Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, nhu cầu nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của người lao động ngày càng gia tăng. Theo số liệu thống kê năm học 2015-2016, Trung tâm Giáo dục Thường xuyên (GDTX) tỉnh Bình Định đã tổ chức 92 lớp với tổng số 6.312 học viên, trong đó có 23 lớp liên kết đào tạo đại học hệ vừa làm vừa học (VLVH) với 1.973 học viên. Hoạt động liên kết đào tạo đại học hệ VLVH tại Trung tâm GDTX tỉnh Bình Định đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cho người lao động vừa làm vừa học, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực địa phương.

Tuy nhiên, công tác quản lý hoạt động liên kết đào tạo đại học hệ VLVH còn nhiều hạn chế như sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các bên, chất lượng đào tạo chưa đồng đều, và cơ sở vật chất còn thiếu hụt. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là khảo sát thực trạng quản lý hoạt động liên kết đào tạo đại học hệ VLVH tại Trung tâm GDTX tỉnh Bình Định giai đoạn 2012-2016, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. Nghiên cứu có phạm vi tập trung tại Trung tâm GDTX tỉnh Bình Định, với đối tượng khảo sát là cán bộ quản lý, giảng viên và học viên tham gia các lớp liên kết đào tạo đại học hệ VLVH.

Việc nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động liên kết đào tạo đại học hệ VLVH không chỉ góp phần phát triển giáo dục thường xuyên mà còn đáp ứng nhu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, phù hợp với xu hướng xã hội học tập và hội nhập quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và quản lý hoạt động đào tạo, trong đó:

  • Lý thuyết quản lý giáo dục: Quản lý giáo dục được hiểu là quá trình tác động có kế hoạch, có tổ chức của các cơ quan quản lý nhằm đảm bảo hệ thống giáo dục vận hành hiệu quả, đạt mục tiêu đề ra. Quản lý giáo dục bao gồm các chức năng kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra.

  • Lý thuyết quản lý hoạt động đào tạo: Quản lý hoạt động đào tạo là hệ thống tác động có mục đích nhằm đảm bảo quá trình đào tạo diễn ra theo đúng kế hoạch, đạt chất lượng cao. Các yếu tố quản lý bao gồm quản lý mục tiêu, nội dung chương trình, công tác tuyển sinh, giảng dạy, học tập, đánh giá và cơ sở vật chất.

  • Mô hình liên kết đào tạo đại học hệ VLVH: Hoạt động liên kết đào tạo là sự hợp tác giữa đơn vị chủ trì đào tạo (các trường đại học) và đơn vị phối hợp đào tạo (Trung tâm GDTX tỉnh) nhằm tổ chức đào tạo, tuyển sinh, giảng dạy và cấp bằng cho người học theo hình thức vừa làm vừa học.

Các khái niệm chính bao gồm: quản lý, quản lý giáo dục, quản lý hoạt động đào tạo, liên kết đào tạo đại học hệ VLVH, và các chức năng quản lý trong giáo dục.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp các phương pháp sau:

  • Phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích, tổng hợp các tài liệu, văn bản pháp luật như Luật Giáo dục 2005, Luật Giáo dục đại học 2012, Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới giáo dục, và các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo về liên kết đào tạo.

  • Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra khảo sát bằng bảng hỏi, phỏng vấn cán bộ quản lý, giảng viên và học viên tại Trung tâm GDTX tỉnh Bình Định. Cỡ mẫu gồm 150 học viên và 35 cán bộ quản lý, giảng viên. Thời gian khảo sát từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2017.

  • Phương pháp thống kê toán học: Xử lý số liệu thu thập được để phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động liên kết đào tạo đại học hệ VLVH.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2012-2016, với khảo sát thực trạng và xử lý số liệu trong năm 2017.

Phương pháp chọn mẫu là phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng liên quan đến hoạt động liên kết đào tạo.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Quy mô và đa dạng ngành đào tạo: Từ năm 2012 đến 2016, Trung tâm GDTX tỉnh Bình Định đã liên kết đào tạo 27 lớp đại học hệ VLVH với 1.973 học viên, thuộc các ngành như Luật, Quản lý Nhà nước, Giáo dục Mầm non, Công tác Xã hội, và Sư phạm Tiểu học. Số lượng học viên mỗi lớp dao động từ 20 đến 139 người, cho thấy sự đa dạng và nhu cầu lớn về đào tạo.

  2. Thực trạng quản lý tuyển sinh: Công tác tuyển sinh được tổ chức nghiêm túc, với việc khảo sát nhu cầu, thành lập hội đồng thi và tổ chức thi tuyển đảm bảo đúng quy chế. Tuy nhiên, có sự phụ thuộc lớn vào kế hoạch chỉ tiêu của các cơ sở chủ trì đào tạo, gây khó khăn trong việc linh hoạt đáp ứng nhu cầu thực tế.

  3. Chất lượng giảng dạy và phối hợp quản lý: Việc chấp hành kế hoạch lên lớp của giảng viên và chất lượng giảng dạy tại một số đơn vị chủ trì chưa đồng đều, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo chung. Sự phối hợp giữa đơn vị chủ trì và Trung tâm GDTX còn hạn chế, dẫn đến khó khăn trong quản lý học viên và tổ chức học tập.

  4. Cơ sở vật chất và điều kiện học tập: Trung tâm có 18 phòng học kiên cố, thư viện với 1.000 đầu sách, 80 máy tính cấu hình cao và các thiết bị hỗ trợ giảng dạy hiện đại. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu hụt về phòng thực hành và thiết bị chuyên ngành phục vụ đào tạo một số ngành học.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trên xuất phát từ việc tổ chức bộ máy quản lý chưa thống nhất, sự phối hợp chưa chặt chẽ giữa các bên liên quan và nguồn lực đầu tư cho giáo dục thường xuyên còn hạn chế. So với các nghiên cứu trong ngành giáo dục thường xuyên, kết quả này tương đồng với thực trạng chung của nhiều trung tâm GDTX tại các tỉnh khác, nơi mà công tác quản lý liên kết đào tạo còn nhiều bất cập.

Việc thiếu đồng bộ trong kế hoạch đào tạo và tuyển sinh làm giảm hiệu quả sử dụng nguồn lực và ảnh hưởng đến quyền lợi của người học. Cơ sở vật chất tuy được cải thiện nhưng chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu thực tiễn, đặc biệt trong các ngành đòi hỏi thực hành chuyên sâu.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện số lượng học viên theo từng ngành và từng năm, bảng đánh giá mức độ hài lòng của học viên và giảng viên về công tác quản lý, cũng như sơ đồ quy trình phối hợp quản lý giữa các bên.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường phối hợp giữa đơn vị chủ trì và Trung tâm GDTX: Thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ, minh bạch trong quản lý kế hoạch đào tạo, giảng dạy và đánh giá kết quả học tập. Mục tiêu nâng cao tỷ lệ hoàn thành khóa học và chất lượng đào tạo trong vòng 1-2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban giám đốc Trung tâm và các trường đại học liên kết.

  2. Nâng cao năng lực quản lý cán bộ và giảng viên: Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý và giảng dạy cho cán bộ quản lý và giảng viên tại Trung tâm. Mục tiêu cải thiện chất lượng giảng dạy và quản lý học viên, giảm tỷ lệ vi phạm quy chế học tập trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Trung tâm GDTX phối hợp với các trường đại học.

  3. Đầu tư cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị: Bổ sung phòng thực hành, thiết bị chuyên ngành phù hợp với từng ngành đào tạo, nâng cao điều kiện học tập cho học viên. Mục tiêu hoàn thiện cơ sở vật chất trong 2 năm, đáp ứng tiêu chuẩn đào tạo đại học hệ VLVH. Chủ thể thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Định, Trung tâm GDTX.

  4. Đổi mới quy trình kiểm tra, đánh giá kết quả học tập: Áp dụng đa dạng các hình thức đánh giá, tăng cường đánh giá thực hành và kỹ năng ứng dụng, đảm bảo khách quan và toàn diện. Mục tiêu nâng cao chất lượng đánh giá trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Trung tâm GDTX phối hợp với đơn vị chủ trì đào tạo.

  5. Tăng cường truyền thông và nâng cao nhận thức người học: Tuyên truyền về quyền lợi, nghĩa vụ và các quy định trong đào tạo hệ VLVH để nâng cao ý thức học tập và tuân thủ quy chế. Mục tiêu giảm thiểu vi phạm và nâng cao tỷ lệ học viên hoàn thành khóa học trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Trung tâm GDTX và các đơn vị liên kết.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý giáo dục tại các Trung tâm GDTX: Giúp hiểu rõ các vấn đề quản lý liên kết đào tạo đại học hệ VLVH, từ đó áp dụng các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng đào tạo.

  2. Giảng viên và cán bộ quản lý các trường đại học liên kết: Nắm bắt được thực trạng và các giải pháp phối hợp quản lý đào tạo liên kết, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy và quản lý học viên.

  3. Nhà hoạch định chính sách giáo dục: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách phát triển giáo dục thường xuyên, đặc biệt là đào tạo đại học hệ vừa làm vừa học phù hợp với nhu cầu xã hội.

  4. Học viên và người lao động quan tâm đến đào tạo hệ VLVH: Hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ và các quy định trong đào tạo liên kết, từ đó chủ động tham gia học tập và phát triển nghề nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Liên kết đào tạo đại học hệ vừa làm vừa học là gì?
    Liên kết đào tạo đại học hệ VLVH là hình thức hợp tác giữa các trường đại học và Trung tâm GDTX tỉnh nhằm tổ chức đào tạo cho người đã đi làm có nhu cầu nâng cao trình độ, vừa học vừa làm. Ví dụ, Trung tâm GDTX tỉnh Bình Định liên kết với nhiều trường đại học để tổ chức các lớp đào tạo này.

  2. Ai là đối tượng chính của đào tạo hệ VLVH?
    Đối tượng chính là cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đã đi làm nhưng muốn nâng cao trình độ chuyên môn hoặc học thêm ngành mới. Họ thường có đặc điểm đa dạng về tuổi tác và công việc.

  3. Những khó khăn chính trong quản lý hoạt động liên kết đào tạo đại học hệ VLVH là gì?
    Khó khăn gồm sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các bên, chất lượng giảng dạy không đồng đều, cơ sở vật chất hạn chế và công tác tuyển sinh phụ thuộc nhiều vào kế hoạch của đơn vị chủ trì.

  4. Làm thế nào để nâng cao chất lượng đào tạo hệ VLVH?
    Cần tăng cường phối hợp quản lý, nâng cao năng lực cán bộ, cải thiện cơ sở vật chất, đổi mới phương pháp đánh giá và nâng cao nhận thức người học về quyền lợi và nghĩa vụ.

  5. Vai trò của Trung tâm GDTX trong liên kết đào tạo là gì?
    Trung tâm GDTX chịu trách nhiệm phối hợp tổ chức đào tạo tại địa phương, chuẩn bị cơ sở vật chất, quản lý học viên và phối hợp với đơn vị chủ trì trong công tác giảng dạy và đánh giá.

Kết luận

  • Quản lý hoạt động liên kết đào tạo đại học hệ VLVH tại Trung tâm GDTX tỉnh Bình Định có quy mô đào tạo lớn với gần 2.000 học viên trong giai đoạn 2012-2016, đa dạng ngành nghề và đối tượng học viên.
  • Thực trạng quản lý còn nhiều hạn chế như phối hợp chưa đồng bộ, chất lượng giảng dạy chưa đồng đều và cơ sở vật chất chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu đào tạo.
  • Các biện pháp đề xuất tập trung vào tăng cường phối hợp quản lý, nâng cao năng lực cán bộ, cải thiện cơ sở vật chất và đổi mới quy trình đánh giá nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho các nhà quản lý giáo dục, giảng viên, nhà hoạch định chính sách và học viên trong lĩnh vực giáo dục thường xuyên.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các biện pháp đề xuất trong vòng 1-2 năm và đánh giá hiệu quả nhằm hoàn thiện công tác quản lý liên kết đào tạo đại học hệ VLVH tại Trung tâm GDTX tỉnh Bình Định.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực địa phương!