Đóng Góp Của Việt Nam Trong Tiến Trình Hoà Giải, Hoà Hợp Dân Tộc Ở Campuchia (1979 – 1991)

Mối quan hệ giữa Việt Nam và Campuchia có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ sự tương đồng về địa lý, văn hóa và lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm. Sự ra đời của Đảng Cộng sản Đông Dương năm 1930 đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ hai nước, khi nhân dân hai nước cùng chung mục tiêu giải phóng dân tộc. Trong suốt cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, Việt Nam đã luôn sát cánh, ủng hộ và giúp đỡ Campuchia về mọi mặt. Tình đoàn kết và sự giúp đỡ chí tình này đã góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của cả hai dân tộc.

Sau khi giành được chính quyền vào năm 1975, tập đoàn Pol Pot đã thiết lập một chế độ diệt chủng tàn bạo, đẩy Campuchia vào một giai đoạn đen tối nhất trong lịch sử. Hàng triệu người dân vô tội đã bị giết hại, tra tấn dã man. Mọi giá trị văn hóa, đạo đức bị chà đạp. Chính sách đối nội tàn bạo và chính sách đối ngoại hiếu chiến của Khmer Đỏ đã gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng cho Campuchia và khu vực. Theo tài liệu, chính quyền Khmer Đỏ, trong suốt gần 4 năm, từ 1975-1979 (3 năm 8 tháng 20 ngày) đã tàn sát dã man hàng triệu người Campuchia, gây ra họa diệt chủng.

Ngày 2/12/1978, Mặt trận Đoàn kết Dân tộc Cứu nước Campuchia (FUNSK) ra đời, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đấu tranh chống chế độ diệt chủng Pol Pot. FUNSK đã tập hợp được đông đảo các lực lượng yêu nước, tiến bộ trong xã hội Campuchia, trở thành ngọn cờ đầu trong cuộc chiến giải phóng dân tộc. Trước tình hình khó khăn, FUNSK đã liên hệ và kêu gọi sự giúp đỡ của Việt Nam, một người bạn láng giềng thân thiết, đã từng kề vai sát cánh trong cuộc đấu tranh chống ngoại xâm.

Đáp lại lời kêu gọi của FUNSK, Việt Nam đã quyết định đưa quân tình nguyện sang Campuchia, phối hợp với các lực lượng cách mạng Campuchia đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot. Với tinh thần quốc tế cao cả và sự hy sinh quên mình, quân tình nguyện Việt Nam đã góp phần quan trọng vào chiến thắng lịch sử ngày 7/1/1979, giải phóng Campuchia khỏi họa diệt chủng. Theo Thủ tướng Hun Sen: “Không có sự giúp đỡ của Việt Nam, chúng tôi sẽ chết” [77]

Hành động đưa quân tình nguyện sang Campuchia của Việt Nam đã vấp phải sự phản đối của một số nước phương Tây và các thế lực thù địch. Họ xuyên tạc sự thật, cho rằng Việt Nam xâm lược Campuchia, và tiến hành các biện pháp bao vây, cấm vận kinh tế đối với Việt Nam. Tuy nhiên, bất chấp những khó khăn đó, Việt Nam vẫn kiên trì thực hiện nghĩa vụ quốc tế cao cả, giúp đỡ nhân dân Campuchia xây dựng lại đất nước.

Sau chiến thắng ngày 7/1/1979, Campuchia phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, thách thức. Nền kinh tế bị tàn phá nặng nề, đời sống nhân dân vô cùng khó khăn. Trước tình hình đó, Việt Nam đã nhanh chóng triển khai các hoạt động viện trợ nhân đạo, cung cấp lương thực, thuốc men và các nhu yếu phẩm khác cho nhân dân Campuchia. Đồng thời, Việt Nam cũng giúp Campuchia khôi phục sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và các hoạt động kinh tế - xã hội khác.

Việt Nam đã giúp Campuchia xây dựng chính quyền cách mạng từ trung ương đến địa phương, đảm bảo sự ổn định chính trị và trật tự xã hội. Đồng thời, Việt Nam cũng giúp Campuchia xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, đủ sức bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước. Theo tài liệu, Việt Nam giúp Campuchia khôi phục lại sản xuất, xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng…

Mặc dù chế độ diệt chủng Pol Pot đã bị lật đổ, nhưng tàn quân của chúng vẫn còn hoạt động ở nhiều vùng sâu, vùng xa, gây mất ổn định an ninh và đe dọa đến cuộc sống của người dân. Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng vũ trang Campuchia truy quét tàn quân Pol Pot, bảo vệ thành quả cách mạng và đảm bảo an ninh cho đất nước.

Công cuộc đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đã tạo ra những điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết "vấn đề Campuchia" bằng biện pháp hòa bình. Việt Nam chủ trương rút quân tình nguyện về nước, thể hiện thiện chí hòa bình và mong muốn giải quyết vấn đề bằng con đường đối thoại, thương lượng. Theo tài liệu, Việt Nam đã rất nỗ lực để thực hiện hoà giải, hoà hợp dân tộc ở Campuchia.

Việt Nam đã tích cực đối thoại với Trung Quốc, Mỹ và các nước ASEAN để tìm kiếm sự đồng thuận về giải pháp cho "vấn đề Campuchia". Việt Nam đã thể hiện sự linh hoạt, mềm dẻo trong đàm phán, sẵn sàng chấp nhận những giải pháp có thể chấp nhận được đối với tất cả các bên liên quan. Theo tài liệu, Việt Nam đối thoại với Trung Quốc và quá trình bình thường hoá quan hệ giữa hai nước.

Những nỗ lực không ngừng nghỉ của Việt Nam đã góp phần quan trọng vào việc ký kết Hiệp định Paris về Campuchia vào ngày 23/10/1991. Hiệp định này đã chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài ở Campuchia, mở ra một chương mới trong lịch sử đất nước chùa Tháp. Theo tài liệu, Việt Nam với Hội nghị Quốc tế Paris về hoà bình ở Campuchia (23/10/1991).

Quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Campuchia ngày càng được tăng cường. Việt Nam là một trong những đối tác thương mại và đầu tư lớn nhất của Campuchia. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã đầu tư vào Campuchia trong các lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, du lịch…

Quan hệ hợp tác văn hóa, giáo dục và giao lưu nhân dân giữa Việt Nam và Campuchia cũng được chú trọng phát triển. Hai nước thường xuyên tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, nghệ thuật, thể thao. Nhiều sinh viên Campuchia sang Việt Nam học tập và nghiên cứu. Sự giao lưu, hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước ngày càng được tăng cường.

Việt Nam và Campuchia tăng cường hợp tác trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng, góp phần bảo vệ an ninh biên giới, phòng chống tội phạm xuyên quốc gia và đảm bảo ổn định khu vực. Hai nước thường xuyên tổ chức các cuộc diễn tập quân sự chung, trao đổi thông tin và kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng.

Sự giúp đỡ của Việt Nam đối với Campuchia trong giai đoạn khó khăn nhất của lịch sử là một minh chứng cho giá trị của tình đoàn kết quốc tế. Tình đoàn kết, sự giúp đỡ lẫn nhau giữa các dân tộc là yếu tố quan trọng để vượt qua khó khăn, thách thức và xây dựng một thế giới hòa bình, ổn định và phát triển.

Mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam và Campuchia là tài sản quý báu của cả hai dân tộc, cần được gìn giữ và phát huy. Hai nước cần tiếp tục tăng cường giao lưu, hợp tác trên mọi lĩnh vực, xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho cả hai dân tộc.

Việt Nam và Campuchia cần tiếp tục hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề khu vực và quốc tế, góp phần xây dựng một khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định và phát triển. Hai nước cần phối hợp với các nước khác trong khu vực để giải quyết các thách thức chung như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, tội phạm xuyên quốc gia…