Nghiên cứu dự đoán ý kiến kiểm toán không chấp nhận toàn phần từ BCTC chưa kiểm toán tại Việt Nam

• Tác giả: Lê Thiên Hương
• Người hướng dẫn: PGS. Trần Thị Giang Tân
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Tp. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Kế toán
• Đề tài: Dự Đoán Ý Kiến Kiểm Toán Từ Thông Tin BCTC Chưa Kiểm Toán Tại Công Ty Niêm Yết Việt Nam
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Tp. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC
• 1.1. CÁC NGHIÊN CỨU THỰC HIỆN Ở NƯỚC NGOÀI
• 1.2. CÁC NGHIÊN CỨU THỰC HIỆN Ở TRONG NƯỚC
• 1.3. NHẬN XÉT CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC VÀ XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
• 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
• 4. KẾT LUẬN VÀ HẠN CHẾ NGHIÊN CỨU
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về các nghiên cứu trước

Chương này trình bày tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việc dự đoán ý kiến kiểm toán từ thông tin trên báo cáo tài chính (BCTC) chưa kiểm toán. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng kiểm toán và báo cáo tài chính đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tính chính xác và độ tin cậy của thông tin tài chính. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố tài chính như tỷ số nợ, lợi nhuận và các yếu tố phi tài chính như quy mô công ty kiểm toán có ảnh hưởng lớn đến ý kiến kiểm toán. Các nghiên cứu của Dopuch và cộng sự (1987) đã xác định rằng sự thay đổi trong tỷ số nợ trên tổng tài sản có thể dự đoán khả năng nhận ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần. Điều này cho thấy mối liên hệ giữa thông tin tài chính và ý kiến kiểm toán là rất chặt chẽ.

1.1 Các nghiên cứu thực hiện ở nước ngoài

Nhiều nghiên cứu quốc tế đã chỉ ra rằng các yếu tố tài chính và phi tài chính có thể dự đoán ý kiến kiểm toán. Nghiên cứu của Keasey và cộng sự (1988) cho thấy rằng các công ty được kiểm toán bởi các công ty kiểm toán lớn có khả năng nhận ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần thấp hơn. Laitinen và Laitinen (1998) đã chỉ ra rằng tỷ lệ tăng trưởng thấp và tỷ số vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản thấp có thể dẫn đến khả năng nhận ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần cao hơn. Những nghiên cứu này đã mở ra hướng đi mới cho việc áp dụng các mô hình dự đoán trong lĩnh vực kiểm toán.

1.2 Các nghiên cứu thực hiện ở trong nước

Tại Việt Nam, nghiên cứu về ý kiến kiểm toán từ thông tin trên BCTC chưa kiểm toán còn hạn chế. Một số nghiên cứu như của Nguyễn Thiên Tú (2012) đã chỉ ra rằng các tỷ số tài chính như tỷ số thanh toán hiện hành và tỷ suất sinh lời có thể dự đoán ý kiến kiểm toán. Hà Thị Thủy (2013) cũng đã chỉ ra rằng các yếu tố như quy mô công ty và ý kiến kiểm toán năm trước có ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán. Tuy nhiên, các nghiên cứu này chủ yếu tập trung vào các yếu tố tài chính mà chưa khai thác đầy đủ các yếu tố phi tài chính.

II. Cơ sở lý thuyết

Chương này trình bày các lý thuyết nền tảng liên quan đến kiểm toán và báo cáo tài chính. Báo cáo tài chính là công cụ quan trọng cung cấp thông tin cho các nhà đầu tư và quản lý. Các lý thuyết như lý thuyết ủy nhiệm (Agency theory) và lý thuyết triển vọng (Prospect theory) giúp giải thích mối quan hệ giữa thông tin tài chính và ý kiến kiểm toán. Lý thuyết ủy nhiệm nhấn mạnh rằng các nhà quản lý có thể không luôn hành động vì lợi ích của cổ đông, dẫn đến việc cần có sự kiểm toán độc lập để đảm bảo tính minh bạch. Lý thuyết triển vọng cho thấy rằng các nhà đầu tư có thể phản ứng khác nhau với thông tin tài chính tùy thuộc vào cách thông tin được trình bày.

2.1 Khái niệm và vai trò của báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính cung cấp thông tin về tình hình tài chính và kết quả hoạt động của doanh nghiệp. Nó giúp các nhà đầu tư và các bên liên quan đưa ra quyết định. Thông tin tài chính trong báo cáo tài chính cần phải chính xác và đáng tin cậy để đảm bảo rằng các quyết định được đưa ra dựa trên thông tin đúng đắn. Sự tồn tại của kiểm toán viên độc lập giúp tăng cường độ tin cậy của báo cáo tài chính, từ đó ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán.

2.2 Mối quan hệ giữa ý kiến kiểm toán và thông tin trên báo cáo tài chính

Mối quan hệ giữa ý kiến kiểm toán và thông tin tài chính là rất quan trọng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố như tỷ số tài chính, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh có thể ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán. Khi thông tin tài chính không chính xác hoặc không đầy đủ, khả năng nhận ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần sẽ tăng lên. Điều này cho thấy rằng việc phân tích báo cáo tài chính là cần thiết để dự đoán ý kiến kiểm toán.

III. Phương pháp nghiên cứu

Chương này trình bày phương pháp nghiên cứu được sử dụng để xây dựng mô hình dự đoán ý kiến kiểm toán. Phương pháp nghiên cứu bao gồm việc sử dụng các biến tài chính và phi tài chính để kiểm định mối quan hệ giữa chúng và ý kiến kiểm toán. Các phương pháp thống kê như hồi quy logistic được áp dụng để phân tích dữ liệu. Việc chọn mẫu nghiên cứu cũng rất quan trọng, đảm bảo rằng mẫu đại diện cho các công ty niêm yết tại Việt Nam. Các giả thuyết nghiên cứu được đặt ra để kiểm tra mối quan hệ giữa các biến độc lập và biến phụ thuộc.

3.1 Giả thuyết nghiên cứu

Giả thuyết nghiên cứu được xây dựng dựa trên các lý thuyết và nghiên cứu trước đó. Các giả thuyết này nhằm xác định các yếu tố tài chính và phi tài chính ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán. Việc kiểm định các giả thuyết này sẽ giúp xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến khả năng nhận ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần.

3.2 Phương pháp kiểm định

Phương pháp kiểm định được sử dụng trong nghiên cứu bao gồm kiểm định T-test và hồi quy logistic. Kiểm định T-test giúp xác định sự khác biệt giữa các nhóm, trong khi hồi quy logistic giúp dự đoán khả năng nhận ý kiến kiểm toán dựa trên các yếu tố đã chọn. Việc áp dụng các phương pháp này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về mối quan hệ giữa thông tin tài chính và ý kiến kiểm toán.

IV. Kết quả nghiên cứu và bàn luận

Chương này trình bày kết quả nghiên cứu và phân tích mối quan hệ giữa các biến tài chính, phi tài chính và ý kiến kiểm toán. Kết quả cho thấy rằng các yếu tố như tỷ số thanh toán, tỷ suất sinh lời có ảnh hưởng đáng kể đến khả năng nhận ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần. Các mô hình dự đoán được xây dựng cho thấy độ chính xác cao trong việc dự đoán ý kiến kiểm toán. Điều này cho thấy rằng việc sử dụng thông tin trên BCTC chưa kiểm toán là khả thi và có giá trị thực tiễn.

4.1 Thống kê mô tả

Thống kê mô tả cung cấp cái nhìn tổng quan về mẫu nghiên cứu. Các biến tài chính và phi tài chính được phân tích để xác định mối quan hệ với ý kiến kiểm toán. Kết quả cho thấy rằng các công ty có tỷ số tài chính tốt hơn có khả năng nhận ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần cao hơn. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân tích báo cáo tài chính trong việc dự đoán ý kiến kiểm toán.

4.2 Kết quả nghiên cứu mô hình

Kết quả nghiên cứu mô hình cho thấy rằng các yếu tố tài chính và phi tài chính có thể dự đoán chính xác ý kiến kiểm toán. Mô hình hồi quy logistic cho thấy độ chính xác cao trong việc phân loại các công ty nhận ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần. Điều này cho thấy rằng việc áp dụng mô hình này có thể giúp các kiểm toán viên đưa ra quyết định chính xác hơn trong quá trình kiểm toán.

V. Kết luận và hạn chế nghiên cứu

Chương này tóm tắt các kết quả nghiên cứu và đưa ra những hạn chế trong quá trình thực hiện. Mặc dù nghiên cứu đã chỉ ra rằng có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán, nhưng vẫn còn nhiều yếu tố khác chưa được xem xét. Các đề xuất cho hướng nghiên cứu tiếp theo cũng được đưa ra, nhằm mở rộng phạm vi nghiên cứu và cải thiện độ chính xác của mô hình dự đoán. Nghiên cứu này có thể đóng góp vào việc nâng cao chất lượng báo cáo tài chính và kiểm toán tại Việt Nam.

5.1 Tóm tắt nghiên cứu thực hiện

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố tài chính và phi tài chính có ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán. Mô hình dự đoán được xây dựng cho thấy khả năng dự đoán cao, giúp các kiểm toán viên có công cụ hỗ trợ trong việc đưa ra quyết định. Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng trong thực tiễn để nâng cao độ tin cậy của báo cáo tài chính.

5.2 Đề xuất kiến nghị dựa vào kết quả nghiên cứu

Dựa trên kết quả nghiên cứu, các kiến nghị được đưa ra cho người sử dụng báo cáo tài chính và kiểm toán viên. Các kiểm toán viên nên chú ý đến các yếu tố tài chính và phi tài chính khi đưa ra ý kiến kiểm toán. Đồng thời, người sử dụng báo cáo tài chính cũng cần xem xét các yếu tố này để đánh giá tính chính xác của thông tin tài chính.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng phát triển, báo cáo tài chính (BCTC) và ý kiến kiểm toán (YKKT) đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp thông tin minh bạch, giúp nhà đầu tư và các bên liên quan đưa ra quyết định chính xác. Theo số liệu thống kê, trong giai đoạn 2013-2015, có khoảng 888 công ty niêm yết thuộc lĩnh vực phi tài chính trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, việc dự đoán ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần (YKCNTP) vẫn còn nhiều thách thức do sự đa dạng của các yếu tố tài chính và phi tài chính ảnh hưởng đến kết quả kiểm toán.

Mục tiêu nghiên cứu là xây dựng và kiểm định mô hình dự đoán YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần dựa trên thông tin trên BCTC của các công ty niêm yết tại Việt Nam trong giai đoạn 2013-2015. Nghiên cứu tập trung phân tích các nhân tố tài chính như tỷ số thanh toán nhanh, tỷ số nợ trên tổng tài sản, suất sinh lời trên tổng tài sản, cùng các nhân tố phi tài chính như thời gian niêm yết và quy mô Hội đồng Quản trị (HĐQT). Phạm vi nghiên cứu bao gồm 268 mẫu quan sát từ các công ty niêm yết trên các sàn HSX, HNX, Upcom và OTC, không bao gồm các công ty tài chính.

Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp một công cụ dự đoán hiệu quả, hỗ trợ kiểm toán viên trong quá trình lập kế hoạch và thực hiện kiểm toán, đồng thời giúp nhà đầu tư đánh giá mức độ tin cậy của YKKT trên BCTC. Mô hình dự đoán này góp phần nâng cao chất lượng kiểm toán và minh bạch thông tin trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết nền tảng chính:

• Lý thuyết ủy nhiệm (Agency theory): Giải thích mối quan hệ giữa cổ đông (bên ủy nhiệm) và nhà quản lý (bên được ủy nhiệm), trong đó kiểm toán BCTC được xem là công cụ giám sát nhằm giảm thiểu xung đột lợi ích và đảm bảo tính trung thực của thông tin tài chính. Kiểm toán viên sử dụng thông tin trên BCTC để đánh giá và đưa ra YKKT, đặc biệt là YKCNTP khi phát hiện sai sót trọng yếu.

• Lý thuyết triển vọng (Prospect theory): Giải thích hành vi ra quyết định của nhà đầu tư khi đối diện với rủi ro, trong đó YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần được xem là tín hiệu cảnh báo rủi ro, ảnh hưởng đến quyết định đầu tư. Do đó, các nhà đầu tư quan tâm đến các tỷ số tài chính và thông tin phi tài chính để dự đoán YKKT.

Các khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu bao gồm: ý kiến kiểm toán (chấp nhận toàn phần và không chấp nhận toàn phần), các nhóm tỷ số tài chính (khả năng thanh khoản, cơ cấu tài chính, hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lời), thời gian niêm yết và quy mô HĐQT.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu được thu thập từ BCTC và BCKiT của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn 2013-2015, với tổng số 268 mẫu quan sát được lựa chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện. Trong đó, 134 mẫu nhận YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần và 134 mẫu nhận YKCNTP.

Phương pháp phân tích bao gồm:

• Thống kê mô tả: Mô tả đặc điểm mẫu quan sát theo ngành và các biến nghiên cứu.

• Kiểm định T-test: So sánh giá trị trung bình của các biến độc lập giữa hai nhóm YKKT để xác định sự khác biệt có ý nghĩa thống kê.

• Phân tích hồi quy Binary Logistic: Xây dựng mô hình dự đoán xác suất nhận YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần dựa trên các biến tài chính và phi tài chính. Phương pháp này phù hợp với biến phụ thuộc nhị phân và cho phép đánh giá mức độ ảnh hưởng của từng biến độc lập.

Timeline nghiên cứu trải dài trong giai đoạn 2013-2015, với quá trình thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu được thực hiện năm 2017.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Phân loại mẫu quan sát theo ngành: Ngành Công nghiệp chiếm tỷ trọng lớn nhất với 43%, tiếp theo là ngành Vật liệu (15%) và Hàng tiêu dùng (13%). Ngành Dầu khí chiếm tỷ trọng thấp nhất (1%).

2. So sánh giá trị trung bình các biến giữa hai nhóm YKKT:

   • Các công ty nhận YKCNTP có tỷ số thanh toán nhanh (T1) và tỷ số thanh toán hiện hành (T2) cao hơn đáng kể so với nhóm nhận YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần (p < 0,05), cho thấy khả năng thanh toán tốt hơn.
   • Tỷ số nợ trên tổng tài sản (T3) của nhóm YKCNTP thấp hơn nhóm còn lại (p < 0,05), phản ánh việc sử dụng vốn chủ sở hữu nhiều hơn.
   • Các chỉ số khả năng sinh lời như suất sinh lời trên tổng tài sản (T6), tỷ số lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu (T7) và hệ số biên lợi nhuận gộp (T8) cũng cao hơn ở nhóm YKCNTP (p < 0,05).
   • Thời gian niêm yết (T9) và quy mô HĐQT (T10) của các công ty nhận YKCNTP lớn hơn đáng kể (p < 0,05).
   • Hai biến đo lường hiệu quả hoạt động là tỷ số doanh thu trên tổng tài sản (T4) và tỷ số vòng quay vốn chủ sở hữu (T5) không có sự khác biệt đáng kể giữa hai nhóm (p > 0,05) nên bị loại khỏi mô hình.

3. Kết quả mô hình hồi quy Binary Logistic:

   • Mô hình cuối cùng gồm 4 biến độc lập có ý nghĩa thống kê gồm: tỷ số thanh toán nhanh (T1), suất sinh lời trên tổng tài sản (T6), thời gian niêm yết (T9) và quy mô HĐQT (T10).
   • Mức độ giải thích của mô hình đạt R² Nagelkerke = 0,814, tức 81,4% biến phụ thuộc được giải thích bởi các biến độc lập.
   • Mô hình dự báo chính xác 91,4% tổng số mẫu, trong đó tỷ lệ dự đoán đúng nhóm YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần là 93,3%, nhóm YKCNTP là 89,6%.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy các công ty có khả năng thanh khoản thấp, khả năng sinh lời kém, thời gian niêm yết ngắn và quy mô HĐQT nhỏ có nguy cơ cao nhận YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần. Điều này phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước trước đây, khẳng định vai trò quan trọng của các chỉ số tài chính và yếu tố quản trị trong việc dự đoán ý kiến kiểm toán.

Việc loại bỏ hai biến hiệu quả hoạt động (T4, T5) cho thấy không phải tất cả các tỷ số tài chính đều có tác động đồng nhất trong bối cảnh Việt Nam, có thể do đặc thù ngành nghề và quy mô doanh nghiệp. Mô hình có thể được trình bày qua bảng phân loại và biểu đồ ROC để minh họa khả năng phân biệt giữa hai nhóm YKKT.

Kết quả nghiên cứu góp phần làm rõ mối quan hệ giữa các nhân tố tài chính, phi tài chính và YKKT, đồng thời cung cấp công cụ hỗ trợ kiểm toán viên và nhà đầu tư trong việc đánh giá rủi ro và độ tin cậy của BCTC.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường quản lý thanh khoản: Các công ty cần cải thiện tỷ số thanh toán nhanh và hiện hành nhằm giảm rủi ro tài chính, giúp nâng cao khả năng nhận ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: Ban lãnh đạo doanh nghiệp.

2. Nâng cao hiệu quả sinh lời: Tập trung vào cải thiện suất sinh lời trên tổng tài sản thông qua tối ưu hóa chi phí và tăng doanh thu bền vững. Thời gian: 2-3 năm; Chủ thể: Phòng tài chính và quản lý sản xuất.

3. Gia tăng minh bạch và tuân thủ công bố thông tin: Đảm bảo thời gian niêm yết dài hạn và duy trì các tiêu chuẩn công bố thông tin minh bạch để tạo niềm tin với kiểm toán viên và nhà đầu tư. Thời gian: liên tục; Chủ thể: Ban quản trị và bộ phận pháp chế.

4. Tăng quy mô và chất lượng Hội đồng Quản trị: Bổ sung thành viên có năng lực, tăng tỷ lệ thành viên độc lập để nâng cao hiệu quả giám sát và quản trị doanh nghiệp. Thời gian: 1-2 năm; Chủ thể: Ban quản trị và cổ đông.

Các giải pháp trên cần được phối hợp đồng bộ nhằm giảm thiểu khả năng nhận YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần, từ đó nâng cao uy tín và giá trị doanh nghiệp trên thị trường.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Kiểm toán viên và công ty kiểm toán: Sử dụng mô hình dự đoán để hỗ trợ đánh giá rủi ro kiểm toán, lập kế hoạch và đưa ra ý kiến kiểm toán chính xác hơn.

2. Nhà đầu tư và phân tích tài chính: Áp dụng mô hình để đánh giá mức độ tin cậy của BCTC và YKKT, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.

3. Ban lãnh đạo doanh nghiệp: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán để cải thiện quản trị tài chính và minh bạch thông tin.

4. Cơ quan quản lý và chính sách: Tham khảo kết quả nghiên cứu để xây dựng các quy định, hướng dẫn về công bố thông tin và kiểm toán nhằm nâng cao chất lượng thị trường chứng khoán.

Mỗi nhóm đối tượng có thể ứng dụng mô hình và kết quả nghiên cứu để nâng cao hiệu quả công việc, giảm thiểu rủi ro và tăng cường sự minh bạch trong hoạt động tài chính doanh nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

1. Ý kiến kiểm toán không phải ý kiến chấp nhận toàn phần là gì?
   Là các ý kiến kiểm toán ngoại trừ, trái ngược hoặc từ chối đưa ra ý kiến, phản ánh sai sót trọng yếu hoặc giới hạn phạm vi kiểm toán trên BCTC.

2. Tại sao tỷ số thanh toán nhanh lại quan trọng trong dự đoán ý kiến kiểm toán?
   Tỷ số này phản ánh khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn mà không cần bán hàng tồn kho, giúp kiểm toán viên đánh giá rủi ro tài chính của doanh nghiệp.

3. Thời gian niêm yết ảnh hưởng thế nào đến ý kiến kiểm toán?
   Công ty có thời gian niêm yết dài thường có quy trình quản trị và công bố thông tin minh bạch hơn, giảm nguy cơ nhận YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần.

4. Quy mô Hội đồng Quản trị tác động ra sao đến kết quả kiểm toán?
   HĐQT lớn và có thành viên độc lập giúp tăng cường giám sát, giảm xung đột lợi ích và nâng cao độ tin cậy của BCTC.

5. Mô hình dự đoán có thể áp dụng cho các ngành khác nhau không?
   Mô hình được xây dựng trên dữ liệu đa ngành và có tính tổng quát, tuy nhiên cần điều chỉnh phù hợp với đặc thù từng ngành để nâng cao độ chính xác.

Kết luận

• Nghiên cứu đã xây dựng thành công mô hình dự đoán YKKT không phải ý kiến chấp nhận toàn phần dựa trên 4 biến chính: tỷ số thanh toán nhanh, suất sinh lời trên tổng tài sản, thời gian niêm yết và quy mô HĐQT.
• Mô hình có khả năng giải thích 81,4% biến động của biến phụ thuộc và dự báo chính xác trên 91% mẫu quan sát.
• Kết quả khẳng định vai trò quan trọng của các chỉ số tài chính và yếu tố quản trị trong việc dự đoán ý kiến kiểm toán.
• Đề xuất các giải pháp cải thiện thanh khoản, sinh lời, minh bạch thông tin và nâng cao quản trị nhằm giảm thiểu rủi ro kiểm toán.
• Nghiên cứu mở ra hướng phát triển mô hình dự đoán phù hợp hơn với đặc thù doanh nghiệp Việt Nam trong tương lai.

Hành động tiếp theo: Áp dụng mô hình trong thực tiễn kiểm toán và đầu tư, đồng thời mở rộng nghiên cứu với các biến mới và phương pháp phân tích hiện đại để nâng cao độ chính xác và tính ứng dụng.