Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nhu cầu chăm sóc y tế ngày càng gia tăng, động lực làm việc của điều dưỡng lâm sàng đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Năm 2019, tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang, với đội ngũ điều dưỡng chiếm khoảng 59,68% tổng số nhân viên, áp lực công việc và các yếu tố môi trường làm việc đã đặt ra thách thức lớn đối với động lực làm việc của lực lượng này. Mục tiêu nghiên cứu nhằm mô tả thực trạng động lực làm việc của điều dưỡng lâm sàng và phân tích các yếu tố ảnh hưởng tại bệnh viện trong giai đoạn từ tháng 3/2019 đến tháng 3/2020. Nghiên cứu có phạm vi tập trung tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang, một bệnh viện hạng nhất tuyến tỉnh với quy mô 780 giường và 25 chuyên khoa, phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh cho người dân trong và ngoài tỉnh. Kết quả nghiên cứu không chỉ cung cấp số liệu cụ thể về mức độ động lực làm việc mà còn làm rõ các yếu tố tổ chức và công việc tác động đến điều dưỡng, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nhân lực y tế và cải thiện chất lượng chăm sóc bệnh nhân.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên khung lý thuyết kết hợp giữa thuyết hai yếu tố của Frederick Herzberg và bộ công cụ đo lường động lực làm việc của Patrick Mbindyo và cộng sự (2009). Herzberg phân chia các yếu tố tạo động lực thành hai nhóm: yếu tố duy trì (thuộc về tổ chức, như lương, điều kiện làm việc) và yếu tố thúc đẩy (thuộc về công việc, như bản chất công việc, cơ hội thăng tiến). Bộ công cụ của Mbindyo gồm 6 yếu tố chính với 22 tiểu mục, bao gồm động lực chung, sự quá tải công việc, mối quan hệ nơi làm việc, sự hài lòng với công việc, sự tuân thủ giờ làm việc và ý thức trách nhiệm với công việc. Các khái niệm chuyên ngành như động lực làm việc, bản chất công việc, phúc lợi, và văn hóa tổ chức được sử dụng để phân tích sâu sắc các yếu tố ảnh hưởng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắt ngang kết hợp phương pháp định lượng và định tính. Cỡ mẫu định lượng gồm 400 điều dưỡng lâm sàng đang công tác tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang, được chọn ngẫu nhiên từ danh sách nhân viên đủ tiêu chuẩn (làm việc từ 12 tháng trở lên). Dữ liệu định lượng được thu thập qua bộ câu hỏi cấu trúc dựa trên thang đo Likert 5 mức độ, nhập liệu bằng phần mềm EpiData 3.1 và phân tích bằng SPSS 22.0. Phương pháp định tính bao gồm phỏng vấn sâu với lãnh đạo bệnh viện, trưởng phòng tổ chức cán bộ, trưởng phòng điều dưỡng và 4 điều dưỡng viên nhằm làm rõ các yếu tố ảnh hưởng động lực làm việc. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 3/2019 đến tháng 3/2020. Phân tích số liệu định tính được thực hiện qua mã hóa và phân tích theo chủ đề, đảm bảo tính khách quan và sâu sắc trong đánh giá.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Mức độ động lực làm việc chung: Điểm trung bình động lực làm việc của điều dưỡng là 3,56 trên thang 5, tương đương 58%. Tỷ lệ điều dưỡng có động lực làm việc chung đạt 58%, trong khi 42% chưa có động lực rõ ràng.

  2. Yếu tố ý thức trách nhiệm với công việc: Đây là yếu tố có điểm trung bình cao nhất 3,76 (64,75%), với 64,75% điều dưỡng thể hiện động lực cao trong việc hoàn thành nhiệm vụ, tin tưởng đồng nghiệp và tự giác trong công việc.

  3. Yếu tố sự quá tải công việc: Có điểm trung bình thấp nhất 3,37 (27%), phản ánh tình trạng mệt mỏi và uể oải của điều dưỡng sau mỗi ngày làm việc, ảnh hưởng tiêu cực đến động lực.

  4. Mối quan hệ nơi làm việc: Điểm trung bình 3,65 (63,25%), cho thấy điều dưỡng hài lòng với đồng nghiệp và người quản lý trực tiếp, góp phần tích cực vào động lực làm việc.

  5. Thu nhập và các khoản thu nhập: Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê với động lực làm việc chung (p < 0,05). Khoảng 53,5% điều dưỡng có thu nhập trung bình trên 5 triệu đồng/tháng, trong đó 63,25% là người thu nhập chính trong gia đình.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy ý thức trách nhiệm là động lực nội tại mạnh mẽ nhất thúc đẩy điều dưỡng hoàn thành công việc, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế nhấn mạnh vai trò của bản chất công việc và sự cam kết cá nhân. Ngược lại, sự quá tải công việc với điểm thấp phản ánh áp lực lớn từ khối lượng bệnh nhân và công việc lặp đi lặp lại, làm giảm hiệu quả và tinh thần làm việc. Mối quan hệ tích cực với đồng nghiệp và quản lý trực tiếp được xem là nguồn hỗ trợ quan trọng, giúp điều dưỡng duy trì động lực trong môi trường áp lực cao. Thu nhập được xác định là yếu tố ảnh hưởng có ý nghĩa, đồng thuận với các nghiên cứu trong và ngoài nước cho thấy mức lương chưa tương xứng là nguyên nhân chính gây giảm động lực. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thanh thể hiện điểm trung bình các yếu tố động lực và bảng so sánh tỷ lệ điều dưỡng có động lực theo từng yếu tố, giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh và hạn chế trong thực trạng hiện tại.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường chính sách thu nhập: Bệnh viện cần xây dựng cơ chế chi trả thu nhập tăng thêm dựa trên khối lượng và chất lượng công việc, nhằm nâng cao thu nhập trung bình của điều dưỡng lên trên mức hiện tại trong vòng 12 tháng tới.

  2. Cải thiện điều kiện làm việc: Đầu tư trang thiết bị y tế hiện đại, cải thiện môi trường làm việc và giảm tải công việc thông qua phân bổ nhân lực hợp lý, thực hiện trong 18 tháng, do Ban Giám đốc bệnh viện chủ trì.

  3. Phát triển đào tạo và thăng tiến: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao chuyên môn, kỹ năng mềm và tạo cơ hội thăng tiến rõ ràng cho điều dưỡng, nhằm tăng động lực nội tại, thực hiện liên tục hàng năm, do phòng Điều dưỡng phối hợp với phòng Tổ chức cán bộ.

  4. Xây dựng văn hóa tổ chức tích cực: Tăng cường các hoạt động gắn kết đồng nghiệp, công nhận thành tích và tạo môi trường làm việc thân thiện, dân chủ, nhằm nâng cao sự hài lòng và cam kết của điều dưỡng, triển khai trong 6 tháng đầu năm, do Ban Chấp hành Công đoàn và phòng Điều dưỡng thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban Giám đốc bệnh viện: Sử dụng kết quả để xây dựng chính sách nhân sự, cải thiện môi trường làm việc và nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nhân lực.

  2. Phòng Tổ chức cán bộ và phòng Điều dưỡng: Áp dụng các giải pháp đào tạo, đánh giá và phát triển nghề nghiệp dựa trên các yếu tố động lực được xác định.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý bệnh viện, Y tế công cộng: Tham khảo phương pháp nghiên cứu kết hợp định lượng và định tính, cũng như khung lý thuyết về động lực làm việc trong lĩnh vực y tế.

  4. Các tổ chức y tế và bệnh viện khác: Tham khảo để đánh giá và cải thiện động lực làm việc của nhân viên y tế, đặc biệt là điều dưỡng, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Câu hỏi thường gặp

  1. Động lực làm việc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang hiện nay như thế nào?
    Động lực làm việc chung đạt khoảng 58%, với ý thức trách nhiệm là yếu tố mạnh nhất, trong khi sự quá tải công việc là yếu tố yếu nhất, ảnh hưởng tiêu cực đến động lực.

  2. Yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất đến động lực làm việc của điều dưỡng?
    Thu nhập trung bình/tháng có mối liên quan có ý nghĩa thống kê với động lực làm việc chung (p < 0,05), bên cạnh đó mối quan hệ đồng nghiệp và người quản lý cũng đóng vai trò quan trọng.

  3. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Nghiên cứu mô tả cắt ngang kết hợp định lượng (400 điều dưỡng) và định tính (phỏng vấn sâu lãnh đạo và điều dưỡng), sử dụng bộ câu hỏi Likert 5 mức độ và phân tích bằng SPSS 22.0.

  4. Làm thế nào để cải thiện động lực làm việc của điều dưỡng theo nghiên cứu?
    Cần tăng thu nhập, cải thiện điều kiện làm việc, phát triển đào tạo và thăng tiến, đồng thời xây dựng văn hóa tổ chức tích cực nhằm nâng cao sự hài lòng và cam kết.

  5. Tại sao sự quá tải công việc lại ảnh hưởng tiêu cực đến động lực làm việc?
    Sự quá tải gây mệt mỏi, uể oải, giảm khả năng tập trung và hiệu quả công việc, làm giảm tinh thần và động lực làm việc của điều dưỡng, đặc biệt trong môi trường bệnh viện đông bệnh nhân.

Kết luận

  • Động lực làm việc chung của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Tiền Giang năm 2019 đạt mức trung bình 58%, chưa cao.
  • Ý thức trách nhiệm với công việc là yếu tố động lực mạnh nhất, trong khi sự quá tải công việc là yếu tố yếu nhất.
  • Thu nhập trung bình/tháng có ảnh hưởng có ý nghĩa thống kê đến động lực làm việc chung.
  • Mối quan hệ đồng nghiệp và người quản lý trực tiếp đóng vai trò tích cực trong việc duy trì động lực.
  • Các bước tiếp theo cần tập trung vào cải thiện thu nhập, điều kiện làm việc, đào tạo và xây dựng văn hóa tổ chức nhằm nâng cao động lực làm việc của điều dưỡng.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao động lực làm việc của điều dưỡng, góp phần cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe tại bệnh viện!