Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh thị trường tài chính tiêu dùng tại Việt Nam tăng trưởng nhanh chóng, dư nợ tín dụng tiêu dùng đã tăng gần 5 lần trong giai đoạn 2012-2017, từ khoảng 230.000 tỷ đồng lên 1,1 triệu tỷ đồng, chiếm 18% tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế. Công ty Tài chính TNHH MTV Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (FE Credit) là doanh nghiệp dẫn đầu thị phần cho vay tiêu dùng với gần 40% thị phần và lợi nhuận hơn 4.000 tỷ đồng năm 2017. Tuy nhiên, FE Credit đang đối mặt với thách thức về thương hiệu nội bộ khi nhân viên chưa thực sự gắn kết và cam kết với thương hiệu, dẫn đến các phản ánh tiêu cực từ khách hàng về chất lượng dịch vụ.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến thương hiệu nội bộ tại FE Credit, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển thương hiệu nội bộ phù hợp với đặc thù hoạt động của công ty. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 9 năm 2018, tập trung khảo sát 150 nhân viên tại FE Credit trên toàn quốc. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao sự gắn kết của nhân viên với thương hiệu, từ đó cải thiện chất lượng dịch vụ và tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình về thương hiệu nội bộ, trong đó thương hiệu nội bộ được hiểu là sự cam kết và hành động của nhân viên hướng tới việc truyền tải giá trị thương hiệu của doanh nghiệp. Hai yếu tố cấu thành chính của thương hiệu nội bộ là cam kết của nhân viên với thương hiệu và hành động của nhân viên hướng tới thương hiệu.

Mô hình nghiên cứu kế thừa từ Nguyễn Thu Lan (2017) mở rộng từ King & Grace (2012), bổ sung yếu tố sự phù hợp giữa nhu cầu cá nhân và đáp ứng của tổ chức. Các yếu tố độc lập gồm: tính xã hội hóa trong công ty (mức độ hỗ trợ học hỏi và xác định giá trị tổ chức), tính định hướng quan hệ (môi trường khuyến khích hợp tác và giao tiếp), mức độ tiếp nhận của nhân viên (sự chủ động tiếp thu các nỗ lực phát triển của công ty) và sự phù hợp giữa nhu cầu cá nhân với đáp ứng của tổ chức (chế độ thù lao, phúc lợi, môi trường làm việc).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Phương pháp định tính được thực hiện qua thảo luận tay đôi với 5 nhân viên thuộc các phòng ban khác nhau nhằm điều chỉnh biến quan sát cho phù hợp với thực tế FE Credit. Phương pháp định lượng tiến hành khảo sát 150 nhân viên bằng bảng câu hỏi chuẩn hóa, lựa chọn theo phương pháp mẫu thuận tiện.

Thang đo được kiểm định độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s Alpha (tất cả các thang đo đều đạt trên 0.6) và giá trị thang đo được xác nhận qua phân tích nhân tố khám phá (EFA) với chỉ số KMO > 0.5, Sig < 0.05, tổng phương sai trích > 50%. Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS 20. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 6 đến tháng 9 năm 2018, tập trung tại trụ sở và các văn phòng FE Credit trên toàn quốc.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Cam kết của nhân viên với thương hiệu có điểm trung bình 3.89 trên thang 5, cho thấy mức độ cam kết chưa cao. Biến quan sát “Tôi tự hào khi nói với người khác rằng tôi là một phần của thương hiệu công ty” chỉ đạt trung bình 3.11, thấp nhất trong các biến quan sát. Nhân viên có thâm niên trên 5 năm có cam kết cao hơn đáng kể so với nhóm 1-3 năm, nhóm này có xu hướng thay đổi môi trường làm việc nhiều hơn.

  2. Hành động của nhân viên hướng tới thương hiệu đạt điểm trung bình 3.82, tương đối thấp, phản ánh nhân viên chưa thực sự quan tâm đến ảnh hưởng của hành động cá nhân đối với thương hiệu. Biến quan sát “Tôi thường xuyên giới thiệu thương hiệu công ty cho người khác” đạt điểm trung bình 3.79.

  3. Tính xã hội hóa trong công ty được đánh giá cao nhất với điểm trung bình 3.99, thể hiện sự hỗ trợ học hỏi và môi trường làm việc tích cực. Các biến quan sát như “Đồng nghiệp trợ giúp lẫn nhau trong việc thực hiện các điều chỉnh của tổ chức” và “Môi trường làm việc giúp tôi hiểu phải hành động như thế nào trong tổ chức” đạt điểm trên 4.0.

  4. Sự phù hợp giữa nhu cầu cá nhân và đáp ứng của tổ chức có điểm trung bình thấp nhất 3.84, cho thấy nhân viên chưa hài lòng với chế độ thù lao, phúc lợi và sự công bằng trong công ty.

  5. Mức độ tiếp nhận của nhân viên đạt 3.87, phản ánh sự chủ động tiếp thu thông tin và tham gia các hoạt động thương hiệu còn hạn chế.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy FE Credit đã xây dựng được môi trường làm việc hỗ trợ và tính xã hội hóa tương đối tốt, góp phần tạo điều kiện cho nhân viên phát triển kỹ năng và hiểu rõ giá trị thương hiệu. Tuy nhiên, cam kết và hành động của nhân viên đối với thương hiệu còn thấp, đặc biệt ở nhóm nhân viên có thâm niên từ 1 đến 3 năm, giai đoạn dễ xảy ra hiện tượng thay đổi công việc.

Nguyên nhân chính được xác định là do chương trình đào tạo chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế, nội dung không đổi mới và hình thức đào tạo chưa hiệu quả, dẫn đến sự thiếu hứng thú của nhân viên lâu năm. Hướng dẫn của quản lý cũng chưa được đánh giá cao, mặc dù các quản lý có trình độ chuyên môn tốt, điều này ảnh hưởng đến việc huấn luyện và phát triển nhân viên.

Sự không hài lòng về chế độ thù lao, phúc lợi và sự công bằng trong công ty cũng làm giảm sự gắn kết của nhân viên với thương hiệu. Các dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ trung bình điểm các yếu tố và bảng phân tích thang đo để minh họa rõ ràng hơn mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường chất lượng và đa dạng hóa chương trình đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu thực tế của nhân viên, đặc biệt là các tình huống phát sinh trong công việc. Trung tâm đào tạo cần cập nhật nội dung mới, áp dụng phương pháp đào tạo tương tác và thực hành nhiều hơn. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng. Chủ thể: Phòng Phát triển Tổ chức.

  2. Nâng cao năng lực và vai trò hướng dẫn của quản lý thông qua các khóa đào tạo kỹ năng lãnh đạo, huấn luyện và giao tiếp hiệu quả. Quản lý cần được khuyến khích thực hiện vai trò cố vấn tích cực cho nhân viên. Thời gian thực hiện: 3-6 tháng. Chủ thể: Ban Lãnh đạo và Phòng Nhân sự.

  3. Cải thiện chính sách thù lao, phúc lợi và công bằng nội bộ để tăng sự hài lòng và gắn bó của nhân viên. Cần xây dựng khung lương thưởng minh bạch, công bằng và có cơ chế ghi nhận đóng góp hiệu quả. Thời gian thực hiện: 6 tháng. Chủ thể: Ban Quản trị và Phòng Tài chính.

  4. Tăng cường truyền thông nội bộ và nâng cao mức độ tiếp nhận của nhân viên bằng cách cung cấp thông tin chiến lược rõ ràng, minh bạch và khuyến khích nhân viên tham gia đóng góp ý kiến. Thời gian thực hiện: liên tục. Chủ thể: Phòng Truyền thông nội bộ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý FE Credit: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến thương hiệu nội bộ, từ đó xây dựng chiến lược phát triển nhân sự và nâng cao hiệu quả quản trị thương hiệu.

  2. Phòng Nhân sự và Phát triển tổ chức: Áp dụng các giải pháp đào tạo, phát triển năng lực quản lý và cải thiện chính sách phúc lợi nhằm tăng cường sự gắn kết của nhân viên.

  3. Các công ty tài chính và ngân hàng khác: Tham khảo mô hình và kết quả nghiên cứu để áp dụng trong việc xây dựng thương hiệu nội bộ, nâng cao chất lượng dịch vụ và lợi thế cạnh tranh.

  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Marketing: Tài liệu tham khảo về lý thuyết thương hiệu nội bộ, phương pháp nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn trong lĩnh vực tài chính tiêu dùng.

Câu hỏi thường gặp

  1. Thương hiệu nội bộ là gì và tại sao quan trọng?
    Thương hiệu nội bộ là sự cam kết và hành động của nhân viên hướng tới việc truyền tải giá trị thương hiệu doanh nghiệp. Nó quan trọng vì nhân viên là đại diện trực tiếp của thương hiệu với khách hàng, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ và hình ảnh công ty.

  2. Các yếu tố chính ảnh hưởng đến thương hiệu nội bộ tại FE Credit là gì?
    Bao gồm tính xã hội hóa trong công ty, tính định hướng quan hệ, mức độ tiếp nhận của nhân viên và sự phù hợp giữa nhu cầu cá nhân với đáp ứng của tổ chức. Tất cả đều tác động thuận chiều đến cam kết và hành động của nhân viên.

  3. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Kết hợp nghiên cứu định tính qua thảo luận tay đôi và nghiên cứu định lượng qua khảo sát 150 nhân viên với bảng câu hỏi chuẩn hóa, phân tích dữ liệu bằng SPSS, kiểm định độ tin cậy và giá trị thang đo.

  4. Tại sao cam kết của nhân viên với thương hiệu lại thấp ở nhóm nhân viên có thâm niên 1-3 năm?
    Nhóm này thường trải qua giai đoạn thử thách và có xu hướng thay đổi môi trường làm việc do chưa thực sự gắn bó hoặc chưa được đáp ứng đầy đủ nhu cầu về đào tạo, phúc lợi và môi trường làm việc.

  5. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao thương hiệu nội bộ?
    Tăng cường đào tạo đa dạng và thực tế, nâng cao năng lực quản lý, cải thiện chính sách thù lao và phúc lợi, đồng thời tăng cường truyền thông nội bộ để nâng cao sự tiếp nhận và gắn kết của nhân viên.

Kết luận

  • Thị trường tài chính tiêu dùng Việt Nam phát triển nhanh, FE Credit giữ vị trí dẫn đầu nhưng đối mặt với thách thức về thương hiệu nội bộ.
  • Cam kết và hành động của nhân viên với thương hiệu tại FE Credit còn thấp, đặc biệt ở nhóm nhân viên có thâm niên 1-3 năm.
  • Tính xã hội hóa trong công ty được đánh giá cao, nhưng sự phù hợp giữa nhu cầu cá nhân và đáp ứng của tổ chức cần cải thiện.
  • Giải pháp tập trung vào nâng cao chất lượng đào tạo, phát triển năng lực quản lý, cải thiện chính sách phúc lợi và tăng cường truyền thông nội bộ.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để FE Credit phát triển thương hiệu nội bộ, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và lợi thế cạnh tranh bền vững.

Hành động tiếp theo: FE Credit cần triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 6-12 tháng, đồng thời theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời. Các nhà quản trị và phòng nhân sự nên phối hợp chặt chẽ để đảm bảo thành công của chương trình phát triển thương hiệu nội bộ.