I. Cơ sở lý luận về quản lý ngân sách nhà nước
Chương này tập trung vào việc hệ thống hóa các khái niệm, chức năng, vai trò và quy trình quản lý ngân sách nhà nước (NSNN). Quản lý ngân sách được định nghĩa là quá trình lập, chấp hành và quyết toán ngân sách, đảm bảo tính hiệu quả và minh bạch. Hiệu quả quản lý ngân sách phụ thuộc vào việc tuân thủ các quy định pháp luật và sự phân cấp hợp lý giữa các cấp chính quyền. Ngân sách cấp phường là một phần của NSNN, đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
1.1 Khái niệm và chức năng của ngân sách nhà nước
Ngân sách nhà nước là bảng liệt kê các khoản thu và chi bằng tiền của Nhà nước trong một giai đoạn nhất định. Nó có chức năng phân cấp, kiểm tra và giám sát việc sử dụng ngân sách. Quản lý tài chính hiệu quả đòi hỏi sự minh bạch và công khai trong các hoạt động thu chi. Chi tiêu ngân sách cần được thực hiện theo đúng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo tính hiệu quả và tiết kiệm.
1.2 Phân cấp quản lý ngân sách nhà nước
Phân cấp quản lý ngân sách là việc chia sẻ trách nhiệm và quyền hạn giữa các cấp chính quyền. Ngân sách địa phương bao gồm các khoản thu và chi tại cấp phường, quận, và tỉnh. Quận Lê Chân và Hải Phòng là những địa bàn nghiên cứu cụ thể, nơi việc phân cấp ngân sách cần được tối ưu hóa để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.
II. Thực trạng quản lý ngân sách cấp phường tại quận Lê Chân
Chương này phân tích thực trạng quản lý ngân sách cấp phường tại quận Lê Chân, Hải Phòng. Các vấn đề chính bao gồm việc thu chi ngân sách, cân đối ngân sách, và các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý. Cải thiện hiệu quả ngân sách đòi hỏi sự đổi mới trong công tác lập dự toán, thu ngân sách, và quản lý chi tiêu. Đánh giá ngân sách cho thấy những hạn chế trong việc phân bổ và sử dụng ngân sách tại các phường.
2.1 Thực trạng thu chi ngân sách cấp phường
Thu ngân sách cấp phường chủ yếu từ các khoản thuế, phí và lệ phí. Chi tiêu ngân sách tập trung vào các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội và duy trì bộ máy chính quyền. Quản lý chi tiêu cần được thực hiện một cách khoa học và minh bạch để tránh lãng phí và tham nhũng. Quận Lê Chân đã có những bước tiến trong việc cải thiện hiệu quả quản lý ngân sách, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết.
2.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý ngân sách
Các nhân tố khách quan như chính sách ngân sách và môi trường kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý ngân sách. Các nhân tố chủ quan bao gồm năng lực của đội ngũ cán bộ và sự minh bạch trong quản lý. Tối ưu hóa ngân sách đòi hỏi sự kết hợp giữa các yếu tố khách quan và chủ quan để đạt được mục tiêu phát triển bền vững.
III. Biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách cấp phường
Chương này đề xuất các biện pháp quản lý ngân sách nhằm nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách cấp phường tại quận Lê Chân, Hải Phòng. Các giải pháp bao gồm nâng cao chất lượng lập dự toán, tăng cường công tác thu ngân sách, và đổi mới quản lý chi tiêu. Chính sách ngân sách cần được điều chỉnh phù hợp với thực tiễn địa phương để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả.
3.1 Nâng cao chất lượng lập dự toán ngân sách
Lập dự toán ngân sách cần dựa trên các số liệu thực tế và nhu cầu phát triển của địa phương. Phân bổ ngân sách cần được thực hiện một cách công bằng và minh bạch. Quận Lê Chân cần áp dụng các công cụ quản lý hiện đại để nâng cao hiệu quả lập dự toán và quản lý ngân sách.
3.2 Đổi mới quản lý chi tiêu ngân sách
Quản lý chi tiêu cần được thực hiện một cách khoa học và hiệu quả. Cải thiện hiệu quả ngân sách đòi hỏi sự minh bạch và trách nhiệm trong việc sử dụng ngân sách. Quận Lê Chân cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để đảm bảo việc sử dụng ngân sách đúng mục đích và hiệu quả.
