Biện Pháp Quản Lý Đào Tạo Hệ Cao Cấp Lý Luận Chính Trị - Hành Chính

Khác với “Đào tạo”, “Bồi dưỡng” là quá trình bổ sung, cập nhật, củng cố kiến thức hoặc tăng thêm kiến thức mới cho người học; là quá trình làm cho người ta tăng thêm tri thức, năng lực, kỹ năng làm phát triển phẩm chất. Bồi dưỡng là công việc thường được tiến hành sau đào tạo nhằm bổ sung thêm kiến thức, chuyên môn, nghiệp vụ trong quá trình làm việc trên nền tảng của tri thức đã được đào tạo. “Bồi dưỡng có thể coi là quá trình cập nhật kiến thức còn thiếu đã lạc hậu trong một cấp học, bậc học và thường được xác nhận bằng một chứng chỉ” [1, tr 739] .

Bản chất của quá trình đào tạo là sự phối hợp các hoạt động của cán bộ, giảng viên, học viên nhằm phát triển nhân cách do nhà trường tổ chức, chỉ đạo và thực hiện. Đối tượng của quá trình đào tạo là nhân cách của người học trong cơ sở đào tạo nói chung và nhân cách của từng cá nhân người học được phát triển theo mục tiêu đề ra. Quá trình đào tạo phải cùng một lúc thực hiện ba nhiệm vụ cơ bản là dạy người; dạy nghề và dạy phương pháp. Tương ứng với ba mục tiêu là: thái độ; kiến thức-kỹ năng; phương pháp.

Kế hoạch hóa là khâu cơ bản nhất trong quản lý đào tạo. Nó là cơ sở để có thể chỉ đạo và kiểm tra toàn bộ hoạt động của quy trình đào tạo. Trong quản lý đào tạo, nếu không có kế hoạch thì không thể chỉ đạo và kiểm tra. Chỉ đạo và kiểm tra có nghĩa là giữ cho hoạt động đào tạo theo đúng tiến trình và điều chỉnh các sai lệch so với kế hoạch. Có thể nói, quản lý đào tạo thực chất là quá trình quản lý mục tiêu, và quy trình đào tạo đã được cụ thể hóa thành kế hoạch cho từng khoảng thời gian. Vì vậy, để thực hiện tốt nhiệm vụ đào tạo, công tác quản lý đào tạo phải làm tốt công tác kế hoạch.

Tổ chức là một chức năng quan trọng của quản lý. Tổ chức là sự hình thành cơ cấu, thiết lập các mối quan hệ giữa các bộ phận, cá nhân trong tổ chức, xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm của mỗi bộ phận, cá nhân để đảm bảo thực hiện mục tiêu chung của tổ chức. Trong quản lý đào tạo, chức năng tổ chức thể hiện ở việc xây dựng bộ máy quản lý đào tạo từ cấp Học viện đến các khoa, phòng, ban; phân công trách nhiệm, quyền hạn cho từng bộ phận, cá nhân; xây dựng các quy chế, quy định về đào tạo; đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận, cá nhân trong quá trình đào tạo.

Chỉ đạo – Lãnh đạo (Leading) là chức năng hướng dẫn, động viên, tạo động lực cho các thành viên trong tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Trong quản lý đào tạo, chức năng này thể hiện ở việc người quản lý phải có khả năng truyền đạt thông tin, tạo sự đồng thuận, khích lệ tinh thần làm việc của giảng viên, cán bộ quản lý và học viên. Kiểm tra (Controlling) là chức năng theo dõi, đánh giá việc thực hiện kế hoạch, phát hiện sai sót và điều chỉnh kịp thời để đảm bảo đạt được mục tiêu đề ra. Trong quản lý đào tạo, chức năng này thể hiện ở việc kiểm tra tiến độ thực hiện chương trình, nội dung đào tạo, kiểm tra chất lượng giảng dạy và học tập, kiểm tra việc thực hiện các quy chế, quy định về đào tạo.

Mục tiêu của quản lý quá trình đào tạo là chất lượng đào tạo toàn diện người học với các tiêu chuẩn về đạo đức, tư tưởng, lối sống, kỹ năng, kỹ sảo … Chất lượng đó là kết quả tổng hợp của nhiều hoạt động của quá trình đào tạo và các hoạt động đảm bảo cho quá trình đó. Quản lý việc thực hiện mục tiêu, nội dung đào tạo được tiến hành trong suốt quá trình đào tạo của cơ sở đào tạo.

Công cụ chủ yếu của công tác quản lý việc thực hiện mục tiêu, nôi dung đào tạo chính là chương trình khung, chương trình chi tiết môn học, giáo trình, sách giáo khoa … và hệ thống các văn bản pháp luật hiện hành khác. Nội dung của quản lý đào tạo được xác định bao gồm: quản lý mục tiêu, nội dung, phương pháp đào tạo; quản lý người dạy, người học; quản lý công tác tổ chức đào tạo; quản lý chất lượng và hiệu quả đào tạo; quản lý các hoạt động bổ trợ cho công tác đào tạo.

Chất lượng đào tạo được hiểu là mức độ đạt được mục tiêu đào tạo đề ra đối với một chương trình đào tạo. Nó cũng được xem là kết quả của quá trình đào tạo được phản ánh ở các đặc trưng về phẩm chất, giá trị nhân cách, giá trị sức lao động hay năng lực hành nghề của người tốt nghiệp tương ứng với mục tiêu, chương trình cụ thể. [1, tr 258]

Kết quả và trình độ được đào tạo (gọi là trình độ học vấn) của một con người còn do việc tự đào tạo của người đó thể hiện ra việc tự học và tham gia các hoạt động xã hội, lao động sản xuất, tự rút kinh nghiệm của người đó quyết định. Chỉ khi nào quá trình đào tạo biến thành quá trình tự đào tạo thì việc đào tạo mới có chất lượng, hiệu quả cao.

Chính vì vậy, Học viện đã không ngừng mở rộng quy mô đào tạo, đa dạng hoá phương thức đào tạo; nội dung và chương trình đào tạo từng bước được đổi mới, điều chỉnh nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu về chất lượng của công tác đào tạo đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp trong giai đoạn mới.

Hàng năm, hệ thống Học viện đã đào tạo, bồi dưỡng được hàng ngàn cán bộ có trình độ cử nhân, cao cấp chính trị và cán bộ lý luận có trình độ sau đại học (thạc sĩ, tiến sĩ) cho các Bộ, Ngành và các tỉnh thành trong cả nước.