I. Giới thiệu tổng quan
Chính sách cổ tức là một trong ba quyết định tài chính quan trọng trong doanh nghiệp. Nghiên cứu này tìm hiểu mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và tính thanh khoản trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Kết quả cho thấy có mối quan hệ dương giữa hai yếu tố này, tuy nhiên, tính thanh khoản chỉ có tác động yếu. Nghiên cứu mở rộng thêm yếu tố rủi ro và thuyết đáp ứng nhu cầu cổ tức của nhà đầu tư. Mặc dù có nhiều nghiên cứu trước đây, nhưng chưa có nghiên cứu định lượng nào về mối quan hệ giữa các hoạt động giao dịch trên thị trường chứng khoán với chính sách cổ tức. Điều này đặt ra câu hỏi liệu các doanh nghiệp có tăng hình thức chi trả cổ tức bằng tiền mặt để thu hút nhà đầu tư hay không. Nghiên cứu này sẽ kiểm tra thực nghiệm mối quan hệ này trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
II. Các nghiên cứu trước đây
Nghiên cứu của Samy Ben Naceur và các đồng sự (2006) chỉ ra rằng các công ty có lợi nhuận ổn định hơn có thể trả cổ tức lớn hơn. Tính thanh khoản của thị trường chứng khoán và quy mô có tác động âm đến việc chi trả cổ tức. Nghiên cứu của Suman Banerjee và các đồng sự (2008) cho thấy sự gia tăng tính thanh khoản trên thị trường chứng khoán Mỹ đã làm giảm độ nhạy của việc chi trả cổ tức. Paul Brockman và các đồng sự (2008) khẳng định rằng tính thanh khoản ảnh hưởng đến quyết định chi trả cổ tức thông qua quyết định mua lại cổ phần. Những nghiên cứu này cung cấp nền tảng lý thuyết cho việc kiểm tra mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và tính thanh khoản trong bối cảnh Việt Nam.
III. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng mô hình hồi quy logistic để kiểm tra mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và tính thanh khoản. Biến phụ thuộc là việc các công ty có chi trả cổ tức hay không, trong khi các biến độc lập bao gồm các đặc trưng cơ bản của công ty như quy mô, khả năng sinh lợi và cơ hội tăng trưởng. Các thước đo tính thanh khoản như vòng luân chuyển vốn cổ phần và tỷ số phi thanh khoản cũng được đưa vào mô hình. Kết quả cho thấy rằng tính thanh khoản có mối tương quan âm với quyết định chi trả cổ tức, nhưng chỉ góp phần giải thích yếu cho quyết định này.
IV. Kết quả nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng chỉ có rủi ro phi hệ thống có tác động đến quyết định chi trả cổ tức, trong khi rủi ro hệ thống không có ý nghĩa thống kê. Mô hình hồi quy logistic cho thấy khả năng dự báo tốt về tỷ lệ các công ty chi trả cổ tức, nhưng không có sự cải thiện đáng kể khi điều chỉnh thêm biến tính thanh khoản và rủi ro. Điều này cho thấy rằng cả hai yếu tố này có tác động rất yếu đến quyết định chi trả cổ tức của các công ty. Cuối cùng, nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng cho thuyết đáp ứng nhu cầu cổ tức của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
V. Kết luận và đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chính sách cổ tức và tính thanh khoản có mối quan hệ dương, nhưng tác động của tính thanh khoản là yếu. Các yếu tố như rủi ro phi hệ thống có ảnh hưởng đến quyết định chi trả cổ tức. Nghiên cứu đề xuất cần có thêm các nghiên cứu sâu hơn về mối quan hệ này, đặc biệt là trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang phát triển. Việc hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và tính thanh khoản sẽ giúp các nhà đầu tư và doanh nghiệp đưa ra quyết định tốt hơn trong tương lai.
