Luận án tiến sĩ: Tiểu thuyết nữ hải ngoại Việt Nam đương đại qua lăng kính liên văn hóa

Toàn cầu hóa và giải lãnh thổ hóa đã tạo ra những va chạm và hội nhập văn hóa, đặt ra nhiều vấn đề mới. Liên văn hóa trở thành chủ đề quan trọng trong nghiên cứu văn hóa và văn học. Tiểu thuyết nữ hải ngoại Việt Nam đương đại phản ánh sự giao thoa giữa các nền văn hóa, đặc biệt là từ góc nhìn nữ quyền. Luận án này nhằm khám phá những giá trị văn hóa và nghệ thuật trong sáng tác của các nhà văn nữ hải ngoại, góp phần làm phong phú thêm văn học Việt Nam hiện đại.

Đối tượng nghiên cứu là tiểu thuyết nữ hải ngoại Việt Nam đương đại, tập trung vào các tác phẩm của Thuận, Hiệu Constant, Lê Ngọc Mai, Linda Lê, Đoàn Minh Phượng, Lê Minh Hà, Lý Lan, Lê Thị Thấm Vân. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các phạm trù liên văn hóa như đa dạng, bình đẳng, đối thoại, và kiến tạo bản ngã. Luận án cũng mở rộng sang các thể loại phi hư cấu như du ký, hồi ký, tự truyện để có cái nhìn toàn diện hơn.

Các tác phẩm tiểu thuyết nữ hải ngoại thể hiện sự đa dạng văn hóa và khát vọng bình đẳng. Nhân vật trong các tác phẩm này thường phải đối mặt với sự khác biệt văn hóa, nhưng luôn tìm cách hòa nhập và khẳng định bản sắc cá nhân. Sự đa dạng văn hóa không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để các nhân vật khám phá và phát triển bản thân.

Tính đối thoại giữa các giá trị văn hóa là một trong những đặc điểm nổi bật của tiểu thuyết nữ hải ngoại. Các tác phẩm này thường xuyên đặt ra câu hỏi về sự tương đồng và khác biệt giữa các nền văn hóa. Qua đó, các nhà văn nữ hải ngoại không chỉ phản ánh thực tế mà còn góp phần xây dựng một cái nhìn phổ quát về văn hóa và con người.

Chủ thể trần thuật trong tiểu thuyết nữ hải ngoại thường mang tính tự thuật, phản ánh hành trình tìm kiếm bản ngã của các nhân vật. Sự đa dạng hóa chủ thể trần thuật giúp tác phẩm trở nên phong phú và đa chiều, đồng thời làm nổi bật tính chất liên văn hóa trong sáng tác.

Sự dịch chuyển không gian và thay đổi chiều kích thời gian là những yếu tố quan trọng trong tiểu thuyết nữ hải ngoại. Các tác phẩm này thường xuyên đặt nhân vật trong những không gian đa văn hóa, nơi họ phải đối mặt với sự khác biệt và tìm cách hòa nhập. Sự thay đổi thời gian cũng phản ánh quá trình chuyển đổi văn hóa và tâm lý của các nhân vật.

Luận án góp phần làm phong phú thêm lý thuyết liên văn hóa và khẳng định vai trò của nó trong nghiên cứu văn học. Các phạm trù như đa dạng, bình đẳng, đối thoại, và kiến tạo bản ngã được phân tích một cách hệ thống, giúp người đọc hiểu rõ hơn về tính chất liên văn hóa trong văn học hải ngoại.

Kết quả nghiên cứu của luận án có thể ứng dụng trong việc giảng dạy văn học, đặc biệt là các tác phẩm tiểu thuyết nữ hải ngoại. Ngoài ra, luận án cũng góp phần thúc đẩy sự hiểu biết và tôn trọng văn hóa đa dạng trong bối cảnh toàn cầu hóa, giúp người đọc có cái nhìn sâu sắc hơn về văn học và văn hóa.