Luận văn tốt nghiệp: Đặc điểm lâm sàng và kết quả điều trị đứt dây chằng chéo trước khớp gối

• Tác giả: Phạm Thị Minh Ngọc
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Văn Sơn
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Y đa khoa
• Đề tài: Đặc Điểm Lâm Sàng, Hình Ảnh Cộng Hưởng Từ Và Kết Quả Điều Trị Đứt Dây Chằng Chéo Trước Khớp Gối
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN
• 1.1. Sơ lược giải phẫu khớp gối và sinh cơ học của dây chằng chéo trước
• 1.1.1. Sơ lược giải phẫu khớp gối
• 1.1.2. Đặc điểm về xương
• 1.1.3. Đặc điểm cấu trúc phần mềm
• 1.1.4. Sơ lược giải phẫu, chức năng dây chằng chéo trước
• 1.1.4.1. Cấu trúc đại thể
• 1.1.4.2. Cấu trúc vi thể
• 1.1.4.3. Mạch máu và thần kinh
• 1.1.5. Sinh cơ học và chức năng của dây chằng chéo trước
• 1.1.5.1. Sinh cơ học
• 1.1.5.2. Chức năng
• 1.1.6. Cơ chế đứt dây chằng chéo trước
• 1.1.7. Chẩn đoán đứt dây chằng chéo trước
• 1.1.7.1. Đặc điểm lâm sàng
• 1.1.7.1.1. Triệu chứng cơ năng
• 1.1.7.1.2. Dấu hiệu Lachman
• 2. CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4. Thiết kế nghiên cứu
• 2.5. Phương pháp thu thập thông tin
• 2.6. Quy trình chụp cộng hưởng từ khớp gối
• 2.7. Phương tiện nghiên cứu
• 2.8. Các biến số và chỉ số trong nghiên cứu
• 2.8.1. Đặc điểm chung
• 2.8.2. Đặc điểm lâm sàng và hình ảnh cộng hưởng từ
• 2.8.3. Kết quả điều trị
• 2.9. Quy trình thu thập thông tin
• 2.10. Quản lý, xử lý và phân tích số liệu
• 2.11. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ
• 3.1. Các đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 3.1.1. Phân bố bệnh nhân theo tuổi
• 3.1.2. Phân bố bệnh nhân theo giới
• 3.1.3. Phân bố bệnh nhân theo nguyên nhân đứt dây chằng chéo trước
• 3.2. Phân bố chân bị tổn thương
• 3.3. Thời gian từ khi chấn thương đến khi điều trị
• 3.4. Đặc điểm lâm sàng của đối tượng nghiên cứu
• 3.4.1. Các triệu chứng cơ năng
• 3.4.2. Các triệu chứng thực thể
• 3.5. Đặc điểm hình ảnh cộng hưởng từ đứt dây chằng chéo trước
• 3.6. Kết quả điều trị của đối tượng nghiên cứu
• 3.6.1. Kết quả gần tại thời điểm ra viện
• 3.6.2. Kết quả theo dõi điều trị
• 3.6.3. Các bất thường trong và sau phẫu thuật bệnh nhân gặp phải
• 4. CHƯƠNG IV: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu
• 4.1.1. Đặc điểm chung
• 4.1.2. Triệu chứng lâm sàng
• 4.1.3. Đặc điểm hình ảnh trên cộng hưởng từ
• 4.2. Kết quả điều trị
• 4.2.1. Kết quả tại thời điểm ra viện
• 4.2.2. Kết quả theo dõi điều trị
• 4.2.3. Các bất thường trong và sau phẫu thuật bệnh nhân gặp phải
• 5. CHƯƠNG V: KẾT LUẬN

I. Đặc điểm lâm sàng của đứt dây chằng chéo trước

Đứt dây chằng chéo trước (DCCT) là một trong những chấn thương phổ biến nhất ở khớp gối. Triệu chứng lâm sàng của đứt DCCT thường được chia thành hai giai đoạn: giai đoạn cấp tính và giai đoạn mạn tính. Trong giai đoạn cấp tính, bệnh nhân thường cảm thấy đau đớn, sưng nề khớp gối, có thể có tràn dịch hoặc tràn máu khớp. Các triệu chứng này thường xuất hiện ngay sau chấn thương. Giai đoạn mạn tính, sau khoảng 8 tuần, bệnh nhân có thể cảm thấy khớp gối lỏng lẻo, đau khi vận động, đặc biệt là khi lên xuống cầu thang. Dấu hiệu Lachman là một trong những phương pháp thăm khám lâm sàng quan trọng để chẩn đoán đứt DCCT. Dấu hiệu này cho thấy sự trượt của xương chày ra trước so với xương đùi, cho thấy sự mất vững của khớp gối. Việc nhận diện các triệu chứng này là rất quan trọng để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

1.1 Triệu chứng cơ năng

Triệu chứng cơ năng của đứt DCCT rất đa dạng và có thể thay đổi theo thời gian. Trong giai đoạn cấp tính, bệnh nhân thường cảm thấy đau nhói, sưng nề và có thể có bầm tím quanh khớp gối. Hạn chế vận động là một triệu chứng điển hình, khiến bệnh nhân khó khăn trong việc di chuyển. Khi chuyển sang giai đoạn mạn tính, các triệu chứng đau có thể giảm nhưng bệnh nhân lại cảm thấy khớp gối không ổn định, có thể nghe thấy tiếng lục khục khi vận động. Điều này có thể dẫn đến việc bệnh nhân hạn chế các hoạt động thể chất, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Việc theo dõi và đánh giá các triệu chứng này là cần thiết để xác định mức độ tổn thương và lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp.

II. Hình ảnh cộng hưởng từ trong chẩn đoán đứt dây chằng chéo trước

Hình ảnh cộng hưởng từ (CHT) là một công cụ quan trọng trong việc chẩn đoán đứt DCCT. CHT cho phép bác sĩ quan sát rõ ràng cấu trúc của khớp gối, giúp phát hiện các tổn thương không chỉ ở DCCT mà còn ở các cấu trúc xung quanh như sụn chêm và các dây chằng khác. Hình ảnh CHT có thể cho thấy sự giảm sức căng hoặc mất liên tục của DCCT, điều này cho thấy tổn thương nghiêm trọng. Ngoài ra, CHT cũng có thể phát hiện các tổn thương thứ phát như rách sụn chêm hoặc tổn thương sụn khớp. Việc sử dụng CHT trong chẩn đoán không chỉ giúp xác định chính xác tình trạng của DCCT mà còn hỗ trợ trong việc lập kế hoạch điều trị hiệu quả.

2.1 Đặc điểm hình ảnh trên cộng hưởng từ

Hình ảnh CHT của đứt DCCT thường cho thấy sự mất liên tục của dây chằng, có thể kèm theo các dấu hiệu như tràn dịch khớp gối. Các bác sĩ có thể quan sát rõ ràng các cấu trúc xung quanh khớp gối, từ đó đánh giá mức độ tổn thương. Hình ảnh CHT cũng giúp phát hiện các tổn thương khác như rách sụn chêm, điều này rất quan trọng trong việc đưa ra quyết định điều trị. Việc phân tích hình ảnh CHT cần được thực hiện bởi các chuyên gia có kinh nghiệm để đảm bảo độ chính xác trong chẩn đoán.

III. Kết quả điều trị đứt dây chằng chéo trước

Kết quả điều trị đứt DCCT phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mức độ tổn thương, phương pháp điều trị và sự tuân thủ của bệnh nhân trong quá trình phục hồi. Điều trị có thể được chia thành hai loại: điều trị bảo tồn và điều trị phẫu thuật. Điều trị bảo tồn thường được áp dụng cho những trường hợp tổn thương nhẹ, trong khi điều trị phẫu thuật là cần thiết cho những trường hợp nặng hơn. Kết quả điều trị phẫu thuật thường được đánh giá qua các thang điểm chức năng như thang điểm Lysholm. Nghiên cứu cho thấy rằng hầu hết bệnh nhân sau phẫu thuật có sự cải thiện rõ rệt về chức năng khớp gối và giảm triệu chứng đau.

3.1 Đánh giá kết quả điều trị

Đánh giá kết quả điều trị đứt DCCT thường dựa trên các tiêu chí như mức độ đau, khả năng vận động và sự ổn định của khớp gối. Các nghiên cứu cho thấy rằng bệnh nhân sau phẫu thuật thường có điểm số Lysholm cao hơn so với trước phẫu thuật, cho thấy sự cải thiện rõ rệt về chức năng. Tuy nhiên, một số bệnh nhân vẫn có thể gặp phải các biến chứng như viêm khớp hoặc tái phát tổn thương. Việc theo dõi lâu dài là cần thiết để đảm bảo rằng bệnh nhân phục hồi hoàn toàn và không gặp phải các vấn đề trong tương lai.