Luận Án Tiến Sĩ: Nghiên Cứu Hành Động Ngôn Từ Xin Lỗi Và Hồi Đáp Trong Hội Thoại Tiếng Anh Và Tiếng Việt

• Tác giả: Ngô Thị Hiền Trang
• Người hướng dẫn: PTS. Lưu Quý Khương
• Trường học: The University of Danang - University of Foreign Language Studies
• Chuyên ngành: The English Language
• Đề tài: Apologies And Responses In English And Vietnamese Conversations
• Loại tài liệu: doctoral thesis
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Danang

• ACKNOWLEDGEMENTS
• STATEMENT OF AUTHORSHIP
• ABSTRACT
• 1. CHAPTER ONE: AIMS AND OBJECTIVES
• 1.1. SCOPE OF THE STUDY
• 1.2. CONTRIBUTIONS OF THE STUDY
• 1.3. DEFINITIONS OF KEY TERMS
• 1.4. ORGANIZATION OF THE STUDY
• 2. LITERATURE REVIEW AND THEORETICAL BACKGROUND
• 2.1. PREVIOUS STUDIES RELATED TO APOLOGIES AND RESPONSES
• 2.1.1. Socio-pragmatic Studies
• 2.1.2. Contrastive or Cross-cultural Pragmatic Studies
• 2.1.3. Interlanguage Pragmatic Studies
• 2.1.4. Research Gaps from the Previous Studies
• 2.2. Sociopragmatics in Speech Acts
• 2.3. Conversation and Film Conversation
• 2.4. Exchange in Adjacency Pair of Speech Acts
• 2.5. Speech Act and Pragmatic Act Theory
• 2.6. Language and Culture
• 2.7. Conceptual Framework of the Study
• 2.8. Sources of Data
• 2.9. Population, Samples, and Sampling
• 2.10. Data Collection Instruments
• 2.11. Data Collection Procedures
• 2.12. Statistical Analysis Tool
• 2.13. Matrix of Collected Data
• 2.14. Data Analysis Procedure
• 2.15. Analytical Framework of the Study
• 2.16. RELIABILITY AND VALIDITY
• 3. APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES IN ENGLISH FILM CONVERSATIONS
• 3.1. EXCHANGES OF APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES
• 3.1.1. Direct and Indirect Apology Strategies
• 3.1.2. Direct and Indirect Response Strategies
• 3.1.3. Apology and Response Strategies
• 3.2. GENDER INFLUENCES ON APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES
• 3.2.1. Gender Influences on Apology Strategies in English Film Conversations
• 3.2.2. Gender Influences on Response Strategies in English Film Conversations
• 3.2.3. Gender Influences on Exchanges of Apology and Response Strategies in English Film Conversations
• 3.3. POWER INFLUENCES ON APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES
• 3.3.1. Power Influences on Apology Strategies in English Film Conversations
• 3.3.2. Power Influences on Exchanges of Apology and Response Strategies in English Film Conversations
• 4. APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES IN VIETNAMESE FILM CONVERSATIONS
• 4.1. EXCHANGES OF APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES
• 4.1.1. Direct and Indirect Apology Strategies
• 4.1.2. Direct and Indirect Response Strategies
• 4.1.3. Apology and Response Strategies
• 4.2. GENDER INFLUENCES ON APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES
• 4.2.1. Gender Influences on Apology Strategies in Vietnamese Film Conversations
• 4.2.2. Gender Influences on Response Strategies in Vietnamese Film Conversations
• 4.2.3. Gender Influences on Exchanges of Apology and Response Strategies in Vietnamese Film Conversations
• 4.3. POWER INFLUENCES ON APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES
• 4.3.1. Power Influences on Apology Strategies in Vietnamese Film Conversations
• 4.3.2. Power Influences on Exchanges of Apology and Response Strategies in Vietnamese Film Conversations
• 5. SIMILARITIES AND DIFFERENCES IN APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES IN ENGLISH AND VIETNAMESE FILM CONVERSATIONS
• 5.1. SIMILARITIES IN APOLOGY AND RESPONSE STRATEGIES IN ENGLISH AND VIETNAMESE FILM CONVERSATIONS
• 5.1.1. Similarities in Apology and Response Strategies in Film Conversations
• 5.1.2. Similarities in Gender Influences on Apology and Response Strategies in Film Conversations
• 5.1.3. Similarities in Power Influences on Apology and Response Strategies
• 5.1.4. Summary on Similarities in Apology and Response Strategies in Film Conversations
• 5.2. DIFFERENCES IN APOLOGY AND RESPONSES IN ENGLISH AND VIETNAMESE FILM CONVERSATIONS
• 5.2.1. Differences in Apology and Response Strategies
• 5.2.2. Differences in Gender Influences on Apology and Response Strategies
• 5.2.3. Differences in Power Influences on Apology and Response Strategies
• 5.2.4. Summary on Differences in Apology and Response Strategies in Film Conversations
• 6. CONCLUSION AND IMPLICATIONS
• 6.1. English Language Research Implications
• 6.2. LIMITATIONS OF THE THESIS
• LIST OF PUBLICATIONS AND CONFERENCE PRESENTATIONS
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF TABLES
• LIST OF FIGURES

I. Hành động ngôn từ xin lỗi và hồi đáp

Luận án tập trung vào hành động ngôn từ xin lỗi và hồi đáp trong hội thoại tiếng Anh và tiếng Việt. Nghiên cứu này phân tích các chiến lược xin lỗi và phản hồi dựa trên lý thuyết hành động ngôn từ của Searle (1975) và phân tích hội thoại của Schegloff (2007). Kết quả cho thấy sự khác biệt và tương đồng trong cách thức xin lỗi và hồi đáp giữa hai ngôn ngữ, đặc biệt là trong các tình huống giao tiếp cụ thể.

1.1. Chiến lược xin lỗi

Nghiên cứu sử dụng phân loại chiến lược xin lỗi của Trosborg (2011) để phân tích các cách thức xin lỗi trực tiếp và gián tiếp. Trong tiếng Anh, xin lỗi thường đi kèm với lời giải thích rõ ràng, trong khi tiếng Việt thiên về việc thể hiện sự hối lỗi qua ngữ điệu và ngữ cảnh.

1.2. Chiến lược hồi đáp

Chiến lược hồi đáp được phân tích dựa trên phân loại của Holmes (1990, 1995). Kết quả cho thấy người nói tiếng Anh thường chấp nhận lời xin lỗi một cách trực tiếp, trong khi người nói tiếng Việt có xu hướng phản hồi gián tiếp, thể hiện sự thấu hiểu và bao dung.

II. Hành động giao tiếp và ngữ nghĩa

Luận án khám phá hành động giao tiếp trong việc xin lỗi và hồi đáp, tập trung vào yếu tố ngữ nghĩa và ngữ cảnh. Nghiên cứu chỉ ra rằng ngữ nghĩa của lời xin lỗi không chỉ phụ thuộc vào từ ngữ mà còn vào tình huống giao tiếp và mối quan hệ giữa các bên.

2.1. Ngữ nghĩa xin lỗi

Ngữ nghĩa của lời xin lỗi được phân tích qua các tình huống cụ thể trong phim. Kết quả cho thấy tiếng Anh thường sử dụng các cụm từ cố định như 'I’m sorry', trong khi tiếng Việt linh hoạt hơn với các cách diễn đạt như 'Xin lỗi' hoặc 'Tôi rất tiếc'.

2.2. Ngữ cảnh hội thoại

Ngữ cảnh đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu và đáp lại lời xin lỗi. Nghiên cứu chỉ ra rằng trong tiếng Việt, ngữ cảnh văn hóa và mối quan hệ xã hội ảnh hưởng lớn đến cách thức xin lỗi và hồi đáp.

III. So sánh hội thoại tiếng Anh và tiếng Việt

Luận án so sánh hội thoại tiếng Anh và hội thoại tiếng Việt trong việc xin lỗi và hồi đáp. Nghiên cứu chỉ ra sự tương đồng và khác biệt trong cách thức giao tiếp, đặc biệt là ảnh hưởng của giới tính và quyền lực xã hội.

3.1. Tương đồng trong chiến lược

Cả hai ngôn ngữ đều sử dụng chiến lược xin lỗi trực tiếp và gián tiếp, nhưng tiếng Việt có xu hướng sử dụng nhiều hơn các chiến lược gián tiếp để duy trì sự hòa hợp xã hội.

3.2. Khác biệt trong phản hồi

Người nói tiếng Anh thường phản hồi lời xin lỗi một cách rõ ràng và thẳng thắn, trong khi người nói tiếng Việt có xu hướng phản hồi gián tiếp, thể hiện sự thấu hiểu và bao dung.

IV. Ứng dụng thực tiễn

Luận án không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn mang lại ứng dụng thực tiễn trong việc dạy và học tiếng Anh và tiếng Việt. Nghiên cứu cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách thức giao tiếp hiệu quả trong các tình huống xin lỗi và hồi đáp.

4.1. Giáo dục ngôn ngữ

Kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng trong việc thiết kế chương trình giảng dạy ngôn ngữ, giúp người học hiểu rõ hơn về sự khác biệt văn hóa trong giao tiếp.

4.2. Giao tiếp đa văn hóa

Nghiên cứu cung cấp kiến thức hữu ích cho những người làm việc trong môi trường đa văn hóa, giúp họ tránh được những hiểu lầm trong giao tiếp.