I. Cơ sở lý luận và thực tiễn
Chương này tập trung vào việc tổng quan các nghiên cứu về kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Toán theo định hướng phát triển năng lực. Các nghiên cứu ở nước ngoài và trong nước được phân tích để làm rõ vai trò của đánh giá năng lực trong giáo dục. Đặc biệt, chương này nhấn mạnh sự chuyển dịch từ đánh giá kiến thức sang đánh giá năng lực, phù hợp với xu hướng giáo dục hiện đại.
1.1. Tổng quan nghiên cứu
Các nghiên cứu nước ngoài như của Ralph Tyler và chương trình PISA đã chỉ ra tầm quan trọng của việc đánh giá năng lực trong giáo dục. Trong nước, các tác giả như Trần Bá Hoành và Nguyễn Kim Dung cũng đã đề cập đến sự cần thiết của việc đổi mới phương pháp đánh giá, từ đánh giá kiến thức sang đánh giá năng lực.
1.2. Thực tiễn đánh giá năng lực
Khảo sát thực tế cho thấy, phần lớn giáo viên vẫn đánh giá theo hướng tiếp cận nội dung, chưa thực hiện đánh giá theo định hướng năng lực. Tuy nhiên, nhiều giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của việc đánh giá năng lực và đang chuyển dần sang phương pháp này.
II. Xây dựng hệ thống câu hỏi và bài tập
Chương này trình bày quá trình xây dựng hệ thống câu hỏi và bài tập đánh giá năng lực cho chủ đề Toán đạo hàm trong chương trình THPT. Các bài tập được thiết kế nhằm phát triển năng lực tư duy và kỹ năng giải toán của học sinh, đồng thời đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới.
2.1. Phân loại bài tập
Các bài tập được phân loại theo mức độ từ cơ bản đến nâng cao, phù hợp với các bậc trình độ của học sinh. Bài tập được thiết kế để đánh giá khả năng áp dụng kiến thức vào thực tiễn, phát triển tư duy logic và kỹ năng giải quyết vấn đề.
2.2. Xây dựng đề kiểm tra
Hệ thống đề kiểm tra được xây dựng dựa trên ma trận hai chiều, bao gồm các câu hỏi trắc nghiệm và tự luận. Các đề kiểm tra được thiết kế để đánh giá toàn diện năng lực của học sinh, từ kiến thức cơ bản đến khả năng vận dụng sáng tạo.
III. Thực nghiệm sư phạm
Chương này trình bày kết quả thực nghiệm sư phạm nhằm kiểm nghiệm tính khả thi và hiệu quả của hệ thống câu hỏi và bài tập đã xây dựng. Thực nghiệm được tiến hành trên hai nhóm học sinh: nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng, nhằm so sánh sự phát triển năng lực giữa hai nhóm.
3.1. Quá trình thực nghiệm
Thực nghiệm được tiến hành trong các lớp học tại trường THPT, với sự tham gia của giáo viên và học sinh. Các bài kiểm tra được sử dụng để đánh giá sự tiến bộ của học sinh trong việc nắm vững kiến thức và phát triển năng lực.
3.2. Kết quả thực nghiệm
Kết quả thực nghiệm cho thấy, nhóm thực nghiệm có sự tiến bộ rõ rệt về năng lực giải toán và tư duy logic so với nhóm đối chứng. Điều này chứng tỏ tính hiệu quả của hệ thống câu hỏi và bài tập đã xây dựng.