Luận án tiến sĩ: Huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách nhà nước cho dự án xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam

• Tác giả: Đặng Thị Hà
• Đề tài: Chiến lược huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách cho dự án đường cao tốc tại Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ

• LỜI CAM ĐOAN
• PHẦN MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
• 1.2. Mục đích nghiên cứu của luận án
• 1.3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.6. Những đóng góp của luận án
• 1.7. Kết cấu của luận án
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
• 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
• 1.2. Các nghiên cứu ở nước ngoài
• 1.3. Về mặt lý luận
• 1.4. Về thực tiễn
• 1.5. Một số nghiên cứu của các tác giả trong nước
• 1.6. Kết quả có thể rút ra từ các nghiên cứu trên
• 1.7. Những vấn đề cần phải tiếp tục nghiên cứu
• 1.8. Các kết quả nghiên cứu của tác giả
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VỐN ĐẦU TƯ VÀ HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƯ NGOÀI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC THỰC HIỆN CÁC DỰ ÁN XÂY DỰNG ĐƯỜNG CAO TỐC Ở VIỆT NAM
• 2.1. Khái niệm, bản chất và đặc điểm của vốn, vốn đầu tư
• 2.2. Một số vấn đề cơ bản về nguồn vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế T xã hội
• 2.3. Các kênh huy động vốn đầu tư
• 2.4. Các hình thức và điều kiện huy động vốn ngoài ngân sách để thực hiện các dự án xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam
• 2.5. Các hình thức đầu tư nhằm huy động vốn ngoài ngân sách
• 2.6. Điều kiện huy động vốn ngoài ngân sách để thực hiện các dự án đường cao tốc ở Việt Nam
• 2.7. Kinh nghiệm của các nước trong huy động vốn ngoài ngân sách để thực hiện các dự án đường cao tốc và bài học cho Việt Nam
• 2.7.1. Kinh nghiệm của các nước phát triển
• 2.7.2. Kinh nghiệm của một số nước ASEAN
• 2.7.3. Kinh nghiệm của Trung Quốc
• 2.7.4. Bài học cho Việt Nam
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG HÌNH THỨC ĐẦU TƯ PPP ĐỂ HUY ĐỘNG VỐN NGOÀI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC THỰC HIỆN CÁC DỰ ÁN XÂY DỰNG ĐƯỜNG CAO TỐC Ở VIỆT NAM
• 3.1. Khái quát quá trình phát triển giao thông đường bộ ở Việt Nam
• 3.2. Quá trình phát triển hệ thống giao thông đường bộ
• 3.3. Tình hình phát triển đường cao tốc ở một số quốc gia và ở Việt Nam
• 3.4. Đường cao tốc và tầm quan trọng của mạng lưới đường cao tốc với phát triển kinh tế T xã hội
• 3.5. Những điểm cần chú ý khi xây dựng đường cao tốc
• 3.6. Thực trạng áp dụng các hình thức đầu tư nhằm huy động vốn ngoài ngân sách nhà nước thông qua khảo sát thực tế một số dự án đường cao tốc đã và đang thực hiện
• 3.6.1. Dự án đường cao tốc Láng – Hòa Lạc
• 3.6.2. Dự án đường cao tốc Cầu Giẽ T Ninh Bình
• 3.6.3. Dự án đường cao tốc Hà Nội T Hải Phòng
• 3.7. Đánh giá tình hình huy động vốn thực hiện ba dự án
• 3.8. Những vấn đề tồn tại và nguyên nhân hạn chế khả năng huy động vốn đầu tư theo hình thức PPP trong phát triển đường cao tốc ở Việt Nam
• 3.8.1. Những vấn đề còn tồn tại
• 3.8.2. Nguyên nhân của những tồn tại
• 3.9. Quá trình xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý áp dụng hình thức PPP huy động vốn ngoài ngân sách nhà nước xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam
• 3.9.1. Những kết quả đạt được
• 3.9.2. Những vấn đề còn tồn tại khi áp dụng hình thức PPP huy động vốn ngoài ngân sách nhà nước để thực hiện các dự án đường cao tốc ở Việt Nam thời gian qua
• 3.9.3. Nguyên nhân của những tồn tại
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ĐỂ ÁP DỤNG THÀNH CÔNG HÌNH THỨC ĐẦU TƯ PPP NHẰM HUY ĐỘNG VỐN NGOÀI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC XÂY DỰNG ĐƯỜNG CAO TỐC Ở VIỆT NAM
• 4.1. Dự báo nhu cầu vốn đầu tư và khả năng đáp ứng vốn đầu tư ngoài ngân sách nhà nước cho xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn sau năm 2030
• 4.1.1. Nhu cầu vốn đầu tư cho xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam đến năm 2020
• 4.1.2. Dự báo nhu cầu về vốn đầu tư ngoài ngân sách cho xây dựng cơ sở hạ tầng, trong đó ưu tiên cho đường cao tốc ở Việt Nam đến năm 2030 và những năm tiếp theo
• 4.1.3. Tổng hợp nhu cầu và khả năng cung ứng vốn đầu tư xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam
• 4.2. Áp dụng Phân tích SWOT trong huy động vốn ngoài NSNN đầu tư xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam
• 4.3. Quan điểm định hướng về huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách để thực hiện các dự án xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam
• 4.4. Các giải pháp chủ yếu nhằm huy động vốn ngoài ngân sách cho xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam thông qua hình thức PPP
• 4.4.1. Giải pháp phối hợp các hình thức đầu tư nhằm huy động vốn ngoài ngân sách xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam
• 4.4.2. Giải pháp hoàn thiện hành lang pháp lý và các điều kiện để vận dụng các hình thức huy động vốn ngoài ngân sách xây dựng đường cao tốc ở Việt Nam
• 4.4.3. Giải pháp tăng cường cơ chế huy động và chính sách để huy động đầu tư phát triển đường cao tốc ở Việt Nam
• 4.5. Các kiến nghị đối với các cấp
• 4.5.1. Kiến nghị về chính sách với Chính phủ
• 4.5.2. Kiến nghị với Bộ Giao thông Vận tải
• 4.5.3. Kiến nghị với các địa phương
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHÔA HỌC CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Việt Nam đang trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa, trong đó cơ sở hạ tầng đóng vai trò quan trọng. Hệ thống giao thông được xem là trụ cột cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Đặc biệt, đường cao tốc không chỉ là tiêu chí đánh giá sự hiện đại của một quốc gia mà còn là yếu tố quyết định trong việc thu hút đầu tư. Tuy nhiên, việc xây dựng và phát triển đường cao tốc tại Việt Nam đang gặp khó khăn về vốn đầu tư. Chính phủ đã dành một lượng lớn vốn ngân sách nhà nước (NSNN) cho lĩnh vực này, nhưng vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu. Do đó, việc huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách là cần thiết để thực hiện các dự án đường cao tốc. Theo các chuyên gia, Việt Nam cần khoảng 50 tỷ USD để phát triển gần 6000 km đường cao tốc. Điều này đặt ra thách thức lớn cho việc huy động vốn đầu tư từ các nguồn khác nhau.

II. Cơ sở lý luận về vốn đầu tư và huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách

Khái niệm về vốn đầu tư và các kênh huy động vốn là rất quan trọng trong việc thực hiện các dự án đường cao tốc. Huy động vốn từ khu vực tư nhân thông qua các hình thức như BOT, BTO, BT đang trở thành xu hướng phổ biến. Các hình thức này không chỉ giúp giảm áp lực lên NSNN mà còn tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư tư nhân tham gia vào quá trình phát triển cơ sở hạ tầng. Kinh nghiệm từ các nước phát triển cho thấy, việc áp dụng các hình thức đầu tư đa dạng có thể giúp tăng cường khả năng huy động vốn đầu tư. Việt Nam cần học hỏi từ các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản để xây dựng khung pháp lý và điều kiện thuận lợi cho việc huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách.

III. Thực trạng áp dụng hình thức đầu tư PPP

Hình thức đầu tư PPP đã được áp dụng tại một số dự án đường cao tốc ở Việt Nam, như dự án Láng - Hòa Lạc và Hà Nội - Hải Phòng. Tuy nhiên, thực trạng cho thấy nhiều vấn đề tồn tại trong việc huy động vốn đầu tư. Các dự án này gặp khó khăn trong việc giải phóng mặt bằng, thiếu sự đồng thuận từ các bên liên quan, và chưa có khung pháp lý rõ ràng. Đánh giá từ các dự án đã thực hiện cho thấy, việc huy động vốn đầu tư theo hình thức PPP cần được cải thiện để tăng cường hiệu quả và khả năng thu hút vốn đầu tư ngoài ngân sách. Cần có những giải pháp cụ thể để khắc phục những tồn tại này, từ đó nâng cao hiệu quả của các dự án đường cao tốc.

IV. Giải pháp huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách

Để huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách cho các dự án đường cao tốc, cần có những giải pháp cụ thể. Đầu tiên, cần hoàn thiện khung pháp lý để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư. Thứ hai, cần tăng cường cơ chế phối hợp giữa các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Thứ ba, việc áp dụng phân tích SWOT có thể giúp xác định các cơ hội và thách thức trong việc huy động vốn đầu tư. Cuối cùng, cần có các chính sách khuyến khích đầu tư từ khu vực tư nhân, nhằm tạo ra môi trường đầu tư hấp dẫn cho các dự án đường cao tốc. Những giải pháp này không chỉ giúp tăng cường khả năng huy động vốn đầu tư mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của cơ sở hạ tầng tại Việt Nam.