I. Quản lý ngân sách nhà nước
Quản lý ngân sách nhà nước là một hoạt động quan trọng trong việc đảm bảo nguồn lực tài chính cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Luận văn tập trung phân tích các vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý thu ngân sách nhà nước tại Thành phố Thái Nguyên. Các khái niệm cơ bản về ngân sách nhà nước và quản lý tài chính công được hệ thống hóa, nhấn mạnh vai trò của việc quản lý hiệu quả các nguồn thu. Luận văn cũng đề cập đến các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thu ngân sách, bao gồm chính sách tài chính, phân bổ ngân sách và kiểm soát ngân sách.
1.1. Khái niệm và đặc điểm thu ngân sách nhà nước
Thu ngân sách nhà nước là quá trình Nhà nước sử dụng quyền lực để tập trung các nguồn lực tài chính từ xã hội, hình thành quỹ tiền tệ tập trung. Các khoản thu này phản ánh mối quan hệ kinh tế giữa Nhà nước và các chủ thể trong xã hội. Luận văn phân loại các nguồn thu theo nhiều tiêu chí, bao gồm thu từ thuế, phí, lệ phí, và các khoản thu khác như từ hoạt động kinh tế của Nhà nước. Việc phân loại này giúp đánh giá hiệu quả của các chính sách thu và quản lý ngân sách.
1.2. Quản lý thu ngân sách nhà nước
Quản lý thu ngân sách nhà nước là quá trình sử dụng các công cụ chính sách và pháp luật để đảm bảo các khoản thu vào ngân sách được thực hiện công bằng và hiệu quả. Luận văn nhấn mạnh vai trò của thuế như một công cụ quan trọng trong quản lý vĩ mô nền kinh tế. Các sắc thuế chính như thuế GTGT, thuế thu nhập doanh nghiệp, và thuế tài nguyên được phân tích chi tiết, cho thấy sự tác động của chúng đến nền kinh tế địa phương.
II. Thực trạng quản lý thu ngân sách tại Thành phố Thái Nguyên
Luận văn đánh giá thực trạng quản lý thu ngân sách nhà nước tại Thành phố Thái Nguyên giai đoạn 2016-2018. Các số liệu thống kê cho thấy sự tăng trưởng ổn định trong các khoản thu ngân sách, từ 1.500 tỷ đồng năm 2016 lên hơn 3.000 tỷ đồng năm 2018. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những hạn chế như hiệu quả sử dụng nguồn vốn thấp, thủ tục hành chính phức tạp, và tình trạng thất thoát, lãng phí. Luận văn cũng phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thu ngân sách, bao gồm hệ thống chính sách, tổ chức bộ máy, và trình độ phát triển kinh tế địa phương.
2.1. Tổ chức bộ máy và cơ chế phân cấp quản lý
Luận văn mô tả cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý ngân sách tại Thành phố Thái Nguyên, bao gồm các cơ quan như Phòng Tài chính - Kế hoạch và Kho bạc Nhà nước. Cơ chế phân cấp quản lý ngân sách được phân tích, cho thấy sự phối hợp giữa các cấp chính quyền trong việc thực hiện các nhiệm vụ thu ngân sách. Tuy nhiên, sự phân cấp chưa rõ ràng đã gây khó khăn trong việc quản lý và kiểm soát các khoản thu.
2.2. Kết quả thu ngân sách và hạn chế
Luận văn trình bày kết quả thu ngân sách qua các năm, với sự tăng trưởng đáng kể. Tuy nhiên, các hạn chế như hiệu quả sử dụng nguồn vốn thấp, thủ tục hành chính phức tạp, và tình trạng thất thoát, lãng phí vẫn còn tồn tại. Các giải pháp được đề xuất nhằm khắc phục những hạn chế này, bao gồm hoàn thiện công tác lập dự toán, tăng cường giám sát và kiểm tra tài chính.
III. Giải pháp hoàn thiện quản lý thu ngân sách
Luận văn đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý thu ngân sách nhà nước tại Thành phố Thái Nguyên. Các giải pháp tập trung vào việc hoàn thiện công tác lập dự toán, chấp hành và quyết toán ngân sách. Đồng thời, luận văn nhấn mạnh vai trò của việc tăng cường giám sát, kiểm tra và thanh tra tài chính, nâng cao trình độ cán bộ quản lý, và tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác quản lý thu ngân sách.
3.1. Hoàn thiện công tác lập dự toán và chấp hành ngân sách
Luận văn đề xuất các biện pháp nhằm hoàn thiện công tác lập dự toán và chấp hành ngân sách, bao gồm việc cải thiện chất lượng dự toán, đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quá trình thực hiện. Các giải pháp này nhằm tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn vốn và giảm thiểu tình trạng thất thoát, lãng phí.
3.2. Tăng cường giám sát và kiểm tra tài chính
Luận văn nhấn mạnh vai trò của việc tăng cường giám sát, kiểm tra và thanh tra tài chính trong quản lý thu ngân sách. Các biện pháp được đề xuất bao gồm việc nâng cao năng lực của cán bộ quản lý, tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng, và áp dụng các công nghệ hiện đại trong quản lý tài chính.
