Đánh giá tính dễ bị tổn thương do lũ lụt tại lưu vực sông Vu Gia

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG BIỂU

DANH MỤC HÌNH VẼ

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG DO LŨ LỤT

1.1. NGHIÊN CỨU VỀ LŨ LỤT

1.2. NGHIÊN CỨU TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG DO LŨ LỤT

1.2.1. Khái niệm và định nghĩa

1.2.2. Tổng quan nghiên cứu tính dễ bị tổn thương trong và ngoài nước

1.2.2.1. Nghiên cứu trên thế giới

1.2.2.2. Nghiên cứu trong nước

1.2.2.3. Những vấn đề tồn tại và định hướng nghiên cứu

2. CHƯƠNG 2: NGHIÊN CỨU XÁC LẬP CƠ SỞ KHOA HỌC ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG DO LŨ LỤT

2.1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG DO LŨ LỤT

2.2. XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG

2.2.1. Phương pháp điều tra xã hội học

2.2.2. Phương pháp tích hợp bản đồ

2.2.3. Phương pháp tính chỉ số

3. CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG DO LŨ LỤT TRÊN LƯU VỰC SÔNG VU GIA – THU BỒN

3.1. ĐIỀU KIỆN ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN VÀ KINH TẾ XÃ HỘI

3.1.1. Điều kiện địa lý tự nhiên

3.1.1.1. Vị trí địa lý

3.1.1.2. Địa hình – Địa mạo

3.1.1.3. Địa chất - Thổ nhưỡng

3.1.1.4. Thảm phủ thực vật

3.1.2. Tình hình mưa lũ trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn

3.1.3. Một số trận lũ lớn trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn

3.1.4. Điều kiện kinh tế - xã hội

3.1.4.1. Dân cư và dân tộc

3.1.4.2. Cơ cấu kinh tế trên lưu vực

3.1.4.3. Giáo dục, y tế, văn hóa

3.2. Tình hình thiệt hại do lũ và các biện pháp phòng chống lũ

3.2.1. Tình hình thiệt hại do lũ (các trận lũ lớn)

3.2.2. Hiện trạng các biện pháp phòng chống

3.3. THIẾT LẬP BỘ TIÊU CHÍ

3.3.1. Các nguồn số liệu

3.3.2. Điều tra xã hội học

3.3.3. Xác lập bộ tiêu chí

3.3.3.1. Xây dựng, thu thập và xử lý phiếu điều tra

3.3.3.2. Thiết lập tiêu chí nguy cơ lũ lụt

3.3.3.3. Thiết lập tiêu chí độ phơi nhiễm

3.3.3.4. Thiết lập tiêu chí tính nhạy

3.3.3.5. Thiết lập tiêu chí khả năng chống chịu

3.4. TÍNH TOÁN BỘ CHỈ SỐ DỄ BỊ TỔN THƯƠNG

3.4.1. Chuẩn hóa dữ liệu

3.4.2. Xác định bộ chỉ số

3.4.2.1. Tính chỉ số dễ bị tổn thương sử dụng phương pháp trọng số AHP

3.4.2.2. Tính chỉ số dễ bị tổn thương sử dụng phương pháp trọng số Iyengar-Sudarshan

3.4.2.3. Tính chỉ số dễ bị tổn thương sử dụng kết hợp hai phương pháp trọng số AHP và Iyengar-Sudarshan

3.4.3. Kiểm định bộ chỉ số

3.5. ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG

3.5.1. Xây dựng bản đồ tính dễ bị tổn thương

3.5.2. Đánh giá tính dễ bị tổn thương

3.5.3. Quy hoạch phòng chống giảm nhẹ thiên tai lũ lụt trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn theo chỉ số dễ bị tổn thương

KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ

LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Đánh giá lũ lụt

Lũ lụt là một trong những hiện tượng thiên tai gây ra nhiều thiệt hại cho con người và môi trường. Việc đánh giá lũ lụt không chỉ dừng lại ở việc thống kê thiệt hại mà còn cần phân tích các yếu tố tác động và khả năng phục hồi của cộng đồng. Theo thống kê, số lượng người bị ảnh hưởng bởi lũ lụt đã tăng lên đáng kể trong những thập kỷ qua. Các nghiên cứu cho thấy rằng lũ lụt không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh kế của người dân. Do đó, việc đánh giá tính dễ bị tổn thương là cần thiết để xác định các biện pháp phòng chống hiệu quả.

1.1. Tình hình lũ lụt tại lưu vực sông Vu Gia Thu Bồn

Lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn là khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng của lũ lụt. Các trận lũ lớn đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho đời sống và kinh tế của người dân. Việc phân tích rủi ro và đánh giá tác động môi trường là rất quan trọng để hiểu rõ hơn về tình hình lũ lụt tại đây. Các yếu tố như địa hình, khí hậu và hoạt động của con người đều có ảnh hưởng đến mức độ thiệt hại do lũ lụt. Nghiên cứu này sẽ giúp xác định các biện pháp phòng chống lũ lụt hiệu quả hơn trong tương lai.

II. Tính dễ bị tổn thương

Tính dễ bị tổn thương do lũ lụt được xác định thông qua nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội. Việc đánh giá tính dễ bị tổn thương giúp xác định các nhóm dân cư có nguy cơ cao và từ đó đề xuất các biện pháp phòng ngừa. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng những khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn thường dễ bị tổn thương hơn trước các hiện tượng thiên tai. Do đó, việc xây dựng một bộ tiêu chí đánh giá là rất cần thiết để có cái nhìn tổng quan về tình hình lũ lụt tại lưu vực sông này.

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến tính dễ bị tổn thương

Các yếu tố như mật độ dân số, cơ sở hạ tầng và khả năng ứng phó của cộng đồng đều ảnh hưởng đến tính dễ bị tổn thương. Những khu vực có cơ sở hạ tầng yếu kém thường gặp khó khăn trong việc ứng phó với lũ lụt. Hơn nữa, việc thiếu thông tin và nhận thức về lũ lụt cũng làm tăng mức độ tổn thương. Nghiên cứu này sẽ tập trung vào việc xác định các yếu tố này để đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm giảm thiểu thiệt hại do lũ lụt.

III. Biện pháp phòng chống lũ lụt

Việc quản lý lũ lụt hiệu quả đòi hỏi sự kết hợp giữa các biện pháp công trình và phi công trình. Các biện pháp công trình như xây dựng đê, hồ chứa và hệ thống thoát nước có thể giúp giảm thiểu thiệt hại do lũ lụt. Tuy nhiên, các biện pháp phi công trình như nâng cao nhận thức cộng đồng và cải thiện khả năng ứng phó cũng rất quan trọng. Nghiên cứu này sẽ đề xuất các giải pháp cụ thể cho lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn nhằm giảm thiểu thiệt hại do lũ lụt.

3.1. Các giải pháp công trình

Các giải pháp công trình như xây dựng đê và hồ chứa nước có thể giúp kiểm soát lũ lụt hiệu quả. Tuy nhiên, việc thiết kế và xây dựng các công trình này cần phải dựa trên các nghiên cứu khoa học và thực tiễn. Việc quy hoạch sử dụng đất cũng cần được xem xét để đảm bảo rằng các công trình này hoạt động hiệu quả trong việc giảm thiểu thiệt hại do lũ lụt. Nghiên cứu này sẽ cung cấp các khuyến nghị cụ thể cho việc xây dựng và quản lý các công trình phòng chống lũ lụt.

Nghiên cứu đánh giá tính dễ bị tổn thương do lũ lụt tại lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn