Công Nghiệp Hóa và Hiện Đại Hóa Nông Nghiệp, Nông Thôn Ở Hà Tĩnh

Kinh tế nông nghiệp, nông thôn đóng vai trò quan trọng trong quá trình CNH, HĐH đất nước. Dù tỷ trọng của ngành nông nghiệp trong cơ cấu GDP có xu hướng giảm, nhưng vẫn là trụ cột của nền kinh tế, đặc biệt là ở các tỉnh như Hà Tĩnh, nơi phần lớn dân số vẫn sống bằng nghề nông. Phát triển nông nghiệp, giải quyết tốt các vấn đề nông thôn, nông dân là cơ sở vững chắc cho phát triển công nghiệp và dịch vụ, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Theo tài liệu gốc, hơn hai phần ba dân số nước ta vẫn đang sống bằng nghề nông, trên địa bàn nông thôn rộng lớn.

CNH, HĐH NN, NT là quá trình xây dựng một nền nông nghiệp sản xuất hàng hóa lớn, hiệu quả và bền vững, có năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh cao trên cơ sở ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ tiên tiến, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Đồng thời, xây dựng nông thôn ngày càng giàu đẹp, dân chủ, công bằng, văn minh, có cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động hợp lý, quan hệ sản xuất phù hợp, lực lượng lao động phát triển, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ngày càng hiện đại. Đây là một quá trình tất yếu khách quan, xuất phát từ điều kiện kinh tế - xã hội của nước ta.

Việc chuyển giao, ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp ở Hà Tĩnh còn nhiều hạn chế. Trình độ khoa học công nghệ trong nhiều lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp còn thấp, dẫn đến năng suất, chất lượng nhiều loại nông sản hàng hóa chưa cao. Tỷ lệ cơ giới hóa trong các khâu sản xuất còn thấp, việc ứng dụng công nghệ sinh học, hóa học chưa được phổ biến rộng rãi. Điều này ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của nông sản Hà Tĩnh trên thị trường.

Cơ cấu nông nghiệp và kinh tế nông thôn ở Hà Tĩnh chuyển dịch chậm, chưa rõ nét, thiếu bền vững. Tỷ trọng chăn nuôi và dịch vụ trong cơ cấu nông nghiệp còn thấp, sản xuất chưa gắn với thị trường, khả năng cạnh tranh của nông sản hàng hóa thấp. Cơ cấu cây trồng, vật nuôi chuyển đổi còn chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường. Theo tài liệu gốc, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm của ngành nông nghiệp đạt 2,56%, cơ cấu giá trị sản xuất trong nội ngành nông nghiệp chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng ngành chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và dịch vụ nông nghiệp, giảm dần tỷ trọng ngành trồng trọt.

Nông thôn Hà Tĩnh phát triển thiếu quy hoạch, một số quy hoạch tính khả thi chưa cao, thiếu đồng bộ. Công tác chuyển đổi ruộng đất “dồn điền đổi thửa” kết quả thấp, ruộng đất vẫn còn manh mún. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn chưa đáp ứng yêu cầu của phát triển. Mạng lưới giao thông, thủy lợi chưa được quy hoạch một cách tổng thể, chất lượng một số công trình xuống cấp nghiêm trọng. Hàng năm còn 42 % diện tích đất canh tác bị hạn, 17,5% diện tích đất canh tác bị ngập úng.

Cần tập trung cao để đẩy mạnh cơ giới hóa, điện khí hóa vào sản xuất nông nghiệp, lựa chọn loại máy móc phù hợp để dịch vụ cung ứng cho người sản xuất. Phấn đấu đến năm 2020 tất cả các khâu sản xuất kinh doanh nông nghiệp cơ bản được cơ khí hóa. Đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình thủy lợi trọng điểm, phấn đấu đến năm 2020, 100% kênh mương nội đồng được kiên cố hóa, tưới tiêu chủ động cho toàn bộ diện tích lúa 2 vụ. Xây dựng chương trình đưa khoa học - công nghệ tiên tiến áp dụng vào trong sản xuất nông nghiệp, ngành nghề nông thôn.

Phát triển ngành trồng trọt theo hướng sản xuất hàng hóa, hiện đại, bền vững. Phát triển ngành chăn nuôi theo hướng tập trung, bán công nghiệp và công nghiệp. Phát triển ngành lâm nghiệp theo hướng khai thác tối đa tiềm năng lợi thế về rừng, đất rừng và bảo vệ môi trường. Phát triển ngành thủy sản có tốc độ tăng trưởng nhanh và bền vững. Phát triển mạnh ngành nghề, tiểu thủ công nghiệp, công nghiệp và dịch vụ nông thôn, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa nông lâm, thủy sản cho nông dân.

Rà soát, điều chỉnh các quy hoạch đảm bảo phù hợp với yêu cầu mới, xây dựng quy hoạch mới, quy hoạch chi tiết để thực thi có hiệu quả. Xây dựng các chương trình phát triển nông thôn các đề án chuyên ngành và tổ chức triển khai có hiệu quả. Chú trọng đề án chuyển đổi ruộng đất xóa tình trạng manh mún của ruộng đất vì đây là vấn đề mấu chốt để đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp. Phát triển nhanh, đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở nông thôn, xây dựng nông thôn mới.

Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, xây dựng ý thức tự vươn lên của nông dân; cải biến tư tưởng của nông dân và phát triển nguồn nhân lực ở nông thôn để tiếp cận được cơ chế kinh tế thị trường là điểm mấu chốt mang tính chiến lược phát triển để đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Phấn đấu đến năm 2020, 50% lao động nông nghiệp được đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm, chú trọng phân luồng đào tạo từ giáo dục phổ thông.

Phấn đấu nâng cao thu nhập đến 2020 gấp 3,5 lần hiện nay. Đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục, đa dạng hóa các loại hình trường lớp; Nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân, bảo vệ môi trường sinh thái nông thôn. Giải quyết các vướng mắc trong quản lý đất đai, đảm bảo đời sống, việc làm ổn định cho người dân bị thu hồi đất.

Khuyến khích các loại hình kinh tế tư nhân phát triển; nâng cao vai trò kinh tế tập thể, củng cố các HTX dịch vụ nông nghiệp; Giữ vững vai trò kinh tế nhà nước, đổi mới hoạt động của các doanh nghiệp. Cần có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, tạo điều kiện cho họ tiếp cận vốn, công nghệ, và thị trường.

Cần đầu tư xây dựng và nâng cấp hệ thống giao thông nông thôn, thủy lợi, điện, nước sạch, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, và các công trình công cộng khác. Đồng thời, cần có quy hoạch phát triển các khu dân cư nông thôn, đảm bảo môi trường sống xanh, sạch, đẹp.

Cần nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao, và các dịch vụ công khác ở nông thôn. Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn, đảm bảo an sinh xã hội.

Cần tăng cường công tác quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, và ứng phó với biến đổi khí hậu. Đồng thời, cần khuyến khích phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo, và giảm thiểu ô nhiễm.

Cần có chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai, và các thủ tục hành chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Đồng thời, cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận thông tin thị trường, công nghệ, và nguồn nhân lực.

Cần có chính sách hỗ trợ các tổ chức, cá nhân nghiên cứu, chuyển giao, và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, cần xây dựng các mô hình trình diễn, nhân rộng các tiến bộ khoa học kỹ thuật.

Cần có chính sách hỗ trợ người dân tiếp cận vốn vay ưu đãi, đất đai sản xuất, và thông tin thị trường. Đồng thời, cần xây dựng các kênh tiêu thụ nông sản ổn định, đảm bảo quyền lợi cho người sản xuất.