Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh thị trường cà phê Việt Nam ngày càng phát triển mạnh mẽ với giá trị ước tính khoảng 1 tỷ USD, việc nghiên cứu hành vi khách hàng trở thành yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược marketing hiệu quả. Luận văn tập trung phân tích hành vi tiêu dùng của khách hàng tại khu vực Thủ Dầu Một, Bình Dương đối với sản phẩm của Highlands Coffee – một thương hiệu cà phê nội địa nổi tiếng với hơn 500 cửa hàng trên toàn quốc. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 11 năm 2022, khảo sát 100 khách hàng tại ba cửa hàng chính của Highlands Coffee tại Thủ Dầu Một.
Mục tiêu chính của nghiên cứu là phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của khách hàng, từ đó đề xuất các chiến lược marketing mới nhằm thu hút khách hàng tiềm năng, nâng cao doanh số và phát triển thương hiệu trong môi trường cạnh tranh gay gắt. Nghiên cứu không chỉ giúp Highlands Coffee củng cố vị thế tại thị trường Bình Dương mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng ra thị trường quốc tế. Các chỉ số như tần suất khách hàng quay lại (35% khách hàng đến hàng ngày), mức độ hài lòng về sản phẩm và dịch vụ (trên 80% khách hàng đồng ý hoặc hoàn toàn đồng ý) cho thấy tiềm năng phát triển bền vững của thương hiệu.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết hành vi khách hàng và mô hình marketing hỗn hợp 7P.
Lý thuyết hành vi khách hàng: Định nghĩa hành vi khách hàng là quá trình tương tác giữa các yếu tố kích thích môi trường và nhận thức cá nhân, bao gồm các giai đoạn nhận biết nhu cầu, tìm kiếm thông tin, đánh giá lựa chọn, quyết định mua và đánh giá sau mua. Các yếu tố ảnh hưởng gồm văn hóa, xã hội, cá nhân và tâm lý được phân tích chi tiết để hiểu rõ động cơ và thói quen tiêu dùng.
Mô hình marketing 7P: Bao gồm sản phẩm, giá cả, phân phối, quảng bá, con người, quy trình và cơ sở vật chất. Mô hình này được áp dụng để đánh giá và đề xuất chiến lược marketing phù hợp với đặc điểm khách hàng và thị trường tại Bình Dương.
Các khái niệm chính được sử dụng gồm: khách hàng trung thành, khách hàng tiềm năng, chu kỳ sống sản phẩm, chiến lược nhượng quyền thương hiệu, và các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát định lượng với cỡ mẫu 100 khách hàng, được chọn theo phương pháp lấy mẫu trực tiếp tại ba cửa hàng Highlands Coffee tại Thủ Dầu Một. Thời gian khảo sát kéo dài trong 3 tuần từ tháng 10 đến tháng 11 năm 2022.
Dữ liệu thu thập bao gồm thông tin cá nhân (giới tính, độ tuổi, nghề nghiệp, thu nhập), hành vi tiêu dùng, mức độ hài lòng về sản phẩm và dịch vụ, cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả và so sánh tỷ lệ phần trăm nhằm xác định các xu hướng và mối quan hệ giữa các biến.
Ngoài ra, nghiên cứu còn sử dụng phương pháp thu thập thông tin thứ cấp từ các báo cáo ngành cà phê, tài liệu pháp luật liên quan đến bảo hộ thương hiệu và các nghiên cứu trước đó về hành vi khách hàng trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Đặc điểm khách hàng: Trong 100 mẫu khảo sát, 63% là nữ, 90% khách hàng thuộc nhóm tuổi 18-30, chủ yếu là học sinh, sinh viên (71%) và nhân viên văn phòng (29%). Về thu nhập, 60% khách hàng có mức thu nhập từ 2-5 triệu đồng/tháng, phù hợp với mức giá sản phẩm của Highlands Coffee dao động từ 29.
Tần suất và mục đích sử dụng: 35% khách hàng đến quán hàng ngày, 18% đến 2-3 ngày/tuần. 73% khách hàng sử dụng quán để làm việc và học tập, 19% để thư giãn, 8% để trò chuyện cùng bạn bè.
Yếu tố ảnh hưởng đến hành vi trước khi mua: 67% khách hàng đồng ý hoặc hoàn toàn đồng ý rằng giá cả phù hợp; 61% hài lòng về kiểu dáng, màu sắc sản phẩm; 81% quan tâm đến các chương trình khuyến mãi; 84% đánh giá thương hiệu Highlands Coffee có ảnh hưởng lớn đến quyết định mua; 54% biết đến thương hiệu qua gia đình, bạn bè và mạng xã hội.
Hài lòng về sản phẩm và dịch vụ: 77% khách hàng đồng ý hoặc hoàn toàn đồng ý với hương vị sản phẩm; 66% hài lòng với thái độ phục vụ; 63% đánh giá tích cực về mẫu mã và bao bì; 69% hài lòng với không gian quán; 86% đồng ý về vệ sinh quán được đảm bảo.
Hành vi sau mua: 82% khách hàng có ý định quay lại mua sản phẩm; 60% sẵn sàng giới thiệu bạn bè, người thân sử dụng sản phẩm.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy Highlands Coffee đã thành công trong việc thu hút nhóm khách hàng trẻ tuổi, có thu nhập trung bình, phù hợp với chiến lược định vị sản phẩm tầm trung. Tỷ lệ khách hàng quay lại cao phản ánh sự hài lòng về chất lượng sản phẩm và dịch vụ. Các chương trình khuyến mãi và thương hiệu mạnh là động lực quan trọng thúc đẩy quyết định mua hàng.
So với các nghiên cứu trong ngành, kết quả tương đồng với xu hướng tiêu dùng hiện đại, khi khách hàng không chỉ quan tâm đến sản phẩm mà còn chú trọng trải nghiệm không gian và dịch vụ. Tuy nhiên, mức giá cao và việc sử dụng ly nhựa vẫn là điểm yếu cần khắc phục để mở rộng phân khúc khách hàng bình dân.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tròn thể hiện tỷ lệ hài lòng từng yếu tố, biểu đồ cột so sánh tần suất sử dụng theo nhóm tuổi và nghề nghiệp, cũng như bảng phân tích SWOT chi tiết điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của Highlands Coffee tại thị trường Bình Dương.
Đề xuất và khuyến nghị
Triển khai chương trình tích điểm giới thiệu khách hàng mới: Tăng cường thu thập thông tin khách hàng hiện tại trong vòng 1 tháng trước khi phát động chương trình, nhằm tạo động lực giới thiệu khách hàng mới, dự kiến tăng 15% lượng khách hàng trong 6 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Bộ phận Marketing và Bán hàng.
Phát triển sản phẩm nước uống dạng bột hòa tan: Ra mắt sản phẩm đóng gói tiện lợi phân phối tại các siêu thị và cửa hàng tiện lợi với giá khoảng 50, nhằm tiếp cận khách hàng bình dân và mở rộng kênh phân phối trong 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Bộ phận Sản xuất và Phát triển sản phẩm.
Thay thế ly nhựa bằng vật liệu thân thiện môi trường: Nghiên cứu và áp dụng cốc giấy hoặc vật liệu sinh học trong vòng 6 tháng để nâng cao hình ảnh thương hiệu và đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh. Chủ thể thực hiện: Bộ phận Vận hành và Mua sắm.
Đào tạo nâng cao kỹ năng phục vụ nhân viên: Tổ chức các khóa đào tạo định kỳ về thái độ và kỹ năng chăm sóc khách hàng nhằm giảm thiểu phản hồi tiêu cực, nâng tỷ lệ hài lòng lên trên 90% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Bộ phận Nhân sự và Quản lý cửa hàng.
Tăng cường quảng bá trên mạng xã hội và hợp tác với KOLs: Đẩy mạnh các chiến dịch quảng bá sản phẩm mới và chương trình khuyến mãi qua Facebook, Instagram, kết hợp mời KOLs giới thiệu sản phẩm để tăng nhận diện thương hiệu trong 6 tháng. Chủ thể thực hiện: Bộ phận Marketing.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Nhà quản trị doanh nghiệp ngành F&B: Nghiên cứu giúp hiểu rõ hành vi khách hàng, từ đó xây dựng chiến lược marketing phù hợp nhằm tăng doanh thu và giữ chân khách hàng.
Chuyên viên marketing và phát triển sản phẩm: Tham khảo các phân tích về yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng và áp dụng mô hình 7P để tối ưu hóa chiến lược tiếp thị.
Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Quản trị kinh doanh, Marketing: Tài liệu cung cấp ví dụ thực tiễn về nghiên cứu hành vi khách hàng và lập kế hoạch marketing trong môi trường cạnh tranh.
Nhà đầu tư và đối tác kinh doanh: Hiểu rõ tiềm năng thị trường và các yếu tố thành công của Highlands Coffee để đưa ra quyết định đầu tư hoặc hợp tác chiến lược.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao nghiên cứu hành vi khách hàng lại quan trọng đối với Highlands Coffee?
Nghiên cứu giúp hiểu rõ nhu cầu, sở thích và động cơ mua hàng của khách, từ đó xây dựng chiến lược marketing hiệu quả, tăng doanh thu và giữ chân khách hàng trong thị trường cạnh tranh.Phương pháp lấy mẫu khảo sát được thực hiện như thế nào?
Khảo sát trực tiếp tại ba cửa hàng Highlands Coffee tại Thủ Dầu Một với 100 khách hàng, bao gồm học sinh, sinh viên và nhân viên văn phòng, đảm bảo tính đại diện cho nhóm khách hàng mục tiêu.Yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất đến quyết định mua hàng của khách tại Highlands Coffee?
Thương hiệu nổi tiếng, chương trình khuyến mãi hấp dẫn và giá cả phù hợp là những yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của khách.Highlands Coffee có điểm yếu nào cần cải thiện?
Mức giá cao chưa phù hợp với tất cả khách hàng, việc sử dụng ly nhựa chưa thân thiện môi trường và một số phản hồi về thái độ phục vụ nhân viên cần được khắc phục.Chiến lược marketing nào được đề xuất để thu hút khách hàng mới?
Triển khai chương trình tích điểm giới thiệu khách hàng mới, phát triển sản phẩm nước uống dạng bột hòa tan, tăng cường quảng bá trên mạng xã hội và hợp tác với KOLs là các giải pháp được đề xuất.
Kết luận
- Highlands Coffee đã xây dựng được thương hiệu mạnh với nhóm khách hàng trẻ tuổi, thu nhập trung bình tại Bình Dương.
- Hành vi khách hàng chịu ảnh hưởng lớn bởi thương hiệu, giá cả, chương trình khuyến mãi và trải nghiệm không gian quán.
- Mức độ hài lòng về sản phẩm và dịch vụ cao, với trên 80% khách hàng có ý định quay lại và giới thiệu người thân.
- Các điểm yếu như giá cao, sử dụng ly nhựa và thái độ phục vụ cần được cải thiện để mở rộng thị trường.
- Đề xuất chiến lược marketing mới tập trung vào chương trình tích điểm, sản phẩm mới, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm phát triển bền vững trong 1-2 năm tới.
Luận văn khuyến khích các nhà quản trị và chuyên viên marketing áp dụng kết quả nghiên cứu để tối ưu hóa chiến lược kinh doanh, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các khu vực khác nhằm nâng cao hiệu quả cạnh tranh của Highlands Coffee trên thị trường quốc gia và quốc tế.