doanh nghiệp chủ động nâng cao chất lượng nhân lực, xây dựng văn hóa học tập và tăng năng lực cạnh tranh mà không phụ thuộc vào các cơ sở đào tạo bên ngoài. Điều này được chứng minh qua việc FPT duy trì hơn 60.000 nhân sự có kỹ năng số cao.

  3. Các yếu tố cấu thành mô hình đào tạo trong doanh nghiệp gồm những gì?
    Bao gồm chiến lược đào tạo, đối tượng người học, vận hành mô hình và ứng dụng công nghệ. Mỗi yếu tố đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả đào tạo.

  4. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả mô hình đào tạo?
    Thông qua khảo sát sự hài lòng của học viên, đánh giá khả năng áp dụng kiến thức vào công việc và các chỉ số hiệu suất công việc sau đào tạo. Tại FPT, khoảng 78% học viên báo cáo cải thiện hiệu suất sau đào tạo.

  5. Mô hình đào tạo trong doanh nghiệp có thể áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ không?
    Có thể, tuy nhiên cần điều chỉnh quy mô và phương pháp phù hợp với nguồn lực và nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp. Việc áp dụng công nghệ số giúp doanh nghiệp nhỏ tiếp cận đào tạo hiệu quả với chi phí hợp lý.

Kết luận

  • Mô hình đào tạo trong doanh nghiệp là công cụ chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.
  • Trường Đào tạo Cán bộ FPT đã phát triển mô hình đào tạo đạt giai đoạn tích lũy với sự đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ và đa dạng hóa chương trình đào tạo.
  • Ứng dụng công nghệ số như e-learning, AI và thực tế ảo góp phần nâng cao trải nghiệm học tập và hiệu quả đào tạo.
  • Kết quả đào tạo tại FPT đã giúp cải thiện năng suất lao động và phát triển kỹ năng số cho nhân viên, đồng thời xây dựng văn hóa học tập suốt đời.
  • Các bước tiếp theo bao gồm tăng cường đầu tư công nghệ, chuẩn hóa quy trình vận hành, mở rộng phạm vi đào tạo và phát triển chương trình linh hoạt hơn nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của doanh nghiệp.

Call-to-action: Các doanh nghiệp và nhà quản lý nguồn nhân lực nên nghiên cứu và áp dụng mô hình đào tạo trong doanh nghiệp phù hợp để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong thời đại chuyển đổi số.