Đánh Giá Tổn Thương Động Mạch Vành Trong Bệnh Kawasaki Ở Trẻ Em: Nghiên Cứu Từ Luận Án Tiến Sĩ Y Khoa

• Tác giả: Lương Thu Hương
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Thanh Liêm
• Trường học: Trường Đại học Y Hà Nội
• Chuyên ngành: Nhi khoa
• Đề tài: Đánh Giá Tổn Thương Động Mạch Vành Trong Bệnh Kawasaki Ở Trẻ Em
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• DANH MỤC VIẾT TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Chẩn đoán bệnh Kawasaki
• 1.2. Lịch sử nghiên cứu tổn thương tim mạch trong bệnh Kawakaki
• 1.3. Các giai đoạn tổn thương ĐMV trong bệnh Kawasaki
• 1.4. Đánh giá tổn thương ĐMV trong bệnh Kawasaki
• 1.5. Tương quan phân loại mức độ tổn thương ĐMV trên siêu âm tim và mức độ nặng tổn thương tim mạch
• 1.6. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh đánh giá tổn thương ĐMV trong bệnh Kawasaki
• 1.6.1. Siêu âm tim
• 1.6.2. Chụp xạ hình tưới máu cơ tim
• 1.6.3. Siêu âm trong lòng mạch (IVUS)
• 1.6.4. Chụp cắt lớp vi tính đa dãy ĐMV (MSCT)
• 1.6.5. Chụp cộng hưởng từ ĐMV (MRI)
• 1.7. Chụp ĐMV chọn lọc
• 1.8. Diễn biến tổn thương ĐMV trong bệnh Kawasaki
• 1.8.1. Vỡ phình động mạch vành
• 1.8.2. Thoái triển, phục hồi (Regression)
• 1.8.3. Giãn thêm hoặc xuất hiện phình mới
• 1.8.4. Tắc động mạch vành (Occlusion)
• 1.8.5. Một số yếu tố liên quan đến phục hồi ĐMV
• 1.9. Các phương pháp điều trị di chứng mạch vành ở bệnh nhân Kawasaki
• 1.9.1. Điều trị nội khoa
• 1.9.2. Can thiệp động mạch vành qua da
• 1.9.3. Can thiệp ngoại khoa
• 1.10. Theo dõi và điều trị di chứng tim mạch ở bệnh nhân Kawasaki
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân
• 2.3. Tiêu chuẩn loại trừ
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4.2. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.4.3. Phân tích số liệu
• 2.4.4. Phương tiện nghiên cứu và các biến số nghiên cứu
• 2.4.5. Các chỉ tiêu nghiên cứu
• 2.4.6. Đạo đức trong nghiên cứu
• 2.5. Lợi ích cho bệnh nhân
• 2.6. Sự đồng thuận của bệnh nhân
• 2.7. Phạm vi áp dụng
• 2.8. Sự chấp nhận/ không chấp nhận của bệnh nhân và gia đình người bệnh
• 2.9. Lược đồ tiến hành nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Một số đặc điểm bệnh nhân nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm lâm sàng
• 3.3. Tổn thương ĐMV khi bắt đầu đưa vào nghiên cứu
• 3.4. Đặc điểm tổn thương ĐMV trên SA tim khi chụp MSCT
• 3.5. Thông tin chung về bệnh nhân trước chụp MSCT
• 3.6. Diễn biến tổn thương ĐMV và các yếu tố liên quan đến hồi phục ĐMV ở trẻ em mắc bệnh Kawasaki
• 3.6.1. Lâm sàng, điện tâm đồ
• 3.6.2. Diễn biến tổn thương ĐMV qua chẩn đoán hình ảnh
• 3.6.3. Phục hồi và các yếu tố liên quan đến phục hồi ĐMV
• 3.6.4. Giãn thêm, xuất hiện phình mới
• 3.6.5. Hẹp động mạch vành
• 3.6.6. Giá trị của phương pháp chẩn đoán hình ảnh (Siêu âm tim, chụp cắt lớp vi tính đa dãy ĐMV- MSCT 256) trong việc đánh giá, theo dõi tổn thương động mạch vành trong bệnh Kawasaki
• 3.7. Vai trò của siêu âm tim
• 3.7.1. Siêu âm tim trong đánh giá tổn thương ĐMV
• 3.7.2. Siêu âm tim trong theo dõi tiến triển tổn thương phình động mạch vành
• 3.7.3. Vai trò của chụp cắt lớp vi tính (MSCT-256)
• 3.7.4. Theo dõi tiến triển tổn thương động mạch vành trên chụp MSCT-256
• 3.7.5. Đánh giá phân loại tổn thương động mạch vành ở bệnh nhân Kawasaki bằng chụp MSCT-256
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm bệnh nhân nghiên cứu
• 4.2. Đặc điểm lâm sàng
• 4.3. Tổn thương ĐMV khi bắt đầu đưa vào nghiên cứu
• 4.4. Đặc điểm tổn thương ĐMV trên SA tim khi chụp MSCT
• 4.5. Diễn biến tổn thương ĐMV và các yếu tố liên quan đến hồi phục động mạch vành ở trẻ em mắc bệnh Kawasaki
• 4.6. Lâm sàng, điện tâm đồ
• 4.7. Diễn biến tổn thương ĐMV qua chẩn đoán hình ảnh
• 4.8. Thoái triển, phục hồi (regression) và các yếu tố liên quan
• 4.9. Giãn thêm, xuất hiện phình mới
• 4.10. Hẹp động mạch vành
• 4.11. Giá trị của phương pháp chẩn đoán hình ảnh (siêu âm tim, chụp cắt lớp vi tính đa dãy ĐMV- MSCT 256) trong việc đánh giá, theo dõi tổn thương động mạch vành trong bệnh Kawasaki
• 4.12. Vai trò của siêu âm tim
• 4.13. Siêu âm tim trong đánh giá tổn thương ĐMV
• 4.14. Siêu âm tim trong theo dõi tiến triển tổn thương phình động mạch vành
• 4.15. Vai trò của chụp cắt lớp vi tính (MSCT-256)
• 4.16. Theo dõi tiến triển tổn thương ĐMV trên chụp MSCT-256
• 4.17. Đánh giá phân loại tổn thương động mạch vành ở bệnh nhân Kawasaki bằng chụp MSCT-256
• KẾT LUẬN
• KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

Tóm tắt

I. Đánh giá tổn thương động mạch vành trong bệnh Kawasaki

Đánh giá tổn thương động mạch vành là trọng tâm của luận án, tập trung vào việc xác định mức độ và diễn biến của tổn thương ĐMV ở trẻ em mắc bệnh Kawasaki. Nghiên cứu sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm tim và chụp cắt lớp vi tính đa dãy (MSCT) để đánh giá chính xác các tổn thương. Kết quả cho thấy, tổn thương ĐMV thường xuất hiện ở giai đoạn cấp của bệnh, với các biểu hiện như phình mạch, hẹp hoặc tắc mạch. Việc đánh giá này giúp xác định các yếu tố nguy cơ và tiên lượng bệnh, từ đó đưa ra các biện pháp điều trị phù hợp.

1.1. Phương pháp chẩn đoán hình ảnh

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm tim và MSCT đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tổn thương ĐMV. Siêu âm tim được sử dụng rộng rãi do tính an toàn và hiệu quả trong việc phát hiện các phình mạch vành. Trong khi đó, MSCT cung cấp hình ảnh chi tiết hơn, giúp đánh giá chính xác mức độ hẹp hoặc tắc mạch. Nghiên cứu chỉ ra rằng, kết hợp cả hai phương pháp này giúp tăng độ chính xác trong chẩn đoán và theo dõi diễn biến của tổn thương ĐMV.

1.2. Diễn biến tổn thương ĐMV

Diễn biến tổn thương ĐMV trong bệnh Kawasaki được chia thành các giai đoạn khác nhau, từ giai đoạn cấp đến giai đoạn mãn tính. Trong giai đoạn cấp, tổn thương thường biểu hiện qua viêm mạch và phình mạch. Nếu không được điều trị kịp thời, các tổn thương này có thể tiến triển thành hẹp hoặc tắc mạch, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc điều trị sớm bằng IVIG có thể làm giảm đáng kể nguy cơ tổn thương ĐMV.

II. Bệnh Kawasaki và các biến chứng tim mạch

Bệnh Kawasaki là một bệnh lý viêm mạch hệ thống, thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi. Bệnh có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng về tim mạch, đặc biệt là tổn thương động mạch vành. Nghiên cứu chỉ ra rằng, khoảng 15-25% bệnh nhân không được điều trị kịp thời sẽ phát triển các phình mạch vành, trong khi tỷ lệ này giảm xuống còn 5% nếu được điều trị sớm bằng IVIG. Các biến chứng tim mạch bao gồm hẹp, tắc mạch vành, vỡ phình mạch, và nhồi máu cơ tim, đều có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân.

2.1. Chẩn đoán bệnh Kawasaki

Chẩn đoán bệnh Kawasaki dựa trên các tiêu chuẩn lâm sàng và xét nghiệm. Các dấu hiệu chính bao gồm sốt kéo dài, viêm kết mạc, phát ban, viêm hạch bạch huyết, và thay đổi ở môi và khoang miệng. Ngoài ra, các dấu hiệu khác như viêm mạch vành cũng được xem xét. Chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời là yếu tố quyết định trong việc ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng của bệnh.

2.2. Điều trị và theo dõi bệnh Kawasaki

Điều trị bệnh Kawasaki chủ yếu dựa vào việc sử dụng IVIG và aspirin để giảm viêm và ngăn ngừa tổn thương ĐMV. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi lâu dài các bệnh nhân mắc bệnh, đặc biệt là những người có tổn thương ĐMV. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm tim và MSCT được sử dụng để theo dõi diễn biến của tổn thương và đánh giá hiệu quả điều trị.

III. Giá trị thực tiễn của nghiên cứu

Nghiên cứu Đánh giá tổn thương động mạch vành trong bệnh Kawasaki ở trẻ em có giá trị thực tiễn cao trong việc cải thiện chẩn đoán và điều trị bệnh. Kết quả nghiên cứu cung cấp các bằng chứng khoa học về hiệu quả của các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm tim và MSCT trong việc đánh giá tổn thương ĐMV. Đồng thời, nghiên cứu cũng đưa ra các khuyến nghị về việc điều trị sớm bằng IVIG để giảm thiểu nguy cơ tổn thương ĐMV và các biến chứng tim mạch. Những phát hiện này có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc y tế cho trẻ em mắc bệnh Kawasaki.

3.1. Ứng dụng trong lâm sàng

Nghiên cứu này có thể được áp dụng rộng rãi trong lâm sàng để cải thiện quy trình chẩn đoán và điều trị bệnh Kawasaki. Các bác sĩ có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để xác định các yếu tố nguy cơ và đưa ra các biện pháp điều trị phù hợp, đặc biệt là việc sử dụng IVIG và aspirin. Ngoài ra, việc theo dõi lâu dài các bệnh nhân mắc bệnh cũng được khuyến khích để phát hiện sớm các biến chứng tim mạch.

3.2. Hướng nghiên cứu trong tương lai

Nghiên cứu này mở ra hướng đi mới trong việc tìm hiểu sâu hơn về cơ chế bệnh sinh của bệnh Kawasaki và các biến chứng tim mạch liên quan. Các nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc phát triển các phương pháp chẩn đoán và điều trị mới, cũng như tìm hiểu các yếu tố di truyền và môi trường có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh.