I. Giới thiệu và bối cảnh nghiên cứu
Luận án tiến sĩ này tập trung vào quá trình chuyển đổi cơ chế quản lý và sử dụng đất tại tỉnh Đắk Lắk từ năm 1975 đến 2015. Đất đai là tài nguyên quý giá, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) và an ninh quốc phòng. Luận án nhằm làm rõ sự chuyển đổi cơ chế quản lý đất đai, thực trạng sử dụng đất, và đưa ra các khuyến nghị để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất tại Đắk Lắk.
1.1. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích của luận án là phân tích quá trình chuyển đổi cơ chế quản lý và sử dụng đất tại Đắk Lắk qua ba giai đoạn: 1975-1986, 1986-2003, và 2004-2015. Nhiệm vụ bao gồm nghiên cứu các yếu tố tác động, đánh giá thực trạng quản lý và sử dụng đất, và đưa ra các khuyến nghị nhằm cải thiện hiệu quả quản lý đất đai.
1.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là quá trình chuyển đổi cơ chế quản lý và sử dụng đất tại Đắk Lắk từ 1975 đến 2015. Phạm vi nghiên cứu bao gồm ba giai đoạn chính, với sự thay đổi về cơ chế quản lý và sử dụng đất theo các chính sách của Đảng và Nhà nước.
II. Khái quát về Đắk Lắk và cơ chế quản lý đất đai
Đắk Lắk là tỉnh trung tâm của Tây Nguyên, có vị trí chiến lược về KT-XH và an ninh quốc phòng. Từ năm 1975, Đảng và Nhà nước đã triển khai nhiều chính sách nhằm khai thác tiềm năng đất đai tại đây. Luận án phân tích cơ chế quản lý đất đai trước và sau năm 1975, bao gồm thời kỳ thực dân Pháp và chính quyền Việt Nam Cộng hòa.
2.1. Điều kiện tự nhiên và xã hội
Đắk Lắk có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và lâm nghiệp. Tuy nhiên, việc quản lý và sử dụng đất đai còn nhiều bất cập, đặc biệt là trong việc bảo vệ đất rừng và đất nông nghiệp.
2.2. Cơ chế quản lý đất đai trước năm 1975
Trước năm 1975, đất đai tại Đắk Lắk chủ yếu được quản lý theo luật tục của các dân tộc thiểu số. Sau năm 1975, Nhà nước đã triển khai các chính sách quản lý đất đai theo hướng tập trung hóa.
III. Chuyển đổi cơ chế quản lý và sử dụng đất đai 1975 1986
Giai đoạn 1975-1986 đánh dấu sự chuyển đổi từ cơ chế quản lý đất đai truyền thống sang cơ chế quản lý tập trung. Luận án phân tích các chính sách quản lý đất đai trong giai đoạn này, bao gồm việc thành lập các nông trường quốc doanh và thực hiện định canh định cư.
3.1. Chính sách quản lý đất đai
Nhà nước đã ban hành các chính sách quản lý đất đai nhằm khai thác tiềm năng đất đai tại Đắk Lắk. Tuy nhiên, việc quản lý còn nhiều bất cập, dẫn đến tình trạng lãng phí và sử dụng đất không hiệu quả.
3.2. Thực trạng sử dụng đất
Đất đai được sử dụng chủ yếu cho nông nghiệp và lâm nghiệp. Tuy nhiên, việc khai thác đất đai chưa tính đến quy hoạch lâu dài, dẫn đến tình trạng đất bạc màu và thoái hóa.
IV. Chuyển đổi cơ chế quản lý và sử dụng đất đai 1986 2003
Giai đoạn 1986-2003 đánh dấu sự đổi mới trong cơ chế quản lý đất đai theo hướng thị trường. Luận án phân tích các chính sách quản lý đất đai trong giai đoạn này, bao gồm việc ban hành Luật Đất đai 1993 và 2003.
4.1. Chính sách quản lý đất đai
Nhà nước đã ban hành các chính sách quản lý đất đai nhằm thúc đẩy phát triển KT-XH. Tuy nhiên, việc quản lý đất đai còn nhiều bất cập, dẫn đến tình trạng tranh chấp đất đai và sử dụng đất không hiệu quả.
4.2. Thực trạng sử dụng đất
Đất đai được sử dụng chủ yếu cho nông nghiệp, lâm nghiệp và đô thị hóa. Tuy nhiên, việc quy hoạch sử dụng đất chưa đồng bộ, dẫn đến tình trạng lãng phí đất đai.
V. Chuyển đổi cơ chế quản lý và sử dụng đất đai 2004 2015
Giai đoạn 2004-2015 đánh dấu sự hoàn thiện cơ chế quản lý đất đai theo hướng bền vững. Luận án phân tích các chính sách quản lý đất đai trong giai đoạn này, bao gồm việc ban hành Luật Đất đai 2013.
5.1. Chính sách quản lý đất đai
Nhà nước đã ban hành các chính sách quản lý đất đai nhằm thúc đẩy phát triển KT-XH bền vững. Tuy nhiên, việc quản lý đất đai còn nhiều bất cập, dẫn đến tình trạng tranh chấp đất đai và sử dụng đất không hiệu quả.
5.2. Thực trạng sử dụng đất
Đất đai được sử dụng chủ yếu cho nông nghiệp, lâm nghiệp và đô thị hóa. Tuy nhiên, việc quy hoạch sử dụng đất chưa đồng bộ, dẫn đến tình trạng lãng phí đất đai.
VI. Nhận xét và khuyến nghị
Luận án đưa ra các nhận xét về quá trình chuyển đổi cơ chế quản lý và sử dụng đất tại Đắk Lắk, đồng thời đề xuất các khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất đai.
6.1. Nhận xét về quá trình chuyển đổi
Quá trình chuyển đổi cơ chế quản lý và sử dụng đất tại Đắk Lắk đã đạt được nhiều thành tựu, nhưng còn nhiều hạn chế, đặc biệt là trong việc quản lý đất rừng và đất nông nghiệp.
6.2. Khuyến nghị
Luận án đề xuất các khuyến nghị nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý đất đai, tăng cường hiệu quả sử dụng đất, và đảm bảo phát triển bền vững tại Đắk Lắk.
