I. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài và định hướng nghiên cứu
Chương này tập trung vào việc trình bày nguồn gốc và khái niệm của Kham Dư, một môn khoa học về môi trường và cuộc sống. Kham Dư có nguồn gốc từ Trung Quốc, bắt đầu từ hoạt động lựa chọn nơi cư trú của người nguyên thủy và phát triển qua nhiều thời kỳ lịch sử. Từ thời Tiên Tần, Kham Dư đã được phát triển và lưu hành rộng rãi, đặc biệt dưới thời Minh - Thanh. Chương này cũng đề cập đến hai phái chính trong Kham Dư: phái Hình thế và phái Lý khí. Phái Hình thế chú trọng vào việc lựa chọn hình thế núi sông, trong khi phái Lý khí tập trung vào các yếu tố như phương vị và các nguyên lý của Ngũ hành. Việc nghiên cứu Kham Dư không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn trong đời sống hiện đại.
1.1 Nguồn gốc và khái niệm Kham Dư
Nguồn gốc của Kham Dư có thể truy ngược đến thời kỳ nguyên thủy, khi con người đã biết lựa chọn địa điểm cư trú phù hợp với môi trường tự nhiên. Khái niệm Kham Dư không chỉ đơn thuần là phong thủy mà còn bao hàm nhiều yếu tố văn hóa, triết học và khoa học. Theo các tài liệu cổ, Kham Dư được coi là sự kết hợp giữa đạo trời và đạo đất, phản ánh mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Việc nghiên cứu khái niệm này giúp hiểu rõ hơn về vai trò của Kham Dư trong văn hóa và đời sống tâm linh của người Việt Nam.
II. Khảo sát văn bản Kham Dư Hán Nôm Việt Nam tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm
Chương này tiến hành khảo sát các văn bản Kham Dư Hán Nôm hiện đang lưu trữ tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm. Các văn bản này không chỉ có giá trị lịch sử mà còn chứa đựng nhiều kiến thức quý báu về Âm Dương, Ngũ hành, và các yếu tố khác liên quan đến phong thủy. Việc phân tích các văn bản này giúp xác định những đặc điểm nổi bật và nội dung cơ bản của Kham Dư Hán Nôm Việt Nam. Các nội dung như long mạch, huyệt đạo, và các khái niệm về Dương trạch và Âm trạch được làm rõ, từ đó góp phần vào việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
2.1 Đặc điểm văn bản Kham Dư Hán Nôm
Các văn bản Kham Dư Hán Nôm tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm thể hiện sự phong phú và đa dạng về nội dung. Chúng không chỉ phản ánh tri thức phong thủy mà còn chứa đựng các quan niệm văn hóa, tín ngưỡng của người Việt. Việc khảo sát và phân tích các văn bản này giúp làm sáng tỏ những giá trị văn hóa và lịch sử, đồng thời cung cấp cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về Kham Dư trong bối cảnh hiện đại.
III. Nghiên cứu một số tác gia Kham Dư Hán Nôm Việt Nam
Chương này giới thiệu về một số tác gia tiêu biểu trong lĩnh vực Kham Dư Hán Nôm tại Việt Nam, như Chu Văn An, Nguyễn Đức Huyên, Lê Hoàng và Trịnh Tùng. Mỗi tác giả đều có những đóng góp quan trọng trong việc phát triển và truyền bá tri thức về Kham Dư. Việc nghiên cứu thân thế và sự nghiệp của các tác giả này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về bối cảnh lịch sử mà còn làm nổi bật những giá trị văn hóa và tri thức mà họ để lại cho thế hệ sau.
3.1 Tác giả Chu Văn An
Chu Văn An là một trong những tác giả nổi bật trong lĩnh vực Kham Dư Hán Nôm. Ông không chỉ là một nhà giáo dục mà còn là một nhà tư tưởng có ảnh hưởng lớn đến tri thức phong thủy tại Việt Nam. Các tác phẩm của ông thường mang tính chất tổng hợp, kết hợp giữa triết lý Nho giáo và các yếu tố phong thủy, từ đó tạo ra một hệ thống tư tưởng độc đáo và có giá trị thực tiễn cao.
IV. Nghiên cứu giá trị nội dung của tác phẩm Kham Dư Hán Nôm Việt Nam
Chương này phân tích giá trị nội dung của các tác phẩm Kham Dư Hán Nôm Việt Nam, đặc biệt là những giá trị văn hóa, tư tưởng và khoa cử. Các tác phẩm này không chỉ phản ánh tri thức phong thủy mà còn thể hiện tinh thần hòa đồng giữa các tư tưởng Nho, Phật, Đạo. Việc nghiên cứu giá trị nội dung của Kham Dư giúp làm rõ ảnh hưởng của nó trong đời sống văn hóa tâm linh của người Việt Nam.
4.1 Giá trị văn hóa và tư tưởng của Kham Dư
Giá trị văn hóa của Kham Dư Hán Nôm Việt Nam thể hiện qua các quan niệm về cát hung trong Dương trạch và Âm trạch. Những quan niệm này không chỉ ảnh hưởng đến cách xây dựng nhà cửa mà còn phản ánh sâu sắc tâm tư, tình cảm và tri thức của người Việt. Việc nghiên cứu những giá trị này không chỉ giúp bảo tồn di sản văn hóa mà còn góp phần vào việc phát triển văn hóa đương đại.
