Đánh Giá Kết Quả Thực Hiện Chương Trình Nông Thôn Mới Tại Xã Trung Môn – Huyện Yên Sơn – Tỉnh Tuyên Quang Giai Đoạn 2011 - 2013

• Tác giả: Lê Văn Khải
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Đức Nhuận
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý đất đai
• Đề tài: Đánh Giá Kết Quả Thực Hiện Chương Trình Nông Thôn Mới Tại Xã Trung Môn, Huyện Yên Sơn, Tỉnh Tuyên Quang Giai Đoạn 2011 - 2013
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• 1. PHẦN 1: MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
• 1.1. Mục đích nghiên cứu
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Yêu cầu của đề tài
• 1.4. Ý nghĩa nghiên cứu
• 1.4.1. Ý nghĩa học tập và nghiên cứu
• 1.4.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở lí luận của đề tài
• 2.2. Khái niệm nông thôn
• 2.3. Khái niệm về mô hình nông thôn mới
• 2.4. Sự cần thiết phải xây dựng nông thôn mới ở nước ta
• 2.5. Vai trò của mô hình nông thôn mới trong phát triển kinh tế - xã hội
• 2.6. Nội dung xây dựng nông thôn mới
• 2.7. Tiêu chí xây dựng nông thôn mới
• 2.8. Cơ sở thực tiễn
• 2.9. Kinh nghiệm của một số nước về xây dựng mô hình nông thôn mới trên thế giới
• 2.10. Lịch sử hình thành và phát triển nông thôn ở Việt Nam
• 2.11. Một số bài học rút ra từ kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới
• 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.1.2. Phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Địa điểm và thời gian thực hiện
• 3.2.1. Địa điểm nghiên cứu
• 3.2.2. Thời gian thực hiện đề tài
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.4. Điều kiện tự nhiên và điều kiện kinh tế - xã hội của xã Trung Môn - huyện Yên Sơn - tỉnh Tuyên Quang
• 3.5. Thực trạng nông thôn xã Trung Môn so với bộ tiêu chí nông thôn mới
• 3.6. Phân tích thuận lợi và khó khăn trong công tác xây dựng nông thôn mới của xã Trung Môn - Yên Sơn - Tuyên Quang giai đoạn 2011 - 2013
• 3.7. Giải pháp nâng cao hiệu quả mô hình xây dựng nông thôn mới tại xã Trung Môn - Yên Sơn - Tuyên Quang
• 3.8. Phương pháp nghiên cứu
• 3.8.1. Điều tra thu thập số liệu
• 3.8.2. Phương pháp tổng hợp thông tin, phân tích, so sánh và đánh giá
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 4.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 4.1.2. Điều kiện kinh tế
• 4.2. Những thuận lợi và khó khăn của xã Trung Môn
• 4.3. Thực trạng nông thôn xã Trung Môn so với bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới
• 4.4. Kết quả đạt được từ chủ trương xây dựng nông thôn mới tại xã Trung Môn
• 4.4.1. Kết quả chung đạt được
• 4.4.2. Một số tác động của chủ trương xây dựng nông thôn mới tại xã Trung Môn
• 4.5. Phân tích thuận lợi và khó khăn trong công tác xây dựng nông thôn mới tại xã Trung Môn
• 4.6. Giải pháp nâng cao hiệu quả của mô hình xây dựng mô hình nông thôn mới
• 4.6.1. Phương thức thực hiện
• 4.6.2. Một số giải pháp cụ thể
• 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC BẢNG

I. Tổng Quan Chương Trình Nông Thôn Mới Tại Tuyên Quang 2011 2013

Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, nhằm thay đổi diện mạo nông thôn Việt Nam. Giai đoạn 2011-2013 là giai đoạn đầu triển khai chương trình, với mục tiêu xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước hiện đại, cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ. Chương trình hướng đến một xã hội nông thôn dân chủ, ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc, môi trường sinh thái được bảo vệ, an ninh trật tự được giữ vững, và đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao. Tại tỉnh Tuyên Quang, chương trình được triển khai đồng bộ, trong đó xã Trung Môn, huyện Yên Sơn là một trong những địa phương được chọn để đánh giá hiệu quả thực hiện.

1.1. Mục Tiêu Tổng Quát Của Chương Trình Nông Thôn Mới

Mục tiêu chính của chương trình là xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại, cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý. Chương trình cũng hướng đến việc gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ, đô thị theo quy hoạch. Xã hội nông thôn cần ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc, dân trí được nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ, và hệ thống chính trị ở nông thôn dưới sự lãnh đạo của Đảng được tăng cường. Theo Nghị quyết số 26-NQ/TW, đến năm 2020, mục tiêu là xây dựng được khoảng 50% số xã trên toàn quốc đạt tiêu chuẩn nông thôn mới.

1.2. Ý Nghĩa Của Chương Trình Đối Với Phát Triển Nông Thôn

Chương trình nông thôn mới có ý nghĩa to lớn cả về chính trị, kinh tế, xã hội. Thực hiện thắng lợi chủ trương này sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn và nền kinh tế của đất nước. Chương trình cũng góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nông dân, một lực lượng xã hội đông đảo chiếm khoảng 70% dân số của cả nước. Đồng thời, tạo ra diện mạo nông thôn mới "ổn định, hòa thuận, dân chủ, có đời sống văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc", thể hiện rõ bản chất ưu việt, tốt đẹp của chế độ ta.

II. Thực Trạng Nông Thôn Xã Trung Môn Trước Chương Trình 2011

Trước khi triển khai chương trình nông thôn mới, xã Trung Môn đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội còn lạc hậu, đặc biệt là hệ thống giao thông nông thôn. Quan hệ sản xuất chậm đổi mới, đời sống người dân nông thôn còn ở mức thấp. Văn hóa – xã hội – môi trường khu vực nông thôn còn nhiều hạn chế. Theo tài liệu nghiên cứu, kinh tế hộ ở nông thôn vẫn là chủ yếu với quy mô nhỏ, kinh tế trang trại, HTX hoạt động chưa thực sự hiệu quả trong việc thu hút lao động, giải quyết việc làm và tạo ra giá trị hàng hoá lớn. Thu nhập bình quân của người dân nông thôn còn thấp so với mức bình quân của tỉnh.

2.1. Hạ Tầng Kinh Tế Xã Hội Lạc Hậu Tại Xã Trung Môn

Hạ tầng kinh tế - xã hội của xã Trung Môn trước năm 2011 còn nhiều hạn chế. Giao thông nông thôn, đặc biệt là ở các thôn, xóm vùng sâu, vùng xa, trở thành rào cản lớn nhất cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hệ thống điện, đường, trường, trạm chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của người dân. Cơ sở vật chất văn hóa còn thiếu thốn, ảnh hưởng đến đời sống tinh thần của cộng đồng. Cần đầu tư mạnh mẽ để phục vụ sản xuất và sinh hoạt của cư dân nông thôn.

2.2. Đời Sống Kinh Tế Của Người Dân Xã Trung Môn

Đời sống kinh tế của người dân xã Trung Môn trước năm 2011 còn nhiều khó khăn. Kinh tế hộ vẫn là chủ yếu với quy mô nhỏ, kinh tế trang trại, HTX hoạt động chưa thực sự hiệu quả. Thu nhập bình quân của người dân nông thôn còn thấp so với mức bình quân của tỉnh. Tình trạng thiếu việc làm, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, còn phổ biến. Cần có các giải pháp để nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống của người dân.

III. Đánh Giá Kết Quả Thực Hiện Chương Trình Tại Trung Môn 2011 2013

Trong giai đoạn 2011-2013, chương trình nông thôn mới đã đạt được những kết quả nhất định tại xã Trung Môn. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được cải thiện đáng kể, đặc biệt là hệ thống giao thông nông thôn. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức cần phải vượt qua. Theo báo cáo, việc xây dựng cơ sở hạ tầng được chú trọng, nhưng chưa quan tâm nhiều tới các mô hình sản xuất. Vì thế, cần chú ý đến mục tiêu chất lượng của chương trình.

3.1. Cải Thiện Hạ Tầng Kinh Tế Xã Hội Sau 3 Năm Triển Khai

Sau 3 năm triển khai chương trình nông thôn mới, hạ tầng kinh tế - xã hội của xã Trung Môn đã được cải thiện đáng kể. Hệ thống giao thông nông thôn được nâng cấp, giúp người dân đi lại thuận tiện hơn. Hệ thống điện, đường, trường, trạm được đầu tư xây dựng, đáp ứng nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của người dân. Cơ sở vật chất văn hóa được cải thiện, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của cộng đồng.

3.2. Nâng Cao Đời Sống Vật Chất Và Tinh Thần Của Người Dân

Chương trình nông thôn mới đã góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân xã Trung Môn. Thu nhập bình quân của người dân tăng lên, tỷ lệ hộ nghèo giảm. Đời sống văn hóa, tinh thần được cải thiện, người dân có điều kiện tiếp cận với các dịch vụ y tế, giáo dục tốt hơn. Cần tiếp tục có các giải pháp để nâng cao hơn nữa đời sống của người dân.

IV. Phân Tích Thuận Lợi Khó Khăn Xây Dựng Nông Thôn Mới Trung Môn

Quá trình xây dựng nông thôn mới tại xã Trung Môn giai đoạn 2011-2013 gặp nhiều thuận lợi và khó khăn đan xen. Thuận lợi đến từ sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự đồng thuận của người dân. Khó khăn chủ yếu do nguồn lực đầu tư còn hạn chế, trình độ dân trí chưa đồng đều, và nhận thức về nông thôn mới còn hạn chế ở một bộ phận người dân. Theo Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới của tỉnh, đây là một lĩnh vực mới, trong khi kinh nghiệm của cán bộ chưa có nhiều.

4.1. Yếu Tố Thuận Lợi Thúc Đẩy Chương Trình Nông Thôn Mới

Sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp ủy đảng, chính quyền là một trong những yếu tố thuận lợi quan trọng thúc đẩy chương trình nông thôn mới tại xã Trung Môn. Sự đồng thuận của người dân cũng là một yếu tố quan trọng, giúp chương trình được triển khai thuận lợi. Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ của nhà nước cũng góp phần tạo điều kiện cho chương trình phát triển.

4.2. Thách Thức Và Rào Cản Trong Quá Trình Triển Khai

Nguồn lực đầu tư còn hạn chế là một trong những thách thức lớn nhất trong quá trình xây dựng nông thôn mới tại xã Trung Môn. Trình độ dân trí chưa đồng đều, và nhận thức về nông thôn mới còn hạn chế ở một bộ phận người dân cũng là những rào cản cần phải vượt qua. Kinh nghiệm của cán bộ còn hạn chế cũng là một khó khăn cần được khắc phục.

V. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Chương Trình Nông Thôn Mới Tuyên Quang

Để nâng cao hiệu quả chương trình nông thôn mới tại xã Trung Môn nói riêng và tỉnh Tuyên Quang nói chung, cần có các giải pháp đồng bộ. Cần tăng cường đầu tư nguồn lực, nâng cao trình độ dân trí, và đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động. Đồng thời, cần chú trọng phát triển các mô hình sản xuất hiệu quả, gắn với thị trường. Cần phát huy nội lực của người dân, tạo ra mô hình kinh tế mới, sáng tạo trong sản xuất.

5.1. Tăng Cường Đầu Tư Nguồn Lực Cho Chương Trình

Tăng cường đầu tư nguồn lực là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả chương trình nông thôn mới. Cần huy động các nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, vốn tín dụng, vốn doanh nghiệp, và vốn đóng góp của cộng đồng. Đồng thời, cần sử dụng hiệu quả các nguồn vốn, tránh lãng phí, thất thoát.

5.2. Nâng Cao Trình Độ Dân Trí Và Nhận Thức Về Nông Thôn Mới

Nâng cao trình độ dân trí và nhận thức về nông thôn mới là một trong những giải pháp quan trọng để tạo sự đồng thuận và tham gia tích cực của người dân vào chương trình. Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục, nâng cao nhận thức cho người dân về mục tiêu, ý nghĩa, và nội dung của chương trình.

VI. Bài Học Kinh Nghiệm Và Định Hướng Phát Triển Nông Thôn Bền Vững

Từ quá trình triển khai chương trình nông thôn mới tại xã Trung Môn, có thể rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Cần chú trọng phát huy vai trò chủ thể của người dân, đảm bảo tính công khai, minh bạch, và dân chủ trong quá trình thực hiện. Đồng thời, cần có tầm nhìn dài hạn, đảm bảo tính bền vững của chương trình. Xây dựng nông thôn mới phải đặt trong bối cảnh đô thị hóa.

6.1. Phát Huy Vai Trò Chủ Thể Của Người Dân Trong Xây Dựng NTM

Phát huy vai trò chủ thể của người dân là một trong những bài học kinh nghiệm quan trọng trong xây dựng nông thôn mới. Cần tạo điều kiện để người dân tham gia vào quá trình lập kế hoạch, triển khai, và giám sát chương trình. Đồng thời, cần tôn trọng ý kiến và nguyện vọng của người dân.

6.2. Đảm Bảo Tính Bền Vững Của Chương Trình Nông Thôn Mới

Đảm bảo tính bền vững của chương trình nông thôn mới là một trong những yêu cầu quan trọng. Cần có tầm nhìn dài hạn, đảm bảo tính kinh tế, xã hội, và môi trường của chương trình. Đồng thời, cần có các giải pháp để duy trì và phát triển những thành quả đã đạt được.