Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các cơ sở giáo dục đại học trong và ngoài nước, việc phát triển thương hiệu trường đại học trở thành một yếu tố sống còn để nâng cao uy tín và thu hút người học. Tại Việt Nam, số lượng trường đại học và cao đẳng tăng nhanh trong những năm gần đây, tuy nhiên thương hiệu của nhiều trường vẫn còn khá mờ nhạt, chưa tạo được dấu ấn rõ nét trong tâm trí người học và xã hội. Trường Đại học Điện Lực, với lịch sử hình thành từ năm 1898 và quá trình phát triển qua nhiều giai đoạn, đang đứng trước thách thức lớn trong việc khẳng định vị thế và nâng cao thương hiệu trong lĩnh vực đào tạo kỹ thuật, kinh tế và năng lượng.

Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2013-2018 tại Trường Đại học Điện Lực, với mục tiêu phân tích thực trạng phát triển thương hiệu của nhà trường, đánh giá các điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân ảnh hưởng, từ đó đề xuất các giải pháp phát triển thương hiệu phù hợp và hiệu quả. Phạm vi nghiên cứu bao gồm 250 mẫu khảo sát từ sinh viên, cựu sinh viên, cán bộ-giảng viên và doanh nghiệp sử dụng lao động do nhà trường cung cấp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để nâng cao giá trị thương hiệu, góp phần phát triển bền vững Trường Đại học Điện Lực trong tương lai.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình phát triển thương hiệu trong lĩnh vực giáo dục đại học, trong đó có:

  • Khái niệm thương hiệu: Theo Philip Kotler, thương hiệu là tên gọi, thuật ngữ, biểu tượng hoặc sự phối hợp giữa chúng nhằm xác nhận sản phẩm của người bán và phân biệt với đối thủ cạnh tranh. Trong giáo dục đại học, thương hiệu không chỉ là tên trường mà còn là hình ảnh, uy tín và giá trị cảm nhận của các bên liên quan.

  • Các yếu tố cấu thành thương hiệu trường đại học: Bao gồm tên trường, logo, khẩu hiệu, tên miền website và các giá trị cốt lõi. Những yếu tố này tạo nên nhận diện thương hiệu và ảnh hưởng đến sự lựa chọn của người học.

  • Tiêu chí đánh giá phát triển thương hiệu: Theo Thông tư 12/2017/TT-BGDĐT, các tiêu chí bao gồm chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, chương trình đào tạo, đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, uy tín quốc tế và trong nước, tỷ lệ việc làm của sinh viên sau tốt nghiệp.

  • Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển thương hiệu: Phân thành nhân tố bên ngoài (môi trường kinh tế, chính trị, văn hóa, công nghệ, cạnh tranh ngành) và nhân tố bên trong (nhận thức của ban lãnh đạo, cán bộ-giảng viên, chất lượng đội ngũ giảng viên, chương trình đào tạo, cơ sở vật chất).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng với quy mô mẫu 250 người, bao gồm sinh viên, cựu sinh viên, cán bộ-giảng viên và doanh nghiệp sử dụng lao động. Phương pháp chọn mẫu phi ngẫu nhiên thuận tiện được áp dụng nhằm thu thập dữ liệu đa dạng và phản ánh thực trạng khách quan.

Công cụ thu thập dữ liệu là bảng câu hỏi tự trả lời, được phát trực tiếp cho sinh viên và gửi qua email cho các đối tượng còn lại. Dữ liệu thu thập được xử lý và phân tích bằng phần mềm Excel, kết hợp với các số liệu thứ cấp từ nhà trường và tài liệu tham khảo để đưa ra kết luận và đề xuất giải pháp.

Quy trình nghiên cứu gồm các bước: xây dựng mô hình nghiên cứu, thiết kế bảng hỏi, thu thập dữ liệu, làm sạch và xử lý số liệu, phân tích kết quả và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Nhận thức về sự cần thiết phát triển thương hiệu: 100% cán bộ-giảng viên khảo sát đồng ý rằng việc phát triển thương hiệu trường Đại học Điện Lực là cần thiết và cần có trách nhiệm chung trong các hoạt động phát triển thương hiệu.

  2. Thực trạng nhận diện thương hiệu: Logo trường được thiết kế với ý nghĩa thể hiện tinh thần học tập và khát vọng phát triển, tuy nhiên các hoạt động quảng bá thương hiệu còn mang tính thủ tục, chưa bài bản và thiếu chiến lược dài hạn.

  3. Chất lượng đào tạo và cơ sở vật chất: Kết quả khảo sát cho thấy sinh viên đánh giá cơ sở vật chất hiện tại ở mức trung bình khá, chương trình đào tạo được nhận xét phù hợp nhưng cần cải tiến để đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Tỷ lệ sinh viên có việc làm phù hợp sau khi tốt nghiệp đạt khoảng 70-75%.

  4. Đánh giá từ doanh nghiệp sử dụng lao động: Doanh nghiệp đánh giá sinh viên trường có trình độ chuyên môn và kỹ năng mềm ở mức trung bình, có nhu cầu đào tạo lại để phù hợp với yêu cầu công việc. Khoảng 80% doanh nghiệp có ý định tiếp tục nhận sinh viên trường làm việc.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phản ánh thực trạng phát triển thương hiệu trường Đại học Điện Lực còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong việc xây dựng chiến lược phát triển thương hiệu bài bản và đồng bộ. Nguyên nhân chủ yếu do nhận thức chưa đồng đều trong nội bộ nhà trường, nguồn lực đầu tư cho quảng bá và cải thiện cơ sở vật chất còn hạn chế.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc phát triển thương hiệu đại học đòi hỏi sự kết hợp giữa nâng cao chất lượng đào tạo, cải tiến chương trình, tăng cường hợp tác quốc tế và truyền thông hiệu quả. Các trường đại học thành công trong phát triển thương hiệu thường chú trọng xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, liên kết đào tạo quốc tế và phát triển quan hệ công chúng.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ việc làm sinh viên, biểu đồ đánh giá chất lượng cơ sở vật chất và bảng khảo sát nhận thức cán bộ-giảng viên để minh họa rõ nét hơn các phát hiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng chiến lược phát triển thương hiệu bài bản, dài hạn: Ban lãnh đạo nhà trường cần xác định rõ mục tiêu, phân bổ nguồn lực và xây dựng kế hoạch phát triển thương hiệu cụ thể cho từng giai đoạn (2019-2022, tầm nhìn 2030).

  2. Nâng cao chất lượng đào tạo và chương trình học: Cải tiến chương trình đào tạo theo hướng gắn kết với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp, tăng cường đào tạo kỹ năng mềm và thực hành cho sinh viên. Mục tiêu nâng tỷ lệ sinh viên có việc làm phù hợp lên trên 85% trong 3 năm tới.

  3. Đầu tư cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị: Tăng cường đầu tư cho phòng học, phòng thí nghiệm, thư viện và các trung tâm học liệu hiện đại nhằm tạo môi trường học tập và nghiên cứu tốt hơn cho sinh viên và giảng viên.

  4. Tăng cường hợp tác quốc tế và liên kết doanh nghiệp: Mở rộng các chương trình đào tạo liên kết quốc tế, tổ chức các hoạt động giao lưu, trao đổi cán bộ, sinh viên và hợp tác nghiên cứu khoa học. Đồng thời, xây dựng mạng lưới doanh nghiệp đối tác để tạo cơ hội thực tập và việc làm cho sinh viên.

  5. Đẩy mạnh truyền thông và quan hệ công chúng: Xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp qua website, mạng xã hội, tổ chức ngày hội việc làm, hội thảo, các sự kiện thu hút sinh viên và phụ huynh. Thực hiện các khảo sát định kỳ để thu thập ý kiến phản hồi và cải tiến dịch vụ giáo dục.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo các trường đại học: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển thương hiệu, từ đó xây dựng chiến lược phù hợp với đặc thù từng trường.

  2. Cán bộ quản lý giáo dục và chuyên viên marketing giáo dục: Áp dụng các phương pháp nghiên cứu và giải pháp phát triển thương hiệu trong công tác quản lý và truyền thông.

  3. Giảng viên và nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quản trị kinh doanh và marketing giáo dục: Tham khảo cơ sở lý luận, mô hình nghiên cứu và kết quả khảo sát thực tiễn để phát triển các đề tài nghiên cứu tiếp theo.

  4. Doanh nghiệp và nhà tuyển dụng lao động: Hiểu rõ hơn về chất lượng đào tạo và kỹ năng của sinh viên, từ đó phối hợp hiệu quả trong công tác đào tạo và tuyển dụng.

Câu hỏi thường gặp

  1. Phát triển thương hiệu trường đại học có ý nghĩa gì?
    Phát triển thương hiệu giúp nâng cao uy tín, thu hút sinh viên chất lượng, tạo lợi thế cạnh tranh và tăng cường mối quan hệ với doanh nghiệp, góp phần phát triển bền vững nhà trường.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến thương hiệu trường đại học?
    Bao gồm chất lượng đào tạo, đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, chương trình đào tạo, uy tín trong nước và quốc tế, cũng như sự hài lòng của sinh viên và doanh nghiệp.

  3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng, sử dụng bảng câu hỏi khảo sát 250 mẫu từ sinh viên, cựu sinh viên, cán bộ-giảng viên và doanh nghiệp, phân tích dữ liệu bằng phần mềm Excel.

  4. Các giải pháp phát triển thương hiệu được đề xuất là gì?
    Xây dựng chiến lược dài hạn, nâng cao chất lượng đào tạo, cải thiện cơ sở vật chất, tăng cường hợp tác quốc tế và truyền thông hiệu quả.

  5. Làm thế nào để đo lường hiệu quả phát triển thương hiệu?
    Thông qua các tiêu chí như tỷ lệ việc làm của sinh viên, mức độ hài lòng của sinh viên và doanh nghiệp, số lượng hợp tác quốc tế, và sự nhận diện thương hiệu trong cộng đồng.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã phân tích thực trạng phát triển thương hiệu Trường Đại học Điện Lực trong giai đoạn 2013-2018, chỉ ra những điểm mạnh và hạn chế hiện tại.
  • Đã xác định các nhân tố bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến thương hiệu, từ đó xây dựng mô hình nghiên cứu phù hợp.
  • Kết quả khảo sát 250 mẫu cho thấy sự đồng thuận cao về tầm quan trọng của phát triển thương hiệu và nhu cầu cải tiến các yếu tố liên quan.
  • Đề xuất các giải pháp chiến lược, tập trung vào nâng cao chất lượng đào tạo, cải thiện cơ sở vật chất, tăng cường hợp tác quốc tế và truyền thông.
  • Tiếp theo, nhà trường cần triển khai các kế hoạch hành động cụ thể, theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh phù hợp, hướng tới mục tiêu trở thành trường đại học hàng đầu trong lĩnh vực năng lượng vào năm 2030.

Hành động ngay hôm nay để góp phần xây dựng thương hiệu vững mạnh cho Trường Đại học Điện Lực – nền tảng cho sự phát triển bền vững và thành công trong tương lai!