Đánh giá hoạt động khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi tại xã Song Phương, huyện Hoài Đức, Hà Nội năm 2012

• Tác giả: Tiết Thị Minh Hiền
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Văn Yên
• Trường học: Trường Đại Học Y Tế Công Cộng
• Chuyên ngành: Y Tế Công Cộng
• Đề tài: Đánh Giá Hoạt Động Khám Chữa Bệnh Bảo Hiểm Y Tế Cho Trẻ Dưới 6 Tuổi Tại Xã Song Phương Huyện Hoài Đức Hà Nội Năm 2010
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2012
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Một số khái niệm sử dụng
• 1.2. Tình hình Bảo hiểm y tế trên Thế giới và tại Việt Nam
• 1.3. Khái quát về tình hình sức khỏe trẻ em
• 1.4. Chính sách, cơ sở pháp lý triển khai dịch vụ khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế trẻ dưới 6 tuổi tại Việt Nam
• 1.5. Tình hình khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế cho trẻ em
• 1.6. Khả năng đáp ứng trong khám chữa bệnh Bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi của trạm y tế
• 1.7. Một số thông tin về địa bàn nghiên cứu
• 1.8. Các bên liên quan và mối quan tâm
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng, thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Các chỉ số, biến số cần đánh giá
• 2.4. Cỡ mẫu, cách chọn mẫu
• 2.5. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.6. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu
• 2.7. Nhân lực và trang thiết bị
• 2.8. Kế hoạch nghiên cứu và chi phí
• 2.9. Đạo đức trong nghiên cứu
• 2.10. Hạn chế trong nghiên cứu và cách khắc phục
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thông tin chung về địa bàn nghiên cứu
• 3.2. Tình hình sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi tại xã Song Phương
• 3.3. Khả năng đáp ứng của trạm y tế xã với dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi
• 3.4. Một số yếu tố liên quan đến việc sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh tại trạm y tế xã Song Phương
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Thực trạng sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi tại xã Song Phương
• 4.2. Một số yếu tố liên quan đến tình trạng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ở trẻ dưới 6 tuổi tại xã Song Phương
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN
• 5.1. Thực trạng sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi tại xã Song Phương, huyện Hoài Đức, Hà Nội
• 5.2. Một số yếu tố liên quan đến sử dụng thẻ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ở trẻ em dưới 6 tuổi tại xã Song Phương, huyện Hoài Đức, Hà Nội
• 6. CHƯƠNG 6: KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC PHỤ LỤC
• PHỤ LỤC 1: CÁC BÊN LIÊN QUAN, MỐI QUAN TÂM VÀ HÌNH THỨC PHỔ BIẾN KẾT QUẢ
• PHỤ LỤC 2: KHUNG LÝ THUYẾT
• PHỤ LỤC 3: TRANG THIẾT BỊ TẠI TYT XÃ SONG PHƯƠNG
• PHỤ LỤC 4: PHIẾU ĐỒNG Ý THAM GIA PHỎNG VẤN
• PHỤ LỤC 5: MẪU CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG
• PHỤ LỤC 6: PHỎNG VẤN SÂU LÃNH ĐẠO TTYT HUYỆN HOÀI ĐỨC
• PHỤ LỤC 7: PHỎNG VẤN SÂU TRẠM TRƯỞNG TYT XÃ SONG PHƯƠNG
• PHỤ LỤC 8: PHỎNG VẤN SÂU CÁN BỘ TẠI TYT XÃ SONG PHƯƠNG
• PHỤ LỤC 9: PHỎNG VẤN SÂU LÃNH ĐẠO UBND XÃ SONG PHƯƠNG
• PHỤ LỤC 10: BẢNG HƯỚNG DẪN THẢO LUẬN NHÓM (ĐỐI VỚI NGƯỜI CHĂM SÓC TRẺ CÓ SỬ DỤNG DV KCB BHYT)
• PHỤ LỤC 11: BẢNG HƯỚNG DẪN THẢO LUẬN NHÓM (ĐỐI VỚI NGƯỜI CHĂM SÓC TRẺ TRONG 4 TUẦN GẦN ĐÂY KHÔNG SỬ DỤNG DV KCB BHYT)
• PHỤ LỤC 12: MẪU THU THẬP THÔNG TIN CHUNG
• PHỤ LỤC 13: DANH MỤC THUỐC THIẾT YẾU TẠI TRẠM Y TẾ XÃ

I. Tổng quan Khám Chữa Bệnh BHYT cho Trẻ Em Song Phương

Trẻ em là đối tượng được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em năm 1991 đã quy định trẻ dưới 6 tuổi được chăm sóc sức khỏe ban đầu, được khám bệnh, chữa bệnh miễn phí tại các cơ sở y tế của Nhà nước. Từ ngày 1/10/2009, Luật BHYT có hiệu lực, quyền lợi chăm sóc sức khỏe của người tham gia bảo hiểm nói chung và trẻ em dưới 6 tuổi nói riêng ngày càng được mở rộng và đảm bảo hơn. Trẻ em dưới 6 tuổi ngày càng được tiếp cận thuận lợi hơn với các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe.Để tạo điều kiện thuận lợi cho đối tượng tham gia BHYT, BHYT Việt Nam đã có chủ trương triển khai khám chữa bệnh ban đầu cho các đối tượng này tại TYT xã. Đây là việc làm thực hiện đúng chiến lược chăm sóc sức khỏe (CSSK) nhân dân của Bộ y tế là hướng về cơ sở, hướng về người dân, đưa các dịch vụ CSSK gần dân hơn, mọi người đều được hưởng các dịch vụ CSSK ban đầu.

1.1. Ý nghĩa của BHYT đối với trẻ em dưới 6 tuổi

Việc mở rộng KCB cho các đối tượng BHYT tại tuyến xã còn nhằm phát huy hiệu quả CSSK của tuyến cơ sở, giảm chi phí cho người bệnh, giảm sự quá tải cho các bệnh viện tuyến trên, tạo điều kiện thuận lợi phục vụ nhân dân đặc biệt là người nghèo, đối tượng chính sách, trẻ em dưới 6 tuổi. Thực tế từ khi chủ trương miễn hoàn toàn chi phí KCB trẻ em dưới 6 tuổi được thực hiện, rất nhiều trẻ ở độ tuổi này vẫn không được miễn phí do không đến đúng tuyến. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc tuyên truyền và triển khai hiệu quả bảo hiểm y tế cho trẻ em.

1.2. Thực trạng khám chữa bệnh BHYT tại Hoài Đức Hà Nội

Tại bệnh viện huyện Hoài Đức – thành phố Hà Nội, chuyên khoa nhi cũng gặp nhiều khó khăn vì thiếu bác sĩ chuyên môn, do phải chia bớt nhân lực cho việc làm thủ tục, thanh quyết toán . cho đối tượng này. Các cơ sở y tế khám chữa bệnh tại huyện chưa được đầu tư trang thiết bị chuyên khoa cần thiết, trạm y tế xã chưa có phòng điều trị riêng cho trẻ em, trang thiết bị phục vụ KCB còn thiếu thốn, đặc biệt là tình trạng thiếu thuốc điều trị ban đầu.

II. Thách thức KCB BHYT cho Trẻ Em Tại Xã Song Phương

Song Phương là một xã có nền kinh tế khá phát triển của huyện Hoài Đức. Từ năm 2005, TYT xã Song Phương là một trong năm trạm thí điểm thực hiện công tác KCB miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi, đến nay các hoạt động khám, chữa bệnh và CSSK ban đầu đã đạt được những kết quả đáng kể. Tuy nhiên kể từ khi thay đổi cơ cấu tổ chức và việc chuyển đổi từ KCB MP sang KCB BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi, đã xuất hiện những bất cập trong việc thực hiện các hoạt động này. Qua khảo sát đánh giá nhanh về việc thực hiện KCB BHYT tại TYTX cùng với việc phỏng vấn cán bộ lãnh đạo TYT cho thấy:

2.1. Số lượt khám chữa bệnh BHYT giảm sút

Năm 2010 số lượt trẻ dưới 6 tuổi được khám điều trị tại TYT xã giảm đi rất nhiều so với những năm trước (năm 2010 chỉ có 690 lượt cháu đến khám so với 2.014 lượt cháu của năm 2008 và 1.133 lượt cháu của năm 2009) [23], [24]. Điều này đặt ra câu hỏi về hiệu quả của việc chuyển đổi từ KCB miễn phí sang KCB BHYT và những rào cản nào đang ngăn cản người dân tiếp cận dịch vụ.

2.2. Thiếu nghiên cứu về KCB BHYT cho trẻ em

Trường Đại học y tế công cộng đã có một số đề tài đánh giá về công tác triển khai hoạt động KCB MP cho trẻ em dưới 6 tuổi tại nhiều địa phương trong cả nước. Tính đến thời điểm này, trên toàn quốc chưa có nghiên cứu nào về thực trạng công tác KCB BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi. Vì vậy, cần thiết tiến hành nghiên cứu “Đánh giá hoạt động KCB BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi tại xã Song Phương huyện Hoài Đức, Hà Nội từ tháng 10/2010 đến tháng 9/2011” để tìm hiểu lý do các bà mẹ không sử dụng dịch vụ này cũng như những nguyên nhân, những tác động ảnh hưởng đến việc KCB BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi tại tuyến xã.

III. Cách Đánh Giá Hiệu Quả KCB BHYT cho Trẻ Em Song Phương

Nghiên cứu “Đánh giá hoạt động khám chữa bệnh BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi tại xã Song Phương huyện Hoài Đức, Hà Nội” bắt đầu từ tháng 10/2010 đến tháng 9/2011. Với mục tiêu mô tả thực trạng sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi tại xã, đánh giá khả năng đáp ứng của trạm y tế xã Song Phương với dịch vụ KCB này và xác định các yếu tố liên quan tới việc sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (KCB BHYT) cho trẻ dưới 6 tuổi tại trạm y tế (TYT) xã. Đối tượng nghiên cứu là người chăm sóc chính trẻ dưới 6 tuổi sinh sống trên địa bàn xã Song Phương.

3.1. Phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng

Đây là một nghiên cứu mô tả cắt ngang, sử dụng đồng thời nghiên cứu định tính với 4 cuộc phỏng vấn sâu lãnh đạo, cán bộ các ban ngành liên quan và 2 cuộc thảo luận nhóm các bà mẹ (người chăm sóc chính); nghiên cứu định lượng sử dụng bộ câu hỏi phỏng vấn 230 bà mẹ có con dưới 6 tuổi sinh sống trên địa bàn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống. Kết quả nghiên cứu cho thấy:

3.2. Các chỉ số đánh giá chính

Nghiên cứu tập trung vào các chỉ số như: tỷ lệ trẻ em có thẻ BHYT, tỷ lệ chuyển đổi thẻ KCB miễn phí sang BHYT, mức độ hiểu biết của người dân về chính sách bảo hiểm y tế, tỷ lệ tiếp cận dịch vụ KCB BHYT tại TYT xã, và đánh giá của người dân về chất lượng dịch vụ y tế tại trạm.

IV. Kết Quả Khảo Sát KCB BHYT Trẻ Em Tại Song Phương

Kết quả nghiên cứu cho thấy: Về tình hình khám chữa bệnh BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi tại xã: tỷ lệ trẻ em có thẻ BHYT là 80,62%. Trong số trẻ đã có thẻ KCB, việc chuyển đổi từ thẻ KCB MP sang KCB BHYT chưa hoàn thiện (với 32,3% trẻ em chưa được đổi thẻ); có 65,2% các bà mẹ biết về chính sách, số bà mẹ có trẻ ốm 4 tuần trước cuộc điều tra tiếp cận dịch vụ KCB BHYT tại TYT xã thấp - 7,6%. Một điều đáng quan tâm là số lượt trẻ dưới 6 tuổi đến TYT xã khám chữa bệnh giảm sút trong 3 năm 2008, 2009, 2010.

4.1. Tỷ lệ sử dụng dịch vụ KCB BHYT còn thấp

Số lượng trẻ em dưới 6 tuổi đến khám chữa bệnh tại trạm y tế xã Song Phương giảm so với các năm trước, cho thấy sự cần thiết phải tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra các giải pháp để tăng cường sử dụng dịch vụ.

4.2. Đánh giá của người dân về dịch vụ KCB

Phần lớn các bà mẹ nhận xét tốt về thái độ phục vụ của cán bộ y tế (CBYT) với tỷ lệ 76,6%, thủ tục hành chính là 89,7%, sự sạch sẽ của cơ sở là 93,8%. Tuy nhiên nhiều bà mẹ không sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh cho trẻ tại TYTX vì lý do thiếu thuốc điều trị, không/ít tin tưởng vào trình độ chuyên môn của cán bộ TYT, chi phí điều trị không phù hợp.

4.3. Khả năng đáp ứng của trạm y tế xã

Về khả năng đáp ứng của trạm y tế xã với dịch vụ KCB BHYT: trạm y tế xã Song Phương đạt chuẩn quốc gia từ năm 2008, có bác sĩ từ năm 1999, cán bộ y tế tại TYT có thâm niên từ 3 năm trở lên, trang thiết bị tại TYT đạt chuẩn Quốc gia theo qui định của BYT. Nghiên cứu cũng chỉ ra tình hình cung ứng thuốc từ khi triển khai công tác KCB cho trẻ năm 2005 đến năm 2009 thì tương đối ổn định và đáp ứng được công tác KCB tại TYT cho các trẻ dưới 6 tuổi bị ốm trên toàn xã, tuy nhiên sang năm 2010 thì lượng thuốc đã giảm hẳn còn 50% so với các năm trước nguyên nhân là do sự cắt giảm của tuyến trên. Đây cũng là nguyên nhân khiến các bà mẹ đưa trẻ KCB tại cơ sở y tế (CSYT) tư nhân.

V. Yếu Tố Ảnh Hưởng KCB BHYT Trẻ Em Xã Song Phương

Việc sử dụng dịch vụ KCB BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi tại TYT xã có liên quan đến mức thu nhập, điều kiện kinh tế hộ gia đình có ý nghĩa thống kê với P<0,05. Khuyến nghị chính của đề tài là đề nghị các lãnh đạo tại xã cần có những biện pháp để tăng sự tiếp cận của các bà mẹ đến với trạm y tế xã (TYTX), tăng cường tính bao phủ chương trình BHYT đến tất cả các đối tượng.

5.1. Ảnh hưởng của thu nhập và điều kiện kinh tế

Mức thu nhập và điều kiện kinh tế của gia đình có ảnh hưởng đáng kể đến việc sử dụng dịch vụ KCB BHYT. Các gia đình có thu nhập thấp có xu hướng ít sử dụng dịch vụ hơn.

5.2. Khuyến nghị tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế

Cần có các biện pháp để tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế cho các bà mẹ, đặc biệt là những người có thu nhập thấp. Điều này có thể bao gồm việc tăng cường thông tin về quyền lợi BHYT, cải thiện chất lượng dịch vụ tại TYT xã, và giảm bớt các rào cản tài chính.

VI. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả KCB BHYT Trẻ Em Song Phương

Ủy ban nhân dân (UBND) xã kết hợp với hội phụ nữ xã, TYTX tăng cường công tác truyền thông giúp người dân hiểu rõ hơn về quyền lợi và trách nhiệm của họ khi tiếp cận BHYT, cũng như quyền lợi của những đứa trẻ được KCB hoàn toàn miễn phí tại cơ sở KCB ban đầu.

6.1. Tăng cường công tác truyền thông về BHYT

Cần tăng cường công tác truyền thông để nâng cao nhận thức của người dân về quyền lợi và trách nhiệm khi tham gia BHYT, đặc biệt là quyền lợi của trẻ em dưới 6 tuổi.

6.2. Cải thiện chất lượng dịch vụ tại trạm y tế xã

Việc cải thiện chất lượng dịch vụ tại trạm y tế xã Song Phương, bao gồm việc nâng cao trình độ chuyên môn của cán bộ y tế, cung cấp đầy đủ thuốc và trang thiết bị, và cải thiện cơ sở vật chất, là rất quan trọng để thu hút người dân đến sử dụng dịch vụ.

Tổng quan nghiên cứu

Bảo hiểm y tế (BHYT) là một chính sách xã hội quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi chăm sóc sức khỏe cho người dân, đặc biệt là trẻ em dưới 6 tuổi – nhóm đối tượng dễ tổn thương và cần được bảo vệ đặc biệt. Tại Việt Nam, từ năm 2005, chính sách khám chữa bệnh (KCB) miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi đã được triển khai rộng rãi, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu. Tuy nhiên, việc chuyển đổi từ hình thức KCB miễn phí sang KCB BHYT tại tuyến y tế cơ sở đã phát sinh nhiều thách thức, ảnh hưởng đến việc tiếp cận dịch vụ của trẻ em. Nghiên cứu “Đánh giá hoạt động khám chữa bệnh BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi tại xã Song Phương, huyện Hoài Đức, Hà Nội năm 2010” nhằm mục tiêu mô tả thực trạng sử dụng dịch vụ KCB BHYT, đánh giá khả năng đáp ứng của trạm y tế xã (TYT) và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng dịch vụ này.

Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 10/2010 đến tháng 9/2011 tại xã Song Phương – một xã có nền kinh tế phát triển thuộc huyện Hoài Đức, Hà Nội. Theo số liệu, tỷ lệ trẻ em dưới 6 tuổi có thẻ BHYT đạt 80,62%, tuy nhiên chỉ có 6,08% trẻ đăng ký KCB BHYT ban đầu tại TYT xã. Số lượt trẻ dưới 6 tuổi đến khám tại TYT xã giảm mạnh từ 2.113 lượt năm 2008 xuống còn 690 lượt năm 2010. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp bằng chứng khoa học để cải thiện chính sách và nâng cao hiệu quả hoạt động KCB BHYT cho trẻ em tại tuyến y tế cơ sở, góp phần giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên và tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu cho trẻ em.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết tiếp cận dịch vụ y tế: Giải thích các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng dịch vụ y tế, bao gồm điều kiện kinh tế, khoảng cách địa lý, nhận thức và chất lượng dịch vụ.
• Mô hình đánh giá khả năng đáp ứng của hệ thống y tế: Đánh giá nhân lực, trang thiết bị, thuốc men và quy trình thủ tục hành chính tại TYT xã.
• Khái niệm bảo hiểm y tế và chăm sóc sức khỏe ban đầu (CSSK): BHYT là hình thức bảo hiểm xã hội nhằm huy động nguồn lực để chi trả chi phí KCB, trong khi CSSK là dịch vụ y tế cơ bản, gần dân nhất, giúp phát hiện và điều trị sớm bệnh tật.

Các khái niệm chính bao gồm: thẻ BHYT, cơ sở KCB ban đầu, quỹ BHYT, dịch vụ KCB BHYT, và các chỉ số đánh giá chất lượng dịch vụ y tế.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắt ngang kết hợp định lượng và định tính.

• Nguồn dữ liệu:

  • Định lượng: Phỏng vấn 230 người chăm sóc chính trẻ dưới 6 tuổi tại xã Song Phương, sử dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống từ danh sách 1.248 hộ gia đình.
  • Định tính: Phỏng vấn sâu 4 lãnh đạo và cán bộ y tế, tổ chức 2 nhóm thảo luận nhóm với 28 bà mẹ có con dưới 6 tuổi.
  • Số liệu thứ cấp: Hồ sơ bệnh án, sổ sách KCB tại TYT xã, báo cáo hoạt động y tế.

• Phương pháp phân tích:

  • Số liệu định lượng được nhập và xử lý bằng phần mềm Epidata và SPSS 16.0, mô tả bằng tần số, tỷ lệ, kiểm định mối liên quan bằng test χ2.
  • Số liệu định tính được ghi âm, gỡ băng và phân tích theo chủ đề.

• Timeline nghiên cứu: Từ tháng 10/2010 đến tháng 9/2011, bao gồm các bước chuẩn bị, thu thập số liệu, phân tích và báo cáo kết quả.

• Cỡ mẫu: 230 người chăm sóc chính trẻ dưới 6 tuổi, được chọn theo phương pháp ngẫu nhiên hệ thống với sai số cho phép 7% và độ tin cậy 95%.

• Lý do lựa chọn phương pháp: Thiết kế cắt ngang phù hợp để mô tả thực trạng và xác định các yếu tố liên quan tại thời điểm nghiên cứu; kết hợp định tính giúp làm rõ nguyên nhân và bối cảnh thực tế.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ trẻ dưới 6 tuổi có thẻ BHYT và đăng ký KCB ban đầu tại TYT xã: Tỷ lệ trẻ có thẻ BHYT đạt 80,62%, nhưng chỉ 6,08% trẻ đăng ký KCB BHYT ban đầu tại TYT xã. Điều này cho thấy sự chênh lệch lớn giữa việc sở hữu thẻ và việc lựa chọn cơ sở KCB ban đầu.

2. Số lượt trẻ dưới 6 tuổi đến khám tại TYT xã giảm mạnh: Năm 2008 có 2.113 lượt trẻ được khám, giảm xuống 1.133 lượt năm 2009 và chỉ còn 690 lượt năm 2010, tương đương giảm trên 67% trong vòng 3 năm.

3. Hiểu biết và tiếp cận chính sách BHYT: 65,2% người chăm sóc chính biết về chính sách KCB BHYT miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi. Nguồn thông tin chủ yếu từ cán bộ TYT xã (56,7%) và truyền thông đại chúng (20%). Tuy nhiên, 41,74% người chăm sóc không biết điều kiện cấp thẻ BHYT và 12,6% không biết thủ tục khi KCB BHYT.

4. Khả năng đáp ứng của TYT xã: TYT xã Song Phương đạt chuẩn quốc gia từ năm 2008, có bác sĩ từ năm 1999, nhân lực ổn định với 7 cán bộ y tế, trang thiết bị và thuốc men đạt chuẩn. Tuy nhiên, năm 2010 lượng thuốc cung ứng giảm còn 50% so với các năm trước do cắt giảm từ tuyến trên, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ.

5. Yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng dịch vụ KCB BHYT: Mức thu nhập và điều kiện kinh tế hộ gia đình có liên quan có ý nghĩa thống kê với việc sử dụng dịch vụ (P<0,05). Ngoài ra, khoảng cách đến TYT, sự tin tưởng vào trình độ cán bộ y tế và chi phí điều trị cũng là những rào cản quan trọng.

Thảo luận kết quả

Sự giảm sút số lượt trẻ đến khám tại TYT xã phản ánh những khó khăn trong việc chuyển đổi từ KCB miễn phí sang KCB BHYT, đặc biệt là thủ tục hành chính và nhận thức của người dân còn hạn chế. Việc giảm cung ứng thuốc năm 2010 làm giảm sự tin tưởng của người dân vào dịch vụ y tế cơ sở, khiến nhiều bà mẹ lựa chọn cơ sở y tế tư nhân hoặc bệnh viện tuyến trên.

So sánh với các nghiên cứu tại các địa phương khác, tỷ lệ sử dụng dịch vụ KCB BHYT tại TYT xã Song Phương thấp hơn nhiều so với các tỉnh như Tiền Giang (77%) hay Đà Nẵng (60%). Điều này cho thấy cần có sự cải thiện trong công tác truyền thông và nâng cao chất lượng dịch vụ tại tuyến xã.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện xu hướng số lượt khám của trẻ dưới 6 tuổi tại TYT xã qua các năm 2008-2010, bảng phân tích mối liên quan giữa các yếu tố kinh tế xã hội với việc sử dụng dịch vụ KCB BHYT, và biểu đồ nguồn thông tin truyền thông về chính sách BHYT.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường truyền thông và giáo dục cộng đồng: UBND xã phối hợp với hội phụ nữ và TYT xã tổ chức các chương trình truyền thông định kỳ nhằm nâng cao nhận thức của người dân về quyền lợi và thủ tục sử dụng thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi. Mục tiêu tăng tỷ lệ người dân hiểu biết về chính sách lên trên 80% trong vòng 12 tháng.

2. Nâng cao chất lượng dịch vụ tại TYT xã: Đầu tư bổ sung trang thiết bị, đảm bảo cung ứng thuốc đầy đủ, cải thiện thái độ phục vụ của cán bộ y tế. Mục tiêu tăng tỷ lệ hài lòng của người dân lên trên 85% trong 18 tháng tới.

3. Đơn giản hóa thủ tục cấp phát và đổi thẻ BHYT: Rút ngắn thời gian cấp phát thẻ, hỗ trợ người dân trong việc đổi thẻ KCB MP sang thẻ BHYT, đặc biệt chú trọng các gia đình có trẻ nhỏ. Thực hiện trong vòng 6 tháng.

4. Hỗ trợ kinh tế cho các hộ gia đình có thu nhập thấp: Phối hợp với các cơ quan liên quan để hỗ trợ chi phí đi lại và chi phí phát sinh khi KCB, nhằm giảm rào cản kinh tế trong việc tiếp cận dịch vụ y tế. Mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo không sử dụng dịch vụ xuống dưới 10% trong 2 năm.

5. Tăng cường giám sát và đánh giá định kỳ: Thiết lập hệ thống giám sát hoạt động KCB BHYT tại TYT xã, đánh giá định kỳ các chỉ số về số lượt khám, chất lượng dịch vụ và mức độ hài lòng của người dân để kịp thời điều chỉnh chính sách.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Lãnh đạo và cán bộ y tế tuyến xã, huyện: Nghiên cứu cung cấp thông tin thực tiễn về hoạt động KCB BHYT, giúp cải thiện chất lượng dịch vụ và quản lý hiệu quả nguồn lực.

2. Các nhà hoạch định chính sách y tế và bảo hiểm xã hội: Cung cấp bằng chứng khoa học để điều chỉnh chính sách BHYT, nâng cao tính bao phủ và hiệu quả sử dụng dịch vụ y tế cho trẻ em.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành y tế công cộng: Là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu kết hợp định lượng và định tính trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

4. Các tổ chức phi chính phủ và cộng đồng: Giúp hiểu rõ các rào cản trong tiếp cận dịch vụ y tế, từ đó xây dựng các chương trình hỗ trợ phù hợp cho nhóm đối tượng dễ bị tổn thương.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao số lượt trẻ dưới 6 tuổi đến khám tại TYT xã giảm mạnh trong những năm gần đây?
   Nguyên nhân chính là do việc chuyển đổi từ KCB miễn phí sang KCB BHYT gây ra thủ tục hành chính phức tạp, giảm cung ứng thuốc và sự thiếu tin tưởng vào trình độ cán bộ y tế tại TYT xã. Ngoài ra, nhận thức của người dân về quyền lợi BHYT còn hạn chế.

2. Yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất đến việc sử dụng dịch vụ KCB BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi?
   Mức thu nhập và điều kiện kinh tế hộ gia đình có ảnh hưởng đáng kể (P<0,05). Ngoài ra, khoảng cách địa lý, sự tin tưởng vào chất lượng dịch vụ và chi phí điều trị cũng là những yếu tố quan trọng.

3. Làm thế nào để nâng cao nhận thức của người dân về chính sách BHYT?
   Tăng cường truyền thông qua cán bộ y tế xã, các phương tiện truyền thông đại chúng và tổ chức các buổi tuyên truyền tại cộng đồng. Cần cung cấp thông tin rõ ràng, dễ hiểu về quyền lợi và thủ tục sử dụng thẻ BHYT.

4. TYT xã có đủ khả năng đáp ứng nhu cầu KCB BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi không?
   TYT xã Song Phương đã đạt chuẩn quốc gia, có bác sĩ và trang thiết bị đạt yêu cầu. Tuy nhiên, việc cung ứng thuốc giảm sút và một số hạn chế về nhân lực chuyên môn vẫn ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng.

5. Có những giải pháp nào để cải thiện tình trạng thiếu thuốc tại TYT xã?
   Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp quản lý để đảm bảo nguồn cung thuốc ổn định, đồng thời tăng cường giám sát việc phân phối thuốc và nâng cao năng lực quản lý kho thuốc tại TYT xã.

Kết luận

• Tỷ lệ trẻ dưới 6 tuổi có thẻ BHYT tại xã Song Phương đạt trên 80%, nhưng tỷ lệ đăng ký KCB ban đầu tại TYT xã chỉ khoảng 6%.
• Số lượt trẻ dưới 6 tuổi đến khám tại TYT xã giảm mạnh từ năm 2008 đến 2010, ảnh hưởng đến hiệu quả của chính sách BHYT.
• Khả năng đáp ứng của TYT xã về nhân lực, trang thiết bị và thuốc men còn nhiều hạn chế, đặc biệt là việc cung ứng thuốc giảm 50% năm 2010.
• Việc sử dụng dịch vụ KCB BHYT có liên quan mật thiết đến điều kiện kinh tế hộ gia đình, nhận thức và sự tin tưởng của người dân.
• Cần triển khai các giải pháp đồng bộ về truyền thông, nâng cao chất lượng dịch vụ và hỗ trợ kinh tế để tăng cường tiếp cận dịch vụ KCB BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi.

Next steps: Thực hiện các khuyến nghị đề xuất, tổ chức đánh giá định kỳ và mở rộng nghiên cứu tại các địa phương khác để có cái nhìn toàn diện hơn về công tác KCB BHYT cho trẻ em.

Call-to-action: Các cơ quan quản lý và đơn vị y tế cần phối hợp chặt chẽ để cải thiện dịch vụ, đồng thời tăng cường truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và sự hài lòng của người dân, góp phần bảo vệ sức khỏe trẻ em – thế hệ tương lai của đất nước.