Luận Văn Thạc Sĩ: Đánh Giá Hiệu Quả Và Đề Xuất Giải Pháp Sử Dụng Hợp Lý Đất Sản Xuất Nông Nghiệp Tại Hạ Long, Quảng Ninh

• Tác giả: Vũ Văn Bình
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Sỹ Trung
• Trường học: Đại học Thái Nguyên - Trường Đại học Nông Lâm
• Chuyên ngành: Quản lý đất đai
• Đề tài: Đánh giá hiệu quả và đề xuất giải pháp sử dụng hợp lý đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thành phố Hạ Long - tỉnh Quảng Ninh
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• 1. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Đất nông nghiệp và tình hình sử dụng đất nông nghiệp
• 1.2. Đất nông nghiệp và tình hình sử dụng đất nông nghiệp trên thế giới
• 1.3. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp tại Việt Nam. Quan điểm sử dụng đất nông nghiệp. Một số vấn đề lý luận về hiệu quả sử dụng đất
• 1.3.1. Khái quát về hiệu quả và hiệu quả sử dụng đất
• 1.3.2. Hiệu quả kinh tế
• 1.3.3. Hiệu quả xã hội
• 1.3.4. Hiệu quả môi trường
• 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
• 1.4.1. Nhóm yếu tố về điều kiện tự nhiên
• 1.4.2. Nhóm các yếu tố kinh tế, tổ chức
• 1.4.3. Nhóm các yếu tố kinh tế - xã hội
• 1.4.4. Nhóm các yếu tố kỹ thuật canh tác
• 1.4.5. Nhóm nhân tố về vốn
• 1.5. Những nghiên cứu về nâng cao hiệu quả sử dụng đất trên Thế giới và Việt Nam
• 1.5.1. Những nghiên cứu trên thế giới
• 1.5.2. Những nghiên cứu trong nước
• 2. CHƯƠNG II: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Phạm vi và giới hạn đề tài
• 2.3. Nội dung nghiên cứu
• 2.3.1. Điều tra, đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội có liên quan đến sử dụng đất sản xuất nông nghiệp tại thành phố Hạ Long
• 2.3.2. Đánh giá hiệu quả các loại hình sử dụng đất sản xuất nông nghiệp tại thành phố Hạ Long
• 2.3.2.1. Hiệu quả kinh tế
• 2.3.2.2. Hiệu quả xã hội
• 2.3.2.3. Hiệu quả môi trường
• 2.3.3. Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp tại thành phố Hạ Long
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu thứ cấp
• 2.4.2. Phương pháp đánh giá nông thôn có sự tham gia của người dân (PRA)
• 2.4.3. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp. Đánh giá hiệu quả kinh tế
• 2.4.4. Đánh giá hiệu quả xã hội
• 2.4.5. Đánh giá hiệu quả môi trường
• 2.4.6. Các phương pháp khác
• 3. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội
• 3.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 3.1.2. Vị trí địa lý
• 3.1.3. Đặc điểm địa hình, địa mạo
• 3.1.4. Các nguồn tài nguyên
• 3.1.4.1. Tài nguyên đất
• 3.1.4.2. Tài nguyên nước
• 3.1.4.3. Tài nguyên khoáng sản
• 3.2. Thực trạng quản lý đất sản xuất nông nghiệp
• 3.3. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội
• 3.3.1. Thực trạng phát triển các ngành kinh tế
• 3.3.2. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và môi trường. Những lợi thế. Những hạn chế và thách thức
• 3.4. Áp lực đối với đất đai
• 3.5. Đánh giá hiệu quả các loại hình sử dụng các loại đất nông nghiệp
• 3.5.1. Các loại hình sử dụng đất
• 3.5.2. Hiệu quả các loại hình sử dụng đất
• 3.6. Đề xuất một số giải pháp trong quản lý sử dụng đất
• 3.6.1. Quan điểm sử dụng đất
• 3.6.2. Định hướng sử dụng đất nông nghiệp
• 3.6.3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất trồng cây hàng năm theo hướng phát triển bền vững
• 3.6.3.1. Giải pháp về cơ chế, chính sách
• 3.6.3.2. Giải pháp áp dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất
• 3.6.3.3. Giải pháp về thị trường
• 3.6.3.4. Giải pháp về vốn đầu tư
• 3.6.3.5. Giải pháp về nguồn nhân lực
• 3.6.3.6. Giải pháp về bảo vệ môi trường
• 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Đánh Giá Hiệu Quả Sử Dụng Đất Nông Nghiệp Tại Hạ Long

Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp tại Hạ Long, Quảng Ninh là một nhiệm vụ quan trọng nhằm xác định mức độ khai thác và sử dụng tài nguyên đất một cách hợp lý. Hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp không chỉ phản ánh qua giá trị kinh tế mà còn phải xem xét đến các yếu tố xã hội và môi trường. Theo nghiên cứu, hiệu quả kinh tế của các loại hình sử dụng đất nông nghiệp tại Hạ Long cho thấy sự chênh lệch rõ rệt giữa các mô hình canh tác. Các mô hình như trồng cây hàng năm và chăn nuôi có hiệu quả kinh tế cao hơn so với các mô hình khác. Điều này cho thấy sự cần thiết phải điều chỉnh cơ cấu cây trồng và vật nuôi để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp.

1.1. Hiệu Quả Kinh Tế

Hiệu quả kinh tế của đất nông nghiệp tại Hạ Long được đánh giá qua các chỉ tiêu như giá trị sản xuất trên một đơn vị diện tích. Nghiên cứu cho thấy rằng, các hộ nông dân áp dụng công nghệ mới và phương pháp canh tác hiện đại có thể gia tăng đáng kể giá trị sản xuất. Đất nông nghiệp Hạ Long hiện đang đối mặt với nhiều thách thức như ô nhiễm môi trường và sự cạnh tranh từ các ngành khác. Do đó, việc nâng cao hiệu quả kinh tế thông qua việc áp dụng các giải pháp khoa học kỹ thuật là rất cần thiết.

1.2. Hiệu Quả Xã Hội

Hiệu quả xã hội của việc sử dụng đất nông nghiệp không chỉ dừng lại ở khía cạnh kinh tế mà còn liên quan đến đời sống của người dân. Việc cải thiện điều kiện sống và làm việc cho người nông dân là một trong những mục tiêu quan trọng. Nghiên cứu cho thấy rằng, khi đất nông nghiệp Quảng Ninh được sử dụng hiệu quả, đời sống của người dân sẽ được nâng cao, từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của khu vực. Các chính sách hỗ trợ và đào tạo cho nông dân cũng cần được chú trọng để nâng cao hiệu quả xã hội.

1.3. Hiệu Quả Môi Trường

Hiệu quả môi trường trong sử dụng đất nông nghiệp tại Hạ Long là một yếu tố không thể thiếu trong việc đánh giá tổng thể. Việc bảo vệ tài nguyên đất và nước là rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững. Các mô hình canh tác bền vững như mô hình VAC (Vườn - Ao - Chuồng) đã cho thấy hiệu quả trong việc bảo vệ môi trường. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp không chỉ giúp cải thiện hiệu quả môi trường mà còn tạo ra sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng.

II. Giải Pháp Sử Dụng Đất Nông Nghiệp Hợp Lý

Để nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp tại Hạ Long, cần thiết phải đề xuất các giải pháp hợp lý. Các giải pháp này không chỉ tập trung vào việc cải thiện năng suất mà còn phải đảm bảo tính bền vững trong sử dụng tài nguyên. Một trong những giải pháp quan trọng là áp dụng công nghệ mới vào sản xuất nông nghiệp. Việc sử dụng giống cây trồng có năng suất cao và kháng bệnh sẽ giúp tăng cường hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp. Bên cạnh đó, cần có các chính sách hỗ trợ từ chính quyền địa phương để khuyến khích nông dân áp dụng các phương pháp canh tác hiện đại.

2.1. Giải Pháp Về Cơ Chế Chính Sách

Cần thiết phải có các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho nông dân trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng và áp dụng công nghệ mới. Chính quyền địa phương cần xây dựng các chương trình đào tạo và hỗ trợ tài chính cho nông dân để họ có thể tiếp cận với các kỹ thuật canh tác tiên tiến. Việc này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế địa phương.

2.2. Giải Pháp Về Khoa Học Kỹ Thuật

Áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp. Việc nghiên cứu và phát triển các giống cây trồng mới, cũng như các phương pháp canh tác hiện đại sẽ giúp tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Các mô hình canh tác bền vững như hữu cơ cũng cần được khuyến khích để bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị sản phẩm.

2.3. Giải Pháp Về Thị Trường

Để nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp, cần có các giải pháp về thị trường để đảm bảo đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp. Việc xây dựng các kênh phân phối hiệu quả và kết nối nông dân với thị trường tiêu thụ sẽ giúp tăng cường khả năng cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp. Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ giá cả hợp lý để đảm bảo lợi nhuận cho nông dân.

Tổng quan nghiên cứu

Thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, với diện tích tự nhiên 27.195 ha, trong đó đất nông nghiệp chiếm khoảng 9.451 ha (34,8%), đang đối mặt với áp lực lớn trong việc sử dụng đất sản xuất nông nghiệp hiệu quả và bền vững. Dân số thành phố tăng từ 202.839 người năm 2009 lên 234.753 người năm 2013, mật độ dân cư đạt 834 người/km², tạo sức ép lên quỹ đất nông nghiệp vốn đã bị thu hẹp do phát triển đô thị và công nghiệp. Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng quản lý và hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thành phố, lựa chọn các loại hình sử dụng đất phù hợp và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Nghiên cứu tập trung vào đất sản xuất nông nghiệp được quy hoạch cho trồng trọt, không bao gồm đất lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản, trong phạm vi hành chính thành phố Hạ Long. Thời gian nghiên cứu chủ yếu dựa trên số liệu từ giai đoạn 2009-2013. Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý địa phương trong hoạch định chính sách sử dụng đất hợp lý, góp phần nâng cao năng suất, thu nhập cho người dân và bảo vệ môi trường sinh thái.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý đất đai, hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp và phát triển bền vững. Hai khung lý thuyết chính được áp dụng gồm:

1. Lý thuyết hiệu quả sử dụng đất: Đánh giá hiệu quả sử dụng đất trên ba mặt kinh tế, xã hội và môi trường. Hiệu quả kinh tế được đo bằng giá trị sản xuất, giá trị gia tăng và thu nhập hỗn hợp; hiệu quả xã hội thể hiện qua khả năng tạo việc làm, thu nhập và sự chấp nhận của cộng đồng; hiệu quả môi trường đánh giá qua mức độ sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và bảo vệ độ màu mỡ đất.

2. Lý thuyết phát triển bền vững trong nông nghiệp: Nhấn mạnh việc sử dụng đất phải đảm bảo duy trì và nâng cao năng suất, giảm thiểu rủi ro, bảo vệ tài nguyên tự nhiên và được xã hội chấp nhận. Quan điểm này hướng tới cân bằng giữa phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và phát triển xã hội.

Các khái niệm chính bao gồm: đất sản xuất nông nghiệp, hiệu quả kinh tế, hiệu quả xã hội, hiệu quả môi trường, quản lý đất đai, và phát triển bền vững.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định lượng và định tính, gồm:

• Thu thập số liệu thứ cấp: Tổng hợp dữ liệu từ các cơ quan quản lý như Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Hạ Long, các báo cáo thống kê dân số, đất đai giai đoạn 2009-2013.

• Điều tra thực địa và khảo sát hộ dân: Phỏng vấn trực tiếp 56 hộ dân được chọn ngẫu nhiên đại diện cho các nhóm giàu, trung bình và nghèo tại các phường có đa dạng loại hình sử dụng đất. Thu thập thông tin về kỹ thuật canh tác, đầu tư, thu nhập, nhu cầu lao động và mức độ chấp nhận mô hình sử dụng đất.

• Phân tích số liệu: Sử dụng phần mềm Excel để xử lý, tổng hợp số liệu. Đánh giá hiệu quả kinh tế qua các chỉ tiêu như giá trị sản xuất, chi phí trung gian, giá trị gia tăng, thu nhập hỗn hợp và giá trị ngày công lao động. Hiệu quả xã hội được đánh giá qua số ngày công lao động, mức độ chấp nhận của người dân và khả năng phát triển sản xuất hàng hóa. Hiệu quả môi trường được đánh giá qua mức độ sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật.

• Phương pháp tham vấn chuyên gia: Thu thập ý kiến từ các cán bộ quản lý, chuyên gia nông nghiệp và tài nguyên môi trường để hoàn thiện đề xuất giải pháp.

Thời gian nghiên cứu chủ yếu tập trung vào giai đoạn 2009-2013, phù hợp với dữ liệu thu thập và thực trạng sử dụng đất tại địa phương.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp: Diện tích đất sản xuất nông nghiệp chiếm khoảng 1.332 ha, tập trung chủ yếu ở các phường Đại Yên, Hà Khẩu và Việt Hưng. Đất rừng phòng hộ chiếm 53,2%, đất rừng sản xuất 17,7%, đất nuôi trồng thủy sản 11,9%. Sự phân bố đất nông nghiệp không đồng đều, ảnh hưởng đến khả năng phát triển sản xuất nông nghiệp.

2. Hiệu quả kinh tế: Giá trị sản xuất trung bình trên 1 ha đất sản xuất nông nghiệp đạt mức tương đối cao, tuy nhiên chi phí trung gian cũng chiếm tỷ lệ lớn. Thu nhập hỗn hợp bình quân trên ngày công lao động dao động theo loại hình sử dụng đất, với mô hình trồng cây hàng năm có giá trị gia tăng và thu nhập hỗn hợp cao hơn so với các mô hình khác. Ví dụ, giá trị gia tăng trên 1 ha đất trồng cây hàng năm đạt khoảng 50 triệu đồng/năm, cao hơn 20% so với mô hình chăn nuôi kết hợp.

3. Hiệu quả xã hội: Các mô hình sử dụng đất có khả năng tạo việc làm cao, trung bình mỗi ha đất sản xuất nông nghiệp thu hút khoảng 150 ngày công lao động/năm. Mức độ chấp nhận của người dân đối với các mô hình trồng cây hàng năm và mô hình VAC (vườn - ao - chuồng) là cao, do phù hợp với điều kiện kinh tế và kỹ thuật của hộ dân. Khả năng phát triển sản xuất hàng hóa được đánh giá tích cực, đặc biệt trong các mô hình đa dạng hóa cây trồng.

4. Hiệu quả môi trường: Việc sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật còn chưa hợp lý, với lượng phân bón vượt mức khuyến cáo khoảng 15-20%, thuốc bảo vệ thực vật sử dụng vượt mức khuyến cáo từ 10-15%, gây nguy cơ suy thoái đất và ô nhiễm môi trường. Độ che phủ cây xanh trên đất nông nghiệp chưa đạt ngưỡng an toàn sinh thái (>35%), ảnh hưởng đến đa dạng sinh học và bảo vệ đất.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp tại Hạ Long còn nhiều hạn chế do áp lực chuyển đổi mục đích sử dụng đất, hạn chế về nguồn nước và kỹ thuật canh tác. So với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, hiệu quả kinh tế đạt được tương đối, nhưng hiệu quả môi trường và xã hội cần được cải thiện. Việc sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật vượt mức khuyến cáo là nguyên nhân chính gây suy thoái đất, tương tự như các nghiên cứu về nông nghiệp hữu cơ trên thế giới đã cảnh báo.

Biểu đồ so sánh giá trị gia tăng và thu nhập hỗn hợp giữa các loại hình sử dụng đất có thể minh họa rõ nét sự khác biệt hiệu quả kinh tế. Bảng tổng hợp mức độ sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật so với khuyến cáo cũng giúp làm rõ vấn đề môi trường.

Kết quả nghiên cứu khẳng định tầm quan trọng của việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến, đa dạng hóa cây trồng và tăng cường quản lý tài nguyên đất nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất bền vững. Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ phù hợp để người dân dễ dàng tiếp cận kỹ thuật và thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường quy hoạch và quản lý sử dụng đất nông nghiệp: Cần rà soát, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất theo hướng ưu tiên bảo vệ đất sản xuất nông nghiệp có hiệu quả cao, hạn chế chuyển đổi sang mục đích khác. Thời gian thực hiện trong 3 năm tới, do UBND thành phố và Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì.

2. Áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến và đa dạng hóa cây trồng: Khuyến khích người dân áp dụng các mô hình luân canh, xen canh, tăng vụ nhằm nâng cao năng suất và giá trị sản phẩm. Thời gian triển khai trong 2 năm, phối hợp giữa ngành nông nghiệp và các tổ chức khoa học kỹ thuật.

3. Kiểm soát và sử dụng hợp lý phân bón, thuốc bảo vệ thực vật: Tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật theo khuyến cáo, giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Thực hiện liên tục, có đánh giá định kỳ hàng năm, do Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các đơn vị chuyên môn.

4. Phát triển hệ thống thủy lợi và bảo vệ nguồn nước: Đầu tư nâng cấp hệ thống thủy lợi nội đồng, khai thác hợp lý nguồn nước ngầm, đảm bảo cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt trong mùa khô. Kế hoạch thực hiện trong 5 năm, do Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và UBND thành phố phối hợp thực hiện.

5. Hỗ trợ phát triển thị trường và liên kết sản xuất: Xây dựng các chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp, hỗ trợ liên kết giữa các hộ sản xuất và doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Thời gian thực hiện trong 3 năm, do các tổ chức kinh tế và chính quyền địa phương phối hợp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cơ quan quản lý nhà nước về đất đai và nông nghiệp: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn các tỉnh, thành phố có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách, quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả.

2. Các nhà nghiên cứu và học giả trong lĩnh vực quản lý đất đai, nông nghiệp và phát triển bền vững: Luận văn cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về hiệu quả sử dụng đất và mô hình canh tác bền vững.

3. Người nông dân và các tổ chức hợp tác xã nông nghiệp: Tham khảo các mô hình sử dụng đất hiệu quả, kỹ thuật canh tác tiên tiến và giải pháp nâng cao thu nhập, bảo vệ môi trường.

4. Các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp: Sử dụng thông tin để phát triển các chương trình hỗ trợ, đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm và thị trường tiêu thụ.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao cần đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp?
   Đánh giá giúp xác định mức độ khai thác, sử dụng đất hợp lý, nâng cao năng suất, thu nhập và bảo vệ môi trường, từ đó hỗ trợ hoạch định chính sách phát triển bền vững.

2. Phương pháp nào được sử dụng để đánh giá hiệu quả kinh tế của đất?
   Sử dụng các chỉ tiêu như giá trị sản xuất, chi phí trung gian, giá trị gia tăng và thu nhập hỗn hợp, được tính toán dựa trên số liệu thực tế thu thập từ các hộ dân và cơ quan quản lý.

3. Hiệu quả xã hội được đánh giá như thế nào?
   Thông qua khả năng tạo việc làm, mức độ chấp nhận của người dân và khả năng phát triển sản xuất hàng hóa, được khảo sát bằng phương pháp điều tra và thảo luận nhóm.

4. Làm thế nào để giảm thiểu tác động tiêu cực của phân bón và thuốc bảo vệ thực vật?
   Áp dụng kỹ thuật sử dụng đúng liều lượng, thời điểm, lựa chọn sản phẩm thân thiện môi trường và tổ chức tập huấn kỹ thuật cho người dân.

5. Giải pháp nào giúp nâng cao hiệu quả sử dụng đất trong điều kiện hạn chế nguồn nước?
   Phát triển hệ thống thủy lợi nội đồng, áp dụng kỹ thuật tưới tiết kiệm nước, lựa chọn cây trồng phù hợp với điều kiện khí hậu và đất đai địa phương.

Kết luận

• Thành phố Hạ Long có tiềm năng đất nông nghiệp lớn nhưng đang chịu áp lực chuyển đổi mục đích sử dụng đất và hạn chế về nguồn nước.
• Hiệu quả sử dụng đất sản xuất nông nghiệp đạt mức tương đối, nhưng cần cải thiện về hiệu quả môi trường và xã hội.
• Việc sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật chưa hợp lý, gây nguy cơ suy thoái đất và ô nhiễm môi trường.
• Đề xuất các giải pháp quy hoạch, kỹ thuật canh tác, quản lý tài nguyên và phát triển thị trường nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất bền vững.
• Khuyến nghị các bước tiếp theo gồm triển khai các giải pháp đề xuất, giám sát đánh giá định kỳ và mở rộng nghiên cứu sang các lĩnh vực liên quan.

Mời các nhà quản lý, nhà nghiên cứu và người dân quan tâm áp dụng kết quả nghiên cứu để phát triển nông nghiệp bền vững tại thành phố Hạ Long và các vùng tương tự.