Giải pháp tăng cường công tác quản lý thuế thu nhập cá nhân trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

Thuế TNCN là loại thuế trực thu, đánh vào thu nhập chịu thuế của cá nhân trong một khoảng thời gian nhất định, thường là năm tài chính. Thuế TNCN có tính nhạy cảm cao, liên quan trực tiếp đến lợi ích của người nộp thuế. Đặc điểm quan trọng của thuế TNCN là tính luỹ tiến, áp dụng mức thuế suất cao hơn đối với những người có thu nhập cao hơn. Điều này giúp điều tiết thu nhập và đảm bảo công bằng xã hội, phân bổ lại nguồn lực từ người giàu sang người nghèo.

Thuế TNCN đóng góp đáng kể vào nguồn thu ngân sách tỉnh Bắc Ninh, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế địa phương phát triển mạnh mẽ với nhiều khu công nghiệp và lao động. Nguồn thu này giúp tỉnh có thêm nguồn lực để đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế và các dịch vụ công cộng khác. Do đó, nâng cao hiệu quả quản lý thuế TNCN là rất quan trọng để đảm bảo nguồn thu ổn định và bền vững cho ngân sách tỉnh.

Việc quản lý đối tượng nộp thuế TNCN, đặc biệt là những người có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau như tiền lương, tiền công, kinh doanh tự do, đầu tư chứng khoán, bất động sản… còn gặp nhiều khó khăn. Cơ quan thuế khó kiểm soát được toàn bộ thu nhập của các đối tượng này, dẫn đến tình trạng kê khai thiếu, trốn thuế. Việc xác định thu nhập chịu thuế cũng gặp nhiều vướng mắc do các quy định pháp luật còn chưa rõ ràng, gây khó khăn cho cả cơ quan thuế và người nộp thuế.

Tình trạng trốn thuế, gian lận thuế TNCN vẫn diễn ra phức tạp với nhiều hình thức tinh vi. Một số cá nhân cố tình kê khai thu nhập thấp hơn thực tế, che giấu các khoản thu nhập chịu thuế, hoặc lợi dụng các kẽ hở của pháp luật để trốn thuế. Việc kiểm tra, thanh tra thuế còn gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực và thông tin. Điều này đòi hỏi cần tăng cường kiểm tra giám sát thuế TNCN.

Cần ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thuế TNCN từ khâu đăng ký, kê khai, nộp thuế, hoàn thuế đến thanh tra, kiểm tra thuế. Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung, thống nhất về người nộp thuế, thu nhập chịu thuế, các khoản giảm trừ… giúp cơ quan thuế dễ dàng tra cứu, phân tích và quản lý thông tin. Thuế TNCN điện tử cần được phát triển mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ của mình.

Cần đầu tư xây dựng hệ thống quản lý thuế TNCN điện tử hiện đại, có khả năng tích hợp với các hệ thống thông tin khác như hệ thống ngân hàng, hệ thống bảo hiểm xã hội, hệ thống quản lý hộ tịch… Hệ thống này cần đảm bảo tính bảo mật, an toàn thông tin, đồng thời phải dễ sử dụng, thân thiện với người dùng. Số hóa quản lý thuế TNCN góp phần giảm thiểu thủ tục hành chính và tăng cường hiệu quả hoạt động.

Cần rà soát toàn bộ các thủ tục hành chính liên quan đến thuế TNCN, từ khâu đăng ký thuế, kê khai thuế, nộp thuế đến hoàn thuế, xử lý vi phạm. Loại bỏ các thủ tục rườm rà, phức tạp, không cần thiết, thay thế bằng các thủ tục đơn giản, dễ thực hiện. Công khai hóa các thủ tục hành chính trên website của cơ quan thuế để người nộp thuế dễ dàng tiếp cận và thực hiện.

Cần tăng cường tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế TNCN thông qua nhiều hình thức khác nhau như tổ chức hội nghị, hội thảo, phát tờ rơi, xây dựng các video hướng dẫn… Xây dựng đội ngũ cán bộ thuế chuyên nghiệp, tận tình, chu đáo, sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của người nộp thuế. Thiết lập đường dây nóng để tiếp nhận và xử lý các phản ánh, kiến nghị của người nộp thuế.

Cần có chính sách tuyển dụng cán bộ thuế có trình độ chuyên môn cao về kế toán, kiểm toán, tài chính, thuế… Đồng thời, cần xây dựng chương trình đào tạo bài bản, chuyên sâu về thuế TNCN, bao gồm các quy định pháp luật, quy trình nghiệp vụ, kỹ năng kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại… Cán bộ thuế cần được cập nhật kiến thức thường xuyên để đáp ứng yêu cầu của công việc.

Cán bộ thuế cần được đào tạo về kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý thuế, bao gồm sử dụng các phần mềm quản lý thuế, khai thác dữ liệu, phân tích rủi ro, bảo mật thông tin… Cần khuyến khích cán bộ thuế tự học tập, nâng cao trình độ công nghệ thông tin để đáp ứng yêu cầu của công việc trong bối cảnh số hóa.

Cần xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra thuế dựa trên phân tích rủi ro, xác định các đối tượng có khả năng gian lận thuế cao như các doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá, các cá nhân có thu nhập lớn từ nhiều nguồn khác nhau… Tập trung kiểm tra, thanh tra các hồ sơ có dấu hiệu kê khai thiếu, không trung thực, hoặc có sự chênh lệch lớn so với các thông tin khác.

Cần tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng khác như công an, ngân hàng, bảo hiểm xã hội, cục thống kê… để trao đổi thông tin, xác minh các thông tin nghi ngờ. Xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan để phát hiện và xử lý các hành vi trốn thuế, gian lận thuế một cách kịp thời và triệt để.