I. Tổng quan về quản lý ngân sách và chi thường xuyên
Quản lý ngân sách là một công cụ quan trọng trong điều hành nền kinh tế vĩ mô, đặc biệt là trong việc phân bổ và sử dụng nguồn lực tài chính. Chi thường xuyên chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu chi ngân sách nhà nước, đảm bảo hoạt động của bộ máy nhà nước và thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên. Luận văn tập trung vào việc phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên ngân sách quận Ba Đình, một trong những quận trung tâm của Hà Nội. Nghiên cứu này nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong việc nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách, góp phần phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.
1.1. Cơ sở lý luận về quản lý chi thường xuyên
Quản lý chi thường xuyên bao gồm các khâu lập dự toán, chấp hành dự toán, quyết toán và thanh tra, kiểm tra. Các khái niệm cơ bản như ngân sách nhà nước, chi tiêu công, và quản lý tài chính được làm rõ trong luận văn. Nghiên cứu cũng chỉ ra các yếu tố tác động đến hiệu quả quản lý chi thường xuyên, bao gồm chính sách pháp luật, năng lực quản lý và điều kiện kinh tế - xã hội. Việc hiểu rõ các khái niệm và quy trình này là nền tảng để đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện.
1.2. Kinh nghiệm quản lý chi thường xuyên từ các địa phương
Luận văn tổng hợp kinh nghiệm quản lý chi thường xuyên từ các địa phương khác, từ đó rút ra bài học cho quận Ba Đình. Các địa phương như huyện Đăk Hà, huyện Cái Nước đã áp dụng nhiều biện pháp hiệu quả trong việc lập dự toán, chấp hành dự toán và kiểm soát chi tiêu. Những kinh nghiệm này giúp quận Ba Đình nhận diện các thách thức và cơ hội trong quản lý ngân sách, đồng thời đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương.
II. Thực trạng quản lý chi thường xuyên ngân sách quận Ba Đình
Luận văn phân tích thực trạng quản lý chi thường xuyên ngân sách quận Ba Đình giai đoạn 2017-2021. Kết quả cho thấy, mặc dù đã đạt được một số thành tựu, vẫn còn nhiều hạn chế trong việc lập dự toán, chấp hành dự toán và quyết toán. Tỷ lệ chi thường xuyên chiếm khoảng 40-60% tổng chi ngân sách, phản ánh gánh nặng tài chính lớn đối với quận. Các vấn đề như thiếu chủ động trong lập dự toán, tình trạng 'xin - cho' và hiệu quả kiểm tra chưa cao cần được khắc phục.
2.1. Công tác lập và chấp hành dự toán
Quá trình lập dự toán chi thường xuyên tại quận Ba Đình còn thiếu chủ động, dẫn đến việc bổ sung dự toán trong năm ngân sách. Công tác chấp hành dự toán cũng gặp nhiều khó khăn do thiếu hướng dẫn cụ thể và sự phối hợp giữa các đơn vị. Những hạn chế này làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách và gây lãng phí nguồn lực tài chính.
2.2. Công tác quyết toán và kiểm tra
Công tác quyết toán chi thường xuyên tại quận Ba Đình chưa được thực hiện kịp thời và chính xác. Việc kiểm tra, thanh tra còn hạn chế, dẫn đến nhiều sai sót trong quá trình sử dụng ngân sách. Điều này đòi hỏi cần tăng cường năng lực quản lý và áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn để đảm bảo hiệu quả sử dụng ngân sách.
III. Giải pháp hoàn thiện quản lý chi thường xuyên ngân sách quận Ba Đình
Luận văn đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên ngân sách quận Ba Đình. Các giải pháp bao gồm hoàn thiện quy trình lập dự toán, tăng cường kiểm soát chi tiêu, nâng cao năng lực quản lý của cán bộ và áp dụng công nghệ hiện đại trong quản lý ngân sách. Những giải pháp này nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và tiết kiệm trong sử dụng ngân sách.
3.1. Hoàn thiện quy trình lập dự toán
Để nâng cao hiệu quả lập dự toán, cần căn cứ vào tình hình thực hiện năm trước và phương hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Việc phân bổ dự toán cần được thực hiện kịp thời và chính xác, hạn chế tối đa việc bổ sung dự toán trong năm ngân sách.
3.2. Tăng cường kiểm soát chi tiêu
Cần tăng cường vai trò của Kho bạc Nhà nước trong kiểm soát chi tiêu. Việc thanh tra, kiểm tra cần được thực hiện thường xuyên và nghiêm ngặt để đảm bảo các khoản chi được sử dụng đúng mục đích và hiệu quả.
