Kỹ thuật lọc máu liên tục trong điều trị rối loạn chuyển hóa bẩm sinh ở trẻ em

ĐẶT VẤN ĐỀ

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN

1.1. Đại cương về các bệnh rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

1.2. Định nghĩa rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

1.3. Phân loại các bệnh rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

1.4. Cơ chế bệnh sinh của đợt cấp mất bù rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

1.5. Biểu hiện lâm sàng của đợt cấp mất bù rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

1.6. Các biểu hiện cận lâm sàng hay gặp trong đợt cấp của rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

1.7. Điều trị cơn cấp mất bù các rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

1.8. Phương pháp lọc máu liên tục tĩnh mạch - tĩnh mạch ở trẻ em

1.8.1. Nguyên lý cơ bản của phương pháp lọc máu liên tục

1.8.2. Màng lọc và quả lọc. Dịch sử dụng trong lọc máu liên tục

1.8.3. Những ưu điểm của phương pháp lọc máu liên tục

1.8.4. Chỉ định của lọc máu liên tục

1.8.5. Tai biến và biến chứng liên quan đến lọc máu liên tục ở trẻ em

1.8.6. Lọc máu liên tục tĩnh mạch-tĩnh mạch trong điều trị đợt cấp mất bù rối loạn chuyển hóa bẩm sinh ở trẻ em

1.8.7. Cơ sở lý thuyết về vai trò của CVVH trong loại bỏ các độc tố ở đợt cấp mất bù rối loại chuyển hóa bẩm sinh

1.8.8. Các nghiên cứu trên thế giới về CVVH trong điều trị đợt cấp mất bù RLCHBS ở trẻ em

1.8.9. Một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả trong quá trình tiến hành kỹ thuật CVVH trong điều trị đợt cấp mất bù RLCHBS ở trẻ em

2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng nghiên cứu

2.2. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân

2.3. Tiêu chuẩn loại trừ

2.4. Phương pháp nghiên cứu

2.4.1. Thiết kế nghiên cứu

2.4.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu

2.4.3. Nội dung nghiên cứu

2.4.4. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu

2.4.5. Đạo đức trong nghiên cứu

3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

3.2. Ứng dụng kỹ thuật lọc máu liên tục tĩnh mạch-tĩnh mạch trong điều trị đợt cấp mất bù rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

3.3. Hiệu quả của phương pháp lọc máu liên tục trong điều trị cơn cấp mất bù do rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

3.3.1. Thay đổi các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng theo các thời điểm lọc máu

3.3.2. Tai biến và biến chứng chung của lọc máu liên tục

3.3.3. Một số yếu tố liên quan đến kết quả điều trị

3.3.4. So sánh một số yếu tố giữa nhóm sống và nhóm tử vong

3.3.5. Phân tích hồi qui đa biến một số yếu tố liên quan đến tử vong chung

3.3.6. Một số yếu tố liên quan đến kết quả điều trị theo nhóm

4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN

4.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

4.2. Ứng dụng kỹ thuật lọc máu liên tục trên bệnh nhân bị đợt cấp mất bù RLCHBS

4.3. Chỉ định lọc máu

4.4. Phương thức lọc máu

4.5. Hiệu quả của phương pháp lọc máu liên tục trong điều trị đợt cấp mất bù

4.6. Thay đổi các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng chung tại thời điểm lọc máu

4.7. Thay đổi các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng theo nhóm bệnh rối loạn chuyển hóa bẩm sinh tại thời điểm lọc máu

4.8. Tai biến và biến chứng của lọc máu liên tục

4.9. Một số yếu tố liên quan đến kết quả lọc máu liên tục điều trị đợt cấp mất bù rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

4.9.1. Phân tích hồi qui đơn biến

4.9.2. Phân tích hồi qui đa biến

4.9.3. Một số yếu tố liên quan đến kết quả điều trị theo nhóm

Hạn chế của luận án

CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Tổng quan về rối loạn chuyển hóa bẩm sinh

Rối loạn chuyển hóa bẩm sinh (RLCHBS) là một nhóm bệnh lý di truyền do những rối loạn về cấu trúc gen dẫn đến sự khiếm khuyết trong quá trình chuyển hóa vật chất. Các bệnh này thường gây ra sự tích lũy hoặc thiếu hụt các chất chuyển hóa đặc biệt. Tỷ lệ mắc các bệnh này là khá hiếm, nhưng tổng số trẻ mắc phải lại lớn, với tỷ lệ khoảng 1/2500 đến 1/800 trẻ sinh ra. Đợt cấp mất bù là tình trạng cấp tính của bệnh, có thể dẫn đến tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Các triệu chứng lâm sàng rất đa dạng, từ li bì, bú kém đến hôn mê. Việc điều trị đợt cấp mất bù thường bao gồm các nguyên tắc như hạn chế cung cấp cơ chất và tăng cường thải độc. Kỹ thuật lọc máu liên tục (CRRT) đã được chứng minh là một phương pháp hiệu quả trong việc loại bỏ các chất độc chuyển hóa như amoniac và leucin.

1.1 Định nghĩa và phân loại

Rối loạn chuyển hóa bẩm sinh được định nghĩa là các bệnh lý do thiếu hụt enzym hoặc các yếu tố đồng vận. Phân loại các bệnh này có thể dựa trên các con đường chuyển hóa cơ bản, bao gồm rối loạn acid amin, acid hữu cơ, chu trình urê và carbohydrat. Mỗi loại bệnh có những biểu hiện lâm sàng và sinh hóa đặc trưng. Ví dụ, rối loạn acid amin như Maple syrup urine disease (MSUD) có thể dẫn đến sự tích lũy các acid amin trong máu, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện kịp thời.

II. Kỹ thuật lọc máu liên tục trong điều trị

Kỹ thuật lọc máu liên tục (CRRT) là một phương pháp điều trị quan trọng trong việc xử lý đợt cấp mất bù của các bệnh rối loạn chuyển hóa bẩm sinh. Phương pháp này cho phép loại bỏ nhanh chóng các chất độc trong máu, giúp cân bằng lại quá trình chuyển hóa. CRRT có nhiều ưu điểm so với các phương pháp lọc máu khác, như khả năng duy trì huyết động ổn định và giảm thiểu các biến chứng. Chỉ định cho việc sử dụng CRRT thường bao gồm tình trạng tăng amoniac máu nặng và các triệu chứng lâm sàng nghiêm trọng. Nghiên cứu cho thấy rằng CRRT có thể cải thiện tình trạng lâm sàng của bệnh nhân, giảm tỷ lệ tử vong và di chứng nặng nề.

2.1 Nguyên lý và ứng dụng

Nguyên lý của CRRT dựa trên cơ chế khuếch tán và siêu lọc, cho phép loại bỏ các chất độc có kích thước nhỏ như amoniac và acid amin. Việc sử dụng màng lọc và dịch lọc phù hợp là rất quan trọng để đạt được hiệu quả tối ưu. Các nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng CRRT có thể làm giảm nồng độ amoniac trong máu một cách hiệu quả, từ đó cải thiện tình trạng lâm sàng của bệnh nhân. Ứng dụng CRRT trong điều trị rối loạn chuyển hóa bẩm sinh ở trẻ em tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, nhưng những kết quả ban đầu cho thấy tiềm năng lớn của phương pháp này.

III. Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng việc áp dụng kỹ thuật lọc máu liên tục trong điều trị đợt cấp mất bù của các bệnh rối loạn chuyển hóa bẩm sinh mang lại hiệu quả tích cực. Các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân đã có sự cải thiện rõ rệt sau khi thực hiện CRRT. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý đến các tai biến và biến chứng có thể xảy ra trong quá trình điều trị. Một số yếu tố như tình trạng dinh dưỡng, mức độ nặng của bệnh và thời gian điều trị có thể ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng. Việc phân tích hồi quy đa biến cho thấy rằng các yếu tố này có thể là những chỉ số quan trọng trong việc dự đoán kết quả điều trị.

3.1 Đánh giá hiệu quả điều trị

Đánh giá hiệu quả của CRRT trong điều trị rối loạn chuyển hóa bẩm sinh cho thấy sự cải thiện đáng kể về mặt lâm sàng. Các chỉ số sinh hóa như nồng độ amoniac, pH máu và các triệu chứng lâm sàng đã được cải thiện sau khi điều trị. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác định rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị và tối ưu hóa quy trình điều trị cho bệnh nhân.

Ứng dụng kỹ thuật lọc máu liên tục trong điều trị đợt cấp mất bù của bệnh rối loạn chuyển hóa bẩm sinh ở trẻ em