I. Tổng quan về phát thải khí nhà kính
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc đánh giá và giảm thiểu phát thải khí nhà kính (GHG) từ các ngành công nghiệp, đặc biệt là ngành chế biến gỗ, trở thành một nhiệm vụ cấp thiết. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng biến đổi khí hậu là một trong những thách thức lớn nhất đối với sự phát triển bền vững, với nguyên nhân chính là sự gia tăng nồng độ khí nhà kính trong khí quyển. Theo số liệu từ IPCC, GHG chủ yếu đến từ các hoạt động sản xuất và tiêu thụ năng lượng. Đặc biệt, ngành chế biến gỗ tại Bình Dương đóng góp một tỷ lệ đáng kể vào tổng lượng phát thải của tỉnh, với mức phát thải đạt 576.288,34 tấn CO2e/năm. Trong đó, khí thải công nghiệp từ ngành chế biến gỗ chiếm phần lớn, với điện tiêu thụ chiếm 39% tổng lượng phát thải. Việc đánh giá này không chỉ giúp xác định nguồn phát thải mà còn là cơ sở để đề xuất các biện pháp giảm thiểu hiệu quả.
1.1. Tình hình biến đổi khí hậu tại Việt Nam
Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nước ta đã chứng kiến sự gia tăng nhiệt độ trung bình, mực nước biển dâng và sự gia tăng tần suất của các hiện tượng thời tiết cực đoan. Các ngành công nghiệp, trong đó có ngành chế biến gỗ, cần phải thực hiện các biện pháp giảm nhẹ để hạn chế tác động tiêu cực đến môi trường. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm giảm thiểu phát thải khí nhà kính, trong đó có việc cam kết thực hiện Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) theo Thỏa thuận Paris. Để đạt được mục tiêu này, việc kiểm kê và quản lý phát thải khí nhà kính là rất quan trọng.
II. Đánh giá phát thải khí nhà kính từ ngành chế biến gỗ
Nghiên cứu đã áp dụng phương pháp tính toán theo hướng dẫn của IPCC để xác định mức phát thải khí nhà kính từ ngành chế biến gỗ tại Bình Dương. Kết quả cho thấy, tổng lượng phát thải đạt 576.288,34 tấn CO2e/năm, trong đó khí CO2 là thành phần chủ yếu, chiếm 99% tổng lượng phát thải. Việc tiêu thụ điện năng trong sản xuất là nguyên nhân chính, với 221.984,47 tấn CO2e/năm. Các biện pháp giảm thiểu cần thiết bao gồm cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng và áp dụng công nghệ sạch. Đánh giá này không chỉ cung cấp thông tin quan trọng cho các nhà quản lý mà còn giúp các doanh nghiệp nhận thức rõ hơn về tác động của hoạt động sản xuất đến môi trường.
2.1. Phương pháp xác định mức phát thải
Để xác định mức phát thải khí nhà kính, nghiên cứu đã sử dụng phương pháp kiểm kê theo hướng dẫn của IPCC. Các bước thực hiện bao gồm xác định số liệu tiêu thụ năng lượng, tính toán hệ số phát thải cho từng loại nhiên liệu và áp dụng công thức tính toán để ước lượng tổng phát thải. Việc thu thập số liệu từ các doanh nghiệp chế biến gỗ là rất quan trọng để có được kết quả chính xác. Hệ số phát thải được tính toán dựa trên các dữ liệu thực tế từ hoạt động sản xuất, đảm bảo tính khách quan và chính xác trong việc đánh giá mức phát thải.
III. Đề xuất giải pháp giảm thiểu phát thải khí nhà kính
Nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp giảm thiểu phát thải khí nhà kính từ ngành chế biến gỗ, chia thành hai nhóm chính: chính sách và quản lý trong doanh nghiệp. Nhóm giải pháp chính sách bao gồm việc nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu và khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng công nghệ sạch. Nhóm giải pháp quản lý tập trung vào việc cải thiện quy trình sản xuất, sử dụng năng lượng tái tạo và giảm thiểu chất thải. Các biện pháp này không chỉ giúp giảm phát thải mà còn nâng cao hiệu quả sản xuất, góp phần vào phát triển bền vững của ngành chế biến gỗ tại Bình Dương.
3.1. Nhóm giải pháp chính sách
Chính phủ cần xây dựng các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ sạch và năng lượng tái tạo. Các chương trình đào tạo và nâng cao nhận thức cho các doanh nghiệp về bảo vệ môi trường cũng cần được triển khai. Đồng thời, việc áp dụng các tiêu chuẩn môi trường trong sản xuất cũng sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp thực hiện các biện pháp giảm thiểu phát thải. Chương trình hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp áp dụng công nghệ mới cũng cần được xem xét để khuyến khích sự phát triển bền vững trong ngành chế biến gỗ.
