Nghiên cứu khả năng phục hồi rừng tại xã Liên Minh, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên

• Tác giả: Nguyễn Tú Anh
• Người hướng dẫn: T.S Trần Quốc Hưng
• Trường học: Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý tài nguyên rừng
• Đề tài: Nghiên cứu khả năng phục hồi rừng trên một số trạng thái rừng tại xã Liên Minh, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Đặt vấn đề
• 1.2. Mục đích nghiên cứu
• 1.3. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.4. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu
• 1.5. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
• 2.1. Cơ sở khoa học
• 2.2. Cơ sở lý luận
• 2.3. Cơ sở thực tiễn
• 2.4. Về cơ sở sinh thái của cấu trúc rừng
• 2.5. Khái niệm về phục hồi rừng
• 2.6. Cơ sở lý luận về tái sinh phục hồi rừng
• 2.7. Một số nghiên cứu về cấu trúc rừng, tái sinh rừng và phục hồi rừng trên thế giới
• 2.7.1. Nghiên cứu về cấu trúc rừng
• 2.7.2. Nghiên cứu về tái sinh rừng
• 2.8. Nghiên cứu cấu trúc rừng, tái sinh rừng và phục hồi rừng ở Việt Nam
• 2.8.1. Nghiên cứu về cấu trúc rừng
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, ĐỊA ĐIỂM, THỜI GIAN, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và địa điểm nghiên cứu
• 3.2. Thời gian nghiên cứu
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.4. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4.1. Phương pháp thu thập số liệu
• 3.4.2. Tham khảo, thu thập các tài liệu có liên quan
• 3.4.3. Điều tra thực tế
• 3.5. Mô hình phục hồi rừng
• 3.6. Các chỉ tiêu đo đếm
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Đặc điểm tái sinh trên các trạng thái rừng và khả năng sinh trưởng phát triển cây tái sinh trên trạng thái Ic
• 4.2. Đặc điểm cấu trúc tổ thành cây tái sinh
• 4.3. Chất lượng, nguồn gốc cây tái sinh và cây tái sinh triển vọng
• 4.4. Đặc điểm mật độ cây tái sinh
• 4.5. Động thái tăng trưởng về đường kính, chiều cao cây tái sinh trên trạng thái Ic
• 4.6. Khả năng phát tán của hạt giống
• 4.6.1. Đánh giá khả năng phát tán hạt giống (hình thức gieo giống)
• 4.7. Đặc điểm sinh vật học của một số loài cây tái sinh chính
• 4.8. Đánh giá khả năng phục hồi rừng
• 4.9. Kết quả phục hồi rừng bằng kỹ thuật trồng dặm bổ xung
• 4.10. Kết quả áp dụng biện pháp phát dây leo, bụi rậm cho các cây tái sinh tự nhiên tại khu vực nghiên cứu
• 4.11. Đề xuất biện pháp
• 4.11.1. Biện pháp kỹ thuật lâm sinh
• 4.11.2. Biện pháp xã hội
• 5. KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Khái niệm về phục hồi rừng

Phục hồi rừng là quá trình tái tạo lại rừng trên những diện tích đã bị mất rừng. Theo quan điểm sinh thái học, phục hồi rừng là một quá trình phức tạp, bao gồm nhiều giai đoạn và kết thúc bằng sự xuất hiện của một thảm thực vật cây gỗ bắt đầu khép tán. Để tái tạo lại rừng, có thể sử dụng các giải pháp khác nhau tùy theo mức độ tác động của con người, bao gồm phục hồi nhân tạo (trồng rừng), phục hồi tự nhiên và phục hồi tự nhiên có tác động của con người. Việc hiểu rõ về khôi phục rừng không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tạo ra các nguồn tài nguyên bền vững cho tương lai.

1.1. Tái sinh rừng

Tái sinh rừng được hiểu là quá trình phục hồi thành phần cơ bản của rừng, chủ yếu là tầng cây gỗ. Tái sinh tự nhiên là quá trình tạo thành thế hệ rừng mới mà không có sự tác động của con người, trong khi tái sinh nhân tạo là phương thức có sự can thiệp của con người từ khi gieo giống đến chăm sóc. Việc nghiên cứu tái sinh rừng là cần thiết để hiểu rõ hơn về khả năng sinh trưởng và phát triển của cây tái sinh, từ đó đề xuất các biện pháp kỹ thuật lâm sinh phù hợp nhằm thúc đẩy quá trình phục hồi rừng.

II. Đặc điểm tự nhiên và kinh tế xã hội khu vực nghiên cứu

Khu vực xã Liên Minh, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên có điều kiện tự nhiên đa dạng với địa hình đồi núi và khí hậu thay đổi từ nhiệt đới ẩm đến á nhiệt đới. Đặc điểm này tạo ra sự phong phú về hệ sinh thái và đa dạng sinh học. Tuy nhiên, tình hình khai thác rừng và phát triển kinh tế tại đây cũng gặp nhiều khó khăn. Người dân chủ yếu sống dựa vào nguồn tài nguyên rừng nhưng thiếu ý thức bảo vệ. Việc nghiên cứu bảo vệ rừng và phục hồi sinh thái tại khu vực này là rất cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững cho cả môi trường và cộng đồng.

2.1. Tình hình dân cư và kinh tế

Dân cư tại xã Liên Minh chủ yếu là người dân tộc thiểu số, với trình độ dân trí còn thấp. Họ phụ thuộc nhiều vào nguồn tài nguyên rừng để sinh sống. Tình hình kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp và lâm nghiệp, nhưng việc khai thác rừng không bền vững đã dẫn đến tình trạng suy thoái rừng. Việc áp dụng các biện pháp quản lý rừng và bảo tồn thiên nhiên là cần thiết để cải thiện tình hình kinh tế và bảo vệ môi trường sống của người dân.

III. Các biện pháp bảo vệ và phục hồi rừng

Để phục hồi rừng tại xã Liên Minh, cần áp dụng các biện pháp kỹ thuật lâm sinh phù hợp. Các biện pháp này bao gồm khoanh nuôi phục hồi rừng, trồng dặm bổ sung cây tái sinh, và phát dây leo, bụi rậm cho các cây tái sinh tự nhiên. Việc thực hiện các biện pháp này không chỉ giúp phục hồi hệ sinh thái rừng mà còn nâng cao chất lượng rừng, bảo tồn biodiversity và duy trì cân bằng sinh thái trong khu vực. Đặc biệt, việc áp dụng các chính sách bảo vệ rừng từ chính quyền địa phương cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển bền vững tài nguyên rừng.

3.1. Đề xuất biện pháp kỹ thuật lâm sinh

Các biện pháp kỹ thuật lâm sinh cần được áp dụng một cách đồng bộ và hiệu quả. Việc trồng dặm bổ sung cây tái sinh có thể giúp tăng cường mật độ cây và cải thiện chất lượng rừng. Đồng thời, việc phát dây leo và bụi rậm cũng giúp bảo vệ cây tái sinh khỏi các yếu tố bất lợi từ môi trường. Các biện pháp này không chỉ giúp phục hồi rừng mà còn tạo ra nguồn lợi kinh tế cho người dân địa phương thông qua việc phát triển lâm nghiệp bền vững.