I. Cơ sở lý luận và thực tiễn
Chương này tập trung vào việc phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn của việc dạy học môn Toán lớp 2 theo hướng phát triển năng lực tư duy và lập luận toán học. Tác giả đã khái quát về năng lực, đặc biệt là năng lực tư duy và lập luận toán học, đồng thời nhấn mạnh vai trò của việc dạy học trong việc phát triển các năng lực này. Chương trình GDPT 2018 được xem là nền tảng để định hướng các phương pháp dạy học hiệu quả.
1.1. Khái quát về năng lực
Theo Chương trình GDPT 2018, năng lực được định nghĩa là thuộc tính cá nhân được hình thành và phát triển thông qua quá trình học tập và rèn luyện. Năng lực tư duy và lập luận toán học là những thành tố cốt lõi trong việc phát triển năng lực toán học của học sinh. Tác giả cũng nhấn mạnh rằng việc hình thành năng lực không chỉ dựa trên kiến thức mà còn cần sự kết hợp của kỹ năng và thái độ.
1.2. Đặc điểm tâm lý học sinh lớp 2
Học sinh lớp 2 có đặc điểm tâm lý đặc thù, bao gồm khả năng tư duy trực quan và bước đầu hình thành tư duy logic. Việc dạy học cần chú trọng vào việc phát triển kỹ năng tư duy phản biện và lập luận toán học thông qua các hoạt động học tập phù hợp với lứa tuổi. Tác giả cũng chỉ ra rằng việc hiểu rõ đặc điểm tâm lý của học sinh sẽ giúp giáo viên thiết kế bài giảng hiệu quả hơn.
II. Biện pháp dạy học phát triển năng lực tư duy và lập luận toán học
Chương này đề xuất các biện pháp dạy học cụ thể nhằm phát triển năng lực tư duy và lập luận toán học cho học sinh lớp 2. Các biện pháp được xây dựng dựa trên các nguyên tắc như tính mục tiêu, tính khoa học, và tính thực tiễn. Tác giả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thiết kế bài dạy theo chuỗi hoạt động học tập tích cực.
2.1. Thiết kế bài dạy theo chuỗi hoạt động học tập
Một trong những biện pháp chính là thiết kế bài dạy theo chuỗi hoạt động học tập tích cực, giúp học sinh phát triển năng lực tư duy và lập luận toán học. Các hoạt động này bao gồm việc giải quyết bài toán, thảo luận nhóm, và trình bày kết quả. Tác giả cũng đề cập đến việc sử dụng các công cụ hỗ trợ như sách giáo khoa và phương tiện học tập để tăng hiệu quả dạy học.
2.2. Rèn luyện thao tác tư duy thông qua giải bài tập
Việc rèn luyện thao tác tư duy thông qua giải bài tập là một biện pháp quan trọng. Học sinh được khuyến khích suy luận logic và lập luận toán học để giải quyết các bài toán phức tạp. Tác giả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm tra và đối chiếu kết quả giữa các học sinh, giúp các em phát triển kỹ năng tư duy phản biện.
III. Thực nghiệm sư phạm và đánh giá kết quả
Chương này trình bày quá trình thực nghiệm sư phạm được tiến hành tại một số trường tiểu học trên địa bàn quận Kiến An. Mục đích của thực nghiệm là đánh giá tính khả thi và hiệu quả của các biện pháp dạy học đã đề xuất. Kết quả thực nghiệm cho thấy sự cải thiện đáng kể trong năng lực tư duy và lập luận toán học của học sinh.
3.1. Mục đích và nội dung thực nghiệm
Thực nghiệm được tiến hành nhằm đánh giá tính khả thi của các biện pháp dạy học. Nội dung thực nghiệm bao gồm việc áp dụng các phương pháp dạy học mới và theo dõi sự tiến bộ của học sinh. Tác giả cũng sử dụng các công cụ đánh giá như phiếu điều tra và bài kiểm tra để thu thập dữ liệu.
3.2. Kết quả thực nghiệm
Kết quả thực nghiệm cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong năng lực tư duy và lập luận toán học của học sinh. Các biện pháp dạy học đã đề xuất được đánh giá là có tính khả thi và hiệu quả cao. Tác giả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục nghiên cứu và phát triển các phương pháp dạy học mới.
