I. Giới thiệu và bối cảnh nghiên cứu
Luận án tiến sĩ 'Tính trữ tình trong truyện ngắn Ivan Bunin' của Đỗ Thị Hường tập trung vào việc khám phá và phân tích tính trữ tình trong các tác phẩm của Ivan Bunin, một nhà văn Nga đoạt giải Nobel Văn học năm 1933. Tính trữ tình được xem là yếu tố nổi bật trong phong cách sáng tác của Bunin, đặc biệt trong thể loại truyện ngắn. Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu tính trữ tình trong văn học Nga, đồng thời đặt ra mục tiêu làm sáng tỏ các yếu tố biểu hiện tính trữ tình trong truyện ngắn Bunin, từ ngôn ngữ đến cấu trúc tự sự.
1.1. Lý do chọn đề tài
Ivan Bunin là một trong những nhà văn Nga đầu tiên đoạt giải Nobel Văn học, và các tác phẩm của ông được đánh giá cao về tính trữ tình. Luận án lựa chọn đề tài này để khám phá sâu hơn về tính trữ tình trong truyện ngắn Bunin, nhằm góp phần vào việc nghiên cứu và giảng dạy văn học Nga tại Việt Nam. Đồng thời, luận án cũng mong muốn làm nổi bật những đóng góp của Bunin trong việc cách tân thể loại truyện ngắn.
1.2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích chính của luận án là làm sáng tỏ tính trữ tình trong truyện ngắn Ivan Bunin, từ khái niệm đến các yếu tố biểu hiện cụ thể. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm phân tích các yếu tố ngôn ngữ, hình tượng, và cấu trúc tự sự để xác định tính trữ tình trong tác phẩm của Bunin. Luận án cũng đặt ra mục tiêu xác định mối liên hệ giữa tính trữ tình và phong cách nghệ thuật của nhà văn.
II. Phương pháp nghiên cứu và đối tượng
Luận án sử dụng phương pháp tiếp cận hệ thống kết hợp với tiếp cận lịch sử - văn hóa để nghiên cứu các truyện ngắn của Ivan Bunin. Tính trữ tình được phân tích từ góc độ thi pháp học và lý thuyết tự sự, nhằm làm rõ các yếu tố nghệ thuật và tư tưởng trong tác phẩm của Bunin. Đối tượng nghiên cứu chính là các truyện ngắn của Bunin, đặc biệt là những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách trữ tình của ông.
2.1. Phương pháp tiếp cận
Luận án kết hợp các phương pháp thống kê, phân loại, phân tích, và so sánh để nghiên cứu tính trữ tình trong truyện ngắn Bunin. Phương pháp tiếp cận hệ thống giúp xem xét các tác phẩm trong mối quan hệ với toàn bộ sự nghiệp sáng tác của Bunin, trong khi tiếp cận lịch sử - văn hóa đặt tác phẩm trong bối cảnh văn hóa và xã hội Nga.
2.2. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chính là các truyện ngắn của Ivan Bunin, đặc biệt là những tác phẩm được dịch sang tiếng Việt. Luận án tập trung vào các truyện ngắn tiêu biểu như 'Hơi thở nhẹ', 'Quý ông từ San Francisco đến', và 'Những quả táo Antonov', nhằm làm rõ tính trữ tình trong phong cách sáng tác của Bunin.
III. Kết quả và đóng góp của luận án
Luận án đã làm sáng tỏ tính trữ tình trong truyện ngắn Ivan Bunin thông qua việc phân tích các yếu tố ngôn ngữ, hình tượng, và cấu trúc tự sự. Kết quả nghiên cứu cho thấy tính trữ tình là yếu tố nổi bật trong phong cách sáng tác của Bunin, đặc biệt trong việc sử dụng ngôn ngữ giàu cảm xúc và cấu trúc tự sự độc đáo. Luận án cũng đóng góp vào việc nghiên cứu và giảng dạy văn học Nga tại Việt Nam, đồng thời khẳng định vị thế của Bunin trong nền văn học thế giới.
3.1. Phân tích tính trữ tình trong ngôn ngữ
Luận án chỉ ra rằng ngôn ngữ trong truyện ngắn Bunin được gia tăng biểu cảm và nhạc tính, tạo nên tính trữ tình đặc trưng. Các yếu tố như phép điệp, lời văn xen thơ, và thi vị hóa ngôn từ được sử dụng để tăng cường cảm xúc và tạo nên vẻ đẹp nghệ thuật.
3.2. Phân tích cấu trúc tự sự
Cấu trúc tự sự trong truyện ngắn Bunin được phân tích qua các mô thức cảm xúc - sự kiện và các kiểu cốt truyện trữ tình. Luận án nhấn mạnh cảm thức bi hoài như nguồn mạch chính của tính trữ tình trong tác phẩm Bunin, đồng thời làm rõ phong cách truyện ngắn trữ tình của nhà văn.
