I. Giới thiệu và mục tiêu nghiên cứu
Luận án tiến sĩ này tập trung vào việc sử dụng gạo lật và gạo tấm để thay thế ngô trong thức ăn cho lợn. Mục tiêu chung là đánh giá khả năng thay thế này trong các giai đoạn chăn nuôi khác nhau. Gạo lật và gạo tấm được nghiên cứu như một nguồn nguyên liệu thức ăn thay thế bền vững, nhằm giảm sự phụ thuộc vào ngô trong chăn nuôi lợn. Mục tiêu cụ thể bao gồm đánh giá hiệu quả của gạo lật trong thức ăn tập ăn cho lợn con và gạo tấm trong thức ăn cho lợn thịt và lợn nái.
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Việc sử dụng ngô trong thức ăn gia súc đang gặp nhiều thách thức do giá cả biến động và nguồn cung không ổn định. Gạo lật và gạo tấm là những nguyên liệu thức ăn có sẵn tại Việt Nam, có tiềm năng thay thế ngô nhờ giá trị dinh dưỡng tương đương. Nghiên cứu này góp phần vào nông nghiệp bền vững bằng cách tận dụng nguồn lực địa phương.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chung là đánh giá khả năng thay thế ngô bằng gạo lật và gạo tấm trong thức ăn cho lợn. Mục tiêu cụ thể bao gồm: (1) Đánh giá hiệu quả của gạo lật trong thức ăn tập ăn cho lợn con; (2) Đánh giá hiệu quả của gạo tấm trong thức ăn cho lợn thịt và lợn nái.
II. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp thực nghiệm để đánh giá giá trị dinh dưỡng của gạo lật và gạo tấm so với ngô. Các mẫu thức ăn được phân tích thành phần hóa học và giá trị năng lượng theo tiêu chuẩn Việt Nam. Thí nghiệm được tiến hành trên lợn con, lợn thịt và lợn nái với các mức thay thế ngô bằng gạo lật và gạo tấm từ 25% đến 75%.
2.1. Xác định thành phần hóa học
Các mẫu gạo lật, gạo tấm và ngô được phân tích hàm lượng protein, lipit, xơ, tro, tinh bột và đường. Giá trị năng lượng được ước tính dựa trên các phương pháp tiêu chuẩn. Kết quả cho thấy gạo lật và gạo tấm có hàm lượng tinh bột cao hơn và xơ thấp hơn so với ngô.
2.2. Thiết kế thí nghiệm
Thí nghiệm được thiết kế theo phương pháp phân lô ngẫu nhiên. Lợn con được chia thành 4 lô với các mức thay thế ngô bằng gạo lật từ 25% đến 75%. Tương tự, lợn thịt và lợn nái được thí nghiệm với gạo tấm. Các chỉ tiêu như khối lượng, sinh trưởng, lượng thức ăn thu nhận và hiệu quả sử dụng thức ăn được theo dõi.
III. Kết quả và thảo luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy gạo lật và gạo tấm có thể thay thế ngô trong thức ăn cho lợn mà không ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và chất lượng thịt. Gạo lật giúp cải thiện sinh trưởng của lợn con, trong khi gạo tấm làm tăng năng suất thịt và giảm tỷ lệ hao hụt ở lợn nái.
3.1. Hiệu quả của gạo lật
Khi thay thế 75% ngô bằng gạo lật, lợn con có khối lượng và sinh trưởng tốt hơn so với lô đối chứng. Gạo lật cũng giúp giảm chi phí thức ăn mà không ảnh hưởng đến tỷ lệ tiêu chảy hoặc tỷ lệ chết của lợn con.
3.2. Hiệu quả của gạo tấm
Gạo tấm thay thế 75% ngô trong thức ăn cho lợn thịt làm tăng tỷ lệ thịt xẻ và độ dai của thịt. Đối với lợn nái, gạo tấm giúp giảm thời gian động dục trở lại và tăng tỷ lệ nuôi sống của lợn con.
IV. Kết luận và đề xuất
Nghiên cứu kết luận rằng gạo lật và gạo tấm là những nguyên liệu thức ăn hiệu quả để thay thế ngô trong chăn nuôi lợn. Việc sử dụng các nguyên liệu này không chỉ cải thiện hiệu quả kinh tế mà còn góp phần vào nông nghiệp bền vững. Đề xuất áp dụng rộng rãi trong các trang trại chăn nuôi tại Việt Nam.
4.1. Ý nghĩa khoa học
Nghiên cứu cung cấp bằng chứng khoa học về giá trị dinh dưỡng của gạo lật và gạo tấm, mở ra hướng nghiên cứu mới trong chăn nuôi hiện đại.
4.2. Ý nghĩa thực tiễn
Việc thay thế ngô bằng gạo lật và gạo tấm giúp giảm chi phí thức ăn, tăng hiệu quả kinh tế và tận dụng nguồn nguyên liệu địa phương, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững.
