Biến đổi văn hóa của tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer ở Tây Nam Bộ

LỜI CAM ĐOAN

1. MỞ ĐẦU

1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

1.2. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ

1.2.1. Nhóm các công trình nghiên cứu liên quan về người Khmer Tây Nam bộ

1.2.2. Nhóm các công trình nghiên cứu liên quan về Phật giáo Nam tông Khmer và Sinh hoạt văn hóa của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

1.3. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU

1.3.1. Mục tiêu nghiên cứu

1.3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

1.4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU, ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT

1.4.1. Đối tượng nghiên cứu

1.4.2. Đối tượng khảo sát

1.5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU

1.5.1. Phạm vi không gian

1.5.2. Phạm vi thời gian

1.6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1.6.1. Phương pháp sưu tầm, phân tích tư liệu thư tịch và tài liệu thứ cấp

1.6.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng

1.6.3. Phương pháp nghiên cứu định tính

1.6.4. Phương pháp nghiên cứu so sánh

1.7. CÂU HỎI VÀ GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU

1.7.1. Câu hỏi nghiên cứu

1.7.2. Giả thuyết nghiên cứu

1.8. ĐÓNG GÓP KHOA HỌC CỦA LUẬN ÁN

1.9. KẾT CẤU LUẬN ÁN

2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN PHẬT GIÁO NAM TÔNG NGƯỜI KHMER TÂY NAM BỘ

2.1. Các khái niệm liên quan

2.1.1. Phật giáo Nam tông

2.1.2. Tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

2.2. Các lý thuyết nghiên cứu

2.2.1. Lý thuyết Sinh thái văn hóa

2.2.2. Lý thuyết sự chọn lựa duy lý

2.3. TỔNG QUAN VỀ NGƯỜI KHMER TÂY NAM BỘ

2.3.1. Lịch sử tộc người Khmer tại Tây Nam bộ

2.3.2. Khái quát về lịch sử Phật giáo Nam tông Khmer và tâng lớp tu sĩ

2.3.3. Đời sống văn hóa tu sĩ Khmer Tây Nam bộ

3. NHỮNG BIẾN ĐỔI ĐỜI SỐNG VĂN HÓA VẬT CHẤT CỦA TU SĨ PHẬT GIÁO NAM TÔNG KHMER TÂY NAM BỘ

3.1. Các yếu tố ẩm thực truyền thống trong đời sống văn hóa vật chất của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.1.1. Nguồn gốc của việc khất thực

3.1.2. Mục đích của việc khất thực

3.1.3. Những quy định về khất thực

3.2. Những biến đổi trong ẩm thực của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer hiện nay

3.3. Đặc trưng trang phục truyền thống của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.3.1. Nguồn gốc của trang phục tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.3.2. Quy định về trang phục tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.3.3. Ý nghĩa của trang phục tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.4. Những biến đổi trong trang phục của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer hiện nay

3.5. Phương thức đi lại truyền thống của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.5.1. Phương thức đi lại truyền thống của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.5.2. Những biến đổi trong phương thức đi lại của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer hiện nay

3.6. Các yếu tố cứ trú truyền thống của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.6.1. Các yếu tố cứ trú truyền thống của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

3.6.2. Những biến đổi trong hình thức cư trú của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer hiện nay

4. NHỮNG BIẾN ĐỔI ĐỜI SỐNG VĂN HÓA TINH THẦN CỦA TU SĨ PHẬT GIÁO NAM TÔNG KHMER Ở TÂY NAM BỘ

4.1. VĂN HÓA NHẬN THỨC, VĂN HÓA ỨNG XỬ VÀ VĂN HÓA TỔ CHỨC

4.1.1. Văn hóa nhận thức về tu tập

4.1.1.1. Các yếu tố truyền thống trong văn hóa nhận thức về tu tập của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

4.1.1.2. Những biến đổi trong văn hóa nhận thức về tu tập của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer hiện nay

4.1.2. Các yếu tố truyền thống trong văn hóa ứng xử của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

4.1.3. Những biến đổi trong văn hóa ứng xử của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer hiện nay

4.1.4. Tổ chức Phật giáo Khmer trước năm 1986

4.1.5. Tổ chức đoàn thể các cấp của tu sĩ Phật giáo Nam tông Khmer

4.1.6. Những biến đổi trong tổ chức nhà chùa Phật giáo Nam tông Khmer hiện nay

4.2. NGHI LỄ, LỄ HỘI

4.2.1. Các yếu tố truyền thống trong nghi lễ, lễ hội

4.2.2. Những biến đổi trong nghi lễ, lễ hội hiện nay

4.3. SINH HOẠT TINH THẦN CỦA TU SĨ PHẬT GIÁO NAM TÔNG KHMER BÊN NGOÀI NGÔI CHÙA

4.3.1. Các yếu tố truyền thống trong Sinh hoạt tinh thần

4.3.2. Những biến đổi trong sinh hoạt tinh thần của tu sĩ Nam tông Khmer bên ngoài ngôi chùa hiện nay

5. NHỮNG HỆ QUẢ CỦA SỰ BIẾN ĐỔI ĐỜI SỐNG VĂN HÓA CỦA TU SĨ PHẬT GIÁO NAM TÔNG KHMER Ở TÂY NAM BỘ HIỆN NAY

5.1. NGUYÊN NHÂN TÁC ĐỘNG CỦA NHỮNG BIẾN ĐỔI

5.1.1. Tác động của chính sách nhà nước

5.1.2. Tác động của đời sống kinh tế xã hội

5.1.3. Tác động của môi trường văn hóa xã hội

5.1.4. Định hướng trong đời sống tu tập của chức sắc – trụ trì ngôi chùa

5.2. NHỮNG HỆ QUẢ TỪ SỰ BIẾN ĐỔI

5.2.1. Hệ quả tích cực

5.2.2. Hệ quả tiêu cực

5.2.3. Những xu thế biến đổi mang tính dự báo

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer

Tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer là một phần quan trọng trong đời sống văn hóa của cộng đồng người Khmer ở Tây Nam Bộ. Họ không chỉ giữ gìn các giá trị văn hóa truyền thống mà còn là cầu nối giữa các thế hệ trong cộng đồng. Văn hóa Khmer có những đặc trưng riêng biệt, thể hiện qua các phong tục tập quán, nghi lễ và sinh hoạt hàng ngày của tu sĩ. Sự hiện diện của họ trong xã hội không chỉ mang tính tôn giáo mà còn có ý nghĩa văn hóa sâu sắc, góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của người dân nơi đây.

1.1. Đặc điểm văn hóa tôn giáo của tu sĩ Khmer

Văn hóa tôn giáo của tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer được hình thành từ những yếu tố lịch sử, xã hội và tôn giáo. Họ thực hiện các nghi lễ tôn giáo với sự tôn kính và lòng thành kính, thể hiện qua các hoạt động như khất thực, tụng kinh và tham gia các lễ hội truyền thống. Những nghi lễ này không chỉ mang tính tôn giáo mà còn là dịp để cộng đồng gắn kết, thể hiện sự đoàn kết và lòng yêu thương giữa các thành viên trong cộng đồng. Sự biến đổi trong các nghi lễ này phản ánh sự thay đổi trong đời sống xã hội và văn hóa của người Khmer, đồng thời cũng cho thấy sự thích ứng của họ với những thay đổi trong môi trường sống.

II. Những biến đổi trong đời sống văn hóa vật chất

Đời sống văn hóa vật chất của tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer ở Tây Nam Bộ đã trải qua nhiều biến đổi đáng kể. Các yếu tố như ẩm thực, trang phục và phương thức cư trú đều có sự thay đổi để phù hợp với bối cảnh xã hội hiện đại. Ẩm thực truyền thống của tu sĩ thường gắn liền với các quy định về khất thực, nhưng hiện nay đã có sự thay đổi trong cách chế biến và tiêu thụ thực phẩm. Điều này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong thói quen ăn uống mà còn cho thấy sự giao thoa văn hóa giữa các cộng đồng khác nhau.

2.1. Biến đổi trong ẩm thực

Ẩm thực của tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer không chỉ đơn thuần là việc ăn uống mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Việc khất thực là một phần không thể thiếu trong đời sống của họ, thể hiện sự khiêm nhường và lòng biết ơn. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện đại, nhiều tu sĩ đã bắt đầu thay đổi thói quen ăn uống, tiếp nhận các món ăn mới từ các nền văn hóa khác. Điều này không chỉ làm phong phú thêm bữa ăn mà còn tạo ra sự giao lưu văn hóa giữa các cộng đồng. Sự thay đổi này có thể được xem là một phần của quá trình hiện đại hóa trong đời sống văn hóa của người Khmer.

III. Những biến đổi trong đời sống văn hóa tinh thần

Đời sống văn hóa tinh thần của tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer cũng đã có những biến đổi đáng kể. Các yếu tố như văn hóa nhận thức, ứng xử và tổ chức đã có sự thay đổi để phù hợp với bối cảnh xã hội hiện đại. Sự thay đổi này không chỉ phản ánh sự phát triển của xã hội mà còn cho thấy sự thích ứng của tu sĩ với những yêu cầu mới trong đời sống tôn giáo.

3.1. Văn hóa nhận thức và ứng xử

Văn hóa nhận thức của tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer đã có sự thay đổi đáng kể trong những năm gần đây. Các yếu tố truyền thống vẫn được giữ gìn, nhưng bên cạnh đó, nhiều tu sĩ đã bắt đầu tiếp cận với các kiến thức mới, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục và khoa học. Sự thay đổi này không chỉ giúp họ nâng cao hiểu biết mà còn tạo điều kiện cho việc truyền bá giáo lý Phật giáo một cách hiệu quả hơn. Văn hóa ứng xử cũng có sự thay đổi, khi mà các tu sĩ ngày càng cởi mở hơn trong việc giao tiếp và tương tác với cộng đồng, từ đó tạo ra một môi trường sống hòa hợp và thân thiện hơn.

IV. Hệ quả của sự biến đổi văn hóa

Sự biến đổi trong đời sống văn hóa của tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer ở Tây Nam Bộ không chỉ mang lại những thay đổi tích cực mà còn có những hệ quả tiêu cực. Những thay đổi này có thể dẫn đến sự mất phương hướng trong việc thực hành tôn giáo, cũng như làm giảm đi tính nguyên bản của văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, sự biến đổi cũng mở ra cơ hội cho việc phát triển và hội nhập với các nền văn hóa khác.

4.1. Hệ quả tích cực và tiêu cực

Sự biến đổi văn hóa mang lại nhiều hệ quả tích cực như việc nâng cao nhận thức và cải thiện đời sống vật chất của tu sĩ. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có những hệ quả tiêu cực như sự pha tạp trong văn hóa, có thể dẫn đến việc làm mất đi bản sắc văn hóa truyền thống. Việc duy trì sự cân bằng giữa việc giữ gìn truyền thống và tiếp thu cái mới là một thách thức lớn đối với cộng đồng tu sĩ. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng từ cả cộng đồng và các nhà lãnh đạo tôn giáo để đảm bảo rằng văn hóa truyền thống vẫn được bảo tồn trong bối cảnh hiện đại.

Nghiên cứu biến đổi trong đời sống văn hóa của tu sĩ Phật giáo Nam Tông Khmer ở Tây Nam Bộ hiện nay